Alþýðublaðið - 30.05.1985, Blaðsíða 18

18
Fimmtudagur 30. maí 1985
Aukin samkeppni
innlánsstofnana
Rœtt við Brynjólf Helgason, framkvœmdastjóra
markaðssviðs Landsbanka Íslands
Hjá Landsbanka íslands hittum
við Brynjólf Helgason, fram-
kvæmdastjóra markaðssviðs og
inntum hann eftir því, hvað væri
efst á baugi hjá Landsbankanum
um þessar mundir.
„Efst á baugi hjá Landsbankan-
um er nú margt“ sagði Brynjólfur,
„en ætli ég nefni ekki sérstaklega
núna hina auknu samkeppni inn-
lánsstofnananna, sem stafar af
auknu frelsi í vaxtamálum, auk
þeirra tæknibreytinga, sem fram-
undan eru. Það athyglisverða við
tæknibreytingarnar — og það er
reyndar alþjóðleg þróun — er að
þær munu orsaka ógreinilegri mörk
á milli bankastofnana annars vegar
og annarra fjármálastofnana hins
vegar.
Jafnvel munu þær ganga svo
langt að ekki verða glögg mörk á
milli banka og upplýsingafyrir-
tækja, t. d. á tölvu- og fjarskipta-
sviði.
Miklar tæknibreytingar hafa átt
sér stað í bankarekstri undanfarin
ár, en fyrirséð er nú að þær munu
margfaldast á næstu árum. Eins og
ég sagði áðan, hefur þetta gerst um
heim allan, en núna erum við ís-
lendingar orðnir þátttakendur í
þessu.
Við hér í Landsbankanunt erum
t. d. að fá svokallaðan Reuter-
skerm inní erlendu viðskiptin.
Þetta er upplýsingaskjár, sem veitir
samstundis nýjustu upplýsingar um
gengi erlendra mynta, alþjóðlegar
vaxtabreytingar og reyndar flestar
aðrar hreyfingar á alþjóðlegum
fjármagnsmarkaði. Þessi aukna
tækni veitir svo að sjálfsögðu alla
möguleika á bættri þjónustu bank-
ans við viðskiptavini sína.
Annað mál er einnig ofarlega á
baugi hér hjá okkur í bankanum og
tengist almenningi mikið, en það er
svokallað vaxtafrelsi. Þegar vaxta-
frelsið kom til sögunnar á síðasta
ári urðu bankarnir skyndilega mjög
áberandi í auglýsingum. Þetta er
eðlilegt, vegna fjölda nýrra sparn-
aðarforma, sem almenningi bauðst
þá skyndilega. Gæta þarf þess þó
mjög vel, að upplýsingar séu ekki
beinlínis villandi. í Landsbankan-
um er lögð áhersla á það, að starfs-
fólk okkar á öllum afgreiðslustöð-
um bankans um allt land, geti um-
svifalaust veitt fyllstu upplýsingar
um allar þær sparnaðarleiðir, sem
bjóðast hverju sinni.
Að lokum má svo benda á, að
aukin samkeppni er nú á milli verð-
bréfasala og snertir það einnig að
einhverju leyti samkeppni við inn-
r V ratnsd læli 1 ir
Nýkomnar vatnsdælur á verði _
sem vekur athygli >
Lada .... kr.975.- Ford Fiesta ... kr. 1170.-
M. Benz .... kr. 975.- Fiat 127 .... kr.1170.-
Ford Escord . ...kr. 975.- Fiat 132 ... kr. 1170.-
Datsun 140-180 .... .... kr. 975.- Toyota Corolla ... ... kr. 1170.-
M. Benz 180 .... kr. 975.- Mazda 626-929 ... ... kr. 1170.-
Simca 1307 . ...kr. 975.- BMW316 ... kr. 1170.-
Isuzu 1800 .... kr. 975.- Volvo B 20-21 ... ... kr. 1170.-
Colt .... kr. 975.- Golf ... kr. 1170.-
Cortina 16-2000 .... .... kr. 975.- Opel Record .... ... kr. 1170.-
Mazda 323 .... kr. 975.- Audi 100 ... kr. 1170.-
Saab 96 .... kr. 975.- Corolla 20 ... kr. 1170.-
Datsun Sunny .... kr. 975.- Cevette ... kr. 1170.-
Honda Ascona .... .... kr. 975.- Renault 4-6 ... kr. 1170.-
Honda Civic .... kr. 975.- Mazda 323 ‘81 ... ... kr. 1170.-
Cortina 1300 .... kr. 975.- Charmant ... kr. 1170.-
Peugeot 505 ... kr. 1170.-
Opel Record .... ... kr. 1410.-
Og fleiri gerðir.
