Lesbók Morgunblaðsins - 10.03.1974, Blaðsíða 11

TÍ2KA oc mmm
RUDDA
SMART
eða
eitthvað
í þá áttina
TOM WOLFE lýsir með teikningum hinum ,,kvnlega” búningi, sem á
að tákna frelsi, en er þó ölln fremnr táknmvnd ofbeldishneigðar.
J
ts
' X'
'ý

f-í-Os

V
í/*V"d
Maður er nefndur Tom Woife.
Hann er fertugur að aldri, amerfskur
blaðamaður, sem býr i New York, en
er þó með annan fótinn austan Atl-
antshafsins, einkum í Bretlandi, þar
sem hann skrifar í blöð.
Tom Wolfe hefur orðið vel kunnur
báðum megin Atlantsála fyrir nýjan
stfl í blaðamennsku, einkum f grein-
um, sem hann hefur skrifað fyrir The
Daily Telegraph og báru á ensku
yfirskriftina The Mid-Atlandic Man.
Tom Wolfe er mikill þjóðféiags-
skoðari; hann rýnir f samferðamenn
sfna, athugar breytni þeirra og breyt-
ingar á Iffsháttum. En athuganir
sfnar styður hann með teikningum,
sem hann vinnur af óvenjulegri
færni, þegar miðað er við mann sem
ekki er teiknari að atvinnu.
Nýlega birtist f The Daily Tele-
graph Magazine grein ásamt teikn-
ingum eftir Tom Wolfe, þar sem
hann skilgreinir viðhorf það, sem
fram kemur f fatnaðartfzku sam-
tfmans.
Hann á ekki við fatnað almennt,
heldur ákveðinn stíl, sem kannski er
afsprengi Bftlanna og Carnaby
Street-tfzkunnar. i stúttu máli virðist
markmið þessa stfls að undirstrika,
hvað viðkomandi séu ,,sexy" og
„töff" svo gripið sé til tveggja orða,
sem þvi miður hefur ekki tekizt að
islenzka ennþá. Megineinkennin eru
þannig:
Ungur maður, sem tileinkar sér
þennan stfl — og þeir eru vissulega
margir nú til dags — reynir f senn að
vera bófalegur og fúlmannlegur.
Bezt er að sem minnst sjáist af
andlitinu; það gerir mann dular-
fullan. Hárið hylur hausinn að
mestu, en slútandi hattur er góð
viðbót. Niðurandlitið er hulið skeggi
og þá eru bara augun eftir. Þau má
hylja með stórum, dökkum sólgler-
augum og eftir er þá aðeins nef-
broddurinn. Hann fær að standa óá-
reittur út úr þessu gervi.
Nýtt barok er f uppsiglingu hvað
klæðnaðinn sjálfan áhrærir. Mest
barok er í skónum; þeir eru eigin-
lega stultur og allir hinir klossa-
legustu. Buxurnar verða helzt að
vera svo víðar að neðan, að þær nái
vel framfyrir tærnar. En viddin má
alls ekki ná nema upp að hnjám.
Þaðan frá og upp f mitti eiga þær að
vera svo þröngar, að hver vöðvi og
misfella sjáist f gegn — og sé
maðurinn vel vaxinn niður, ætti það
ekki að fara framhjá neinum.
Enn hefur kíllinn ekki verið inn-
leiddur að nýju, sem riddarar notuðu
á miðöldum. En buxurnar leiða f Ijós
ekki sfður en kíllinn, að hér sé á
ferðinni rétt skapaður karlmaður —
og þvf meira sem er undir honum,
því betra.
Sterkast er að líta út eins og gór-
illa. Ofan við hinn mjög svo strengda
miðhluta má koma fyrirferðarmikil
— og helzt dálítið tætt flík, sem ýkir
breidd axlanna. Til dæmis væri
gæruskinnsfeldur líkt og sá, sem
Skuggasveinn hefur oft verið leikinn
f, hin ákjósanlegasta flfk. Athuga
verður þó að hneppa sem minnstu að
framan og vera ber niður á maga, að
minnsta kosti ef viðkomandi er
sæmilega vel loðinn á bringunni. Og
ekki tilheyrir heldur að rétta úr sér;
hausinn á helzt að standa framúr
þessu ferlega herðabákni. Það minn-
ir á górilluna og gerir manninn við-
sjárverðari ásýndum.
Tom Wolfe hefur lýsingarorð um
þennan stfl á ensku, sem ég ætla að
erfitt sé að þýða á islenzku, en f bili
skulum við segja ruddasmart. Að
vfsu er smart bara enska, þótt oft sé
til þess gripið ! mæltu máli. Að vera
ruddasmart er að hafa endaskipti á
hugtakinu, bæta f það merkjum um
ofbeldishneigð, undirstrikun á kyn-
ferðinu og viðhorfi, sem segir við
samtfðina: Ég gef skft f allt og alla og
geri það sem mér sýnist, þegar mér
sýnist. Varla þarf að taka það fram,
að ruddinn lúsfellur F þessa múnder-
ingu; hún sýnist raunar ætluð hon-
um og um leið gerir markaðurinn og
framleiðslan ráð fyrir, að stór hluti
mannfólksins séu lúsugir ruddar.
Auðvitað verður framleiðslan að
hugsa fyrir kvenþjóðinni líka; þess-
vegna fæst ruddasmart klæðnaður
handa kvenfólki. Fyrst og fremst
verða gallabuxurnar að tryggja að
sköpulag afturendans njóti sfn sem
bezt. Þarnæst verða blússur og ann-
að þvíumlFkt að vera úr nægilega
þunnu efni til þess að brjóstin sjáist!
gegn. Hvað andlitið sjálft áhrærir, þá
dugar að hárið hylji það að mestu, en
þó eru dökk sólgleraugu æskileg.
Með tilheyrandi striðsmálningu get-
ur hvaða górilla sem er, tekið sérsvo
vel búna stúlku við hönd.
Varla telst undarlegt né óskiljan-
legt að fatatFzka af þessu tagi sé á
boðstólum og nái fótfestu að
minnsta kosti ! stórborgum hins
vestræna heims.
Skemmtanaiðnaðurinn keppist við
að dekra við ruddaskap og ofbeldi.
Snjallir kunnáttumenn á sviði kvik-
myndanna virkja þennan tíðaranda
og græða á honum gffurlegt fé með
þv! að einbeita sér að listrænum
kvikmyndum, þar sem allan tlmann
er smjattað á ofbeldi og hverskyns
viðbjóði. GS.