Lesbók Morgunblaðsins - 10.03.1974, Blaðsíða 8

Vor við Tjörnina. Fuglager yfir hólm-
anum og ráðherrabústaðurinn og
fieiri hús við Túngötu í baksýn.
REYKJAVÍK hefur orðið
skáldunum yrkisefni, og Ijós-
myndurum óendanlegt mynd
efni. Þá á ég viS þá, sem lita á
Ijósmyndun sem listrænt
tjáningarform, sem geti orSiS
sambærilegt viS aSrar teg-
undir myndlistar, þegar bezt
lætur. Menn taka sér Ijós-
myndavél í hönd í mismun-
andi tilgangi. Sumum er skrá
setning efst í huga; þeir vinna
samkvæmt mottóinu, aS Ijós-
myndavélin lýgur ekki. ViS
eigum fjársjóS slíkra mynda,
sem sýna okkur Reykjavík
nákvæmlega eins og hún var.
Þar á meSal eru Ijósmyndir
Sigfúsar heitins Eymunds-
sonar, sem oft er gripiS til nú
orSiS, þegarsagt erfrá hinum
hálfdanska höfuSstaS ís-
lands.
Hitt sjónarmiSiS, aS líta á
myndavélina sem tæki til list-
rænnar myndgerSar, kom síS-
ar til sögunnar. Ekki alls fyrir
löngu sendi Leifur Þorsteins-
son Ijósmyndari frá sér
myndabók um Reykjavík, þar
sem farið er bil beggja: Bókin
er listræn heimild um Reykja-
vík með nokkru ívafi gamalla
heimildamynda, einkum eftir
Magnús Ólafsson og Sigfús
Eymundsson. Listrænar Ijós-
myndabrellur sitja ekki í fyr-
irrúmi í Leifsbók: hann notar
mjög sjaldan aSdráttarlinsu,
en í hófi þegar því bregSur
fyrir.
Nú hefur önnur myndabók
um Reykjavík veriS látin á
þrykk út ganga. Útgefandi er
lceland Review. Þarsem texti
bókarinnar er á ensku, er heit
iS. REYKJAVÍK á panorama
in four seasons. Höfundur
myndanna er Gunnar
Hannesson, Hann hefur á
undanförnum árum vakiS at-
hygli og hlotiS aSdáun fyrir
frábærar litmyndir, sem meS-
al annars hafa oft birzt í lce-
land Review.
2
ÞaS er því eins og aS líkum
lætur, aS hér er fjallaS um
Þrátt fyrir þéttbýli og malbik er náttúran allsstaðar
nálæg. Breytilegt svipmót árstíðanna leynir
sér aldrei eins og Gunnar Hannesson sýnir vel í
myndum sínum.
Reykjavík í fullu litskrúSi. En
svo vikiS sé ögn nánar aS
skilgreiningunni, þá er Gunn-
ari miklu ofar í huga hin list
ræna hliS málsins en skrá-
setning sýnilegra staSreynda.
Myndabók Gunnars er naum-
ast sannfærandi heimild fyrir
þá sem glöggt þekkja til. En
ekki ætla ég aS amast viS því.
Heimildamyndir geta allir
tekiS. En aSeins fáir hafa þá
tilfinningu fyrir formi og lit í
Ijósmynd, sem Gunnar hefur
margsýnt. Bók hans er fyrst
og fremst listrænt tillegg í
máliS.
Ekki get ég heldur látiS hjá
líSa aS minna á, hversu miklu
lofsverSara þaS þykir aS
koma einhverju saman í rit-
uSu máli — bundnu eSa
óbundnu — en myndum til
dæmis. Ég þykist nokkurn
veginn viss um, aS safn
óskiljanlegra IjóSa um árstíSir
i höfuSborginni, þætti í hópi
þeirra, sem mest fjalla opin
berlega um þessi mál, miklu
„áhugaverSara" framlag til
Menningarinnar. Samt er
þessi myndabók Gunnars
fyrst og fremst IjóSræn, —
meira aS segja miklu IjóS-
rænni en obbinn af þeim IjóS-
um, sem ég hef séS í seinni
tíS.
Athöfn, sem _ekki er árstíðabundin: Ung stúlka rennir hýru auga til
giftingarhringjanna. f baksýn: Þegaramma varung.
Ég nýt þess aS fletta þess-
ari bók, en ég ætla ekki aS
senda hana ókunnugum og
segja: Svona er Reykavík. Til
þess er hún of mikiS i ætt viS
skáldskapinn. ASdráttarlins-
an er magnaS blekkingatæki;
meS henni tosar Gunnar
MóskarSshnjúkunum inn í
miSjan bæ og á einni mynd-
inni tekst honum aS flytja
Reykjavík undir hlíSar
SkarSsheiSarinnar. Esjan rís
á sama hátt í veldi Himalaja-
fjallanna upp af Skúlagöt-
unni, en hvar eru Keriingar-
fjöllin? Er engin leiS aS ná
þeim til Reykjavíkur?
3
En hvernig njóta árstiSirnar
sín í borginni. Mér finnst lík-
legt aS þær njóti sín betur i
Reykjavik en nokkurri borg,
sem ég hef haft kynni af. Sú
skoSun er byggS á því, aS
náttúran er hér allsstaSar
nálæg. í London getur maSur
veriS á stjái daglangt án þess