Lesbók Morgunblaðsins - 27.03.1955, Side 12

184
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
heima á þriðjudaginn og reið svo til
Húsavíkur um kvöldið. Á miðvikudag-
inn voru svo skornir upp tveir sjúk-
lingar í sjúkraskýlinu í Vallholti. Þann
dag leið drengnum svolítið betur og
var vonað um tíma, að kastið mundi
vera að ná hámarki. Svo reyndist þó
ekki og næstu nótt versnaði honum
aftur og leið nú verr en nokkurn tíma
áður. Alla þessa daga var hér norð-
austan hríð og renningur, þó ekki mjög
slæmt, en færi versnaði óðum.
----★-----
í Reykjahlíð var dapur sumardags-
morguninn fyrsti, þar sem drengnum
leið svo illa og veður svo vont, að varla
var búizt við því, að um nokkra læknis-
hjálp væri að ræða. Var þó talað við
læknana á Húsavík og þeim sagt frá
líðan og ástandi drengsins og lagt í
þeirra vald hvort nokkurrar hjálpar
væri fkð vænta eða ekki. Eftir að þeir
höfðu athugað málið og rætt möguleik-
ana sín á milli, gerðu þeir orð um, að
þeir mundu koma báðir og freista að
skera hann upp í heimahúsum, sem
öllum væri þó ljóst að yrði gert „upp
á líf og dauða“. Var nú allt gert, sem
unnt var til að greiða för þeirra sem
bezt, sem fyrirsjáanlegt var að tæki
þó langan tíma. Enn var reiknað með
því, að sæmilegt reiðfæri væri suður
í Reykjadal og lofaði Sigurður Bjark-
lind að leggja þeim til hesta þangað.
Jón Haraldsson lofaði að flytja þá suð-
ur í Máskot og vera viðbúinn, svo að
töf yrði sem allra minnst.
Meðan þessar áætlanir voru gerðar,
var ég í fjárhúsum að sinna skepnum
mínum. Þangað var komið til mín og
ég spurður hvort ég vildi sækja lækn-
ana niður í Máskot. Þótti mér vænt um
að mega taka einhvern virkan þátt í
þessu og var fljótur að gefa játandi
svar.
Það var vitað, að færi var orðið
mjög vont þessa leið, þar sem kyngdi
niður snjó á hverjum degi. Því var
það talið nóg fyrir hesta að fara í
Máskot og til baka aftur og þar að
auki var búizt við að ég yrði lengi á
leiðinni þangað. Læknar mundu fara
strax úr Húsavík og verða allfljótir
suður í Breiðumýri. Þar mundu þeir
taka óþreytta hesta Jóns Haraldssonar
og verða líka fljótir suður í Máskot.
----★-----
f Ég bjó för mína í skyndi og lagði af
stað með þrjú hross og skal þeirra
getið, því þau koma síðar við þessa
sögu. Skal fyrst telja Svip Sigurðar
Einarssonar. Hann var fæddur 1901 og
var því 23 vetra þegar þetta var, einn
mesti stólpagripur, sem ég hef þekkt.
Hann var sonur Voga-Vilja, sem var
seinasti reiðhestur Hallgríms Péturs-
sonar í Vogum og var afbragðs hestur.
Svipur var líka ágætur reiðhestur á
unga aldri, en varð að reyna fleira á
sinni löngu æfi, enda búinn að fara
margar fjallgöngur á Austurfjöll, draga
mörg heyæki heim úr Framengjum og
allmörg vöruæki úr Húsavík og Reykja
-hverfi heim. Hann virtist með öllu
óbilaður og var hinn vaskasti í allri
framgöngu. Annað hrossið var Brúnka,
hún var systir Svips, sammæðra, en 11
árum yngri. Hún var einhver allra
stærsta hryssa, sem ég man eftir, enda
oft kölluð Stóra-Brúnka, og dugleg að
sama skapi. Þriðji hesturinn var Skjóni
minn, bezti hestur, sem ég hef eignazt,
og var mesti kostahestur. Einn af kost-
um hans var sá, að hann elti æfinlega
í ferðum og þurfti því ekki að teyma
hann. Hann fylgdi alveg eftir hvað vont
sem var að fara. Kom það sér vel í
þetta sinn, því að ég reið oftast á öðru
hinna hrossanna en teymdi hitt og
Skjóni kom svo sjálfviljugur á eftir.