Póstsendum
L
Givarahlutir
^ Hamarshöffta 1
Hamarshöfða 1
Simar 36510 og 83744
J
lánsstofnanir. Enn vantar allar regl-
ur um þessi viðskipti, en þær eru í
undirbúningi. Einstaklingar, sem
skipta við verðbréfasala, taka þó í
mörgum tilvikum meiri áhættu,
heldur en í viðskiptum við banka-
kerfið og fá af þeim sökum stund-
um meiri ávöxtun fjár sínsý sagði
Brynjólfur Helgason.
Magnús Marísson skrifar:
r
A krossgötum
Menn eru dálítið ruglaðir í rím-
inu þessa dagana h\að framtíð
reksturs þjóðfélagsins varðar. Við
höfum það ekki alveg á hreinu hvert
við eigum að halda í næstu framtíð.
Spor fortíðarinnar hræða og vegur-
inn þaðan er varðaður risavöxnum
fjárfestingarmistökum sem orðið
hafa til vegna blindrar trúar á mið-
stýringu og forsjárhyggju ásamt því
að heilbrigð skynsemi var lögð til
hliðar.
Það er eins og eitthvert náttúru-
lögmál fari í gang þegar við aðhöf-
umst eitthvað og þróunin verður
óstöðvandi um langt árabil þar til
eitthvað gerist sem stöðvar gang
mála og er þá oftast um raunveru-
legt náttúrulögmál að ræða í því til-
felli.
Þessi sorgarsaga er flestum kunn
þótt enn séum við ekki farnir að
draga nægan lærdóm af henni.
Það er líka meiriháttar harmsaga
að eftir nokkur bestu aflaár Is-
landssögunnar þá skulum við vera í
þeirri stöðu að meira en annar hver
fiskur upp úr sjó fer í greiðslur af
erlendum lánum. Auðvitað væri
það í lagi ef þessar lántökur hefðu
nýttst til arðbærra starfsgreina en
því miður er því ekki að heilsa. Ut
um allt standa „pýramídar heimsk-
unnar” engum til gagns en flestum
til ama og þá sérstaklega þeim sem
nú verða að draga fram lífið á þeim
Iúsarlaunum sem í boði eru á með-
an verið er að borga upp þessi
minnismerki sem „faróar vorir”
hafa látið reisa sér til dýrðar.
En þetta er fortíðin og henni
verður ekki breytt, fortíðina er ekki
hægt að afmá. Við verðum að lifa
með henni njóta hennar eða gjalda
eftir því sem verkast vill. Sennilega
eru þetta óhjákvæmilegir vaxtar-
verkir þjóðar sem er að stíga sín
fyrstu skref frjáls og óháð eftir
aldalanga áþján sögunnar.
Nú tala menn um bætta starfs-
háttu, nýjar atvinnugreinar og huga
að framúrstefnutækni og er það
vel. Að vísu á það eftir að sýna sig
hvort sú „naflaskoðun” sem ráða-
menn iðka þessa dagana skilar arði
eða eykur aðeins óhamingju okkar
í efnahagsmálunum.
Þótt gott sé að hugsa um framtíð-
aratvinnugreinar og framúrstefnu-
tækni þá mega ekki gömlu atvinnu-
greinarnar falla i skuggann af því
sem kannski verður aldrei neitt.
Þrátt fyrir allt eru það nú gömlu
greinarnar sem halda öllu á floti
enn um sinn.
Vaxtarmöguleikar atvinnuveg-
anna byggjast á því að nýta sem
mest og best alla þá möguleika sem
núverandi atvinnugreinar gefa
ásamt því að stuðla að aukinni hag-
kvæmni í rekstri þeirra. Bráðnauð-
synlegt er að við séum vakandi fyrir
öllum nýjungum sem geta orðið
stoðir í nýsköpun heilbrigðs arð-
bærs atvinnulífs. Þegar undirstöð-
ur gjaldeyrisöflunar okkar eru
traustar þá munu þjónustugrein-
arnar fylgja í kjölfarið og auka fjöl-
breytni atvinnulífsins. Því fleiri og
stykari stoðir sem styðja atvinnulíf
okkar því minni hætta er á hag-
sveiflum eins og við höfum orðið að
þola á undanförnum árum.
