Vísir - 15.10.1979, Blaðsíða 14

VÍSIR
Mánudagur 15. október 1979
Japan/ þessi hrikalegi efnahagsrisi/ finnur anda til sín köldu frá hinum fjóru
svokölluöu //mini"-Japan. öll eru þau síðarnefndu í sama hluta Asíu og Japan
sjálft.
Þessi „mini"-Japan eru Suður-Kórea/ Taiwan (áður Formósa)/ Hong Kong og
Singapore/ og þau eru ekki aðeins samkeppnisógnun við Japan, heldur og viö öll hin
fyrri iðnaðarveldi.
Eina huggun Japans er sú, að þessir nýkomnu á efnahagssviðinu eru bræður úr
Asíu, og eiga það sameiginlegt með Japönum, sem einhver embættismaður í Tokyo
kallaði á sínum tíma „konfúsíanska vinnugleði".
Meðalárs-
aukning I %
1960-70
Sviss 8.800 2,2
USA 7,890 2,3
Kanada 7,510 3,5
V-Þýskaland 7,380 3,4
Frakkl. 6,550 4,2
Japan 4,910 7,9
Bretland 4,020 2,2
Singapore 2,700 7,5
Hong Kong 2,100 6,5
Brasilia 1,140 4,8
Mexikó 1,140 3,0
Taiwan 1,070 6,3
S-Kórea 670 7,3
Filipseyjar 410 2,4
Nigeria 380 3,5
Indónesia 240 3,4
Indland 150 1,3
Ýmislegt kemur i ljós, þegar
þessi tafla er skoðuð nánar. 1
fyrsta lagi, að brúttóþjóðartekj-
ur hafa verið meiri hjá öllum
átta NlC-ríkjunum en hjá Stóra-
Bretlandi (sem kemur kannski
ekki á óvart) og hjá Bandarikj-
unum (sem kemur meira á
óvart). í öðru lagi er mest aukn-
Konfucius.
Þessi siðasta útskýring skilst
kannski best, þegar þú horfir á
færiböndin i Mazdaverksmiðj-
unum f Hiroshima. Þar er geng-
ið að starfi bæði af ánægju og
stolti. Starfsfólkið er tryggt sin-
um vinnuveitanda jafnt utan
vinnu sem i starfi. Konfúsíus
predikaöi, eins og raunar aörir
spámenn, iðjusemi, nægjusemi
og tryggö. Sú staöreynd, að
Japanir skuli sjálfir hafa orö á
þessu, er nokkur visbending
um, hvaö trúarbrögð eru stdr
þáttur i heiminum i dag.
I aöalstöövum Efnahags-
bandalagsins I Brussel eru þessi
fjögur Asiuriki kölluð „nýiön-
vædd riki”, gjarnan skamm-
stöfuð NIC. 1 þeim hópi eru og
Brasilia og Mexikó og bæta
mætti við Filipseyjum og
Nigeriu. Alþjóöabankinn kall-
ar þau 1 meðallagi 1 efna-
hagslegu tilliti. A meðfylgjandi
töflu frá Alþjóöabankanum sést,
hversvegna lita veröur á þessi
átta lönd sem verðandi efna-
hagsstórveldi:
Brúttóþjóðartekjur á
mann
US-dollarar
1976
ingin hjá löndunum, sem ein- |
kennast af hinni „konfúsikönsku ■
vinnugleði”: Japan, Singapore, |
S-Kóreu, Hong Kong og Taiwan. ■
t þriðja lagi virðist stærð lands- I
ins eða ibúafjöldi ekki skipta ■
höfuðmáli. Sjá má, að Singa- ■
pore og Hong Kong eru I efstu I
sætum og eru bæði þó aöeins I
borgriki.
Draumur keisarans.
Mikill fólksfjöldi er fremur
byrði en akkur, ef stjórnvöld I
geta ekki fætt hann almenni- ,
lega, veitt honum betri menntun |
og heilbrigðisþjónustu og skap- _
að efnahagslíf, sem veitir æ |
fleiri atvinnu.
Það er einnig mikilvægt, að |
aukið fjármagn, sem streymir ■
frá einni verðmætri hráefnis- ■
uppsprettu (eins og oliu Nigeríu I
og Mexlkó); renni til allra þátta ■
samfélagsins. Iran er nýjasta I
dæmið um, hvernig annars :
geturfarið. Keistarann dreymdi I
um að gera tran að Japan .
Austurlanda nær og hernaðar- H
stjórveldi. Þeir draumar end- f.
uöu I martröö, þvl að hann
gleymdi að taka tillit til heil- «>
brigðrar efnahagsþróunar.
Keisarinn, sem gekk þó gott
til, er viti til varnaöar NlC-lönd- É
unum. Þau verða aö vikja frá ■
sér freistingum (sem freistarar ■
á vesturlöndum halda þó oft að ■
þeim gegn betri vitund) um að I
fjárfesta I nýtlsku vopnum, þeg- I
ar meiri þörf er fyrir skóla og ■
sjúkrahús, fjarskipti o.fl. Þar að I
auki mega þau ekki vanrækja '
landbúnaöinn fyrir stórhuga I
iðnaðardrauma.
Syndir iðnaðarríkja.
Robert McNamara, forseti I
Alþjóðabankans, orðaði það ■
þannig i mai siðasta vor:
„Þróunarrikin hafa fjárfest ■
alltof lltiö I landbúnáði, fólks- ■
fjölgunaráætlunum og mikil- ■
vægum félagsmálum. Mörg
fjárfestingin hefur einungis
komið fáum útvöldum til góöa.”
En hann bætti við:
„En hverjar syndir, sem
stjórnir þróunarrikjanna hafa
drýgt, þá standast þær ekki I
samanburð viö vanrækslu
iönaöarrikjanna I þróuninni. I
Einkanlega eru Japan, Banda- _
rikin og Vestur-Þýskaland stór- j
syndug.”
Iðnaðarveldin hafa ekki leyst |
vandann með þvl einu aö gefa
snauöustu rlkjunum peninga.
Keisarann dreymdi aö gera Iran aö Japan Austurlanda.
senn I foryslu
með Konfúsíus að baki sér