Lesbók Morgunblaðsins - 27.03.1955, Blaðsíða 3
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
175
Andersen hafði mjög gaman af að segja börnum sögur, og öll börn voru hrifin af honum. Hann klippti einnig úr
pappír ýmsar ævintýramyndir fyrir þau. Hér sést hann vera að segja börnum ævintýr og t. h. ein af pappírs-
myndum hans.
það hefur svo oft áður verið lýst
á mig með prosatýru, að ég get
haft gott af að fá dálitlar skaða-
bætur“.
Sögu sína hefur H. C. Andersen
sagt í ævintýrinu „Ljóti andarung-
inn“. Segja má, að sögu ljóta and-
arungans væri lokið með ritdómi
Gríms Thomsen. Upp frá því er
hann söngvasvanurinn fagri, sem
enn er hlýtt á um víða veröld.
ANDERSEN var fæddur í Óð-
** insvéum á Fjóni. Faðir hans
var bláfátækur skóari, en draum-
óramaður og hafði mikið gaman
af því að segja syni sínum furðuleg
ævintýr og sögur. Móðir hans var
ákaílega hjátrúarfull, eins og flest
alþýðufólk var í þann mund, og
hfði drengurinn eigi síður í undra-
heimi ævintýra og furðuskepna, en
á heimili foreldra sinna. Hann var
ekki námfús og vildi ekki fara í
skóla. Hafði hann því frjálsræði
mikið og var ólíkur öllum öðrum
börnum. Hugur hans hneigðist
snemma að skáldskap og leiklist.
Hann bjó sér til brúðuleikhús og
lék þar þjóðsögur. Hann dansaði og
söng undir vísur, sem hgnn hafði
orkt sjálfur.
Faðir hans dó þegar hann var 11
ára og upp frá því fór fátæktin að
þjarma meira að en áður. Móðir
hans reyndi að hafa ofan af fyrir
sér og drengnum með því að þvo
þvotta í Óðinsvé-ánni, en svo lagð-
ist hún í drykkjuskap, og drengur-
inn var umhirðulaus.
Svo var það einu sinni að leik-
flokkur frá konunglega leikhúsinu
í Kaupmannahöfn kom og sýndi í
Óðinsvéum. Það hafði úrslita áhrif
á æviferil Andersens. Hann missti
alla eirð og gat ekki um annað
hugsað en að komast að leikhúsi.
Og 14 ára gamall kvaddi hann
æskustöðvar sínar og helt til Kaup-
mannahafnar með 10 ríkisdali í
vasanum. Þar reyndi hann alls
staðar að koma sér á framfæri, en
þótti ekki sigurstranglegur sem
leikari. Hann var illa vaxinn, lang-
ur og luralegur, nefið allt of stórt
fyrir andlitið og allt of mjótt milli
augnanna. Hann þótti líkari fugla-
hræðu en manni. Og söngrödd
hafði hann ekki. Samt sem áður
fekk hann eitthvert aðstoðar-
mannsstarf hjá konunglega leik-
húsinu. Þá tók hann að semja leik-
rit en mistókst hrapallega, því að
það sem átti að vera grafalvarlegt
varð skoplegt í höndunum á hon-
um. Eirrn af helztu leikhúsmönn-