Vísir - 16.10.1979, Síða 8

VÍSIR
I Þri&judagur 16. október 1979
Utgefandi: Reykjaprenth/f
Framkvæmdastjóri: Davlfi Gufimundsson
Ritstjórar: Olafur Ragnarsson
Höröur Einarsson
Ritstjórnarfulltrúar: Bragi Guðmundsson. Elias Snæland Jónsson.
Fréttastjóri erlendra frétta: Guðmundur G. Pétursson.
Blaðamenn: Axel Ammendrup, Halldór Reynisson, Jónina Michaelsdóttir, Katrin
Pálsdóttir, Kjartan Stefánsson, Oli Tynes, Sigurveig Jónsdóttir, Sæmundur Guð-
vinsson.
Iþróttir: Gylfi Kristjánsson og Kjartan L. Pálsson. Ljósmyndir: Gunnar V.
Andrésson, Jens Alexandersson. Útlit og hönnun: Gunnar Trausti Guðbjörnsson,
Magnús Olafsson.
Auglýsinga- og sölustjóri: Páll Stefánsson
Dreifingarstjóri: Sigurfiur R. Pétursson.
Auglýsingar og skrifstofur:
Slfiumúla 8. Simar 88611 og 82260.
Afgreiðsla: Stakkholti 2-4, simi 86611.
Ritstjórn: Slöumúla 14, simi 86611 7 linur.
Askrift er kr. 4.000 á mánuði
innanlands. Verð i lausasölu-
200. kr. eintakifi.
Prentun Blafiaprent h/f
324 miinarðar - allt of mikið
Fjárlagafrumvarp vinstri stjórnarinnar gerir ráb fyrir rúmlega 324 milljarða króna
skattheimtu á árinu 1980. Þab hlýtur ab verba eitt af höfubvibfangsefnum þeirrar rfkis-
stjórnar, sem tekur vib eftir kosningarnar f desember, ab draga verulega úr þessari
fyrirhugubu skattheimtu. En hvernig? Og hvers vegna?
Samkvæmt f járlagafrumvarp-
inu, sem f jármálaráðherra lagði
fram á dögunum, er gert ráð
fyrir, að skattheimta íslenska
rikisins nemi á næsta ári meira
en 324 milljörðum króna. Þar af
eru beinir skattar rúmlega 63
milljarðar og óbeinu skattarnir
losa 261 milljarð króna.
Engum blöðum er um það að
f letta, að það verður að vera eitt
af höfuðviðfangsefnum þeirrar
ríkisstjórnar, sem tekur við eftir
kosningarnar í desembermánuði
nk., að draga verulega úr þessari
fyrirhuguðu skattheimtu vinstri
stjórnarinnar. Það þarf ekki að-
einsaðfella niður þá nýju skatta,
sem vinstri stjórnin kom á, eins
og Sjálfstæðisflokkurinn hefur
heitið, heldur mætti einnig
gjarna fylgja með í niðurskurð-
inum eitthvað af þeim skatta-
hækkunum, sem næsta stjórn þar
á undan beitti sér fyrir.
Skattaáþjánin, sem íslenska
þjóðin hef ur orðið að þola undan-
farin ár, hefur lamað framtak
borgaranna og ýtt undir spill-
ingu. Þetta á fyrst og fremst við
um tekjuskattinn, sem stefna
verður að, að verði alveg afnum-
inn. Það verður auðvitað ekki
gert í einu vetfangi, en mætti
gera í áföngum, t.d. á einu kjör-
tímabili. Allir óbeinu skattarnir
eru orðnir svo háir hér á landi, að
þeir eru tvímælalaust ein megin-
orsök verðbólgunnar. Þar er
hvert gjaldið lagt ofan á annað,
þannig að t.d. innfluttar vörur
margfaldast yfirleitt í verði á
hinni stuttu leið frá skipshlið i
land, sem liggur í gegnum ís-
lenska skattakerfið.
Islenskir stjórnmálamenn hafa
verið meistarar í að finna upp
nýja skatta, sem skattborgurun-
um hef ur í upphaf i verið talin trú
um, að væru aðeins tímabundnar
álögur, en hefur síðan ekki verið
hreyft við — nema til hækkunar.
Hér höfum við vel þekkt dæmi
frá síðustu árum: viðlagasjóðs-
gjaldið, sem upphaflega var lagt
á vegna tjónsins af Vestmanna-
eyjagosinu, og „sérstakt tíma-
bundið vörugjald", sem, eins og
nafnið segir til um, átti upphaf-
lega aðeinsað leggja á einu sinni,
en hefur síðan hækkað, en ekki
fallið niður.
Ef einhver von á að vera til
þess að lækka skattbyrðina hér á
landi, verður að gjörbreyta
vinnubrögðum við ákvörðun um
tekjur og gjöld. Nú er það aðal-
reglan, að gjöldin eru ákveðin
fyrst samkvæmt óskalistum ráð-
herra og þingmanna, og skattar
síðan ákveðnir nægilega háir til
þess að mæta gjaldakröfunum.
Hér verður að hafa endaskipti á
hlutunum. Það verður að byrja á
því að ákveða, hvað óhætt sé að
leggja háa skatta á skattborgar-
ana og síðan að ráðstafa fjár-
magninu til einstakra verkefna.
Það verður svo sjálfsagt sífellt
deiluefni, hversu háar skatta-
álögur megi vera: Vinstri menn
og þeir, sem smitast hafa af
ríkisumsvifaþrá þeirra, hljóta að
öllum jafnaði að verða skatta-
glaðari heldur en andstæðingar
þeirra.
