Lesbók Morgunblaðsins - 21.10.1956, Blaðsíða 12

608
LL^ jK MOK3UNBLAE3HTS-
ar orðin svo margbrotin og flók-
in, að ekki er hægt að skýra frá
henni í stuttu máli. En þar hafa
orðið margskonar framfarir, sem
hefði verið óhugsanlegar með
öðru móti. Nú er t. d. hægt að sjá
hvort nokkur steypugalli er á
málmhlutum, innan í þeim þar
sem ekkert auga sér. Nú er hægt
að koma á miklu nákvæmari mæl-
ingum en áður var. Það er t. d.
hægt að mæla hve ört „bón“ slitn-
ar af gólfdúkum. Það er hægt að
mæla daglegt slit á bílhringum og
sjá þannig hvernig mismunandi
vegir fara með hjólbarðana. Það
er líka hægt að mæla það aukna
slit sem verður á hjólbörðum, þeg-
ar bílar eru hemlaðir snögglega.
Hægt er að mæla allskonar slit,
sem verður á vélum, og hvaða
smurningsolíur eru beztar.
Það er undir hugkvæmni mann-
anna komið hvað kjarnorkan getur
gert mikið gagn, því að engin tak-
mörk virðast fyrir því hve víða
er hægt að koma henni við. Tveir
kafbátar eru nú knúðir kjarnorku-
vélum. Gert er ráð fyrir því að
innan skamms verði komnar járn-
brautarlestir knúðar kjarnorku —
7000 hestafla dráttarvagn, sem
gæti farið tvívegis umhverfis
jörðina án þess að taka eldsneyti;
honum mundu nægja 11 pund af
úraníum til þess að vera á ferð-
inni í heilt ár. Kjarnorkuknúðar
flugvélar eru á næstu grösum, og
slíkar flugvélar munu geta flogið
mörgum sinnum umhverfis hnött-
inn án þess að tefja sig á því að
taka eldsneyti. Einn af helztu
kjarnorkusérfræðingum Bandaríkj
-anna, Robert LeBaron, segir að
slíkar flugvélar muni verða komn-
ar í notkun eftir 15—20 ár.
<^^a®®®6\_>
SMÁSAGAN:
Fílar skalía Indíána
GÖMUL Indíánakona, María að nafni,
var að dútla við garðinn sinn. Hún
átti heima í kofa skammt frá Cran-
brook í British Columbia. Hún sneri
sér við til þess að ná í grefið sitt, og
þá sá hún hvar þrjár risavaxnar furðu-
skepnur stóðu í skógarjaðrinum. Aldrei
hafði hún séð slíkar forynjur áður.
Hún varð skelfingu lostin, og til þess
að bjarga lífinu, kleif hún upp í stórt
eplatré rétt hjá. En svo var mikið
fum og óðagot á henni, að eplin hrundu
unnvörpum af trénu.
Hægt og gætilega vöguðu nú ófreskj-
urnar yfir skóðarrjóðrið og að epla-
trénu hennar Maríu. Og með löng-
um rana tíndu þær upp eplin og hám-
uðu í sig. María sagði seinna að hún
hefði haldið að þetta væri tröllvaxnar
kýr, komnar ofan úr koldimmum
gljúfrum Klettafjallanna. Hún hafði
aldrei á ævi sinni heyrt getið um fíla,
en þótt svo hefði verið, mundi henni
sízt fcafa komið til hugar að fílar væri
á ferð hér í British Columbia.
Skepnurnar sýndu henni enga
áreitni og fór hún þá að átta sig og
athuga hvemig hún gæti forðað sér.
Hún las mikið af eplum og fleygði
þeim til jarðar þeim megin við tréð,
sem frá húsinu horfði. Og þegar ó-
freskjumar flýttu sér þangað, þá flýtti
María sér niður úr trénu, og svo tók
hún til fótanna að leita hjálpar, því
að hún var dauðhrædd um að ófreskj-
urnar mundu eyðileggja garðinn sinn
gjörsamlega.
í næsta Indíánakofa, eigi alllangt
þaðan, átti heima Chariie Sunrise og
stundaði veiðimennsku í hjáverkum
sínum. Nú var það að hann sá slóðir
eftir einhver ferleg dýr í mörkinni,
því að spor þeirra voru eins og hlemm-
ar og þau höfðu brotið og bramlað
skóginn, þar sem þau fóru um. Hann
fór að rekja slóðina, og var þó hálf-
smeikur, því að annað eins og þetta
hafði hann aldrei séð.
Skyndilega heyrði hann að baki sér
eins og þrumugný, og þegar hann leit
viö, stóð þar eitthvcrí ferlíki með eyru,
sem voru eins og finngalknsvæng-
ir. Charlie tók til fótanna og flýði.
Skógurinn var þéttur og hann gat
skriðið milli trjástofnanna, þar sem
ófreskjan komst ekki áfram. Þetta
bjargaði honum. En hann heyrði að
ófreskjan veitti sér eftirför og það
rumdi grimmilega í henni þar sem
hún brauzt áfram í gegn um skóg-
inn.
Charlie var svo skelfdur, að hann
hafði enga rænu á því að fela sig í
skóginum, heldur æddi hann áfram
út úr skógarþykkninu og kom nú þar
sem aðeins voru runnar og kjarr. Og
nú dró saman með þeim. Charlie stóð
á öndinni og var kominn að niðurfalli.
Þá bar hann að þröngvu gili. Þar var
göngubrú yfir. Hann hentist yfir brúna
og hneig niður á hinum bakkanum.
Þegar hann áttaði sig, sá hann að
ófreskjan var á leið niður með gilinu.
Henni hafði sýnilega ekki virst ráðlegt
að leggja út á veikbyggða brúna. Og
nú ætlaði hún niður fyrir gilið og
fara svo upp með því hinum megin
til þess að ná í manninn. Þetta var
Charlie ljóst. Þessi skepna hagaði sér
öðruvísi heldur en fjallaljónin og grá-
bimirnir, sem hann hafði oft átt í
höggi við og komizt í hann krappan.
Charlie kom ráð í hug. Þegar ófreskj-
an kom nú vaðandi upp með gilinu og
var komin í námunda við hann, staul-
aðist hann á fætur og fór yfir brúna.
Ófreskan starði á hann litlum augum
og honum fannst eldur brenna úr þeim.
Og svo rak hún upp grimmdaröskur.
Charlie sá að hún tyllti fæti á brúna,
eins og til að reyna styrkleik hennar,
og hvarf svo frá og niður með gilinu
aftur.
Þegar Charlie sagði frá þessu seinna,
gat hann alls ekki munað hve oft hann
hafði farið fram og aftur yfir brúna.
En hún bjargaði lífi hans. Seinast varð
skepnan uppgefin á þessum eltingaleik
við manninn og rauk inn í skóginn.
Charlie beið þangað til hann þóttist
óhultur. Og svo rauk hann á stað til
nágranna síns til þess að segja frá
þessari ógurlegu skepnu, sem enginn
maður hafði áður litið.