Lesbók Morgunblaðsins - 19.05.1957, Síða 9
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
293
Fjárhirðir með
rekstur.
að sök hans hafi verið sú, að hann
hefir verið að æfa sig á skautum
á annars manns landi.
Það þótti hinn mesti búhnykkur
að hafa fangana þarna, því að þar
voru þeir sjálfgeymdir og í sjálf-
heldu. Stjórnin lét þá þó vinna
baki brotnu við húsagerð og rækt-
un, því að ætlunin var að nýlend-
an gæti séð um sig sjálf. En þetta
fór nú öðru vísi. Skömmu eftir að
nýlendan var stofnuð, komu þang-
að selveiðimenn og hvalveiðimenn
og settust að þar sem nú er höfuð-
borgin Hobarth. Varð þar þá ærið
sukksamt, drykkjuskapur mikill og
hvers konar ofbeldisverk framin,
enda ægði þar saman misindis-
Xasmaníu-skoUar.
mönnum úr sjómannastétt og saka-
mönnunum. Jafnframt fór þá að
bera á því, að sakamenn hyrfi.
Þeir struku upp í fjöllin og út í
skógana. Sumir höfðu þar ofan af
fyrir sér á heiðarlegan hátt en aðr-
ir gerðust stigamenn og ræningj-
ar. Út af þessu gerðist það nauð-
synlegt að reisa fangahús í nýlend-
unni.
Árið 1830 voru svo þeir, sem eitt-
hvað höfðu brotið af sér, fluttir
út á skaga nokkurn, sem gengur
suðaustur úr eynni og safnað sam-
an á þeim stað, sem kallaður var
Port Arthur. Þar voru þefr látnir
vinna að því að reisa stórt fanga-
hús, hergagnageymslu, kirkju,
sjúkrahús og forstjórabústað.
Flutningar sakamanna til ný-
lendunnar þarna voru óvinsælir í
Englandi og árið 1853 var þeim
hætt með öllu. Og árið 1877 — eða
fyrir réttum 80 árum — var saka-
mannanýlendan í Port Arthur lögð
niður. Eru þar nú rústir einar. Þak-
ið er farið af kirkjunni og gras
grær á gólfi hennar. Blóm vaxa
í sprungum í veggjum sjúkrahúss-
ins og villirósir setja hlýlegan svip
á rústir hegningarhússins.
En í Hobarth standa nokkur
gömul hús inn á milli nýtízku
verslana og glerhúsa. Þar er stjórn-
arhúsið, þar eru nokkur geymslu-
hús við höínina sem hvalveiðimenn
notuðu, og þar er leikhúsið (The-
atre Royal) sem opnað var 1837, og
þar er brugghús, sem opnað var
1832.
HOBARTH er nú orðin allmikil
borg og ólík því sem hún var á
dögum hvalveiðanna. Nú er þetta
friðsæl menningarborg. Þar er
mikil verslun og iðnaður og þar er
einnig togaraútgerð. Höfnin er stór
og góð og geta stærstu skip athafn-
að sig þar við hafnarbakkana. Þar
má líka sjá skip af öllum gerðum,
herskip, stór kaupför og farþega-
skip, togara, fljótaskip og kapp-
siglingaskip. Á hverju ári er þar
efnt til kappsiglingar til minning-
ar um þann dag er eyan fannst
1642. Var það Sir John Franklin
sem fyrstur stofnaði til þessara
kappsiglinga þegar hann var land-
stjóri í Tasmaníu. Það var árið
1838. Seinna fórst Sir John ásamt
öllum mönnum sínum á ey fyrir
norðan Kanada, er þeir freistuðu
þess að finna siglingaleið norður
fyrir Ameríku.
Hobarth stendur við mynni ár-
innar Derwent og fram til ársins
1943 var alltaf farið yfir ána á
skipum og bátum. En þetta ár var
gerð á hana einkennileg brú. Það
er flotbrú og hvílir á 24 stein-
Uumrar eru útílutuingsvara.