Lesbók Morgunblaðsins - 22.05.1976, Side 2

kommóðuskúffuna. Svo læddist
hann á tánum upp stigann.
Það bárust raddir úr her-
bergi dótturinnar, nú, það var
vfst drengurinn, jú, nú heyrði
hann greinilega að það var
drengurinn, sem hló, og skyndi-
iega fannst honum ár og dagar
sfðan hann hafði heyrt dreng-
inn hlæja. Hann minntist þess,
er drengurinn var Iftill,
hvernig hann renndi sér á mag-
anum og hló að öllu, glugga-
tjöldunum og blómunum, hló
að öllu.
Hann lagði höndina á dvra-
húninn, en hætti við og stóð
kvrr og hlustaði, hann var
annars ekki vanur að hlera, en
drengurinn hafði sagt eitthvað!
— Bjánalegt, drengurinn
skríkti af kæti, hann stóð þarna
og vaggaði sér á iljunum, já, þú
veizt hvernig hann gerir, og
segir svo, að hann sjái sig
neyddan til . . .
Niðurlagið hevrði hann ekki
því að hlátur stúlkunnar yfir-
gnæfði. Nú, þau voru víst að
tala um einhvern kennarann.
Þau gengu f sama skóla og
höfðu sömu kennara. Hann
brosti að hugsuninni um andlit
drengsins, hann var góður að
herma eftir.
— Bílskúrsdvrnar . . ., hann
lagði aftur við evrun, drengur-
inn var að tala um bílskúrs-
dvrnar. — Já, hann vill endi-
lega að ég loki bílskúrsdvrun-
um, dyr eru til að loka, segir
hann, og ef ég ekki geti munað
það, sjái hann sig þvf miður
neyddan til . . . Þegar ég var
lftill og lék mér að bolta og
braut rúðu, sá hann sig því
miður. . .
Nú fyrst áttaði hann sig á, að
þau voru að tala um hann.
Honum fannst hann knúinn til
að ganga inn og segja þeim, að
hann hefði staðið fyrir utan og
heyrt til þeirra, en hann gat
ekki hrevft sig, hann stóð sem
lamaður. Þá ætlaði hann að
kalla og opnaði munninn, en
ekkert hljóð kom út fvrir hans
varir. Hann stóð þarna og hélt
krampakenndu taki um hurðar-
húninn og vildi ekki heyra það
sem þau töluðu um.
— Ég skal nefnilega segja
þér, sagði drengurinn, að það
er orðin mér ófrávfkjanleg
regla, fjandinn hirði mig, að
loka ekki dvrunum, og svo í
hvert skipti, sem hann kemur
af frímúrarafundi, þá fiýti ég
mér heim og ríf dvrnar upp á
gátt, og þá geturðu hevrt i
honum, digrum og valdslegum,
Jahve sjálfum, vaggandi á ilj-
unum: Þar sem þú getur ekki
lokað dvrunum á eftir þér, sé
ég mig því miður neyddan til
að banna þér að fara á hjóli,
eða ég verð að rífa bílskúrinn,
eða ég verð að senda þig á upp-
eldisstofnun, eða ég verð að
gera þetta eða ég verð að gera
hitt. Eg verð vitlaus!
Og dóttirin rak upp skelli-
hlátur.
— En þú, hélt drengurinn
áfram, þér hefur alltaf tekizt að
vefja honum um fingur þér.
Þarna læðist hann upp tröpp-
urnar eins og levnilegur elsk-
hugi, og þú, nei, þú hefur
áreiðanlcga aldrei hevrt í
honum, þó að hann stynji eins
og ffsibelgur, þegar hann er að
tína af sér lignarmerkin, og svo
kemur hann inn og þú ert alveg
undrandi, já, þú kannt á hann.
Það er sko hlægilegt, hann
dubbar sig upp í kjól og hvftt
og hengir á sig heiðursmerkin.
