Lesbók Morgunblaðsins - 11.01.1997, Blaðsíða 20

Myndasafn L.R.
OFVITINN í leikgerð Kjartans Ragnarssonar eftir bók Þórbergs á sviðinu í Iðnó.
Frá vinstri: Jón Júlíusson, Emil Guðmundsson, Margrét Ólafsdóttir og Jón Hjartarson.
ar á lögum og stjórn-
arháttum; stofnað
leikhúsráð og ráðinn
leikhússtjóri og
fastur leikhópur.
Það var ungur mað-
ur, Sveinn Einarsson,
sem þá var valinn til
að veita okkur list-
ræna forustu og við
hans hlið starfaði
Guðmundur Pálsson
sem framkvæmda-
stjóri. Geir Hall-
grímsson lagði okkur
Baldvin Tryggvason,
sem sérstakan fulltrúa borgarstjórans í leik-
húsráðinu og sinnti Baldvin því starfi í 30
ár. Nú fór boltinn að rúlla hraðar og hraðar.
Skemmtanaskatturinn var aflagður og um
það munaði verulega. Styrkur borgarinnar
jókst með hveiju ári. Fólk streymdi í Iðnó
og það var gaman að lifa“, segir Steindór.
Blómaskeió leikritunar
Frá 1960 og framundir 1980 voru flutt í Iðnó
ný íslenzk leikrit sem vöktu mikla athygli og
fengu góða aðsókn. Þetta var tímabil Jökuls
Jakobssonar, Halldórs Laxness, Jónasar
Ámasonar, Birgis Sigurðssonar, Kjartans
Ragnarssonar og fleiri leikskálda. Um þetta
fijóa tímabil sagði Steindór:
„Lengi var nú fátt um fína drætti í nýjum
verkum, en frá Agnari Þórðarsyni fengum
við Kjarnorku og kvenhylli, sem gekk vel.
Delerium Búbónis þeirra Múlabræðra malaði
okkur gull í nokkur ár. Og Jökull Jakobsson
á sitt fyrsta verk, Pókók, 1961, Hart í bak,
1962, Sjóieiðina til Bagdad, 1965. Næst kom
á fjalirnar frá Jökli Sumarið 37 árið 1968,
og Dóminó 1971.
Jökull var reyndar ekki hættur þar með; í
verðlaunasamkeppni vegna 75 ára afmælis
Leikfélagsins átti hann leikritið Kertalog. Það
má segja að mörg leikrit Jökuls hafi fæðst
og þroskast í Iðnó og þeir Sveinn unnu vel
saman. Halldór Laxness lætur okkur hafa
Dúfnaveisluna 1966 og Kristnihald undirJökli
kemur svo upp 1969, en Atómstöðin 1971.
Þá kemur röðin að Jónasi Árnasyni: Koppa-
logn leikið 1967 og Þið munið hann Jörund
1970. Auk þeirra sem hér hafa verið talin,
komust á fjalirnar í Iðnó mörg önnur íslenzk
verk, þó ekki væru þau öll nýskrifuð, svo sem
um er getið í Níu árum í neðra", bók Sveins
Einarsonar um árin sín í Iðnó. Þetta voru
sannarlega ár hinna íslenzku höfunda.
Á 75 ára afmælinu fór fram samkepni um
íslenzk leikrit eins og áður er nefnt og þar
fékk 1. verðlaun leikrit eftir Birgi Sigurðs-
son, sem sýnt var á næsta Ieikári og heitir
Pétur og Rúna. Einnig fékk áðurnefnt leikrit
Jökuls verðlaun og einþáttungur eftir Hrafn
Gunnlaugsson, sem síðar var sýndur í sjón-
varpi“.
Átta ór Vigdisar—
„Þegar Sveinn fór frá okkur og gerðist
Þjóðleikhússtjóri, réðum við unga og dug-
mikla konu, Vigdísi Finnbogadóttur, í hans
stað. Undir hennar stjórn var áfram hlúð að
nýsköpun í leikritun. Nú varð Birgir Sigurðs-
son hirðskáld okkar með hvert verkið öðru
betra. Böðvar Guðmundsson, Nína Björk og
Svava Jakobsdóttir komu við sögu og enn
áttu þeir Jökull og Jónas Árnason verk á
1897
Leikfélag Reykjavíkur
1§®
úra - 11. janúar
1991
til ungan lögfræðing,
TANGÓ eftir Slavomir Mrozek var flutt
1967. Hér eru hjónin Guðmundur Pálsson
og Sigríður Hagalín í hlutverkum sínum.
ALLIR synir mínir eftir Arthur Miller flutt 1959. Frá vinstri: Jón Sigurbjörnsson, Helga
Valtýsdóttir, Brynjólfur Jóhannesson og Guðmundur Pálsson. Brynjólfur hlaut Silfur-
lampann 1959 fyrir þetta hlutverk.
Myndasafn L.R.
ÚR LÍFI ánamaðkanna eftir Per Olov Enquist var sýnt 1982-83. Hér eru
Guðrún Ásmundsdóttir og Þorsteinn Gunnarsson ihlutverkum sínum.
HEDDA Gabler eftir Ibsen fékk
góðar undirtektir árið 1968.
Helga Bachmann og Helgi Skúla-
sviðinu í Iðnó; einnig Jónas Jónasson með
Glerhúsið, gott verk um vanda alkóhólistans.
En síðast en ekki sízt geistist fram Kjartan
Ragnarsson. Það er varla að maður hafi tölu
á öllum hans verkum, sem voru hvert öðru
ólíkt, en „mikið teater“ eins og Haraldur
Björnsson hefði sagt.
Eftir átta ára farsæla stjórnartíð var Vig-
dís kosin forseti íslands og í hennar stað ráðn-
: JT.4J
20 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR 11. JANÚAR 1997