Lesbók Morgunblaðsins - 04.04.1954, Blaðsíða 21

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Frá sjónarmiði landvarna eru
sameignarbúin miklu heppilegri.
en þau eru ekki nema um þriðj-
ungur allrar byggðar í landinu.
Síðan ísrael reis á legg hefir
herstjórnin ráðið því hvar byggðir
eru reistar og sett þær þar sem
mest þykir við þurfa. Árið 1948
voru t. d. ekki nema tvær byggð-
ir ísraelsmanna á landskikanum,
sem liggur að Jerúsalem, en nú eru
þær um 50.
Ég skoðaði eina af þessum
byggðum, sem er jafnhliða varnar-
stöð á landamærunum, þar sem
hætta er á innrás. Þarna eru fimm
byggðir. Þrjár þeirra eru alveg við
landamærin og gegnt þeim er
Arababorg og er ekki nema svo
sem einn km. á milli. Hinar tvær
byggðirnar eru dálítið fjær.
Fremst af þessum byggðum er sam-
vinnuþorp, en séreignarbyggðir á
báðar hendur. Menn þeir, sem
þarna eiga heima, eru langflestir
í varaliðinu, jafnframt því sem
þeir rækta landið, en æskulýður-
inn gegnir herþjónustu. Þarna er
einn yfirforingi og hefir nokkra
aðstoðarforingja sér við hlið. Hver
maður á sína byssu heima, en sam-
eiginleg hergögn eru geymd í ein-
um stað. Þar eru vélbyssur, hríð-
skotabyssur og fallbyssur. Þarna
eru tvö neðanjarðarskýli, sem
eiga að vera örugg í sprengjuárás-
um. Yfirforinginn sagði mér, að ef
herkall kæmi gæti hann kallað
saman allt lið sitt á 7 mínútum og
innan sólarhrings gæti hann komið
öllum varnarráðstöfunum í fram-
kvæmd, sett gaddavírsgirðingar
umhverfis byggðirnar, grafið skot-
grafir og sett jarðsprengjur á inn-
rásarsvæðið.
Þannig er þetta um allt land. Öll
byggðin er eitt samsett varnar-
kerfi, þar sem hver verður að verja
sig.
En þetta kostar mikið. Skattar
og herþjónusta er að sliga þjóðina.
B E R
Tvískiíta
^ÐUR en seinni heimsstyrjöldin
hófst, voru 4.240.000 manna í
Berlín, og hún var þá ein af fjór-
um stærstu borgum í heimi, hrein-
leg borg og menningar miðstöð.
En að stríðinu loknu 1945 var
svinur borgarinnar allur annar. í
stríðinu hafði 71.000 smálestum af
sprenpiefni verið ausið yfir hana
og 28.000 hús voru í rústum. Og bá
voru þar ekki eftir nema 2.880.000
manna.
í stríðslok réðu Rússar einir lög-
um og lofum í borginni og hegðuðu
sér þar að eigin geðþótta í sigur-
Lífsbaráttan er ákaflena hörð og
örvggislevsið bó máske hvað verst.
Enginn fer til vinnu sinnar á ökr-
unum án þess að hafa riffil með
sér. Og begar menn hafa svo unn-
ið baki brotnu allan daginn, verða
þeir ef til vill að standa á verði
næstu nótt. Þetta er farið að tak.a
á borgarana, og nú streymir fóJkið
úr sveitunum til borganna, svo að
víða standa bændabýli í evði. Þeir
sem fluttust til ísrael frá Austur-
löndum hafa ekki tekið neinu ást-
fóstri við frjómoldina eins og beir,
sem komnir eru frá Þýzkalandi og
slafnesku lön,dunum, en þeir búa
aðallega í samvinnubygðum. Fólk
er farið að flýa land og er nú svo
komið að áhöld eru um tölu þeirra,
sem flytiast þangað og hinna, sem
flýa land.
Það er engin furða þótt þessi
þióð brái ekkert annað heitara en
að fullkominn friður komist á og
hún megi lifa óáreitt í þessu landi,
sem henni hefir verið fengið —
fyrirheitna landinu.
L í N
höfuðborgin
vímu hins volduga. En með Pots-
damsamþykktinni var svo ákveðið
að Berlín skyldi skift í fjögur her-
námssvæði og herstjóri settur yfir
hvern borgarhluta. Var það í önd-
verðum júlí 1945 að Bretar, Frakk-
ar og Bandaríkjamenn tóku við
yfirráðum hernámssvæða sinna og
neyddust Rússar þá til að yfirgefa
mikinn hluta borgarinnar. Þá var
eins og þungu fargi væri létt af
íbúum Vestur-Berlínar.
Samvinnan milli hinna sigrandi
stórvelda fór fljótt út um þúfur.
Þegar á árinu 1946, hófu blöðin í
Austur-Berlín, sem gefin voru út
með leyfi og undir umsjá Rússa,
harðvítugan áróður gegn Banda-
ríkjamönnum, kölluðu þá yfirgangs
-seggi og kúgara og öllum illum
nöfnum. — Það var skipulagður
áróður af hendi Rússa. — Blöðin í
Vestur Berlín tóku upp þykkjuna
fyrir hernámsyfirvöldin þar og
gengu þannig klögumálin á víxl,
en jafnframt breikkaði „vík á milli
vina“. Snemma í október 1947 byrj-
uðu Rússar á því að taka fasta alla
þá menn í Austur-Berlín sem höfðu
blöð frá Vestur-Berlín í fórum sín-
um. Jafnframt bönnuðu þeir mál-
frelsi.
í árslok 1947 hafði fólki fjölgað
svo í Berlín að nú voru þar 3.250.000
manna.
Á miðju ári 1948 breikkaði enn
bilið milli borgarhlutanna, því að
þá tóku Vestur-Þjóðverjar upp
hina nýu mynt og orsakaði það
mikla truflun á viðskiftum að sinn
gjaldeyririnn var nú í hvorum
borgarhluta. Þá svöruðu Rússar
með samgöngubanni við Vestur-
Berlín og hugðust mundu flæma