Vísir - 02.02.1976, Blaðsíða 9

9
vtsm
Mánudagur 2. febrúar 1976.
..... ^
Umsjón:
Guðmundur Pétursson
V

Daily Mail, sem er ihaldssinn-
að, sagði að rússar virtust ekki
koma auga á það, að eftir þvi sem
þeir réðust harkalegar á frú
Thatcher, þvi alvarlegar yrðu
viðvaranir hennar teknar i Bret-
landi.
Bernard Levin, dálkahöfundur i
The Times, skoraði á Roy Mason
að benda á það, hvar frú Thatcher
hefði skjátlast. Gæti Mason ekki
færtsönnur á það, væri það hans
álit, að frú Thatcher hefði á réttu
að standa.
Gæti endurnýjað sið-
ferðið
Annar fréttaskýrandi, Pere-
grine Worsthorne, kvaðst koma
auga á pólitiska þýðingu i ræðu
frú Thatcher. Hann skrifaði i The
Sunday Telegraph, að viðvaranir
hennar gætu vakið breta til með-
vitundar um þá hættu sem landið
er statt i og varpað nýju ljósi á
ýmis málefni, svo sem innflytj-
endastrauminn til Bretlands,
hnignun efnahagslifsins og átökin
á Norður-trlandi.
Worsthorne sagði, að ræðan
gæti hert afstöðu almennings til
ýmissa mála. eins og aga i skól-
um, velferðarmála o.s.frv. Hún
gæti jafnvel leitt til þess, að fólk
fengi aukna virðingu fyrir ýms-
um hugmvndum, sem aílagðar
hefðu veriðá undanförnum árum.
vegna þess að þær þóttu ihalds-
samar og i staðinn hafi komið ó-
stjórn og virðingarleysi sem svo
hafi verið kallað framfarir.
Tengsl Verkamanna-
flokksins og verkalýös-
félaganna
Sú skoðun heyrist oft meðal
manna, að sigur Verkamanna-
flokksins hafi stafað að nokkru
leyti vegna þeirrar tilfinningar
kjósenda. að verkalýðsfélögin
væru nú sterkasta aflið i breskum
stjórnmálum.
Kftir þessari skoðun að da'ma.
hafa margir kjósendur orðið fvrir
vonbrigðum n eðstefnu sósialista
á undanlörnum árum. en þó hika
þeir viö að kjosa Ihaldsflokkinn,
jivi að þeirra mati er Verka-
mannallokkurinn eini flokkurinn,
sem imkkru lauti gelur komið við
verkalyðstelögin. enda bundinn
þeim Iraustum böndum.
Ilrokaskikkja íhalds-
flokksins
A þessum erfiðu timum. þar
sem st jornmálam enn halda
gjarna uppi málskrafi i stað þess
að leita viðlækra lausna á erfið-
leikiun innanlands. þá gætu
ihaldsmenn enn skrýðst skikkj-
unni. sem hið ,,eina og sanna"
stjiirnmála.ill Bretiands. Ihalds-
inenn liala stært sig af að vera
föðurlandssinnaður flokkur. I inir
sönnu verjendur konungda'mis-
ins. Þeir halda þvi fram. að þjóð-
in halli séraðþeim. þegar ha'ttur
steöja að. t>eir úthrópa Verka-
mimnallokkinn sem auðvelda
bráð kommúnista og harðlinu-
tnenn sem •■ngu skevta um \arnir
landsins a næstu mánuðum
inunu aðvaranir liklegast hljóma
enn rikar um þá hadtu sem l’.ret-
land er i.
rikið skapar sérkennsluvandann með lögum og fyrirmælum. Ljósin. JIM
Sérkennsluvandinn er
skapaður af skólakerfinu
gefna, en brýna nauðsvn ber til
að stofna heimili á Vestfjörðum
og Austfjörðum handa þeim
sem ekki eru sjálfbjarga eða
missa forsjá fjölskvldu. i sam-
bandi við þessi heimili ætti að
vera kennsla og upplýsinga-
starfsemi, með Kópavogshæli
að bakhjarli.
Börn sem „skortir
hœfileika,#
Áðan vará það minnst. að rik-
ið skapar sérkennsluvanda með
lögum og fvrirmælum. i þessum
þáttum heíur verið minnst á
hina illræmdu 19. grein skóla-
kostnaðarlaga. i nýsamþykkt-
um grunnskólalögum segir i 42.
gr. að skólinn skuli koma til
móts við og viðurkenna mis-
munandi persónugerð. þroska.
getu og áhugasvið nemenda.
Það er gott svo langt sem það
nær. En svo er blaðinu snúið við
og i 51. og 51. gr. eru fvrirmæli
um aö börn sem „skortir hæfi-
leika til að stunda venjulegt
grunnskólanám" skuli vistuð á
sérstofnunum — hvorki meira
né minna! Þetta er eitt dæmi
um þann kennslufræðiiega
grundvöll. sem grunnskólalög
bvggja á. sem var úreltur áður
en lögin voru samin. (Ekki er
vitað til að grunnskólanefnd
vissi um að til væri opinn skóli
fyrr en hún heimsótti Fossvogs-
skóla i Revkjavik).