Hann gekk hægt upp garð-
stíginn að húsinu stóru og
mvrkvuðu, vafið bergfléttum,
sem hvísluðu lágt í haustblæn-
um. Það brá aðeins fvrir Ijósi á
fvrstu hæð í herbergi dótt-
urinnar og það gladdi hann, að
hún beið alltaf eftir honum.
Það var heilög regla.
Hvern miðvikudag fór hann á
frímúrarafund, og er hann kom
heim, sat dóttirin þarna uppi
og beið hans og teið mallaði á
samóvarnum. Hann leit f áttina
reglu að kalla til hans málm-
kenndri röddu, sem titraði f
honum, er hann gekk f gegnum
búningsherbergið, og honum
fannst skella gremjuþrungin á
hnakka sér:
— Ert það þú, Vilhelm?
— Já, Emmý!
— Góða nótt, Vilhelm!
— Góða nót?, Emmý, og svo
fór hann inn í sitt eigið her-
bergi, með pípunum, þungu,
rauðu gluggatjöldunum, græna
lampanum og öllum heimspek-
ingunum i ódýru útgáfu
Martins í bókahillunum.
Hann hélt meðfram fram-
hliðinni f áttina að aðaltröpp-
unum, golan bifaðist í berg-
fléttunum og nokkrir syfjaðir
gráspörvar vöknuðu f hreiðrum
sfnum og tístu. Þessar berg-
fléttur voru hinar einu, sem
lifað höfðu af í góðborgara-
hverfinu hina hörðu frosta-
vetur stríðsáranna. Stríð! Hann
hafði haldið fvrirlestur fvrir
þungur, ráðsettur var sagt.
Hann hélt meðfram múrveggn-
um og strauk rauða steinana og
fann að hann átti þá. Þetta var
gott hús, hann hafði komizt yfir
það eftir lækni, sem lézt í bfl-
slysi, stórt hús með mörgum
herbergjum uppi og niðri. Má
vera, hugsaði hann, má vera að
hann hafi fengið það mjög
ódýrt, en guð minn góður! Það
voru krepputímar, og frúin var
svo hógvær, sagði ekki neitt,
bara sat og snökti og neri
augun með vasaklútnum.
Þá rak hann augun í, að bfl-
skúrsdyrnar voru opnar.
Drengurinn var sem sagt kom-
inn heim. Furðulegt með
þennan strák, allt öðru vfsi en
telpan. Hann fór þangað og lok-
aði dvrunum, jú reiðhjólið
drcngsins stóð þarna inni,
bjánalcgt, að hann skvldi
aldrei muna eftir að loka á eftir
sér. Ekki vegna þess að neitt
væri í bílskúrnnm hflínu hafði
TIGNARMERKIN
Smösaga eftir Leíf Panduro
Halldör
Stefönsson
þýddi
að herbergi konu sinnar,
mvrkvuðu, en hún var ekki sof-
andi. Hún svaf aldrei almenni-
lega — hún þjáðist af migrene
og eigraði um á daginn með
dökka bauga undir augunum.
Hún hafði einnig þá heilögu
©
bræðurna í kvöld, um það,
hvernig stríðið byrjaði; ekki
sem þjóðfélagsleg umbrot
heldur f hjarta fólksins, ein-
mitt í hjörtum mannanna.
Bræðurnir höfðu klappað fvrir
honum, það áttu þeir ekki að
gera, þeir hefðu heldur átt —
bræðurnir voru líka hégóm-
legir.
Hann gekk virðulega, þvf að
hann var svo breiður og
hann selt fyrir löngu, ekkcrt
nema hégómaskapur að eiga
bíl, en dvrnar voru til þess að
þeim væri lokað, þetta voru
dyr.
