Lesbók Morgunblaðsins - 23.12.1973, Qupperneq 8

/
LJOÐ
EFTIR
VASKO
POPA
Matthías
Johannessen
þýddi
SAGAN UM SOGUNA
Hún endaði
áðuren hún byrjaði
og hófst
eftir að henni lauk
hetjur komu til sögunnar
eftir dauða þeirra
og fóru
áður en þær fæddust
hetjur töluðu
um jörð, himin,
sögðu ótrúlegustu hluti
Frá vinstri: Ogden Nash, W.H. Auden, Robert Bly og
Vasko Popa.
Smákynning á höfundinum
Vasko Popa (f. 1922) er i framvarðasveit júgóslavneskra skálda,
þótt ITtið hafi farið fyrir kynningu á Ijóðum hans hér sem annars
staðar.
A s.l. ári kynnti júgóslavneska menningarritið, Republika, Ijóð eftir
nokkur íslenzk Ijóðskáld. i þýðingu P. M. Rumac, sem einnig ritaði
um skáldin og verk þeirra. Republika er eitt þekktasta menningarrit í
Júgóslaviu. er mér sagt, og var skýrt frá þessu framtaki i islenzkum
blöðum. Áður höfðu einnig verið kynnt islenzk Ijóð i Júgóslaviu, en
ekki man ég lengur í hvaða riti það var.
Undirritaður var i hópi þeirra höfunda, sem Ijóð áttu i þessum
júgóslavnesku menningarritum. og þegar hann rakst á úrval eftir
Popa ekki alls fyrir löngu, þótti honum viðeigandi kurteisi að reyna að
kynna hann hérlendis samanb. vöruskiptajöfnuð sem nú er farinn
að tíðkast eins og kunnugt er — en auðvitað er þetta allt af
vanefnum gert. En menn taka vonandi viljann fyrir verkið, a.m.k. þeir,
sem eru ekki fluglæsir á serbnesku eða króatisku og aðrar þær
mállýzkur, sem virðast Titó þyngri i skauti en allir gagnbyltingarmenn
auðvaldsins samanlagðir.
Þvi má bæta við, að Ijóð þýða menn ekki, allra sizt af vanefnum,
vegna skyldurækni einnar, heldur af gleði yfir þvi að hafa eignazt
meðreiðarsvein og sálufélaga einhvers staðar úti i löndum.
Þýð.
s
eitt sögðu þær aldrei —
það sem þær vissu ekki,
að þær eru einungis hetjur í sögu
sögu sem lýkur
áður en hún hefst
og byrjar
eftir að henni er lokið.
DJÚPTí OKKUR
Götur augna þinna
eru endalausar
svölurnar fljúga ekki suður
úr augum þínum
laufin falla ekki
af öspunum í brjósti þínu
sól sezt ekki
á himni orða þinna.
DREKI í VÖMBINNI
Eldspúandi dreki í vömbinni
í drekanum rauður hellir
í hellinum hvítt lamb
í lambinu gamall himinn
við fóðruðum drekann á jörð
okkur langaði til að temja hann
og stela gamla himninum
við vorum skilin eftir án jarðar
vissum ekki hvert skyldi halda næst
við stigum á bak drekahalanum
drekinn leit æðislega á okkur
við óttuðumst okkar eigið andlit
í augum drekans
við stukkum inn í gin drekans
hnipruðum okkur saman bak við tennur hans
og biðum þess að eldurinn bjargaði okkur.
FISKUR f SÁLINNI
Gullfiskur í sálinni
■ fjskinum lítið strá
á stráinu skærlitur dúkur
á dúknum þrjár ósnortnar stjörnur
DÚFA í HÓFÐINU
Gagnsæ dúfa í höfðinu
í dúfunni leirskrín
í skríninu dautt haf
í hafinu blessað tungl
við renndum fyrir gullfiskinn
við vorum nánast glorhungruð
fiskurinn gerði lítið til að sleppa
við slógdrógum fiskinn
út úr honum datt lítið strá
skærlitaði dúkurinn rifnaði
og ósnortnu stjörnurnar þrjár
misstu hreinleika sinn
kettirnir hefðu jafnvel ekki
haft lyst á gullfiskinum
við urðum fyrir hræðilegum vonbrigðum
við skárum dúfuna sundur
brutum leirskrínið
helltum niður dauða hafinu
við óðum út í sjóinn
náðum til botns.
djúpt undir botninum
sáum við gagnsæja dúfuna
og í henni ungan mána
við komum upp á yfirborðið
sáum dúfuna aftur
hátt yfir hafinu
og í henni fullt tungl
við byrjuðum að drekka dauða hafið.
Staldrað við og
fylgzt með dagsins önn
í Myndlista- og handiðaskólanum
Eftir Gísla Sigurðsson^
Nemendurnir í forskóla I voru
að teikna ýmsa hluti, vélar og
verkfæri. Þeir eru á fyrsta ári;
sumir hafa teiknaS eitthvaS áSur,
aðrir eru aS taka fyrstu skrefin á
myndlistarbrautinni. Enn er
þetta forvitnilegt og eggjandi;
framtíSin full af fyrirheitum.
Kennarinn, Kjartan GuSjónsson,
listmálari, gengur milli borSanna
og leiSbeinir. Sumir eru að teikna
skrúflykla, einn teiknar hakkavél
og annar gamla saumavél. Þau
hafa kynnzt frumformunum og
byrja á að hugsa hlutinn sem
kubb eSa sfvalning. Eftir ná-
kvæmar mælingar er hlutur-
inn teiknaSur f smáatriðum og af
mikilli kostgæfni. Árangurinn
sýnist ótrúlega góSur svo snemma
á námsferlinum.
En hvernig er svo áframhaldiS
og- hvert er hlutverk Myndlista-
og handfðaskólans. Ég hef orðið
var við, að margir hafa óljósar og
talsvert villandi hugmyndir um
þaS starf, sem fram fer á vegum
skólans. Ökunnugir ímynda sér
sumir hverjir, aS Myndlistar-
skólinn sé einskonar sportstofn-
un, þar sem bóhemar innritast
og hanga úm nokkurra ára skeið
til þess aS sleppa viS aS vinna.
i reyndinni er það nú ekki al-
veg svona slæmt. Þvert á móti er
Myndlista- og handíðaskólinn
stofnun, sem ætlar sér niikinn
hlut. Hlutverkið er sem sé ekki
einvörðungu að bæta úr hinni til-
finnanlegu vöntun þjóðarinnar á
listmálurum. Að vfsu er srjáls
myndlist á stefnuskránni, en
ásamt mörgu fleiru. Þar á meðal
má nefna, að skólinn útskrifar
teiknikennara og vefnaðarkenn-
ara og raunar er býsna stór hópur
sem fer þá leiðina. En standi hug-
urinn hvorki til kennslu né
frjálsrar myndlistar, þá eru til
valgreinar eins og keramik til
dæmis. Og i textíldeildinni er
bæði hægt að leggja stund á tau-
þrykk, almennan vefnað og list-
vefnað.
Til þess að gefa í örfáum orð-
um hugmynd um stærð og um-
fang skólans, má geta þess að
nemendur i dagdeildum eru
I Textíldeild. Guðrún Jónasdóttir er kennari hér og leiðbeinir
bæði verðandi vefnaðarkennurum og þeim sem leggja stund á
myndvefnað sem listform. Á myndinni að neðan eru nemend-
ur að vefa.
nú er myrkur í sál okkar.