Lesbók Morgunblaðsins - 25.01.1953, Blaðsíða 16

44
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
olíu. Hún á að borða mikið og hún
fær aðeins bezta matinn, sem til er á
heimilinu. Og þegar brúðkaupið nálg-
ast, er byrjað að útflúra hörund henn-
ar með skrautlegum myndum, sem lit-
aðar eru sterkum og skærum jurtalit-
um.
Sums staðar er það siður að fita
stúlkurnar áður en farið er að tala um
hjónabandið. Og svo að ákveðnum degi
er þeim safnað saman á torginu og
hafðar þar til sýnis fyrir ungu pi't-
ana. Er þá mikið um dýrðir, bumbu-
sláttur, söngur og fagnaðarlæti og á
neðan eru þær bornar um kring á
f ullstólum.
Þegar vígsludagurinn rennur upp
vcrður margs að gæta. Brúðurinni
skulu færðar gjafir og eins föður henn-
ai\ móður og öðrum ættingjum.
Vi izlukostur verður að vera ríkulegur
og margbreyttur, svo sem yams, pálma-
o!ía, kolahnetur, pálmavín, bambus-
vi.i, vaihnetur, pipar og ótal margt
nr.nað. Og enn verður að færa ættingj-
un brúðurinnar peningagjafir, sam-
k.væmt sveitarsið. Mismunandi siðir
ei u hjá hinum ýmsu ættflokkum. Hiá
U -hobos ættf'okknum er það siður að
þvo fætur brúðarinnar. Síðan er slátr-
;:ó hafri og blóði hans roðið um fætur
og enni brúðhjónanna. Sums staðar
s’.cndur brúðkaupsveizlan marga daga
og þar er glatt á hjalla, dansað og
rv.ngið og bumbur barðar. En að kvöldi
lokadags veizlunnar er brúðurin leidd
til heimilis bónda síns.
FJÖLKVÆNI
í Afríku hefir fjölkvæni alltaf við
gcngist, en það er ekki farið að gefast
iafn vel nú og áður. Sérstaklega varð
þetta mikið vandamál eftir seinr-.i
ln'imsstyrjöldina, þegar þúsundir af
h rmönnum frá Nigeríu komu heim.
Þá tóku hjónaböndin að riðlast og kon-
urnar hlupu frá mönnum sínum og
siðferðið hefir ekki batnað. Afbrýðis-
r.emi og öfund eitra einnig heimilis-
liiið þar sem margar konur eru.
Fyrsta kona mannsins er æðst og
hán er húsfreyan á heimilinu. Bónd-
ir,n er skyldur til að meta hana mest.
Taki hann yngri konu fram yfir hana
á hann það á hættu að hún byrli sér
eiíur. Ef fyrsta konan eignast dóttur,
er. yngri kona eignast son (og hann
á að vera höfuð ættarinnar) þá verð-
ur fyrsta konan svo afbrýðissömu, að
hún reynir með öllu móti að stytta
svninum aldur.
• ——-- *
FYRSTI SNJORINN á þessum vetri iell í Reykjavík aðfaranótt 17. janúar.
Muna elztu menn ekki að jörð hafi nokkuru sinni fyr verið auð fram að þeim
tíma. fslenzk kona, sem á heima í Suður-Afríku, þar sem allt er í gróanda um
jólalcytið, kom hingrað með son sinn til þess að sýna honum jóiasnjóinn — en
greip í tómt. Þau börn, sem hér eru heimalningar, voru orðin langeygð eftir
snjónum, og það varð því heldur en ekki fögnuður hjá þeim, þegar hann kom.
Lögðu þau undir sig göturnar svo að til vandræða horfði um bílaumferð, eins
og vant er. Þessi bær hefur ekki verið byggður með tilliti til þess að þusundir
barna alist hér upp. Þess vegna eru þau alls staðar fyrir og þess vegna fara
þau sér þráfaldlega að voða. En að 1 essu sinni var þó furðu lítið um slys, enda
stóð snjórinn ekki lengi við. Hann var horfinn á sunnudagskvöld. — Myndin
hér að ofan var tekin úr lofti og sýn;r hinn snævi þakta bæ. Neðst á m.vndinni
eru Þingholtin og sér vestur yfir Tjörnina, en turninn á Landakotskirkju gnæf-
ir yfir Vesturbæinn. (Ljósm. Mbl.: Ól. K. M.)
Ein ástæðan til fjölkvænis er sú að
hafa ódýran vinnukraft. Og konurnar
eru miklu duglegri en karlmenn. En
hið háa verð á konum hefir spillt sið-
gæðinu. Þegar ungir menn eru svo
fátækir að þeir geta ekki kevpt sér
konu, þá reyna þeir að fá sér hjá-
konur. En allt lauslæti hefir verið
bannfært þar í landi fram að þessu.
Það var venja að yrkja níðsöng um
þann, sem hafði gert sig sekan í því
og svo var þetta sungið á strætum
og gatnamótum honum til ævarandi
smánar. En stúlka, sem staðin var að
lauslæti, fékk þá refsingu að hárið var
rakað af henni og skinn af hundshaus
bundið ofan á kollinn á henni.
Einu sinni þótti það ólánsmerki að
eignast tvíbura. Kvað svo ramt að
þessu að stundum voru bæði börnin
borin út, og enn fremur kom það fyr-
ir að móðurinni væri styttur aldur til
þess að hún skyldi ekki færa ógæfu
yfir allan ættflokkinn. Stundum var
aðeins annað barnið borið út, en móð-
irin dæmd til þriggja mánaða útlegðar
í skógunum.
Nú er þetta gjörbreytt. Nú telja
sumir það mesta gæfumerki ef tvíbur-
ar fæðast. Þá er mikil gleði í þorpinu
og allir keppast við að sýna tvíbur-
unum lotningu.
Menn trúa á endurfæðingu. Ef eitt-
hvert barn Hkist einhverjum forföð-
ur sínum, þá er það talið svo sem
sjálfsagt að þar sé hann endurfæddur.
GRANNASÆTTIR
Þegar þeir dóu Hólakotsbændur, Jón
Benediktsson og Magnús Jónsson, í
kvefsóttinni sem gekk 1866, þó voru
þeir jarðaðir í einu og tvö lík með, og
fóru öll í sömu gröf. En þá bað Ásný,
ekkja Magnúsar, grafarmennina að sjá
um það, að kistur þeirra bændanna
væri ekki hafðar saman í gröfinni,
heldur önnur hvor hinna kistanna á
milli þeirra, því að þeim hefði aldrei
komið vel saman í lífinu. (Eftir sögn
Sigriðar Guðmundsdóttur á Akureyri,
konu Jónasar Krákssonar pósts. Hún
var við jarðarförina).