Vísir - 13.02.1976, Blaðsíða 3

VISIR Köstudagur 13. febrúar 1976
3
HÆTTA Á ELDGOSI MEIRI
EN HÚN VAR TALIN FYRIR
NOKKRUM MÁNUÐUM:
„Meta þarf vand-
lega hvort hœgja
beri framkvœmda-
áœtlun í Kröflu"
„Hætta á eldgosi á Námafjalls- og Kröflusvæðinu er meiri nú en
hún var talin fyrir nokkrum mánuðum. Þó eru líkur á stóru gosi á
Kröflusvæðinu ekki taldar miklar.” Þetta segir i skýrslu, sem jarð-
hitadeiid Orkustofnunar hefur sent frá sér.
Síðan segir: ,,i ljósi umbrotanna á Kröflusvæðinu og þeirrar ó-
vissu, sem rikir um gufuöflun til handa Kröflustöð, þarf að meta
vandlega, hvort hægja beri á framkvæmdaáætlun um smiði á véla-
undirstöðum og niðursetningu véla.”
Þessa skýrslu hafa samið eftirtaldir starfsmenn Okrustofnunar:
Guðmundur Pálmason, Kristján Sæmundsson, Karl Ragnars, Axel
Björnsson og Ingvar Birgir Friðleifsson.
Ef saman eru dregnar helstu niðurstöður skýrslunnar, eru þessar
helstar:
Liklegasti gosstaðurinn er
Leirhnjúkssprungan.
—0—
Skjálftavirkni og brota-
hreyfingar hafa verið mestar
norðan til á sprungusveimnum,
sem liggur frá Mývatni til
Axarfjarðar. Sig og gliðnun
hefur numið 1-2 m i Kelduhverfi
1/2—1 m i Gjástykki og á
Kröflusvæðinu, en aðeins fáein-
um cm við Mývatn norðanvert.
-0-
Mannvirki Kröfluvirkjunar
eru um 700 m austan við hið
haggaða svæði, og mannvirkin i
Bjarnarflagi um 200 m. Kisiliðj-
an er hins vegar innan þess
svæðis, sem hefur haggast, en
þar suður frá eru hreyfingar
minnstar, eins og áður er getið.
-O-
Gosið i Leirhnúk og umbrotin
á Kröflusvæðinu undanfarnar
vikur hefur verið á sama hluta
sprungusveimsins og var virkur
i Mývatnseldum. Stöðvarhús
Kröflustöðvar er byggt á um
2000 ára gömlu hrauni. Engar
sprungur eru merkjanlegar á
stöðarhússvæðinu eftir að hraun
þetta rann.
—O—
Sfðastliðin 10 þúsund ár hefur
gosiða.m.k. 15 sinnum á Kröflu-
svæðinu.þar af 5 sinnum siðan
öskulagið H-3 úr Heklu féll fyrir
um 3000 árum. Tiðni eldgosa á
svæðinu virðist þvl vera um 1
gos á 500 árum eftir að H-3 féll,
en um 1 gos á 700 árum fyrir
þann tima.
-O-
A Námafjallssvæðinu hefur
gosiðum lOsinnum á s.l. 10 þús-
und árum og skipa gosin sér i
tvær hrinur. Sú siðari hófst fyrir
um 2500 árum og hefur á þvi
timabili gosið 4 sinnum. 1
nokkrum hinna yngri gosa
a.m.k. hefur gosið á báðum
svæðunum samtimis.
-O—
Siðastliöin 10 þúsund ár hefur
rúmur helmingur alls hraun-
magns á Kröflusvæðinu komið
upp i þremur stórum gosum,
fyrir um 9000 árum, 2000 árum
og I Mývatnseldum. Vegna þess
hve stutt er liðið frá siðasta
stórgosi má telja ólíklegt að
hraunmagn i nýju gosi á Kröflu-
svæðinu nú verði álíka mikið og
I Mývatnseldum.
-O—
Af þvi leiðir að hætta íyrir
byggðina i Reykjahlíð vegna
hraunrennslis frá Kröflusvæð-
inu verður að teljast litil. Eins
þarf hraunmagn á Leirhnjúks-
sprungunni að vera töluvert
mikið til að mannvirkjum
Kröflustöðvar stafi hætta af.
-O-
Ekki er hægt að útiloka, að
sprungumyndanir og gos verði
austar þannig að hætta skapist
fyrir mannvirki Kröflustöðvar.
Fyrri brotahreyfingar samfara
eldgosum á Leirhnjúkssprung-
unni benda þó til að svo verði
ekki. —O—
Sprengigos likt og varð i upp-
hafi Mývatnselda er ekki hægt
að útiloka, og væri þess helst að
vænta i nágrenni Vitis. Þetta
var haft i huga við staðsetningu
stöðvarhússins. Rannsókn á
myndunarsögu Vitis bendir til
að ráðrúm gæfist fyrir fólk að
forða sér af virkjunarsvæðinu
áður en slikt gos væri komið i
fullan gang.
-O—
Nokkrir skjálftar af styrk-
leika um 4 á Richterkvarða áttu
upptök sin á Kröflusvæðinu
meðan borun stóð þar yfir
sumarið 1975. Bormenn urðu
þeirra litt varir og skjálftarnir
höfðu engin merkjanleg áhrif á
borunina.
