Tíminn - 10.07.1968, Qupperneq 9

IVnÐVTKlIDAGUR 10. júlí 1968
TÍMINN
9
Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Framikvaemdastjórl: Kristján Benediktsson. Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb). Andrés Kristjánsson, Jón Helgason og IndriSi
G. Þorsteinsson. Fulltrúi ritstjómar: Tómas Karlsson. Aug-
lýsingastjóri: Steingrímur Gíslason Ritstj.skrifstofur I Eddu-
húsinu, símar 18300—18305 Skrifstofur: Bankastræti 7. Af-
greiðslusími: 12323. Auglýsingasími: 19523. Aðrar skrifstofur,
simi 18300. Askriftargjald kr. 120.00 á mán ínnanlands — í
lausasölu kr. 7.00 eint. — PrentsmiSjna EDDA h. f.
Á að bæta gráu á svart?
Eins og lesendur Tímans munu hafa veitt athygli,
hefur einn af ritstjórum Tímans undamfarna daga farið
uim Norðurland og haft tal af f jölmörgum bændum eink-
um á mestu kalsvæðunum og kynnt sér viðhorf þeirra
og fengið fregnir af ástandinu.
Útlitið er víða mjög illt, og það er raunar ekki hægt
að kalla það úttit lengur, því að svo er liðið á sum-
ar, að jafnvel enn geigvænlegri grasbrestur er augljós,
en menn gerðu ráð fyrir 1 vor, því að víða er sá hluti
túna, sem ókalinn á að heita, mjög illa sprottinn vegna
kulda. Bændur hafa borið mjög vel á í von um að vinna
þannig upp eitthvað af grastapi kalskemmdanna, en það
kemur lítt að haldi. Að öðru leyti skal ástandinu ekki
lýst nánar hér, það hefur verið gert ítarlega í fréttum.
Hins vegar munu margir spyrja, hvað þeim bændum,
sem við mestan grasbrestinn eiga að búa, sé nú efst
í huga um úrræði, og er það skemmst af að segja, upp-
gjafarhugur er þar engan veginn ráðandi, en þeir gera
sér Ijóst að víða þarf mikla opinbera hjálp, ef búskap-
urinn á ekki að bresta. Kostnaður hefur verið svo mikill
í fóðurbætis- og áburðarkaupum, án þess að nokkur
tekjuvon sé nú á móti, að margir standast hann alls
ekki. Margir þessara bænda eru nú eins og menn, sem
staddir eru við mikla torfæru, sem þeir þó búast við
að komast yfir, ef þeim er rétt hjálparhönd á móti, en
þeir vita líka, að vonlaust er að leggja í álinn, ef þeir
eiga þá hjálparhönd ekki vísa.
Þess vegna skiptir þá nú öllu máli að vita það á miðju
þessu sumri og ekki síðar, hvort sú hjálparhönd verður
rétt af opinberri hálfu eða ekki, og eftir svari ráða-
manna þjóðarinnar um það er nú beðið, og bændur
munu haga varnarbaráttu sinni heima fyrir eftir því,
hverja von þeir eiga um þetta. Ef það verður nú dregið
011« lengur að láta bændur vita hvers þeir megi vænta
um þetta, verkar sá dráttur eins og kal á kal ofan, og
þá er hætt við, að fleiri gefist upp en ella. Stjórnar-
völd mega ekki láta bændur gjalda þess að þeir geta
ekki skellt á búskaparbanni á sama hátt og síldarútvegs-
menn binda skip sín, þangað til svör fást.
Það, sem þarf nú að gera strax, og þyrfti að vera að
mestu búið, er að kanna náikvæmlega og meta kaltjónið
og hafa um það greinargóðar skýrslur, og síðan á grund
velli þess og hins mikla aukakostnaðar bænda af harð-
indunum að ákveða hvaða hjálp þarf að veita og hvernig
hún á að koma niður, því að ástandið er mjög misjafnt
eins og allir vita.
Jafnframt þessu þyrftu að vera nú þegar tiltækar
félagslegar aðgerðir til heyöflunar er miðuðu að því að
nýta það graslendi, sem aðgengilegt er og nota til hey-
miðlunar. I því sambandi minnast menn, að sums stað-
ar á landinu eru miklar áveituengjar, ekki sízt á Suð-
urlandi, en þær hafa lítt verið nytjaðar síðustu ár og
áveitukerfi ekki haldið við að öllu leyti. Menn eru að
spyrja, hvort fyrirhyggja hafi verið um það í vor, er
kalið kom í ljós, að veita vel á þessar engjar til góðrar
nýtingar á þessu sumri.
Viti bændur nú fljótlega, að þeim, sem verst eru
leiknii- verði rétt hjálparhönd af opinberri hálfu, munu
þeir ékki liggja á liði sínu að afla þess sem þeir mega.
Annars gæti slík barátta sýnzt vonlaus með öllu. Því
verður ekki trúað, að stjórnarvöld landsins þegi nú
lengur þunnu hljóði um þessi vandkvæði og haldi að
sér þeim hjálparhöndum, sem þau eiga að rétta fram og
bæti með því grárri loppu afskiptaleysis ofan á svartan
hramm grasbrestsins.
Donald H. Louchheim:
Franska stjórnin leggur mest
kapp á að verjast veröbólgu
Útflutningsstyrkir og innflutnings kvótar eiga að örva athafnalífið í
landinu.
Couve de Murville fjámálaráðherra
París, 3. júlí.
BANKAVEXTIR voru hækk
aðir í dag og jafnframt gripið
til ýmiissa annarra ráðlstafana
til þess að tryggja gjaldmiðil
inn og verjast mikilli verð
bólgu, sem yfir vofir að öðr
um kosti.
