Lesbók Morgunblaðsins - 23.04.1988, Blaðsíða 19
Töfrar Indlands
jafnast á við
heila heimsálfu
— Árlega bætum við heilli Ástralíu við heimsbyggðina svo það
tekur okkur aðeins fáeinar klukkustundir að „framleiða" íbúafjölda
Islands — , segir Sarvin D. Warden, framkvæmdastjóri frá ind-
versku ferðaskrifstofunni Jetair. í Indlandi búa um 850 milljónir
manns. Landið býr yfir svo mikilli fjölbreytni í mannlífi, lífsháttum
og landslagi að það ber svipmót heillar heimsálfu. Hingað til hafa
fáir Islendingar séð Indland nema á hvita tjaldinu og sjónvarpsskján-
um, en að kafa inn í leyndardóma Indlands á ferðalagi er sannar-
lega forvitnilegt. Warden kom hingað til að undirbúa heimsreisu
Útsýnar til Indlands í nóvember næstkomandi.
Markmið heimsreisuklúbbs Út-
sýnar er að bjóða stöðugt fram ný
— framandi lönd — þangað sem
fáir hafa komið — þar sem menning
er svo heillandi og ólík, að hún
skilur eftir sig það mikla fullnæg-
— Höllin við vatnið — er talið eitt af tiu fallegustu hótelum f heimi.
Fred Ahlgreen Eriksen, forstjóri
SAS i Danmörku.
keppni frá Bandaríkjunum, Japan
og Suðaustur-Asíu.
Með auknum, fijálsum sam-
göngum eru þjóðfélagsbönd smám
saman að hverfa í V-Evrópu. Mál,
eins og þegar British Airways stóð
gegn kaupum SAS á British Cale-
donian, vegna þjóðfélagsbanda,
heyra brátt sögunni til. Evrópsk
flugfélög verða að standa saman
um markaðssetningu og líta fram-
hjá þjóðfélagsböndum. Lítum að-
eins á hlutföllin á milli 540 milljóna
í Evrópu að Sovétríkjunum undan-
skildum, 240 milljóna í Banda-
ríkjunum á móti 2,8 milljarða í Asíu.
Allt hvílir á samvinnu og samn-
ingum. Ef evrópsku flugfélögin ná
ekki að standa saman, missum við
hluta þeirra til bandarískra flugfé-
laga annars vegar og til Suðaust-
ur-Asíu og Japans hinsvegar. Evr-
ópski markaðurinn gæti orðið stór-
veldi, ef allir næðu að standa sam-
an. En eins og málin standa núna,
eru evrópsk flugfélög í hættu með
að verða bandarísk eða japönsk.
Markaðsstaða SAS
og fyrirætlanir
— Ef við lítum raunsætt á stöðu
okkar núna, er ljóst að við verðum
að fjárfesta fyrir gífurlegar upp-
hæðir í nýjum búnaði. Slík fjárfest-
ing er aðeins framkvæmanleg með
miklum hagnaði í rekstri. Við erum
með rekstrarhagnað núna, en þurf-
um Iíka að vera með hann næstu
árin. Til að velta stórum hagnaði,
verðum við að vera áhrifamiklir, en
það getum við aðeins með því að
bindast öðrum flugfélögum. Við
höfum talað við Sabena, en önnur
evrópsk flugfélög eru líka áhuga-
verð fyrir okkur.
Fyrst og fremst verðum við að
keppa við bandarísk flugfélög á
heimamarkaði, en erum of litlir til
að keppa við þau um Atlantshafs-
flugið. Ef við lítum á endamörk
evrópskra flugfélaga á Norður-
Atlantshafí, með Flugleiðir í einu
homi og Finnair í öðru — þá er ljóst
að þessi flugfélög eru of lítil til að
standa ein. Þau verða að fá ein-
hvem til að standa á bak við sig —
það gæti verið SAS eða eitthvert
annað flugfélag. Finnair og Flug-
leiðir eiga enga möguleika á að
standa ein fjárhagslega með hag-
kvæman rekstur gegn stóru flugfé-
lögunum.
