Lesbók Morgunblaðsins - 07.09.1958, Qupperneq 6

438
LEtíBÓK MORGUNBLAÐSINS
Björn Bjömsson:
íslenzku hundarnir í Kaliiorníu
Grein þessi er þýdd úr sumarhefti „The Icelandic Canadian“
Höfundurinn, Björn Björnsson, er mörgum hér að góðu kunn
ur. Hann er sonur þjóðskörungsins Gunnars B. Björnssonar rit-
stjóra, og var hér á landi um hríð á stríðsárunum. Nú á hann
heima í Minneapolis.
Móti skrauti, óð og auð
ótal sumarkvölda.
segir Stephan G. Stephansson.
Unaður og skraut sumarkvöldsins
verður ekki metið til fjár. Það er
hvorki gert ráð fyrir þeim gæðum
í fasteignamati jarða né í skatt-
framtölum. Eigi að síður þótti
skáldinu mega jafna Þeim til akra
og auðæfa. — Því er eins farið
með skóginn. Friðsæld hans, þyt-
ur vindsins í laufkrónum trjánna
og ilmur asparinnar verða hvorki
keypt á torgum né í kauphöllum.
Þau gæði falla þeim einum í skaut,
sem sækja skóginn heim. Skógur-
inn ber líf inn í auðnina, breiðir
töfrablæju yfir byggðina, mýkir
hrjósturlendið, miðlar vatni og
raka — gefur yl og skjól. Jafnvel
knéhátt kjarrið er eins og vernd-
andi hönd æðri forsjónar, þrungið
lífi og fegurð. Og trjálundurinn við
bæinn þinn gefur umhverfinu
mildari og hlýlegri svip, breytir.
yfirbragðd sveitarinnar og færir
henni blæ ræktunar og menning-
ar. Á Jótlandsheiðum er skjól-
lundurinn fyrsta ræktun bóndans.
Því næst tekur hann til við skjól-
beltin. Þannig eigum við einnig
að fara að. Undir væng skjólbelt-
anna verður garðræktin arðmeiri
og í skjóli þeirra getur kornrækt á
íslandi orðið bæði árviss og ábata-
söm. — Þannig er skógurinn, eilif
uppspretta gagns og gleði, reiðu-
buinn til Þjónustu við lífið.
Sigríður Eyjafjarðarsól kaus
heldur yndi en auð. En ef við
kjósum skóginn fáum við hvort-
tveggja — yndið og auðinn. Göng-
um því skógræktinni á hönd. —
Sáum trjáfræi í reitina — setjum
græðlingana í raka moldina —
dreifum barrplöntunum um kjörr
og hvamma — og þá munum við,
eins örugglega og vor fylgir vetri,
hljóta það hnossið, sem ævintýrin
töidu eftirsóknarverðast
Guil og Græna Skóga
N Ý A S T A „íslendingabyggðin“
vestan hafs er nú á 120 ekra bú-
garði, um 50 km. norður af San
Francisco. Þarfta er um hreint úr-
val að ræða, kynborna íslenzka
landnema, sem eiga ættir að rekja
til forfeðra á níundu öld.
Þarna eru saman komnir milli
tíu og tuttugu íslenzkir hundar og
þrír íslenzkir hestar. Mark Watson.
sem er Englendingur að uppruna,
hefir flutt þá hingað. Hann á
hundabú hjá Nivasio í Kaliforníu,
og nefnir það Wensum. Hann fór
um afdali íslands og einangraðar
sveitir, til þess að ná í þá fallegustu
íslenzka hunda, sem völ var á.
Hann náði í fjóra af hvoru kyni og
flutti þá heim til sín.
Watson kom fyrst til íslands ár-
ið 1937 og ferðaðist um landið
á hestum. Hann uppgötvaði þá, að
á íslandi var til fornt hundakyn,
sem hvergi finnst nú annars stað-
ar í víðri veröld. Hann er glöggur
á hunda og hann sá fljótt, að ekki
voru allir hundar á íslandi af þessu
kyni. íslenzku hundarnir hafa sín
einkenni, svo vel má þekkja þá frá
öðrum hundum. Tók Watson sér nú
fyrir hendur að rannsaka þau ein-
kenni, er gera íslenzka hundinn ó-
líkan öðrum hundum. Og í þeim
tilgangi hefir hann rannsakað allt
sem skrifað hefir verið um íslenzka
hundinn, allt frá fornsögunum og
fram til þessa tíma. Síðan hefir
hann ritað 80 blaðsíða bók og gefið
út. Hún heitir „The Icelandic dog
Watson með íslenzkan hund.
874—1956“. Þetta er mjög fróðleg
bók og hefir aldrei verið skrifað
jafn ýtarlega um íslenzka hundinn
fyr. Hann sækir heimildir sínar í