Nú er eftir hlutur
stjórnarróðsins
Hefði verið unnið skipulega og
samkvæmt einhverri skynsam-
legri stefnu að endurnyjun
skólastarfs og -kerfis á áratug-
unum 1950-1970, hefði aldrei
þurft til grunnskólalagasamn-
ingar að koma. En það var ekki
gert. og þvi er skólamálum svo
komið. sem raun ber vitni.
Hinn 14. mai 1975 (réttu ári
eftir samþvkkt grunnskólalaga >
samþvkkti Alþingi þingsályktun
um sérkennslu. Þar segir að
gera beri ráðstafanir hið fyr&ta
til að kenna afbrigðilegum
börnum. einkum i skólum úti á
landi. Sérstökum starfsmanni
innan menntamálaráðuneytis-
ins verði falið könnunar- og
skipulagningarstarf á þessu
s’viði. Jafnframt verði lögð á
það áhersla að Kennaraháskóli
tslands mennti kennara til
kennslu og handleiðslu afbrigði-
legra barna.
Nú er eftir hlutur stjómar-
ráðsins. Astæða ertil að fvlgjast
með. hversu skjótlega það
hvggst framkvæma þessa
ályktun Alþingis.
Sérkennsluvandinn i aimenn-
um skólum er skapaður af
skólakerfinu I tvennum skiln-
ingi: af kennslukerfinu og af
skólakerfinu i víðara samhengi,
af lögum, reglugerðum og fyrir-
mælum rikisins.
Kennslukerfið skapar sér-
kennsluvanda með því að gera
vissar akademiskar kröfur til
hvers aldursflokks, en þar sem
námsgeta fer ekki alltaf eftir
timalengd frá fæðingu, hlýtur
hluti hvers bekkjar að eiga
erfitt með að uppfylla þessar
kröfur, og dregst þvi aftur úr.
Þá þarf að kenna þessum
nemendum sér á parti, svo að
þau nái í skottið á lágmarks-
kröfum sins aldurshóps. Skólinn
gerir hér kröfu til þess að börnin
lagi sig að skólanum, en skólinn
lagar sig ekki að börnunum.
Kennslukerfið skortir sveigjan-
leik.
Lausnin er fólgin
í breyttu
kennslukerfi
Lausn þessa þáttar sér-
kennsluvandans fæst þvi ekki
með þvi að stofna'hjálparbekki
ogreyna að troða i þau sem þarf
til að þau standist lágmarks-
kröfur, heldur með þvi að
breyta kennslukerfinu þannig,
að öll börn geti fengið tilsögn við
sitt hæfi.
Þörf kerfisinser að framleiða
vinnuafl (eða við þvi mætti bú-
ast, eðli málsins samkvæmt en
það virðist ekki vera svo hér á
landi). Þörf nemandans er að
þroska hæfni og getu til að njóta
ávaxta menningarinnar, til að
njóta lifsins. Hér verður að
finna bil beggja.
Þegarrætter um sveigjanlegt
kennslukerfi er ekki átt við að
réttur og þörf nemandans eigi
að ráða, að hann megi læra það
sem honum þóknast þegar hon-
um sýnist. Frekar er átt við að i
upphafi námsins sé sú þekking
sem á borð er borin, tengd
reynslu og áhugamálum
nemandans. og að hann öðlist úl
l'rá þvi smám saman skilning á
röksamhengi þess þekkingar-
kerfis, sem honum er gert að
innbvrða, öðlist skilning á sér-
hæfðum, abstrakt. akademisk-
um vandamálum.
Sérkennsluvanda-
mólið hverfur
Með slikum kennsluháttum
« i \ iitiu iii ati
..»1.101 UIII rtu ui \A-II upillll SKUII
lyrr en hún lieimsótti Fossvo^sskola i Kevkjavík.'’ IMvndin er þa<V
an.
Um sérkennslu
hverfur hið svokallaða sér-
kennsluvandamál. 011 börn,
sem eru likamlega heilbrigð,
eiga að geta fengið kennslu við
sitt hæfi i almennum skólum
(vangefnir meðtaldir).
Börn, sem þjástt .d. afdvslexi
eða sálrænum kviilum eiga
einnig að geta fengið meðferð
við sitt hæfi i skólanum. en þá
þarf skólinn að hafa aðgang að
sérhæfðu starísliði til að greina
vanda þeirra. Undan ber að
taka einungis þau börn. sem
þjást af likamlegum ágöllum.
blind. heyrnarlaus. fjölfötluð.
Þau þurfa að sjálfsögðu sér-
kennslu hjá sérmenntuðum
kennurum. sem hafa vfir þar að
lútandi kennslutækjum að ráða.
Það ætti að vera óþarfi að
stofna sérstaka skóla fvrir van-
Arnór Hannibalsson
skrifar