Lesbók Morgunblaðsins - 02.06.1979, Page 7

hlutaveltum o.fl. í sjóðinn rann allt þaö fé
sem aflaö var, utan félagsgjöldin..
Hringskonur gengust líka fyrir leiksýn-
ingum í fjölmörg ár þar sem konurnar
fóru með öll hlutverkin. í Þjóðólfi stendur
15. desember 1905: „Leikskemmtun til
ágóða fyrir berklaveika hefur kvenfélagið
Hringurinn haldið þessa dagana og hefur
hún verið vel sótt, enda tekist vonum
frarnar".
Síðan voru leiksýningar fastur liöur í
starfi félagsins um árabil og má geta þess
að hin dáöa leikkona Arndís Björnsdóttir
steig sín fyrstu skref á leiksviði á sýningu
félagsins.
Á aldarafmæli Jóns Sigurðssonar 17.
júní 1911 var tekin uþp sú nýlunda að afla
fjár með merkjasölu en það hafði ekki
verið gert áöur hér á landi. Árið 1914 var
hafin sala á minningarkortum, þeim
fyrstu sinnar tegundar hér á landi — og
er sala þeirra drjúg tekjulind enn í dag.
Þegar berklavarnarlögin komu til fram-
kvæmda árið 1921 tók ríkiö að sér að
greiða allan legukostnaö berklasjúklinga
og því var líknarsjóöur Hringsins lagður
niður. En Hringskonur lögðu ekki árar í
bát heldur beittu sór fyrir því að koma
upp hressingarhæli fyrir berklasjúklinga á
batavegi. Margir voru hræddir við að fá
þetta fólk á heimili sín vegna smithræðslu
og það þurfti því að dvelja lengur á
berklahælinu en nauðsyn bar til.
Konunum tókst með frábærum dugn-
aði að koma upp hressingarhæli í Kópa-
vogi sem opnaö var 14. nóvember 1926.
Hælið hafði kostað upp komið 75 þúsund
krónur en þar var rúm fyrir 25 sjúklinga
auk starfsfólks. Helgi Ingvarsson sem þá
var aðstoöarlæknir á Vífilsstöðum gegndi
læknisstörfum á Kópavogshælinu endur-
gjaldslaust og kom ýmist gangandi eöa
hjólandi daglega frá Vífilsstöðum. Hælið
var rekið á kostnað félagsins til 1939 en
þá fór Vilmundur Jónsson, landlæknir
fram á að ríkið fengi það keypt. Félags-
konur ákváðu hins vegar að gefa ríkinu
hælið ásamt öllum innanstokksmunum
og tækjum. Árið 1931 hafði félagið fengið
keypta jörðina Kópavog og rak þar
Framhald á bls. 13
Stundum heyrast raddir um þaö að líknar
og góðgeröarfélög eigi ekki rétt á sér í
nútímaþjóöfélagi, þar sem öll félagsleg
þjónusta og aöstoö eigi að fást hjá
opinberum stofnunum. Almennt eru
menn þó ekki þeirrar skoöunar og vita
sem er, aö seint verður svo komiö að
hvergi sé úrbóta þörf eða ástæða til að
knýja á um framkvæmdir. Þessi félög
gera það einnig aö verkum að félags-
menn — hinn almenni borgari — temur
sér að hafa vakandi auga með umhverfi
sínu, gerir hann virkari þátttakanda í
málum sem snerta almenningsheill.
Hérlendis hafa slík félög, bæði karla og
kvenna, starfað lengi og getið sér gott
orð á mörgum sviöum þjóölífsins. Á árum
áöur mátti þaö ef til vill teljast forréttindi
aö eiga sinn frítíma og fá að velja sór að
verja honum til slíkra starfa. En frítími
fólks í dag verður rýmri og stundum
jafnvel svo aö menn vita varla hvernig
eigi að verja honum.
Kvenfélagið Hringurinn átti 75 ára
afmæli ekki ails fyrir löngu. Það félag
þekkja flestir að nafninu til en vita
sennilega minna um upphaf þess félags
eða starfsemina í dag. Því var núverandi
formaöur þess, Ragnheiöur Einarsdóttir
beðin að rekja söguna í stuttu máli og
segja frá helztu verkefnunum sem kon-
urnar eru aö vinna að nú.
í upphafi var þetta skemmtifélagsskap-
ur nokkurra kvenna hér í Reykjavík sagði
Ragnheiður. Þessar konur ákváöu að
stofna meö sér félag sem skyldi beita sér
fyrir einhverju þörfu málefni og fá fleiri í
liö með sér og kvenfélagiö Hringurinn var
svo stofnað 26. janúar 1904. Stofnendur
voru 45 en fyrsti formaöurinn var frú
Kristín Vídalín Jakobsen.
Fyrstu verkefni félagsins voru að hjálpa
bágstöddum sængurkonum og styrkveit-
ingar til fátækra berklasjúklinga en
berklaveiki var mikill vágestur hér á landi
á þessum árum. Stofnaður var sérstakur
sjóður „Líknarsjóöur Hringsins" til að
standa straum af kostnaði og fjár til hans
aflaö meö ýmsu móti, skemmtanahaldi,
konur úr öBum
stéttum þjóðfélags-
ins taka þatt í líuiar-
starfl fétagsins