Framtíð Flugleiða hvílir
á sterkum bakhjarli
— Auðvitað á ég erfítt með að
segja Flugleiðum — hvemig þær
eiga að standast samkeppni —
hvemig þær eiga að stjóma sínum
tækja- og flugvélakosti — hvort þær
vilja stuðning frá evrópskum flugfé-
lögum eða hvort þær vilja halla sér
að risunum í vestri. En það er ljóst
að þær verða að fínna sér sterkan
bakhjarl öðm hvoru megin.
Eftir mjög skamman tíma, 2-3
ár, geta Flugleiðir aðeins selt fyrir
farþega sem ferðast til og frá ís-
landi. Þær munu ekki koma til með
að geta selt samgöngur á milli
Bandaríkjanna og Evrópu. Við er-
um búnir að gera okkur grein fyrir
þessu hvað SAS snertir. Það verður
að koma til stærri hópur af flugfé-
lögum inn í samkeppni um flug á
Norður-Atlantshafí og norrænu
flugfélögin verða að finna sinn far-
veg inn í það samstarf.
ingu hjá þyrstum ferðalangi, að hún
varir í heilt ár eða þangað til næsta
heimsreisa hefst. Slíkar ferðir krefj-
ast mikils undirbúnings og öflunar
sambanda við ferðaþjónustuaðila í
viðkomandi löndum, einbeittrar for-
ystu og áratuga reynslu sem al-
kunna er að Ingólfur Guðbrands-
son, forstjóri Útsýnar hefur.
Suður-Af ríka eða Indland
Ingólfur var búinn að ákveða
Suður-Afríku sem næsta áfanga-
Allt tal um að við séum að falast
eftir Flugleiðum eða höfum ekki
áhuga á þeim, er aðeins orðrómur.
Hingað til hafa SAS og Flugleiðir
aðeins skipst á skoðunum. Við hjá
SAS höfum aldrei rætt um það
okkar á milli að kaupa Flugleiðir.
Og ennþá höfum við ekki átt alvar-
legar samningaviðræður við Flug-
leiðamenn.
Norðurlöndin
sem ein heild
— Aftur á móti er það mín per-
sónulega skoðun að þegar við
göngum inn í bandaríska eða jap-
anska markaðssetningu, eigum við
að selja Norðurlöndin sem eina heild
— ísland í norðvesturhominu —
Finnland í norðausturhominu og
Skandinavíu og Danmörk sem sam-
hangandi heild. Við eigum sameig-
inlega „söluhæfa vöm“ sem lofar
góðu fyrir framtíðina. Hreint loft,
fjölbreyttir möguleikar til útivistar
og sveitasæla hefur gífurlega mikið
að segja í stórum, fjölmennum iðnr-
íkjum eins og Bandarílqunum, Suð-
ur-Evrópu og Japan.
ísland er mjög heillandi séð frá
Danmörku og á mikla möguleika í
ferðaþjónustu. En að sjálfsögðu
veltur mikið á því hvemig þið bygg-
ið upp ferðaþjónustu ykkar innan-
lands — hvemig þið nýtið ykkur
landkosti og gæði. Stór hluti af
Suður-Evrópu þráir frídaga þar sem
hægt er að stunda útilíf.
Samkeppnin rétt að byija
— Áttunda apríl hófum við áætl-
unarflug til Keflavíkur. Við lítum á
þetta aðeins sem upphaf á miklu
viðameira áætlunarflugi, sem gæti
farið upp í 2-3 vikulegar ferðir á
næsta ári ef vel gengur. Auðvitað
er þetta samkeppni sem er rétt að
byija við íslensku flugfélögin um
íslenska markaðinn. Við fljúgum til
Keflavíkur með tengingu til flestra
evrópskra borga og líka inn í Aust-
urlandanetið. Okkur fínnst að við
eigum líka að vera inni á íslenska
markaðnum.
Indverskur trúardans.
stað heimsreisuklúbbsins, þegar
pólitískt vald andmælti ferðum
þangað. Það er svo önnur saga
hvort réttlætanlegt er að standa
gegn ferðalögum til landa út af
ríkjandi stjómmálaástandi — á
meðan það ógnar ekki lífí og heilsu
ferðalanga. Slík bönn eru ekki í
anda þeirrar friðarhyggju Að
auki þarf rannsóknir sem tengjast
lokahönnun og útboðisem alþjóðleg
ferðamálastefna gengst fyrir — að
alþjóðleg ferðalög séu leið til frið-
ar, þar sem þau efli og auki skiln-
ing á milli þjóða.
