Lesbók Morgunblaðsins - 21.10.1956, Blaðsíða 6

602
Ókunn lond og jb/óð/r:
Andíœtingar voiir
shaw skipstjóri sagði við Georg
Coverdale vin sinn. „Sama sagan
hér, Georg“, í rólegum tón. Svo
heyrðist ekkert um stund. Þetta
var um nón 26. janúar.
Nokkru seinna heyrðu hin skip-
in exm í talstöð Lorella. Það var
Blackshaw skipstjóri sem talaði:
„Skipinu er að hvolfa!“ Engin
aeðra í röddinni. Og rétt á eftir:
„Nú hvolfir skipinu! Mayday, may-
day, mayday!"
Svo varð þögn.
Roderigo sendi út neyðarkall
Lorella — orðið mayday er notað
í talmáli, vegna þess að það getur
ekki misskilizt, í staðinn fyrir SOS
á símamáli*) og sagði að skipið
væri um 90 mílur norður af Horni.
Þá var Roderigo sjálft í hættu
statt og ósjálfbjarga og gat auð-
vitað ekki veitt Lorella neina að-
stoð. Bátar þess voru komnir í kaf
í klaka, eins og á Lorella. Skipið
lét ekki að stjórn, fremur en Lor-
ella. Klakinn var að færa það í
kaf, og það gat enga björg veitt.
Fjórum stundum eftir að sein-
ast heyrðist í Lorella, var Roderigo
að því kominn að sökkva. Og í
annað skifti nú með stuttu milli-
bili, hlustuðu hinir togararnir á
tilkynningu skipstjóra, að skip
hans væri að farast með öllum
mönnum. Skipin hlustuðu, en þau
voru langt í burtu og gátu ekki
hætt sér út í þetta voðaveður.
Klukkan 7 heyrðist seinast í tal-
stöð Roderigos. Það var Coverdale
skipstjóri sem talaði:
„Skipinu er að hvolfa. Það fer
og við getum ekki yfirgefið það.
Mayday, mayday, mayday!“
★
Ekkert hefir spurzt til þessara
skipa síðan. Ekkert hefir fundizt af
þeim, ekkert nema gúmbátur, upp-
•)Mayday er komið úr frönsku:
„sa’cúdea” (bjargið már).
jyÝASJÁLAND hefir ekki einn
^ sérstakan svip, það hefir mörg
svipbrigði. Landslag er mjög fjöl-
breytt og þjóðin er einnig marg-
breytt, og til alls þessa verður að
líta þegar lýsa skal landinu. Yfir-
leitt erum vér þó af brezku bergi
brotnir, og vér höldum tryggð við
Bretland. En einangrun vor og ólík-
ir staðhættir, hafa breikkað bilið
milli vor og Breta, svo að vér erum
orðnir sérstæð þjóð. Að mörgu
leyti erum vér ung þjóð, en að öðru
leyti erum vér gömul þjóð vegna
menningararfs og þjóðhátta. Þjóð-
in er því bæði ung og þroskuð.
Ekki verður sagt að neinn ofvöxt-
ur hafi hlaupið í hana, og hún er
heldur eigi fullþroska.
Landið er lítið og vér erum oss
þess fyllilega meðvitandi hver reg-
inmunur er á því hvað þjóðin er
blásinn og tómur. Hann fannst á
reki eitthvað 90 mílum frá þeim
stað, þar sem talið er að skipin
hafi farizt.
Enda þótt allir vissu hver höfðu
orðið afdrif þeirra, var fyrst talið
að þau væri á eftir áætlun, svo
að óttazt væri um þau, en er hæfi-
legur tími var liðinn setti Lloyd
þau á lista með skipum, sem talin
eru af.
Enda þótt áhafnir tuttugu skipa
hefði heyrt hvernig fór fyrir þeim,
þá hafði enginn séð þau farast, og
þess vegna var nöfnum þeirra bætt
á inn langa lista um gömul skip
og ný skip, stór skip og smá skip,
sem hafa horfið — horfið í hafs-
ins djúp.
) fsland og Nýa Sjáland eru sitt )
\ hvorum megin á hnettinum, en J
S þó er ýmislegt líkt með þeim. \
) í báðum löndum eru jöklar og )
S i
( jarðhitalaugar og goshverir. — J
S Bæði eru eylönd og fjöllótt, og (
) í ýmsu fleira svipar þeim sam- j
| an. — Nýsjálendingur, sem heitir ■
( R. G. Sutherland, hefir um ;
i tveggja ára skeið dvalist í Noregi i
■ og hefir ritað eftirfarandi grein 1
( um land sitt fyrir blöðin þar. ;
i i
fámenn og hvert hlutverk hún hef-
ir. Þjóðin er ekki nema 2 milljónir,
en þegar litið er á hitt, hverja
ábyrgð vér höfum tekið oss á herð-
ar, þá hefir hver þjóðfélagsþegn
meári þýðingu heldur en meðal
stórþjóðanna, hvert mannslíf er
dýrmætara og þess vegna verður
að sýna hverjum einstakling meiri
umhyggju og nærgætni heldur en
í nokkuru öðru landi. Og umhyggj-
an fyrir velferð einstaklinga kemur
fram í uppeldi og mentun barn-
anna, styrkveitingum til gamal-
menna, atvinnuleysistryggingum
og lágmarkskaupi fyrir alla.
Ef litið er á legu landsins, þá
ætti að vera svipað tíðarfar þar
og í Miðjarðarhafslöndunum. En
nú er landið einangrað úti í regin-
hafi, fjöllótt og þar blása jafnan
vestanvindar. Nýasjáland er enn
eins og Abel Tasman inn hollenzki
lýsti því, er hann fann það 1642,
„mikið háfjallaland“. Um tveir
þriðjungar af landinu eru í 650—
3500 feta hæð, en 12% eru hærri en
3500 fet; aðeins 24% eru lægri en
650 fet. Og þótt vér höfum svipaðan
sólargang og er við Miðjarðarhaf,