Hann sneri lvklinum í aðal-
dvrunum ákaflega varlega, þvf
að honum þótti gaman að læð-
ast inn og koma dótturinni á
óvart. Hann fann skyndilega til
svengdar, hann hafði ekki tekið
þátt í borðhaldinu f kvöld eftir
fvrirlesturinn, hann langaði
heim. Þetta borðhald var líka
frekar kjánalegt, margir
bræðranna fengu sér snaps,
eins og þetta væri viðskipta-
máltíð. Hann hengdi frakkann
á herðatré og tók af sér tignar-
merkin og lagði þau í
Kjóll upp á þrjátfu þúsund og
svo gengur hann inn og heldur
einn af sfnum glamuryrtu
fyrirlestrum fyrir „bræðurna"
um sjálfsaga og góðviid og frið
meðal mannanna, þvf f fjand-
anum þarf kjólklæðnað til
þess?
— Hvað er klukkan? spurði
dóttirin.
— Ekki meira en háif ellefu,
hann kemur f fyrsta lagi kl.
tólf. Fvrst heldur hann fyrir-
lestur svo þarf að hvlla hann,
og svo fá þeir sér brauðbita,
ekkert sem orð er á gerandi,
bara reyktur lax og rækjur og
dálítið dramm.
Hann stóð frammi á gangin-
um og fann hvernig húðin
herptist saman, eins og skinnið
væri orðið of þröngt og væri að
kæfa hann. Honum varð allt í
einu hugsað til kvöldsins er
þau sátu niðri í stofunni og
töluðu um drenginn, og hann
kom svo skvndilega inn og
sagðist hafa heyrt hvað þau
sögðu.
— Nei, sjáðu nú til, sagði
dóttirin, ég er ekki eins vitlaus
og ætla mætti, það geturðu
sjálfur séð, ég fæ allt sem ég
óska. Einn nýjan kjól, pabbi
minn!
— Kjólar, fussaði drengur-
inn.
— Já, kjólar, mér þvkir
gaman að kjólum, sagði dótt-
irin og röddin var blfð. Ég skal
fúslega viðurkenna, að ég ætla
að drepast úr hlátri þegar hann
hengir á sig tignarmerkin. Og
þegar hann les fyrirlestrana
upp fyrir mig, þá er hann alveg
eins og lítill iðinn drengur, sem
hefur skrifað góðan stfl, og ég
hlusta full athygli á hann og
hæli honum, og þá fæ ég nýjan
kjól. Einhver verður þó að
hlusta á hann, ekki nennir þú
því og mamma er með migrene.
En ég skal segja þér nokkuð,
þegar hann les upp fyrir mig
hlusta ég ekki á það.
Augun hennar! Hann hafði
alltaf dáðst að augunum,
honum fannst hann sjá heila
eilffð af sannleika og ástúð f
þeim.
— Og svo er hann ekki
hræddur við að deyja, hann
heldur að hann fari upp á æðri
svið, ég skil ekki hvernig hann
getur hrært öllu saman — Des-
cartes og indverskri dulfræði.
— Æi, sagði dóttirin, hann
hefur nú aldrei lært neitt,
beint úr barnaskólanum í verzl-
unarnám, en hann hefur verið
seigur að græða peninga!
— Já, það má hann eiga,
sagði drengurinn hlæjandi,
veiztu hvað hann borgaði fvrir
villuna hérna? Átta hundruð
þúsund!
— Það er nú ekki hægt að lá
honum það, það var kreppa þá!
— Það er alltaf kreppa þegar
h'ann er að braská! En hvað um
það, ekkja læknisins fær ein-
hverja aðstoð frá frímúrurum.
Hann stakk sjálfur upp á
fvrir nokkrum árum, að þeir
létu henni í té smá stvrk. Hún
hefur meira að segja komið til
hans og þakkað honum fvrir
með tárin í augunum.
— Ég man eftir þegar ég var
lítil, sagði dóttirin hlæjandi,
að þá hélt ég að þetta væru
hans holdlegu bræður.
— Jæja, sagði drengurinn og
geispaði, ég held ég fari inn til
mín, við getuni búizt við honum
Framhald á bls. 16