Til þessara ráðstafana var
gripið þegar forráðamienn
Frakklandsibanka lýsstu ytfir,
að gull- og go’aldeyrisforði
Frakka hefði rýrnað mjög ört
í jiúnímánuði og næimi rýrn
unin mieiru en milijarði doll
ara.
Síðan stjiórnmálaóeirðirnar
hótfust í maíméniuði og efna
hagsörðugleikamir, sem af
þeim leiddu dundu yfir, hefir
gjaldteyrisfiorði Frafcklands
læfekað um uppbæð Siem svar
ar hálfum öðrum milljarði
doliara. Er hér bæði um að
ræða fjárflótta og ýmiss konar
titraunir til þess að hagnast
á hugBanlegri gengisbreytingu
frankans.
HINIR opinberu bankavext
ir. VQru hækkaðír úr 3,5 í Í5%,
og jafnframt tilkynuti ríkis-
stjórnin um hertar hömlur og
aukið eftirlit með gjaldieyris-
skiptum, og nýjar skatfaálögur
til þess að standa straum af
endurneisninni efitir miótmæla
verkföllin, sem lömuðu franskt
efnahagslíf í maí.
Ráðstafanirnar, sem gripið
var til, virðast til þess ætlað
ar að kveða niður þann orð-
róm um fyrirhuigaða giengis-
feilinigu frankans, sem á kreiki
hefur verið að undanfömu.
Oouve de Murville fjármála-
ráðherra virtist vera að gefa
til kynna með ráðstöfunum
sínum, að Frakkar hefðu í
hyggju að halda áfram að
meta trausttan fjárlhag meira
en allt annað og halda fast við
gamalreyndar aðlferðir í pen-
ingamáium þrátt fyrir uppfþof
in í maimánuði.
Ohariles die Gaulie forseti
hélt hinn vikulega ráðumeytis
fund sinn í dag og lýsti þar
sömu sfefnu og felst í ráðstöf
unum fjiármálaráðherrans.
Herslhöfðinginn lýsti yfir, að
Frakkar yrðu að búa sig und
ir „erfiða og örlagaþrungna
tíma“, enda þótt hin bráð-
ustu vandræði væru ihjá liðin.
ÞESSI ráðuneytisfundur var
sá fyrsti, sem haldinn hefur
verið eftir að ríkisstjórnin
vann hinn gífurlega kosninga-
sigur sinn um daginn. Sá orð-
rómur hafði gengið fjöllunum
hærra, að mjög róttaek endur
skipun frönsku ríkisstjórnar-
innar myndi fylgja í kjölfar
fyrsta ráðuneytisfundarins.
Meðall annars var talinn mögu
leiki á, að George Pompidou
forsætisráðherra yrði falið að
gegna nýju embætti.
De Gaulle lýsti yfir á ráðu
neytisfundinum, að engar
breytingar yrðu gerðar á skip
/
un ríkisstjórnarinnar fyrr en
eftir 11. júlí, en þá kemur
þingið saman í fyrsita sinn eft
ir að GauIIistar hlutu Ihinn
mikla mieirihluta sinn.
Á ráðuneytistfundinum var
einnig ræddur langur listi
umbótaáforma, sem eiga að
stuðla að upptfylllingu loforða
de Gaulle hershötfðingja um
aukma hluititöku allra Frakka í
efnahagslífinu. Eftir ráðuneyt
istfundinn var birt ytfirlýsins.
sem de Gaulle hershöfði n"
hafði samið fyrir ráðneyt -
fundinn. Þar var gefið tii
kynna, að breytingar á frönsku
öldungadeildinni væru hluti
atf himum fyrirlhuguðu umbót-
um.
HINIR mýju, hækkuðu
bankavextir í Frakklandi eiga
bæði að stuðla að því að halda
frönsku fé í lamdinu og
þrengja að kaupgetu til þess
að koma í veg fyrir aukna
eftirspum eftir vörum þeim,
sem eru rétt að byrja að ber
ast á markaðinn að nýju eftir
stöðvun fransks iðnaðar og
viðskipta vegna verkfallanna
miklu. Vöxtum hefir ekki ver
ið breytt í Frakklandi síðan
árið 1965.
Þegar vextir eru orðnir 5%
í Frakklandi eru vextir þar
orðnir hœrri en í öðrum Efna
hagsiband'alagslöndum. Þeir
eru þó lægri en vextimir, sem
ákveðnir voru fyrir skömmu
f Bandaríkjunum og Bretlandi
til þess að skjóta stoðum und
ir gildi dollarsins og pundsins.
Hækkun vaxtamna getur að
visu hamlað nokkuð gegn
blómgun efnahagslífsins í
Frakklandi, en Couve de
Murville fjármiálaráðherra
kvað mjög skýrt á um, að
ríkisstjómin legði miegin
áherzlu á að koma í veg fyrir
verðbóilgu.
HIÐ nýja eftirlit, sem sett
var á peninga- og gjaldeyris-
skipti, á að herða á hömlunum
sem settar voru 31. maí, þeg
ar verkföllin og óeirðirnar
ki-epptu hvað mest að.
Frönsk yfirvöld hafa fyrir
skömmu lýst áhyggjum sínum
yfir „leka“ eriends gjaldeyris
af hálfu innflytjenda, sem
eru að gera kaup í stórum stíl.
Útflytjenduir hafa einnig ver
ið heldur slakir við að inn-
heimta tekjur sínar af sölum
erlendis.
Oouve de Murville fjármála
ráðherra sagði á réðuneytis- ‘|
fundinum, að erfiðleikarnir í |
líndinu ykju greiðslur ríkis- g
Framhald á bls 12. 1