Vísir - 07.07.1978, Qupperneq 9
9
Smurbrauðstofan
BJORNIIMIM
Njálsgötu 49 - Simi 15105
SKYNDIMYNDIR
Vandaöar litmyndir
í öll skírteini.
barna&fjölsk/ldu-
Ijásmyndir
AUSrURSTR€TI 6 SÍMI12644
Um vandamál drykkjusjúkra
Gunnar Þórarinsson
skrifar: „Þörf á
breyttum rekstri
drykkjumannahæla” Rikiö
leggur fram stóra fjárupphæð
til reksturs drykkjumannahæla,
hér á landi og mætti sérstaklega
minnast á eitt þeirra hér i þess-
ari grein, og þaö er hælið svo-
kallaða með fjórum nöfnum
Gæsluvistarhælið á Gunnars-
holti, Gunnarsholtshælið, Vist-
heimilið á Akurhóli og Hælið á
Gunnarsholti. Rekstur þess
hælis væri efni i stóra blaða-
grein eða bækling mætti. gefa út
um rekstur þess ffa þvi að það
var sett á stofn árið 1954. Hælið
vistar eða getur hýst um 40
manns i gömlu marg endur-
byggðu húsi sem árlega er verið
að lappa uppá, með ærnum
kostnaði. Núverandi forstjóri er
annar forstjóri hælisins frá
stofnun þess. NU svo er búiö að
skipa aðstoðar forstjóra, og
auövitað er tilheyrandi starfe-
fólk, á stofnuninni, eins og ger-
ist. Það teljast vera alls á laun-
um hjá rikinu, við þetta hæli um
11 manns. En nú skal sagt frá
aðalstarfsemi og tilgangi meö
rekstri svona stofnunar sem
kostar skattborgarana milljónir
og árangri með vist hvers og
eins einstaklings á svona stað.
Meira en helmingur vistmann-
anna á þessu hæli eru heimilis-
fastir þarna, vel vinnufærir
menn og færir um að bjarga sér
úti i lifinu eins og annað fólk. En
stjórnendur hælisins eru staðn-
aðir i sinu starfi. Visttimi hljóö-
ar uppá 3-6 mánuði, en fjöldinn
og oftast sömu mennirnir eru
þarna árum saman og það er
látið viðgangast og ekkert er
gert til að upplýsa þessa menn
eða tala um fyrir þeim, um nýtt
lif, húsnæði i bænum og atvinnu.
Félagsmálafulltrúi og læknir
sérfræðingur i sálfræði koma
þangað hálfsmánaðarlega og
halda fyrirlestur og prógramið
er siendurtekiö aftur og aftur
hættu að drekka og þá eru allir
vegir færir. Það er ekki minnst
á neina uppbyggingu, fyrir
hvern og einn, ekki eru nein
persónuleg viðtöl um félagsleg
mál og tilgang meö dvöl á svona
hæli. Svo minnst sé á vinnuna þá
vinna vistmennirnir, ég tek það
fram að karlmenn eru þarna
eingöngu, á aldrinum frá 26 ára
til 75 ára. Húsverk er helmingur
af vinnunni og hellu- og rör-
steypugerð. En ekki langt frá
þessu hæli er rikið meö Fóöur og
fræ þar sem framleiddir eru
graskögglar, og 3-4 menn fá þar
vinnu, aðeins með þvi að vera
góðir vinir stjórnenda hælisins,
og þessir menn geta rifið upp
milljón krónur á 4-5 mánuðum
ef ekki meira, meðan rör-
steypumenn, sem vinna á veg-
um hælisins hafa þetta 2000
krónur á dag. Ég skal fullyrða
að þetta hæli er rekiö með halla
og rekstur þess er ekki i þeim
anda að hjálpa drykkjumönn-
um. Vistmaöur sem fer frá hæl-
inu eftir umsaminn visttima er
jafnnær og þegar hann kom
þangað. Það er gert upp viö
hann og tekið i hendina á honum
og ekki nefnt viö hann hvorki
um húsnæði eða atvinnu. A
svona stofnun á að vera til stað-
ar ákveðið form eða prógram að
engin vistmaður fari af staðnum
fyrr en búið er að útvega honum
húsnæði og atvinnu. Leið all-
flestra þessara manna sem fara
þaöan fá inni á Farsótt sem er
gistiskýli sem Reykjavikurborg
rekur, fyrir húsnæðislausa
menn. Þegar talaö er um rekst-
ur og sparnaö i opinberum
rekstri, þá mætti spara t.d. bara
á rekstri þessa hælis milljónir.
Ég ætla ekki að fara að hræra i
ýmsu þama á þessu Gunnars-
holtshæli, en ég skal nefna bara
sjálfan mig, ég hef dvalið þarna
og er ekki ókunnugur hlutum
þarna, vist þarna og dvöl er al-
gerlega tilgangslaus, og ég veit
um mörg slik dæmi að enginn
hefur fengið þá breytingu sem
þyrfti að koma, eftir vist á
svona stað, svo er annað — að
andrúmsloftið og stjórn á þessu
hæli þyrfti algerrar endurskoö-
unar meö. Ég ætla að koma
nokkrum orðum aö, i þessum
litla pistli, og minnast á
Samhjálp Hvitasunnumanna,
og Vistheimiliö þeirra uppi i
Hlaðgerðarkoti i Mosfellssveit.
A þeim stað er enginn rikis-
rekstur og i þessari stuttu-grein
get ég ekki lýst öllu þvi góða i
meðferð á drykkjumönnum sem
þar fer fram en ég vildi aðeins
minnast á það að þeir peningar
sem renna úr rikissjóði austur I
hælið væri betur varið hjá Sam-
hjálp.
