Vísir - 09.06.1978, Blaðsíða 10

10
VÍSIR
utgefandi: Reykjaprenth/f
Framkvæmdastjóri: Davið Guðmundsson
Ritstjórar: Þorsteinn Pálsson ábm.
ólafur Ragnarsson .
Ritstjórnarfulltrúi: Bragi Guðmundsson. Fréttastjóri erlendra frétta: Guðmund-
ur Pétursson. Umsjón með helgarblaði: Árni Þórarinsson. Blaðamenn: Berglind
Ásgeirsdóttir, Edda Andrésdóttir, Elias Snæland Jónsson, Guðjón Arngrímsson,
Jón Einar Guðjónsson, Jónina Mikaelsdóttir, Katrin Pálsdóttir, Kjartan Stefáns-
son, Oli Tynes, Sæmundur Guðvinsson, Iþróttir: Gylfi Kristjánsson og Kjartan L.
Pálsson. Ljósmyndir: Björgvin Pálsson, Jens Alexandersson. utlitog hönnun: Jón
Öskar Hafsteinsson, Magnús Olafsson.
Auglýsinga- og sölustjóri: Páll Stefánsson
Dreifingarstjóri: Sigurður R. Pétursson
Auglýsingar og skrifstofur: Siðumúla 8.
simar 86611 og 82260
Afgreiðsla: Stakkholti 2-4 simi 86611
J?itstjórn: Síðumúla 14 simi 86611 7 linur
Með framrétto hönd
Eftir vinstri sveifluna, sem varö i sveitarstjórnar-
kosningunum, hafa bæði Alþýðubandalagið og Sjálf-
stæðisf lokkurinn dregið varnarmálin og aðild islands að
Atlantshafsbandalaginu inn i kosningabaráttuna. Al-
þýðubandalagið hef ur fram til þessa ekki lagt áherslu á
stefnu sína í þessum efnum, en telur sig ugglaust hafa
pólitískt afl til þess eftir kosningasigurinn.
Þetta kemur sér að ýmsu leyti vel fyrir Sjálfstæðis-
f lokkinn því að styrkur hans felst m.a. í því að hafa fylgt
fram ákveðinni stefnu um áframhalöandi vestræna
samvinnu. Alþýðuflokkurinn er á sömu línu, en Fram-
sóknarmenn hafa jafnan haldið þeim möguleika opnum
að segja upp varnarsamningnum, ef það hefur þótt
henta við stjórnarmyndun.
En um hvað snýst þessi barátta í raun og veru? Þeir
sem ganga frá Kef lavík og kref jast úrsagnar úr Atlants-
hafsbandalaginu skírskota til þess að við eigum að vera
hlutlausir gagnvart þeim pólitísku átökum, sem eiga sér
stað í heiminum. Og í öðru lagi er því haldið f ram að slíkt
skref af okkar hálfu yrði þáttur í afnámi varnar- og
hernaðarbandalaga í Evrópu.
Friður án spjótsodda er vissulega æskilegt markmið.
En í þessu sambandi er rétt að hafa í huga að við höf um
hingaá til tekið afstöðu með frjálsum lýðræðisríkjum og
höfum talið okkur það til vegsauka að horfa ekki blind-
um augum á alræðið, hvort sem það er brúnt eða rautt.
Úrsögn okkar úr Atlantshafsbandalaginu gæti aðeins
táknað það eitt, að við vildum ekki lengur Ijá málstað
frjálsra þjóða það liðsinni, sem við getum.
Krafan um úrsögn úr Atlantshafsbandalaginu og upp-
sögn varnarsamningsins miðar að því að veikja einhliða
samvinnu f rjálsra þjóða. Hún er ekki hugsuð sem liður í
gagnkvæmum samdrætti herafla. Þegar lýðræðið á i
vök að verjast er sett f ram sú krafa, að (slendingar hætti
virkri þátttöku í varnarsamstarf i vestrænna þjóða, sem
hefði þaðeitt í för með sér að styrkja alræðisöf lin.
