Lesbók Morgunblaðsins - 11.01.1997, Blaðsíða 13

I

I
1
1
i
j
!
1
1
ANNA Borg átti mörg stórbrotin hlutverk og eftirminnileg. A stóru myndinni er hún í hlutverki Önnu Boleyn. Hinar myndirnar: Anna Borg í hlutverki Mærinnar frá Orleans, sem Signý
í Veizlunni á Sólhaugum, í hlutverki Höllu í Fjalla-Eyvindi og hlutverki Steinunnar í Galdra-Lofti. Úr fórum Stefaníu Guómundsdóttur.
hús í Kaupmannahöfn, þar sem hún dó, hafði
það í för með sér að Anna dóttir hennar fór
utan með henni og komst í leiklistarnám í
Leiklistarskóla Konunglega leikhússins. Hún
verður ásamt Haraldi Björnssyni fyrst ís-
lenzkra leikara til að afla sér sérmenntunar,
en Haraldur kom heim frá námi 1927. Áður
var Indriði Waage kominn heim frá dvöl í
Þýzkalandi, þar sem hann hafði sökkt sér
niður í þýzka leikhúsið og verður fyrsti leik-
stjóri Islendinga samkvæmt nútímalegri skil-
greiningu. Hér skal vísað á grein í þessu
blaði eftir Klemens Jónsson um Indriða. Það
var hann sem réðist í að færa upp Shakespe-
are-sýningarnar, sem áður var á minnst, en
í heild má segja að með áhrifum Indriða
hafi íslennzkt leikhús færst mun nær því sem
var að gerjast úti í Evrópu.
Arndís Björnsdóttir stígur á sviðið 1922
og Brynjólfur Jóhannesson tveimur árum
seinna. Um miðjan áratuginn, 1925, eru kyn-
slóðaskiptin að segja má alger. Sama ár vinn-
ur erlendur gestaleikstjóri, Adam Poulsen, í
fyrsta sinn með félaginu.
Geslaleikir Önnu Borg,
Poul Reumerts og Gerd Grieg
Anna Borg var orðin leikkona í Kaup-
mannahöfn; talin framúrskarandi og meira
að segja hafði hún náð góðu valdi á danskri
tungu. Hún var stjarna í augum íslendinga
og ekki dró úr því þegar hún giftist einum
fremsta leikara Dana, Poul Reumert.
Þau voru samt ekki orðin hjón þegar Reu-
mert var í fyrsta sinn boðið að leika gesta-
leik með Leikfélagi Reykjavíkur í Andbýling-
unum, Tartuffe og Gálgamanninum vorið
1929. Reumert fannst þá tilvalið að bjóða
hinni ungu, íslenzku leikonu með sér til ís-
lands og ætlaðist til þess að hún léki á móti
sér. Anna fór á undan til undirbúnings, en
sér til sárra vonbrigða fékk hún að vita heim
komin, að hennar væri ekki vænst í sýningun-
um, nú þegar hún hefði yfirgefið Leikfélag-
GUÐBJÖRG Þorbjarnardóttir og Árni
Tryggvason í Kjarnorku og kvenhylli 1956.
ið. Hún fékk þó að vera með í Gálgamannin-
um, en með hlutverki sínu þar hafði hún
fyrst slegið í gegn í Kaupmannahöfn.
Reumert lék þarna við góðar undirtektir
pg segir frá þessu í bók sinni um Önnu Borg.
í bók sinni, Karlar eins og ég“ segir Brynjólf-
ur Jóhannesson að það hafi ekki verið auð-
velt ungum leikara að leika á móti Reumert
án þess að verða að engu, svo mikið orð fór
af honum. Og hann minnist á, að Reumert
hafi þótt sérkennilegt, að eitt kvöldið létu
strákarnir það ganga fyrir æfíngunni að leika
fótbolta.
ERNA Sigurleifsdóttir í hlutverki
prinsessunnar Pi-pa-ki 1951.
Það var síðan 1938, að Reumert-hjónin
léku aftur gestaleik; Anna þá orðin fullþrosk-
uð og fræg leikkona. Þau léku þá í Það er
kominn dagur og Tovaritsh með Leikfélag-
inu. Þriðja heimsókn þeirra hjóna, 1948, gat
ekki orðið á vegum Leikfélagsins eins og til
stóð; „því olli leiðindamál sem upp kom innan
félagsins á síðustu stundu“, segir Brynjólfur,
en svo fór að leikið var á vegum Norræna
félagsins.
Haustið 1942 hófst samstarf Leikfélagsins
við norsku leikkonuna Gerd Grieg, en hún
dvaldist hér öðru hveiju á stríðsárunum
JÓN Aðils sem Tot í Það er
kominn gestur, 1970.
ásamt eiginmanni sínum, norska skáldinu
Nordahl Grieg. Upphaf þessa samstarfs voru
„Norsk kvöld“ fyrir norska hermenn á ís-
landi og leikið á norsku. Haustið 1942 var
ráðizt í Heddu Gabler í Iðnó og Gerd Grieg
lék titilhlutverkið. Hún kom aftur eftir dvöl
í London og setti upp leikrit eftir Björnstj-
erne Bjömson, sem heitir Páll Lange og Þóra
Parsberg og lék sjálf titilhlutverkið; það var
vorið 1944. Gerd Grieg „var glæsileg leik-
kona og lék Heddu Gabler og Þóru Parsberg
með sönnum norskum fyrirkonubrag", segir
Brynjólfur í bók sinni. Þetta var Gerd Grieg ^
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR I 1. JANÚAR 1997 1 3