Alþýðublaðið - 30.05.1985, Blaðsíða 14

14
Fimmtudagur 30. maí 1985
Seinni heimsstyrjöldin
var styrjöld sem átti að
binda endi á öll stríð,
samt hafa senniiega engin
40 ár mannkynssögunnar
verið jafn ófriðvænleg og
þau sem liðin eru frá lok-
um heimsstyrjaldarinnar.
Frá stríðslokum 1945
Stríð
sem
ekki
1*U
lokið
1: Guatemaia
Skæruliðasamtök eiga í átökurrv við
hægrisinnaða stjórn. Átökin eru
sprottin upp úr félagslegri og efna-
hagslegri kúgun.
2: El Salvador
Skæruliðaátök. Barist við hægri
öfgasinna og ógnarstjórn. Hlutar
landsins á valdi frelsishreyfingar-
innar.
3: Nicaragua
Stöðugar skæruhðaárásir frá bæki-
stöðvum í Honduras. Uppreisnar-
mennirnir fjármagnaðir af Banda-
ríkjamönnum. Tilgangurinn að
steypa lýðræðislega kjörinni ríkis-
stjórn.
4: Colombia
Lítill kommúnista skæruliðahópur
berst enn en hefur lítil áhrif.
5: Peru
Skæruliðar hafa mikil ítök í Aya-
cucho-héraði. Margar árásir þeirra
bitna á óbreyttum borgurum.
6: Grenada
Landið hernumið af Bandaríkja-
mönnum í október 1983. Hernáms-
liðið hefur ekki yfirgefið eyjarnar
enn.
7: Norður-írland
IRA heldur áfram baráttu sinni fyr-
ir sjálfstæði N-írlands. Á síðustu
mánuðum hafa átökin harðnað,
einkum hvað varðar sprengjutil-
ræði.
8: Vestur-Sahara
Frelsishreyfingin Polisario berst
gegn Marokkó til að stofna eigin
STRÍÐIN
EFTIR
STRÍÐIÐ
kennir þau stríð sem nú
eru í gangi, er að þau
hafa brotist út vegna
kröfu þjóðanna um
sjálfsákvörðunarrétt.
Krafa fólks um meiri
efnahagsjöfnuð og fé-
lagslegt öryggi er mætt
með hernaðarvaldi.
hafa stöðugt einhverjar
styrjaldir verið í gangi í
heiminum. Flestar þeirra
hafa verið, og eru enn, í
þriðja heiminum. Til
dæmis kemur í Ijós þegar
kort af heiminum er
skoðað, að í dag eiga sér
stað vopnuð átök á 34
stöðum í veröldinni.
Séu hinsvegar þau
styrjaldarátök sem átt
hafa sér stað frá lokum
heimsstyrjaldarinnar en
er lokið núna, skoðuð,
kemur í Ijós að þau eru
um 30 talsins.
Sú upptalning sem hér
fer á eftir er langt því frá
að vera fullkomin. Hefði
allt verið tínt með, her-
foringjabyltingar, minni
landamæraskærur, ýmis
skæruliðaátök og þorska-
stríð hefði talan verið á
bilinu 250—300.
Það sem einkum ein-
Nigaragua 1983.
ríki í fyrrverandi nýlendu Spán-
verja, sem kallaðist V-Sahara. Þeg-
ar Spánverjar yfirgáfu landið tóku
Marokkómenn við stjórn án þess
að spyrja kóng eða prest um leyfi.
9: Tsjad
Borgarastyrjöld. Fyrrverandi for-
seti landsins berst við núverandi
forseta þess og nýtur stuðnings Lí-
býu.
10: Eritrea
Frelsishreyfing landsins hefur stóra
hluta þess á sínu valdi.
11: Eþíópía
Upplausnarástand ríkir í landinu.
Skæruliðar berjast í mörgum hér-
uðum bæði í norðri, austri og suðri
og vestri. Auk þess er baráttan við
hungurvofuna á fullu.
12: Súdan
Svertingjarnir í Suður-Súdan krefj-
ast sjálfsstjórnar frá múhameðstrú-
armmönnunum í N-Súdan. í apríl
var herforingabylting í landinu.
13: Úganda
Mikill órói í landinu. Skæruliðar
valda miklum usla. Blaðamenn sem
hafa reynt að heimsækja átaka-
svæðin hafa verið drepnir.
14: Zaire
Skæruliðahreyfing berst fyrir sjálf-
stæði Shaba-héraðs. Þeir hafa hluta
svæðisins á sinu valdi. Eitt af best
földu stríðum veraldarinnar.
