Lesbók Morgunblaðsins - 17.11.1974, Blaðsíða 8

S JÖNMENNTIR hafa ött í vök að verjast
Að ofan: Stóll hústrú Þórunnar Jónsdóttur
ð Grund. Hans er getið F bréfabók frá 1551
og mun stóllinn vera meðal elztu hús-
muna. sem varðveizt hafa hjð okkur frá
fyrri öldum. Til vinstri: fslenzk nútlma-
hönnun I húsbúnaði: Stóll og borð eftir
Gunnar H. Guðmundsson, húsgagnaarki-
tekt.
pmiraa.íymsi ttmr rr
om.fn jfi- 8t t mfia fanijnjdsrá fá
'pat.ö rntnjr''—- ■ f
Mwr fty Ititiíti ittsfit tlyfl tii) tfi
ítrj!?)!!««. citlicíit mttitlc tt «t
'teliu t'|tt' crpfirr pítr itiofitfit
* \> fttítr antmiit ttntfium
, „ ImtincrmyflrmgttíKt
fttýttt jfitt ÍJsb ía cr ffitt ftcnfit
j/rartti.jw i(* jftt tttom urats fiii
‘ na ar fjtt fkpnfh jfitt jmncy.^n
: ílo^ar «t rtoí ta.'á uat>jt t ran
fitr 1w n jtcft layftgB t pt iteS.*
a tttjt iW.fia ctípjmts ifi Imt aty
ot fiirnta. fintimwjiar tc tna8> ti
Hf ffi t nrps jttrat fciftt notw fina
crfnfttp jöii cfi^c cr jrát avtn cr
twllr. fn ý jj qji jmr t jia
STjmmstríiráönð.
Í3
Að ofan: SFða úr Jónsbók. Til haegri:
Nútlma útlit. Síða úr lceland Review
með myndskreytingu eftir Friðriku
Geirsdóttur.

HjMillfl
BUKOLI.A, THE WONDERFUL COW
an loelandle folktale*
translated by Alan Boucher
•From Moad Moo.d.o*ht.r »4 oth.r lealaadle
falk talaa. Rupart Hart-Davia. Loadaa. aad ChU
ton Book Company, Phll.d.lphi., 1M7.

Once upon a time a poor man and hi»
wife lived in a cottage. They had one son,
but were somewhat nparing in their
affretion towards him. There were only
three of them there in the cottage.
The couple owned a single cow, and
ahe waa all the liveatook they had. The
cow'a name was Bukolla.
One day Bukolla had a oalf, and the
wife herself helped her. When the calv-
ing waa over and tha cow recovered,
the wonan went out to run into the
house. When she came back to attend
to the cow a Uttle while later, Bukolla
waa gone.
The man and his wife now both set off
to look for her, and they walked far and
long, but came baok empty-handed. They
were in a bad temper by this titne, and
tbey ordered their aon to gy, and not to
ahow himself again until he had found
the cow. They gave him food and new
shoes, and off he went.
He walked far and furthar, untU at Ust

„Það rísa ð mér hörin,
þegar minnzt er ð þjöðlega list."
vond, en öll góð list er þjóðleg“,
og það held ég að séu orð að
sönnu.
— En er ekki alltaf nauðsyn-
legt að taka mið af fortíðinni?
— Menn hafa alltaf og alls stað-
ar byggt á reynslu fyrri tíma, og
við getum fjölmargt lært af þeim
listaverkum, sem hér hafa verið
sköpuð um aldirnar. Það er hreint
hneyksli, hvernig farið hefur ver-
ið með þessa menningarsögulegu
arfleifð okkar, og sem betur fer,
er skilningur manna á gildi henn-
ar að glæðast, en við megum ekki
fara út í algerar öfgar og byggja
eingöngu á þessum hlutum, sem
vitaskuld tilheyra allt öðru
menningarsamfélagi. Menn eru
að tala um það í fullri alvöru, að
ekkert sé varið í listaverk nema
þau séu úr innlendum efniviði.
Svona nokkuð telur engu tali. Við
eigum engan einkarétt á stuðla-
bergi, og ull er ekki bara á ís-
lenzkum kindum. Auðvitað eigum
við að nota þau tiltæk efni, sem
okkur henta bezt hverju sinni,
steinsteypu, tré, málm, hvað sem
er, og það er listin sjálf, samspil
efnis og forms, sem meginmáli
skiptir, en engar fixídeur og for-
dómar.
— Það er algengt að heyra
listamenn kvarta um skilnings-
leysi almennings og jafnvel list-
blindu, en eigið þið ekki svolítinn
þátt í þessu sjálfir? Að minnsta
kosti vilja sumir listamenn lifa
utan við þjóðfélagið, búa í fíla-
beinshöllum og tala eins og vé-
fréttir.
Nefndu mér dæmi! Ég veit, áð
þú getur ekki nefnt eitt einasta
dæmi. Þetta er ekkert annað en
þjóðsaga, sem fólk er farió að trúa
á. Allir sannir Iistamenn taka
hlutverk sitt alvarlega og gera sér
ljósar skyldur sínar við samfélag-
ið. En hvernig býr samfélagið að
listum í landinu? Það býr svo vel
að þeim, að ekkert einasta sæti í
Háskólanum hefur verið skipað
til að kenna listasögu og
menningarsögu þjóðarinnar. All-
ar breytingar koma að ofan, og á
meðan svona er málum háttað, er
ekki von á, að miklar úrbætur
hafi verið gerðar í kennslu sjón-
mennta á öðrum skólastigum. Það
þarf að ryðja um koll þessu ein-
veldi raunhyggjumanna, og ég vil
ganga svo langt að kalla það hluta
af sjálfstæðisbaráttu þjóðarinnar,
að fá hingað listmenntastofnanir
eins og arkitektaskóla og hefja
kennslu i listasögu og listfræðum
við Háskólann. Við verðum að
gera okkur grein fyrir því, að