Vísir - 04.12.1958, Blaðsíða 35

35
JÓLABLAÐ VÍSIS
Glaumbær.
IMiklabæ|ar-So9veig —
Frarrih. af bls. 2.
mannlegasti, en hæglátur. Hánn
gekk inn að rúminu til mín
og mælti: Ég sé það á þér, að
þú gerir það, sem þú verður
beðinn að gera.
Þetta laugardagskvöld fór ég
heim í Hrólfsstaði. Á sunnu-
daginn þurfti ég ofan að Mikla-
bæ, einhverra erinda. Þá er
staddur á Miklabæ Zophonías
Pétursson, kominn að sunnan
þeirra erinda að grafa upp bein
Solveigar, ef þau fyndust, og
flytja þau yfir í kirkjugarðinn
í Glaumbæ. Sagði hann það
gert eftir bón hennar í gegnum
miðil í Reykjavík. Það væri þrá
hennar, að fá yfirsöng yfir bein-
um sínum, og hlýjar bænir,
sem hún hefði ekki hlotið að
öndverðu, er hún var jörðuð
án yfirsöngs innan kirkjugarðs
á Miklabæ.
Þessi leit var þegar hafin, en
hafði ekki borið árangur. Þeir
höfðu verið tilkvaddir að vísa
á staðinn, sem beinin hvíidu,
inn. Það samdist með okkur
Sigurði, að við skyldum reyna
að leita beinanna næsta dag.
: Það, sem jannst í gröfinni.
Við Sigurður komurri að
Miklabæ daginn eftir, til að
framkvæma verkið. Urðum vel
ásáttir með, hvar niður skyldi
grafið. Höfðum góða trú á að
þetta mundi vel lánast. Vorum
allvanir að vinna saman og
aldrei mistekizt neitt, sem við
lögðum hönd á báðir safnan.
Man, að Zophonías fór inn
í bæ, þegar við hófum. upp-
gröftinn og óttaðist mjög um
árangur leitarinnar; allt gæti
farið sem fyrri daginn sem leit-
að var.
Okkur gekk mjög vel við leit-
ina. Komum niður alveg á þeim
rétta stað, ofan með kistu Guð-
rúnar sálugu að sunnan. Þar
var allt með sömu urnmerkjum
og þeir gengu frá fyrir 24 árum.
Kistufjalirnar lagðar upp að
suðurveg'g grafarinnar og bein-
in á bak við fjalirnar. Kistan
Eiríkur Magnússon frá Axlar- , hafði öll verið færð, þegar gröf
haga, sonur Guðrúnar Halls-
dóttur, sem jörðuð var hjá Sol-
veigu, og Sigurður Einarsson,
sem gröfina tók fyrr. Þeim
hafði ekki komið saman um
staðinn. Eiríkur áleit, að leiðið
væri nær austurvegg en Sigurð-
ur. Kvaðst Eiríkur taka það
mest til marks, að hann hefði
seinna tekið gröf bróður síns
við hlið þessarar grafar. Sig-
urður var ekki trúaður á að það
væri rétt. Sigurður var varð-
maður við mæðiveikisgirðingu
á yzta svæði við Héraðsvötn
þetta sumar, og gaf sér engan
tíma til að eiga fieitt meira við
þetta, að þessu sinni.
Zophonías bað mig að yfirlíta
þetta. Sýndist mér sem Sigurði,
að þeir hefðu ekki grafið nið-
ur á réttum stað. Lagði hanrií
fast að ér, að takast á hendur
bsinaleitina. Ég var ófáanlegu;
tii að gera það, að öðrúm ko'sti'
en að Sigui'ður væri með. Feng-
íst hann til að leita líka, mundi
ég láta tilleiðast að gera þetta
í þeirri vcn, að þá mundi þetta
tii vegar ganga. Það var úr-
ræða, að eg fór þennan sunnu-
dag út að Austur-Vatnabrú til j
fundar við Sigurð. Búinn var
ég að fá samþykki varðstjór-
ans, að Sigrður fengi lausn af
verði einn dag, ef hann fengi
annan mann í sinn stað á vörð-
Guðrúnar var tekin, nema suð-
urgaflinn; hann var óhreyfður
enn. Sást mjög greinilega farið
eftir hann og járnhring, sem
í honum var inni í moldar-
vegginn að sunnan.