íslenska þjóðin hefur orðið
bitra reynslu af skattpíningar-
pólitíkinni. Ef frá henni á að
hverfa, verðum við að gerast
raunsærri en við höfum mörg
hver verið í kröfum á hendur
ríkisvaldinu. Velmegun verður
ekki haldið uppi í landinu með
skattlagningu. Lífskjörin verða
því aðeins bætt, að þjóðfélags-
borgararnir haldi nægilega
miklu eftir af f jármunum sínum
til þess að geta byggt upp heii-
brigt atvinnulíf. Þess vegna
verður að stilla skattheimtunni í
hóf.
SNOBBKLÚBBUR ÞJOBANNA
Þab er ekki langt siban ab
hverri þjób, sem vildi komast á-
fram, þótti naubsyn á ab setja á
laggirnar eigin stálibju. Nú orb-
ib þykir þab vera skilyrbi fyrir
þvi ab teljast til „stóru strák-
anna” ab menn smibi sina eigin
kjarnorkusprengju.
Ein stærstu tibindi sumarsins
voru orbskvittirnir um, ab
Pakistanar hefbu smíbab sér
kjarnorkusprengju og hygbu
senn á tilraunir meb hana. Þab
er kaldhæbnislegt, en maburinn
sem á sinum tima ákvab, ab
Pakistan skyldi verba kjarn-
orkuveldi, var hengdur fyrr á
þessu ári. — Þegar Indland hóf
ab fikta meb kjarnorkusprengj-
ur 1974, sagbi Bhúttó heitinn:
,,Ef Indland smibar sprengjuna,
mun ég éta gras eba jafnvel
svelta, þar til vib höfum lika
eignast okkar sprengju. Þab er
engin önnur leib’’.
Skiptar skoðanir
Þab var aubvitab ekki vegna
þessara ummæla, sem Bhúttó
var tekinn af Ufi af núverandi
heryfirvöldum Pakistans. Þvert
ámóti. Hvaö varöar kjarnorku-
sprengjuna, voru þeir alveg d
hans bandi. Þeir taka heilshug-
ar undir meö honum i hinstu
kveöju hans i bréfi, sem Bhúttó
lét eftir sig, en þar slær hann
fremur á trúarlega strengi en
þjóöernislega, jafnvel þegar
hann vikur aö kjarnorku-
sprengjunni: „Viö vitum, aö
lsrael og S-Afrika eru fullfær
um aö smiöa kjarnorku-
sprengju. Kristnir menn, gyö-
ingar og hindúar, ráöa yfir
kjarnorkutækninni. Sama gildir
um kommúnistalöndin. Mú-
hameöstrúarmenn eru þeir
einu, sem ekki ráöa yfir þessari
tækni. A þvi veröur aö ráöa
bót”.
Þau fimm riki, sem fasta setu
hafa f öryggisráöi Sameinuöu
þjóöanna, eiga öll kjarnorku-
sprengjur, Bandarikin, Sovét-
rikin, Frakkland, Kína og
Stóra-Bretland.
Guð og atómið?
Indland hefur gert tilraunir
meö kjarnorkuvopn. Allir eru á
einu málium, aö ísrael og S-Af-
rika geta hvenærsem þau vilja,
sett saman kjarnorkusprengju.
Bretar og Frakkar komu sér
upp eigin kjarnorkuvopna-
birgðum til þess aö Bandaríkja-
menn tækju þá alvarlega og
tókst þaö. Það er þvi ekki ein-
kennilegt, þótt fleiri riki á „upp-
leið” gæli einnig viö kjarnorku-
áætlanir til þess aö veröa hlut-
geng viö skákborð heimsmál-
anna.
Indland hefur ekki einungis kjarnorkusprengju, heldur einnig her, sem er sá fjóröi stærsti I heimi.
Indland taldi nauösynlegt aö
koma sér upp eigin kjarnorku-
sprengju, þarsem Kina réöi yfir
henni. En slík rök geta kallaö á
viöbrögö annarra, sem telja sig
þá knúna til þess sama. Eins og
Pakistan.
Afkomendur
Hvaö Israel og S-Afrilcu viö-
kemur, telja íbúarnir sig af-
komendur sérstakrar æöri
menningar, sem sækir sitt
drottnunarumboö I gamla
testamentiö. Þar blandast sam-
an trúarofstæki, kynþáttafor-
dómar og hófmóður. Þaö gildir
jafnt um gyöinga Israelsríkis
og „Afrikana” Suöur-Afriku, aö
þeir telja tilveru sinni ógnaö af
barbörum, sem sæki að þeim á
öllum vígstöövum. Þeir eru
reiðubúnir aö gripa til örþrifa-
ráða til þess aö lifa þær árásir
af. Eðlilega gera þeir sér ljóst
mikilvægi kjarnorkusprengj-
unnar I sllkri baráttu.
Hættulegur kvartett
önnur framsækin riki, sem
búayfir nægilegri tækni til þess
að framleiða kjarnorku-
sfrengju, eruS-Kórea, Brasili'a,
Mexlkó og Egyptaland.
Flestar fréttir ber að þeim
brunni, aö Pakistan sé I þessum
hópi lika. Og sama mátti segja
um Iran fram að byltingunni,
sem batt enda á þá þróun.
Nigeria og Indónesia eiga senni-
lega tiu ár eftir, áöur en þau
geta státaö af kjarnorku-
sprengju, en Tyrkir Ilklega ekki
nema fimm ár.
—GP.