Yf irvöld í Ráðstjórnarrikjunum dæmdu fyrir skömmu
Júrí Orlov, formann Helsinkinefndarinnar í Moskvu, til
þrælkunarvinnu fyrir þær sakir að knýja á um, að staðið
yrði við mannréttindaákvæði Helsinkisáttmálans. Þessi
dómur er einhver alvarlegasta ögrun alræðisaflanna á
síðari árum gagnvart frjálsum þjóðum.
Þeir sem á morgun ganga f rá Kef lavik til Reykjavíkur
i þvi skyni að knýja á um að við hættum virkri þátttöku í
varnarsamtökum frjálsra þjóða ganga með framrétta
hönd til dómarans í Moskvu, sem sendi Júrí Orlov i
þrælkunarvinnu. Gangan er líka ögrun við það frelsi,
sem snillingar eins og Ashkenasy og Rostropovitch hafa
kosið sér.
Þessir tveir fulltrúar rússneskrar hámenningar hafa
öðlast frelsi, ekki í heimalandi sínu (þar eru aðeins
fangabúðir frjálsrar hugsunar) heldur á Vesturlöndum.
Markmið íslenskrar utanríkisstefnu á að vera það fyrst
og f remst að leggja lóð á þá vogarskál, sem tryggt hef ur
þessum mönnum frelsi, því að það eiga fleiri skilið en
þeir. Að láta af virkri þátttöku í þeirri baráttu er sama
og stuðningur við alræðisvaldið, hvort sem það er af
sósíalistískum eða fasistískum toga spunnið.
Þeir sem halda því fram, að Ráðstjórnarríkin hafi
ekki ögrað frjálsum þjóðum, virðast hafa gleymt Ung-
verjalandi 1956, þeir hafa ekki horft til Tékkóslóvakíu
1968 og þeir hafa ekki f rétt af þrælkunarvinnudómi, sem
kveðinn var upp yfir Jurí Orlov.
Askrjftargjald erkr. 2000 á
mánuði innanlands.
Verð i lausasölu
kr. 100 eintakiö.
Prentun
Blaðaprent h/f.
Föstudagur 9. júnl 1978 VISIR
SAMBAND fSLENSKRA BARNA-
KENNARA BREYTIR UM HEITI
A nýafstöðnu þingi Sambands
islenskra barnakennara voru
gerðar nokkrar breytingar á lög-
um sambandsins meðal annars
var nafni sambandsins breytt.
Það heitb' nú Samband grunn-
skolakennara, skammstafað
S.G.K. Meðþessu vonast samtök-
in til að auðvelda sameiningu
kennarasamtakanna i ein heild-
arsamtök.
A blaðamannafundi sem stjórn
og varastjórn S.G.K. boðaði til
kom fram aö slik fulltrúaþing
væru haldin annað hvert ár, en
samband fslenskra barnakennara
var stofnað fyrir hartnær 60 ár-
um. Þing þetta sátu 75 fulltrúar
frá 10 kennarafélögum sam-
bandsins, en það munu vera um
1800 grunnskolakennarar á land-
inu.
A fundinum var vakin athygli á
þvi að þessir kennarar væru i
þremur stéttarfélögum sem
semdu um kaup þeirra og kjör.
Þessi þrjú félög væru siðan i
tveimur heldarsamtökum BSRB
og BHM.
Á þinginu var lögö mikil
áhersla á það, að ávkæöi aðal-
kjarasamnings komi nú þegar til
framkvæmda um að kennarapróf
verði metin jafngild til launa án
tillits til þess á hvaða tima þau
eru tekin.
,,Við erum eina stéttin sem
verður að búa við það að menn
hafi ekki sömu laun eftir því
hvenær próf þeirra er tekið”,
sagði Valgeir Gestsson formaður
sambandsins og bætti þvi við að
það væri ekki dregið í efa að fólk
með próf frá Kennaraháskólan-
um hefði meiri menntun en þeir
sem luku prófi frá gamla Kenn-
araskólanum.
Valgeir vakti athygli á þvf að
hér væri ekki um mikil fjárútlát
fyrir rikið að ræða, en hins vegar
teldu menn að þetta væri rétt-
Myndin er tekin á fulltrúaþinginu, fremst sjást fulltrúar norölenskra grunnskólakennara.