Öflugur atvinnurekstur í sjávar-
útvegi, landbúnaði, iðnaði, verslun
og þjónustu ásamt stóriðju er það
sem við þurfum og til viðbótar
þessu koma svo nýjar greinar í
framtíðinni. Engin ein þessara
greina má drabbast niður ef vel á að
fara.
Breytingar verða ekki af sjálfu
sér og það verður hvorki átaka- né
sársaukalaust að snúa frá þeirri
„landauðnarstefnu” sem rekin hef-
ur verið undanfarna áratugi.
Þarna erum við líklega komin að
viðkvæmasta þætti þessa máls.
Hættunni á atvinnuleysi, því er alls
ekki að leyna að allar skipulags-
breytingar og öll hagræðing bjóða
upp á hættu á atvinnuleysi ef ekki
er samhliða breytingunum komið
upp öðrum atvinnugreinum þar
sem umfram vinnuafl úr gömlu
greinunum getur leitað í. Þess
vegna verður afdráttarlaust að sjá
til þess að upp rísi nýjar atvinnu-
greinar samhliða því að rekstur
þeirra gömlu er bættur. Mun þá
tregða manna við að hætta rekstri
sem er ekki arðbær lengur minnka
og vinnuaflið Ieita þangað sem
betri kjör bjóðast.
Við eigum ekki annars úrkosta en
að fara að taka til höndum við að
endurskipuleggja og bæta rekstur
þeirra atvinnugreina sem fyrir eru.
Við getum ekki lengur neitað að
horfast í augu við raunveruleikann
það er ekki lengur hægt að halda
uppi atvinnurekstri sem alls ekki
ber sig og nota til þess rándýrt er-
lent lánsfjármagn. Því fyrr sem við
áttum okkur á þessu því betra.
Annars er tómt mál að vera að
tala um þessa hluti á meðan „póli-
tískir lénsherrar” kerfisins skipta
með sér verkum við að deila út og
suður því fjármagni sem til er og
líka því sem ekki er til. Það verða
engar breytingar fyrr en látið verður
af þeirri blindu hagsmunavörs)u
um það sem var, en er ekki lengur
til. Samtryggingu hins steinrunna
kerfis verður að rjúfa.
Því miður verður það að segjast
að lítil von er um að þetta breytist í
næstu framtíð. Fulltrúar fortíðar-
innar ráða nú lögum og lofum og
þeir munu ekki sleppa sínum feng
svo auðveldlega.
Er þá enginn millivegur? Jú. Það
hlýtur að vera til einhver millivegur.
Valið getur ekki bara staðið á milli
„sósíalisma andskotans” og
hömlulausrar frjálshyggju.
Mönnum er nú tíðrætt um sam-
ráð og þjóðarsátt um þessar mundir
og er það vel. Við skulum bara vona
að örlög þessara orða verði ekki þau
sömu og „frasans” um að lagfæra
lægstu launin sem svo aldrei er gert.
Þjóðarsátt er meira en orðin tóm.
Hún snýst ekki bara um hjal nokk-
urra hálaunamanna um það hvern-
ig megi fá Iýðinn til að sætta sig við
að honum sé skömmtuð einhver
hungurlús til þess að hann haldi sér
saman í bili.
Þjóðarsátt er annað og meira en
það. Hún snýst um réttlæti í tekju-
skiptingu, hún snýst um það að
sumir séu ekki jafnari en aðrir við
hlunnindaborðið. Hún snýst um
það að menn geti lifað mannsæm-
andi lífi án þess að þurfa að vinna
eins og skepnur nótt sem nýtan dag
til þess að hafa í sig og á.
Þjóðarsátt verður aldrei komið á
með kjaftæði einu. Hún næst að-
eins með því að hér séu starfræktir
öflugir arðbærir atvinnuvegir og
afrakstri þeirrá skipt af fyllsta rétt-
læti og ekkert dregið undan í þeirri
skiptingu. Þá fyrst ríkir hér alvöru
þjóðarsátt.
EFTIRVAGM
Meö hjólhýsi tjaldvagn
eöa kerru í eftirdragi
þurfa ökumenn aö sýna
sérstaka aögát og
prúömennsku. Hugs-
andi menn tengja aft-
urljósabúnað bílsins í
vagninn, hafa góöa
spegla á báðum hlið-
um, og glitmerki áeftir-
vagninum.