—O—
Sjálfsagt virðist að reyna,
eftir þvi sem aðstæður leyfa, að
halda fyrir áætlun um boranir.
Verið er að kanna hvaða ráð-
stöfunum verði við komið til að
tryggja sem best áhöfn og
tækjabúnað borsins gegn
hugsanlegum jarðskjálftum.
-O—
Þótt boranir hefjiast sam-
kvæmt áætlun i mars n.k. er
töluverð óvissa um, hve mikið
gufumagn verði tilbúið til af-
hendingar til Kröflustöðvar á
þessu ári.
-O-
Sjálfsagt virðist að halda
áfram meö stöðvarhús til áö
gera það eins hægt og verða má
til að standast jarðskjálfta.
Skeiðsfoss - nýtt skip
Eimskipafélogs íslands
Eimskipafélag islands hefur
eignast rtýjan foss, Skeiðsfoss.
Skipið Nordic sem félagið
keypti nýlega i Þýskalandi var
afhent félaginu i gær. Skipinu
var gefið nafnið Skeiðsfoss eftir
samnefndum fossi i Austur-
Fjótum i Skagafirði.
Skeiðsfoss var smiðaður Í967 i
Brake i Þýskalandi. Hann er 774
brúttótonn og ganghraði 13,5
sjómilur. Skipið kemur til
Reykjavikur 23. þessa mánað-
ar.
Skólar borgar-
innar fó fleiri
kennslustofur
Tiu nýjar, færanlegar
kennslustofur verða leknar i
notkun næsta haust við skóla
borgarinnar. Borgarráð hefur
samþykkt ályktun um smiði-
kennslustofanna og jafnframt,
að 5 þeirra verði boðnar út en 5
verði smiðaðar hjá trésmiða-
stofu borgarinnar.
Kristján J. Gunnarsson,
iræðslustjóri, sagði i samtali við
Visi að þessar kennslustofur
yrðu með sama sniði og þær
sem áður hafa verið teknar i
notkun, en þær eru' aðallega
staðsettar i Breiðholti. öldu-
selsskóli er eingöngu samsettur
úr færanlegum kennslustofum
og eru þær 6 talsins.
Þessar kennslustofur eru
staðlaðar og eru þvi mjög fljót-
legar i framleiðslu. Þær geta
bæði staðið einar sér og fleiri
saman og er hægt að setja þær
upp hvar sem rými er fyrir þær
á skólalóðinni.
Fimm nýju kennslustofanna
eiga að vera i Fossvogsskóla —
og er þá hægt að bæta 12 ára
bekkjardeildum við skólann. 1
sumar fá starfsvellir borgarinn-
ar afnot af þrem hinna nýju
kennslustofa, en siðan verða
þær fluttar i haust og þá notaðar
við skóla, sennilega mest i
Breiðholtinu, en annars fer það
eftir nemendafjölda hvar stof-
urnar verða nýttar. —SJ
i umhleypingum undan-
farinna vikna hefur mjög reynt
á menn og vélar. Eftir þýðu
gærdagsins hefur komið frost og
læsingin á bilhurðinni er gadd-
frosin. Þá er að blása, hita lykil-
inn, eða nota efni þau, er seld
eru á bensinstöövum. — A
myndinni sést einn, sem notar
gömlu, góðu aðferðina, blása
heitum lifsandanum i skrár-
gatiö, og siðan eru væntanlega
allir vegir færir. — A bak við
liann stendur einn i kálfi raf-
magnsveitubílsins, og norpar
við að gera við Ijós. sem slokkn-
að hefur. — Báðir gcra við, en
hvor á sinn hátt.
Tilkynning
fni oliufélögunum
Vegna sívaxandi erfiðleika við útvegun rekstursfjár til þess að fjár-
magna stöðugt hækkandi verð á olíuvörum, sjá olíufélögin sig knúin til
þess að herða allar útlánareglur. Frá og með 16. febrúar næst komandi
ganga í gildi eftirfarandi greiðsluskilmálar varðandi lánsviðskipti:
Togarar og stærri fiskiskip skulu hafa heimild til að skulda aðeins
eina útfekt hverju sinni. Áður en að f rekari úttektum kemur skulu
þeir hafa greitt fyrri úttektir sínar, ella verður afgreiðsla á olíum
til þeirra stöðvuð. Greiðslufrestur á hverri úttekt skal þó aldrei
vera lengri en 15 dagar.
önnur f iskiskip skulu almennt hlýta sömu reglu. Hjá smærri bát-
um, þar sem þessari reglu verður ekki við kcmið, skal við það mið-
aðað úttektségreidd um leið og veðsetning afurða hjá fiskvinnslu-
stöð fer fram.
Þeir viðskiptamenn, sem hafa haft heimild til lánsviðskipta í sam-
'bandi við olíur til húskyndingar, hafi greiðsluf rest á einni úttekt
hverju sinni. Þurfa þeir því að hafa gert upp fyrri úttekt sína áður
en til nýrrar úttektar kemur.
Um önnur reikningsviðskipti gilda hliðstæðar reglur.
Olíufélagið hf.
Olíuverzlun
Islands hf.
\ P Olíufélagið
sheii Skeljungur hf.