En nú voru góð ráð dýr fyrir
Ingólf og tími skammur til stefnu,
en maðurinn er þekktur fyrir að
bregðast við óvæntum erfíðleikum
með enn óvæntari „uppákomum".
Næst fréttist af Ingólfí þar sem
hann birtist á Indlandsbás á ferða-
kaupstefnu í Berlín í byrjun mars
og tilkynnir að hann muni koma
með yfír 100 manns til Indlands í
nóvember. Indvetjum leist vel á
manninn og sáu að honum var
nokkur alvara. Warden, fram-
kvæmdastjóri einnar stærstu ferða-
skrifstofu Indlands, var sendur til
íslands og Indland var kynnt mjög
myndarlega fyrir heimsreisu-
klúbbnum rúmri viku seinna, eins
og það hafí verið á dagskrá frá
upphafí.
Indland fyrir íslendinga
Við náðum tali af Walden og
spurðum hvemig hann ætlaði að
byggja upp fyrstu, stóru Indlands-
ferð íslendinga? Og hann svaraði,
að það væri svo framandi menning
á Indlandi frá sjónarhorni Evr-
ópubúans, að þeir byggðu alltaf upp
menningar- og söguferðir fyrir þá
sem eru að koma í fyrsta skipti.
Hvað kemur íslendingum fyrst
á óvart?
Ef til vill hótelin okkar til að
byija með, en mörg indversk hótel
eru í húsakynnum gamalla halla
sem búa yfir ótrúlegum íburði.
Austurlönd eru talin vera með bestu
hótel í heiminum, en indversk hótel
standast fyllilega samanburð eða
skara jafnvel fram úr. Indverska
RAJ-hótelkeðjan er með 25 hótel
víðsvegar um Indland sem eru öll
íburðarmiklar hallir.
Hvað koma margir ferðamenn
til Indlands árlega? 1,06 millj-
ónir komu á síðasta ári, kannski
ekki mikill fjöldi miðað við stærð
landsins, en á móti kemur að hver
ferðamaður dvelur að meðaltali 26
nætur. Allir gista á hótelum og
kaupa fullt fæði svo að hver ferða-
Sarvin Warden á „Holiday Inn“,
tilbúinn til brottfarar.
maður gefur mikið. Flestir koma
frá Bretlandi, aðallega Indveijar
sem eru búsettir þar. Frakkar eru
næst fjölmennastir og koma mikið
í viðskiptaerindum. Ferðamanna-
fjöldi frá Frakklandi hefur aukist
um 8-12% á ári svo að við leggjum
mikla áherslu á franska markaðinn.
Hvernig list þér á íslands-
markaðinn?
Við munum reyna að byggja
hann vel upp eins og alla nýja
markaði. Skrifstofa indverska
Ferðamálaráðsins í London fékk
mikinn áhuga á þessu máli og ætl-
ar að vera með viðamikla Indlands-
kynningu á íslandi eða standa fyrir
indverskri viku alveg á næstunni.
Forstjóri skrifstofunnar í London,
Rattan Kotwal, mun koma hingað
í tilefni af kynningunni.
Á dagskránni verður meðal ann-
ars indverskur dans, sem er mjög
sérstæður. En hann er byggður á
sögulegum og trúarlegum atburð-
um og allar hreyfíngar eru tákn-
myndir dulrænna trúarbragða.
Áhugaverð hljómlist kemur lfka út
úr samhljómi af vestrænum jazz
og indverskri hljómlist. Indversk
vika á íslandi gæti stuðlað að sam-
skiptum landanna bæði í inn- og
útflutningi og auknum menningar-
tengslum milli þjóðanna.
Eins og Warden lýsir sínu fjar-
læga landi sýnist þeirri sem ritar,
að við þurfum aðeins nokkrar
klukkustundir en ekki heila viku til
að heillast inn í indverska menn-
ingu.
%
Hótel Ork
er Hótel fyrir þig
w Velkominá
csIn hótel
öat
HVERAGERÐI
sími 99-4700.
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 23. APRÍL 1988 19