Drykkjumaðurinn er
mannvera
Samhjálp Hvitasunnumanna
hafa rekið heimili fyrir þá sem
áfengið hefur náð yfirtökum á
og þeir hafa yfir aö ráða
húsnæði sem getur vistaö með
sæmilegu móti 15-20 manns. Það
er margt á prjónunum hjá þeim
góðu mönnum sem hafa
Bibliuna að leiöarljósi. Yfir
stendur bygging á nýju stóru
húsi sem á að hýsa ýmsa
starfsemi jafnvel i sama formi
og Reykjalundur rekur. Ég tel
það sjálfsagöa kröfu af hendi
skattborgara þessa lands að
timi sé kominn að lita i bækur
rikisrekinna fyrirtækja og ég
minnist sérstaklega á drykkju-
mannahælið á Gunnarsholti
sem er algerlega staðnað og er
rekiö af stjórnendum þess eins
og hvert annað einkafyrirtæki.
Og það ætti að komast inn i huga
forstöðumanna rlkisfyrirtækja
að þessi fyrirtæki eru eign
landsmanna, og nýafstaðnar
kosningar sýndu aö almenning-
ur i landinu er að vakna, og að
leggja mætti niður fjöldann
allan af rikisfyrirtækjum, rikis-
báknið er að kafsigla þjóöina.
En nokkur orð aftur um rekstur
drykkjumannastofnana, það er
ekki nóg að afvatna drykkju-
manninn i þetta langan tima,
spurningin er og verður aö kom-
ast á, hvað tekur við eftir út-
skriftaf hæli. Drykkjumaðurinn
er mannvera en ekki drusla sem
fleygja má inn i geymslu, loka
huröinni, og segja svo við
viðkomandi, þú mátt fara, vist-
timinn er búinn. Ég veit að það
verða margir mér sammála eft-
ir lestur, þessarar greinar sem
gæti veriö margar heilsiöur i
dagblaði.
er þaö aumingjalegasta nið sem
hugsast getur. Þetta er litil-
mennska sem endurspeglar
gjörla fordóma smásálarinnar
og veiklund þeirra manna sem
sem hvarvetna finna sig reiðu-
búna aö sparka i þá sem minna
mega sin. Að fá sig til þessa
„skopþáttar” er mun ógæfu-
legra en ella vegna eftirfarandi
orða Heiöars: „Eitt sem hefur
sært mig óskaplega er hræösla
ýmissa karlmanna, jafnvel
kunningja, sem veröa ótta-
slegnir um að ég fari að leita á
þá undir vissum kringumstæö-
um”. Hérferaugljóslegamaður
sem orðið hefur fyrir barðinu á
gróusögum. Undir þær viljið þiö
ýta.
Kynvilla er aö sjálfsögðu ekki
fyndin. Sérstaklega vegna þess
Persónuníð í útvarpi
opið bréf til umsjónarmanna þáttarins „Á níunda tímanum"
Stefán Jón Hafstein
skrifar:
Reykjavik 5.7.1978
í kvöld höfðuð þið i frammi i
þættinum ykkar þaö fýrirlitleg-
asta persónunið sem mig rekur
minm til að hafa heyrt og séð i
Islenskum fjölmiðlum. 1 aula-
legri „skopstælingu” á blaöa-
viötali við Heiðar Jónsson er
birtist siðastliðinn sunnudag I
Morgunblaðinu, látið þið ykkur
sæma að fara með háði á hendur
honum. Goðgá væri það þó varla
nema vegna þess að „kimnin”
fólst i þvi aö rægja og auðviröa
einkamál og tilfinningar
mannsins.
1 umræddu blaðaviðtali ræöir
Heiðar um það orð sem af hon-
um hefur farið sem kynvillingi
og segir það rangt. Hann segir:
„....margur maðurinn hefur
reynt við mig vegna misskiln-
ings...Égvilþótaka fram vegna
ærumeiðinga i minn garð, að
væri ég kynvilltur mundi ég
ekkert skammast min fyrir að
viöurkenna það”. 1 þættinum
ykkar finnst ykkur sniðugt að
snúa þessum orðum upp i öfug-
mæli og slá að auki föstu að
maðurinn sé kynvilltur. 1 ofan-
álag viö það er svo kynvillan
framreidd sem skopleg. Þetta
að kynvillingar hafa oröið aö
sæta ofsóknum og „háöi” af þvi
tagi sem þiö beitiö. Þó svo væri
að Heiöar Jónsson, ég, eöa ein-
hver annar væri kynvilltur,
réttlætti það á engan hátt
„grin” ykkar. Það er óviðeig-
andi og særandi.
Afsökun ykkar getur á engan
hátt orðið sú að nafn Heiðars
hafi ekki veriö nefnt i þættinum.
Hverjum þeim er lesið hafði
viðtalið i Mbl. matti vera ljóst
að við hann var átt. Og það gat
ekki verið átt við nokkurn ann-
an. Efni spaugsins var beint
gegn honum persónulega, fyrir
þá sem Heiöar nefndi i blaðinu
bæði „vitlausa og seinþroska”.
Winther
vinsælustu og bestu þríhjólin
Varahlutaþjónusta.
önhn
Spítalastíg 8, simi 14661, pósthólf 671.
Ný
spónlagningar-
pressa
til sölu
Súðarvogi 44
Sími 31360
(Gengiö inn frá Kænuvogi)
Lærið
vélritun
Ný námskeið hefjast þriðjudaginn 11. júlí n.k. Kennsla
eingöngu á rafmagnsritvélar, engin heimavinna.
Innritun oq upplýsingar í síma 41311 eftir kl. 13.00.
VélritunarskQlinn
Suðurlandsbraut 20