HIN ÓBILGJARNA
KLÖPP KERFISINS
Þegar enska skáldið Auden var hér á ferð fyrir stríð
orti hann og félagi hans margt sérkennilegt um ferðir
sínar á íslandi. Þá voru rútur og rútubílstjórar í hópi
mestu dugnaðarmanna landsins og af sumum fóru mikl-
ar sögur. Þessir rútubílstjórar komu fyrir í Ijóðum
Audens og þeir eru því væntanlega frægir erlendis, og
einnig að í afdal hvein djassinn, þar sem áætlunarbíllinn
var knúinn áfram vönum höndum, en emjandi skáldið
sneri að list sinni á meðan.
ólafur Ketilsson hf.
Auðvitað væri hægt að segja
margar sögur af nafnkenndum
rútubilstjórum. Þeir byggðu upp
og héldu við flóknum lifæðum
þjóðfélagsins, ýmist i ryki og sól
eða fönn og frerum, og voru menn
til að láta hjólin snúast þegar svo
sem ekkert snerist annað. Þeir
fyrstu og elztu eru nú hættir öllu
vafstri við bila nema helzt ólafur
Ketilsson frá Laugarvatni sem
brá á það ráð nýlega að verða
Ólafur Ketilsson h.f. Ekki var það
út af skattamálum heldur var það
gert ef það mætti verða til að
bjarga gamalli áætlunarleið sem
hann hafði eiginlega skapað, en
var að lenda til annarra eftir
fimmtiu ár samfellt i höndum
hins laugvetnska ökumanns.
Einstakt ökulag
Fyrir Laugvetning frá fyrri ár-
um voru aöeins tveir menn til á
staðnum, þegar skólamenn voru
undanskildir. Það voru þeir
Böðvar Magnússon, sem lét jörð
sina undir skólann og Ólafur
Ketilsson sem sá um að koma
okkur austur i þvottahollið og
hafragrautinn á haustin og heim
á leið frá prófum að vorinu. ólaf-
ur Ketilsson hafði einstakt öku-
lag, sem kom manni i gott skap og
værðir, og kannski var eitthvað
kimilegt við það. Og hann var
skipstjóri á hafskipi vegarins,
hvort heldur farið var á ball i
Haukadal eða skotizt niður á Sel-
foss eftirsúkkulaðiog gosi. Húfan
var gamall sixpensari og skyggn-
ið niður i augum til að bæja frá
sólskini og svo malaði billinn
hvort heldur var i sköflum eða á
auðu og ekkert stöðvaði Ólaf
Ketilsson frekar en forðum daga,
þegar hann fór rinda af rinda i
mýrunum við Laugarvatn, dag-
ana, sem hann var aö aka efninu i
skólabygginguna á Laugarvatni
áður en vegurinn kom og
flutningavagninn lá á öxlum i
keldunum.
Lagði sjálfur veginn
Meö þeirri þolinmæði og þeirri
þrautseigju sem það kostaði áður
fyrr aö aka á undan veginum, af
þvi timi var kominn til að byggja
upp I landinu hús og skóla áður en
timi gafst til að leggja vegi, tróð
Ólafur Ketilsson fönn og mold og
mýri til að koma vagni sinum
áfram, þar sem nú liggur vegur-
Indriði G. Þorsteinsson
skrifar um Ólaf Ketils-
son og kerfið.
inn að Laugarvatni. Og þegar
hann vildi halda áfram siðar meir
inn fyrir Laugarvatn til að hægt
væri aö komast æskilegan hring
þaðan að Gullfossi og Geysi, lagði
hann sjálfur veg á eigin kostnað
að næsta brúarstæði. Þann veg
var vegageröin lengi aö borga
honum. Nú aka sumargestir
þessa Ólafsbraut við mikinn fögn-
uð eftir að guð hefur boðiö bílnum
góðan dag á sunnudagsmorgni i
Kömbum.
óbilgjarna klöppin
Ólafur hóf manndómsstörf sin
-