Oft lenti ég í umbrotasköflum og varð
að fara af baki, teyma annað hrossið
yfir fyrst og sækja svo hitt á eftir.
Segir nú ekki af ferðum mínum fyrr
en ég kom í Brettingsstaði, en þar
hvíldi ég hrossin og fékk hey handa
þeim. Bóndinn þar, Tómas Sigurgeirs-
son, lá rúmfastur og hafði læknir komið
til hans. Talaðist svo til að hann fengi
að hafa tal af Sigurmundi lækni þegar
ég færi til baka. Dálítið var hægara
veður þegar kom vestur fyrir Laxárdal,
en færið engu betra, en sá verr fyrir,
vegna þess hvað snjór var jafnfallinn.
Ég náði í Máskot á svo stuttum tíma,
að það varð fram yfir þá áætlun, sem
gerð var áður en ég fór að heiman.
Þegar ég hafði hvílt hrossin klukku-
tíma á Máskoti sást enn ekkert til
þeirra að utan. Hélt ég því áfram ferð
minni og bjóst við að mæta þeim ein-
hvers staðar í dalnum. Færi var ekki
óálitlegt út og niður frá Máskoti, sá
sums staðar á svellbletti þar á mýrun-
um. Fór ég nú á bak Skjóna, sem hafði
haft það bezt á leiðinni að heiman og
teymdi bæði hin hrossin. En rétt um
það bil sem fór að rofa í bæjarhúsin
á Brún brotnar allt í einu þunn ís-
himna niður undan Skjóna og við
svömlum báðir í botnlausu fúadýi. Ég
brölti upp á skörina nokkuð mikið vot-
ur, en hesturinn er á kafi nema haus-
inn. Þannig skildi ég við hann og hljóp
heim í Brún og sótti Björn bónda. Stóð
hann tafarlaust upp frá matborði og
kom með mér, greip með sér aktýgi og
reipi ásamt reku. Strax og við komum
að dýinu lagði ég aktýgin á Brúnku,
en Björn tróð reipinu niður fyrir aft-
urendann á Skjóna með rekunni. Stóð
þá ekki á löngu að Brúnka kippti hon-
um upp úr. Vildi Björn að ég kæmi
heim og fengi þurra sokka, en mér
fannst það óþarfi í frostlausu veðri,
eins og mér fannst vera niðri í Reykja-
dal.
Ég fann ísbrú á Reykjadalsá og náði
brautinni hjá Narfastöðum og var all-
fljótur þaðan út í Breiðumýri. Ekki
man ég hvað þá var framorðið, en þá
voru læknarnir nýlega komnir að utar
og voru að taka til ýmislegt, sem þeir
þurftu að hafa með sér. Hafði margt
orðið til þess að tefja fyrir því að þeir
kæmust af stað frá Húsavík, enda skilj-
anlegt að ýmislegt hafi þurft að gera
áður en læknir fór frá sjúkrahúsinu í
minnst tveggja daga ferð. Svo þurfti
fyrir mörgu að hugsa til þess að allt
væri með, sem nauðsynlegt var við
fyrirhugaðan uppskurð. Man ég það um
útbúnaðinn, að Þórhallur Kristjánsson
var að brýna hnífa og athuga um fleiri
verkfæri fyrir Sigurmund lækni.
----★-----
Hestarnir voru settir inn og fengu
góða heytuggu á meðan og ég sjálfur
bæði mat og kaffi, sem kom sér vel.
Svo kom loks að því að við legðum
af stað, og er við fórum fram hjá þing-
húsi Reykdæla, þar sem símastöðin var
þá, kom frétt um það að drengurinn
lifði enn, en líðanin væri engu betri.
Það benti því allt til þess, að þessi för
þeirra væri lífsnauðsyn og þá um leið
gæti allt verið undir því komið að við
yrðum sem allra fljótastir. Mátti líka
segja að för okkar gengi vel „á meðan
allar götur voru greiðar", en það gat
ekki heitið nema suður af Narfastöðum,
þangað sem akbrautin náði. Riðum við
allliðugt þá leið. Rviið Sigurmundur
Svip en Björn Skjóna. Voru troðnar
hnakktöskur með ýmsu dóti við alla
hnakkana og þar að auki varð ég að
hafa þunga tösku, með verkfærum i,
á bakinu í ól yfir öxlina. Þóttu mér
mikil óþægindi að því strax á meðan
við riðum liðugt og þó fyrst fyrir al-