Lesbók Morgunblaðsins - 23.12.1973, Blaðsíða 20

Hún er fyrst og fremst íslendingur, jafnt erlendis sem heima.
„Það var dæmalaust, hvað krakkinn
gat sungið", segir fólk, sem þekkti
Sigriði á þessum aldri.
Sigriður að loknu students-
prófi.
að börnin þeirra hvert um sig geti
lært það, sem hugurinn stefnirtil.
En við erum fimm systkinin, og
fjöghr við nám, svo að það þarf
töluvert til. Svo eru þaðnámslán-
in, sem ég ætla mér ekki að hætta
mér út í umræður um. Ætli mað-
ur verði ekki um það bil milljón-
eri f skuldum að nárni loknu.“
„Hefur þú lent í fjárhagsþreng-
ingum?"
„Komið hefur það fyrir, en fátt
er svo með öllu illt, að ekki boði
nokkuð gott. Þessi peningaleysis-
tímabil hafa gert mig að hreinum
snillingi í því að búa til kartöflu-
rétti. Annars er það nú svo, að
þegar neyðin er stærst er hjálpin
næst, t.d. einu sinni, þegar það
leit mjög illa út með fjárhaginn,
fékk ég vinnu í heiia viku. Þetta
var á kosningaskrifstofu, og var
unnið dag og nótt. í annað sinn
fékk ég vinnu við brezka vöru-
kynningu. Svo hefi ég selt ís á
sólardögum, sýnt föt á tizkusýn-
ingum og gripið inn í svona sitt
hvað. Með skólanum er ekki hægt
að stunda fast sturf, það er reikn-
að með náminu, sem heilsdags-
vinnu og það er það.
Það mælti líkja skólanum við
nálabréf með röð af nálum, þar
sem stærstu augun eru yzt, en
augun verða alltaf minni og
minni. Þannig er námið, inntöku-
prófið er auðveldast, en prófin
verða þyngri og þyngri, það er
sífellt krafizt meiri og meiri
kunnáttu, en hún hefst ekki nema
með vinnu."
„Hvað er hægt að læra í Aka-
demíunni?"
„Það mætti líkja henni við tré,
þar sem aðalstofninn skiptist í
greinar,'sem svo aftur skiptast í
ennþá smærri greinar. Aðalstofn-
inn er að sjálfsögðu tónlist, sem
svo skiptist í hinar ýmsu greinar
tónlistar. En þar er hægt að læra
á öll hljóðfæri, sem leikið er á í
Sinfónfuhljómsveit, auk þess
orgel, píanó og sembal. Og svo að
sjálfsögðu söng. Kennarar við þá
deild eru um þrjátíu. Þess má
geta, að einn eftirsóttasti söng-
kennari er íslendingur, Svanhvít
Egilsdóttir. Ballettskóli tilheyrir
Akademíunni og Max Reinhard
leiklistarskólinn.“
„Er ekki erfitt að fá húsnæði
þar sem að fólk getur æft sig.?“
„Ég var ógurlega fegin þegar
við fengum húsið, vegna þess að
mér finnst það svo óþægileg til-
finning að vita, að verið sé að
þreyta annað fólk með siendur-
teknum æfingum, það vill verða
til þess, að ekki er æft nægilega.“
„Hvað æfir þú þig lengi á dag í
söng?“
„Eg æfi mig venjulega fjóra
tíma með hvíldum."
„Þú hefur tekið þátt í söng-
keppnum?"
„Já ég tók þátt í söngkeppni í
Belgíu, svo tók ég þátt í norrænu
söngkeppninni í Helsingfors, að
afstaðinni forkeppni hér heima. í
fyrra tók ég þátt í alþjóðasöng-
keppni f Vfnarborg."
„Með hvaða hugarfari ferðu f
söngkeppni, reiknar þú með því
að vinna?“
„Ætli flestir fari ekki með svip-
uðu hugarfari og þeir, sem fara til
keppni á Ólympfuleikunum. Eg
býst ekki við þvf, að allir reikni
með því að vinna, þó æfa sig allir
af kappi og gera eins og þeirgeta.
Það verða ekki allir fyrstir, en
það verður alltaf einhver. Sjálf-
sagt blundar nú vonin um að
vinna í flestum. En fólk þarf að
hafa þroska til þess að taka því,
að verða ekki númer eitt, ekki
aðeins í keppni, heldur líka í líf-
inu sjálfu.“
„Þú vannst keppnina í Belgíu,
áttirþú von áþvf?"