15: Mósambik
Uppreisnarmenn, sem kallast
RNM, sem öryggisverðir Ian
Smiths stofnuðu og Suður-Afríka
styður nú, reynir að steypa Frelimo-
stjórninni.
16: Zimbabve
Ólga í Matabele. Suður-Afríka
stendur á bak við það með fé og
þjálfun. Orðrómur um að her sé til-
búinn til innrásar frá S-Afríku.
17: Lesotho
Enn eitt landið þar sem S-Afríka
styður uppreisnarmenn, enda er
þeim ekkert gefið um stjórn lands-
ins, sem stutt hefur baráttu svartra
í S-Afríku.
18: Namibia
Frelsishreyfingin SWAPO stríðir
gegn ríkisstjórninni, sem nýtur
stuðnings 10.000 manna herliðs frá
S-Afríku.
19: S-Afríka
Borgarastyrjaldarástand milli
svarta og hvíta minnihlutans, sem
stjórnar landinu með apartheit-lög-
um. Frelsishreyfingin ANC hefur
um 10.000 manna her, sem er þjálf-
aður í Angóla og Tanzaníu. Mikið
um sprengjutilræði.
20: Angóla
Skæruliðahreyfingin Unita virk í
suður- og austurhluta landsins og
nýtur stuðnings S-Afríku.
21: Líbanon
Erfitt að vita hver stríðir við hvern
á hverri stundu. ísraelsmenn hafa
verið að flytja burt hersveitir sínar
og skæruliðar ráðast stöðugt á þær
og ísraelsmenn hefna ófaranna
með því að ráðast á ímynduð og
raunveruleg skæruliðahreiður.
Kristnir menn og múhameðstrúar
eiga í átökum og PLO reynir að ná
aftur fótfestu en á við ramman reip
að draga.
22: Ísrael/Palestína
Við landamærin ríkir vopnaður
friður. Hernaðarmaskína ísraels
reynir að halda uppi lögum og reglu
á herteknu svæðunum á Vestur
bakkanum og í Gaza.
23: Kúrdistan
Kúrdistan er skipt milli Sovétríkj-
anna, Sýrlands, Tyrklands, íran og
íraks. Vopnuð átök eiga sér stað í
þrem síðastnefndu löndunum.
Kúrdar krefjst aukinnar sjálfs-
stjórnar og að þeirra eigin tunga og
menning sé virt.
24: íran/írak
Af öllum tilgangslausum stríðum er
þetta Iíklega það al tilgangslaus-
asta. írak réðst á íran í þeirri trú að
það yrði auðunnið. Hjá írönum
hefur stríðið orðið að heilögu
stríði. Tugir þúsunda hafa fallið og
ef til vill er jtetta blóðugasta styrj-
öldin sem háð hefur verið frá lok-
um seinni heimsstyrjaldarinnar.
25: Afganistan
Sovétríkin hafa hernumið landið og
ráðast gegn skæruliðum os eru með
sprengjuárásir á þorp. Tvær-þrjár
milljónir manna hafa flosnað upp
og flúið átökin. Engin lausn virðist
í sjónmáli á þessum átökum, sem
hafa verið kölluð Víetnam Sovét-
manna.
26: Púnjap, Indlandi
Sikkar í Púnjab-ríki krefjast sjálfs-
stjórnar. í fyrra urðu margir blóð-
ugir árekstrar m. a. í Gullna-hof-
inu. Einsog er virðist ríkja friður á
yfirborðinu en ekki má mikið út af
bera til að allt hlaupi í bál og brand.
27: Sri Lanka
Tamilar krefjast þess að fá að
stofna eigið ríki í Norður-Sri
Lanka. Á svæðinu ríkir hernaðar-
ástand og fjöldi fallinna mikill.
28: Burma
Frá sjötta áratugnum hafa komm-
únistar háð skæruliðastríð í land-
inu. Svæðin sem átökin eiga sér
stað á eru lokuð umheiminum og
upplýsingar mjög takmarkaðar.
29: Thailand/
Malaysía
Kommúnistar halda landamæra-
héruðum Thailands og Malaysíu.
Eftir að Kínverjar og Thailendingar
hófu sameiginlegan stuðning við
Khmerana hefur dregið úr átökun-
um.
30: Kampútsea
1979 ráku Víetnamar ógnarstjórn
Pol-Pots frá völdum og komu lepp-
stjórn sinni fyrir í höfuðborg lands-
ins. Khmerarirnir hafa herjað í
landamærahéruðunum og notið
stuðnings erlendis frá.
31: Víetnam
Enn er ófriðsamt á landamær-
um Víetnams og Kína. Klnverjar
reyna að halda Víetnömum við
efnið, svo þeir geti ekki sent all-
an herstyrk sinn til Kampútseu.