Allar kistufjalirnar komu
upp úr gröfinni, að mig minnir,
lítið fúnát' og tveir jái'nhringar,
sinn úr hvoi'um gafli. Af bein-
um komu leggir allir heillegir
og eitthvað af hryggbeinum,
höfuðkúpa og kjálkabein. Einn
forláta hnappur eða pi-jónn og
ein rauð vaðrriálsbót. Svarta
hárið sást nú ekki. Föf öll eyði-
lagzt, utan þessi eina bót, á
þessum árum, sem liðin voru
frá því að kistan fannst í fyrra
skiptið.
Það sýndist okkur, eftir
leggjalengd að dæma, að Sol-
veig mundi hafa verið fremur
lág vexti. Tennur voru allar
óskemmdar, vel hraustar og
fallegar. Svo ég hygg að þær
hafi verið betri og ásjálegri en
nú gerist hjá fulltíða fólki.
Við bárum beinin í kassa inn
í kirkjuna á Miklabæ um kvöld-
ið ásamt moldarleifum og smá-
beinum í öðrum kassa, og kistu-
fjalirnar. Allt heimafólk á
Miklabæ fór með út í kirkjuna.
Sálmur var sunginn, þegar
beinin voru borin inn í kirkj-
una.
Kistulagning á beinunum og
grafartekt í Glaumbæ.
Þegav þessum beinauppgreftri
var lokið, fór Zophonías heim, j
suður til Reykjavíkur. Hann
hafði engan tíma til að dvelja
hér nyrðra lengur. Hann var
vel ánægður með árangurinn.
Bað hann mig, áður en hann
fór, að taka gröf fyrir Solveigu
í kirkjugarðinum í Glaumbæ.
Ekki væri sama, hvar sú gröf
væri tekin í Glaumbæjai'-
kirkjugarði, en mér yrði gerð
einhver vísbending með það,
þegar þar að kæmi. Skiidist mér
helzt, að hann héldi að hún
óskaði eftir að hvíla þar nálægt
einhverjum ættingja sinum, Ég
tók að mér að sjá’ um þessa
grafartekt, með því skilyrði, að
ég yrði látinn vita, hvar taka
skyldi gröfina.
Séra Lárus prestur á Mikla-
bæ lét smíða mjög laglega kistu
í fullri stærð fyrir bein Solveig-
ar, gömlu kistufjalirnar og mold
ina, sem fylgdi smábeinunum.
Ég var við þá kistulagningu,
ásamt þó nokkuð mörgu fólki
úr nágrenninu. Sálmur var
sunginn bæði fyrir og eftir.
Kom ég öllum beinum Solveig-
ar fyrir í þessari nýju kjstu
hennar. Gömlu kistufjalirnaf óg
moldin voru látin fylgja með
í kistuna. Beinunum raðaði ég
sem næst því að maður hugði
þau eiga áð vera í mannlegum
líkama.
Ég fékk Stefán Jónsson,
bónda og fræðimann, á Hösk-
uldsstöðum, mér til aðstoðar
við graftartektina í Glaumbæ.
Mér var það nokkurt áhyggju-
efni að vita hvar við áettum að
taka gröfina í Glaumbæjai’garð-
inum, því að ég fékk engin
skeyti frá Zóphoníusi um það.
En nóttina áður en við fói'um
LAUSX
Á TÍGULKKOSSGÁTU:
Lárétt: 1. sjólar. 3 gutlar. 8.
sér. 10. ára. 11. orkt. J2. örm.
14. ygla. 15 Tyi'fing. 16. Tumi.
18. tug. 19. gála. 22. ása. 24.
aum. 25. löstur. 26. puruna.
Lóðrétt: 1. sko. 2. ósk. 3. létt-
ist. 5. trýggur. 6. lag. 7. róa. 9.
arfur. 12. ört. 13. mig. 16. til.
17. más. 20. áma. 21. ama. 23.
au. 24. au.
Hér fara á eftir ráðningar á
gátunum á bls. 18 og 19.
Ráðning á „Skipt um tvo“:
sigur — vessa — úlpan — durg
— hryggla — drasl — Bjóla —
rögn — skarn — bjálfa. —'—
Rangalanna.
Ráðning á atkvæðagátu:
þröngur — ósviririu — þengill
— útfall — lykill — anemone
— naumieg — gromsið — for-
lagi — öruggur.
RAÐNING
Á MYNDAGÁTUM:
Svör við gátunum 1—9:
1. Lestin er tvær og hálfa
klst. að fara hina 250 km. löngu
leið milli A og B. Jafnlengi er
flugvélin á flugi og á þeim tíma
flýgur hún 1000 km.
2. Vatnsborðið nær aldi'ei
stiganum, því að skipið lyftist
með áðfallinu.
3. Kona getur aldrei vei'ið ó-
byrja að erfðum — það liggur í
augum uppi.