„Ekki meir en það, að ég skildi
ekki nafnið mitt, þegar það var
kallað upp, en það vill nú verða
útlendingum tunguþraut. Ég get
játað, að ég hugsaði hlýtt til
þriðju verðlaunanna en það voru
peningaverðlaun. Eg get líka ját-
að það, að skaplyndið var ekki,
sem bezt heima fyrir, þegar ég um
svipað leyti hélt fyrstu opinberu
tónleikana í Vínarborg, tók prófið
í skólanum og tók þátt í alþjóða-
söngkeppninni. En allt gekk
þetta, ég fékk góða „kritík“. Það
er mikils virði fyrir ungt listafólk
í Vín, „krítíkin" er allt of áhrifa-
mikil þar, finnst mér. Nú, ég náði
prófinu í skólanum, og ég komst í
annan riðil í söngkeppninni, en
hún fór þannig fram, að allir
keppendurnir, hundrað þrjátfu og
níu að tölu, tóku þátt í fyrsta riðli
og sungu tvö verk. Þrjátíu og nfu
af þeim hópi kepptu svo í öðrum
riðli og var ég þar með. Úr þeim
hópi voru svo valdirþrír af hvoru
kyni, sem kepptu til úrslita.“
„Nú hefur þú sungið töluvert
opinberlega, þarftu að fá til þess
leyfi skólans?“
„Þeir líta svo á í Akademíunni,
að það sé tónlistarfólki mjög hollt,
að æfast i því að koma fram. En
þeir vilja vita hvað maður ætli
að syngja og fylgjast með því,
að maður geti það.“
„Þú söngst í hinni margumtöl-
uðu sýningu Þjóðleikhússins,
Brúðkaupi Figarós. Viltu segja
eitthvað um það?“
„Eg hafði mikla ánægju af því
að fá tækifæri til þess, að vera
með í því að flytja þetta verk. Að
sjálfsögðu er maður ekki dómbær
á sýningu, þar sem maður er sjálf-
ur þátttakandi. En mér sárnaði
ógurlega, ekki að sýningin fengi
slæma dóma, heldur ósmekk-
legar aðdróttanir að stjórnandan-
um Alfred Walter, sem að mfnum
dómi er bæði góður tónlistarmað-
ur og mjög fær stjórnandi. En
þessu vandflutta verki var ætlað-
ur allt of stuttur æfingatími."
„Hvað um framtíðina?"
„Eg er núna að æfa mig undir
plötuupptöku, en það er fyrsta
hljómplatan sem ég syng inn á.
Þá er það tónleikaferð norður í
land. Þvínæst fer ég aftur til Vín-
ar og æfi mig.“
Og þar með kveð ég þessa kven-
legu ungu söngkonu og óska
henni velfarnaðar.
(§)
Ásdís Guðmundsdóttir
JÖLIN
r
i
HVAMMI
Eg er fædd að Arbót f Aðaldal,
Suður-Þingeyjarsýslu, en þar
bjuggu þá foreldrar mfnir, Rann-
veig Guðmundsdóttir og Guð-
mundur Stefánsson, Móðir mín
var húnvetnsk í móðurættina.
Missti hún ntóður sína 11 ára
gömul, en dvaldist að Kagaðarhóli
í Austur-Húnavatnssýslu hjá
merkishjónunum Stefáni Jóns-
syni og Guðrúnu, konu hans, til
16 ára aldurs. Þá fluttist hún
norður í Suður-Þingeyjarsýslu, að
Grenjaðarstað, til föðurbróður
síns, síra Benedikts Kristjáns-
sonar prófasts og sfðari konu
hans, Ástu Þórarinsdóttur. Þar
dvaldist móðir mín allt til þess
hún gifti sig. Faðir minn, Guð-
mundur Stefánsson, var frá Fóta-
skinni (nú Helluland) f Aðaldal.
Voru foreldrar hans Stefán Guð-
mundsson bóndi þar og kona
hans, Guðrún Jónasdóttir ljós-
móðir.
Frá Árbót fluttist ég þriggja
ára, ásamt foreldrum mfnum og
tveim eldri systrum, Lilju og
Fjólu, að Iívammi við Húsavik,
sem þá var stórbýli í eigu frænda
mfns, Bjarna Benediktssonar frá
Grenjaðarstað. Rak hann þá verzl-
un og útgerð á Húsavík, auk bú-
skaparins. I Hvammi dvöldum við
í 7 ár og var faðir minn þar bú-
stjóri, auk þess sem hann gegndi
ýmsum fleiri störfum á vegum
Bjarna.
Árið 1925 byggði faðir minn
hús sitt, Sólheima, í Ilúsavíkur-
kauptúni og fluttumst við þegar
þangað, er það var fullgert. Hóf
faðir minn þá smá búskap og
stundaði daglaunavinnu, auk þess
sem hann var kjötmatsmaður við
verzlun Bjarna og Guðjohnsens-
verzlun.
Flestar af kærustu endurminn-
ingum mínum frá Húsavík eru
bundnar Hvammsárunum, enda
var ég þar bernsku mína. 1
Hvarnmi var piikil friðsæld, fag-
urt útsýni og landslag, fjölskrúð-
ugur, blómum skrýddur jurta-
gróður, mikið fuglalíf og bæjar-
lækurinn niðaði rétt utan við
gluggann hjá mér. Berjaland var
þar ágætt, alla leið heim að tún-
girðingu og berjalautirnar ótelj-
andi, sem ég undi oft i. Stutt var
leiðin frá Hvammi í kauptúnið, en
samt nógu löng til þess, að þar
naut maður allrar dýrðar sveita-