4. Það getur enginn maðup
gifzt sjrstur ekkju sinnar.
5. Þrjá sokka.
6. Fimmtíu og einn skó.
7. Kveikja í gresjunni hring-
inn í kringum sig, en hafa hring
inn nægilega víðan. Halda sig
vindmegin við eldinn, sem
maður hefir kveikt. Vestan-
vindurinn hrekur eldinn aust-
ur og þannig myndast sviðinn
vegur, sem maður getur geng-
ið og elt þannig eldinn, sem
maður kveikti. Eldurinn, sem
kviknaði fyrst á vesturmöi'kum
gresjunnar muni ekki ná manni^
enda stöðvast hann, þegar hann
kemur þar að, sem maður
■kveikti eldinn, þar sem þar er
ekkert eftir, sem brunnið getur.
8. Fimm mínútur.
9. Þér látið sinn peninginn á'
hvoi-a vogarskál. Ef þeir eru
báðir jafnþungir, þá er falski
péningurinn annar þeirra, sera
þér viktuðuð ekki. Þeir, sem á
voginni eru, eru þá ekta. Ifall-
ist vogin aftur á móti, þá eru
hinir báðár ekta, sem ekki voru
vigtaðir. Nú látið þér einn
hinna tveggja „gruriuðu“ á
vogina og á rnóti honum einn
hinna ekta, þá vitið þér, hvor,
hinna grunuðu, sá vegni eða sá
óvegni, er falsaður.
Ráðning á vísugátu:
Einn sit ég yfir drykkju |
aftaninn vetrarlangan
ilmar af gullnu glasi
gamalla blóma angan.
ék
Rúðugátan: Ráðning:
Lárétt: 1. Stöng. 2. tófur. 3.
ómuna. 4. ragna. 5. áttan.
Lóðrétt: 1, stórá. 2. tómat.
3. öfugt. 4. nunna. 5. gráan.
Leíðrétling.
í skýringarnar á krossgátu
þeirri, sem birt er á bls. 18 hafa
slæðst nokkrar villur, sen*
nauðsynlegt er að leiðrétta og
eru þær þessar:
ólma les ólmi.
kúl les kul. i
orðið „óháð“ vantar.
„ferðalag“ falli niður.
Líkmenn bera kistu Sólveigar til grafar.
til grafartéktarinnar, dreymdi
mig, að ég var kominn yfir að
Glaumbæ og sá opna gröf í
kirkjugarðinum skammt frá
austurvegg, norðan við miðjan
garðirin.
Laugardagsmorguninn næst-
an fyrir sunnudaginn, sem
framkvæma skyldi flutning
beina Solveigar, fórum við Stef
án til grafartektairnnar í
Glaumbæ.
Þegar að Glaumbæ kom, var
okkur bent á. hvort ekki mundi
í-éttast að taka gröfina nálægt
gröf séra Odds Gislasonar
prests, sem hvílir rétt innan
við sáluhliðið gégnt miðjum
garði í Glaumbæ. Það vildi ég
ekki. Fannst réttara, að fara
eftir draumsýn á opnu gröíinni.
Þar var 'að sjá ágætur staður
til grafaftekta'ririnar. Það varð
úr, að þar tókum við hana.
Dagitái-eftir, á sunnudag, var
haldin minningarathöfn í Mikla-
bæjarkirkju yfir kistu Solveig-
ar. Séra Lárus Arnórsson, prest-
ur á Miklabæ, hélt þar hlýja
og góða ræðu. Bað hann Sol-
veigu þar ágætra bæna. Sálm-
ar voru sungnir bæði fyrir og
eftir minningarræðu prestsins.
Þarna var allmikið fjölmenni
samankomið. Athöfn þessi fór
fram með mesta myndarbrag
hjá séra Lárusi. Síðan var kist-
an flutt yfir að Glaumbæ.
Margt fólk var í fvlgd með
þangað.
Þegar yfir að Glaumbæ kom,
var margt fólk þar samán kom*
ið til að vera viðstatt þessa sér-
stæðu athöfn. Kistuna bárura
við" í kirkju á Glaumbæ. Sálm-
ar voru sungnir, séra Lárus
fíutti þar aftur ræðu og hlýjar
bænir. Þess er ég fullviss, a3
það hjátrúarmyrkur, sem um-
lukti minningu Solveigar, hef- >
ur tvístrazt og rokið á braut' j
þennan dag. Solveíg hefur ver- j
ið séð í öði-u ljósi én áður vay^wv^)
Öll var athöfn þessi hin virðu-