Vísir - 19.01.1980, Blaðsíða 25

Laugardagur 19. janúar 1980.
25
Leikfélag Akureyrar frumsýnir ,,Puntilaog Matta’’ á föstudagskvöldið
, ,Gamanleik-
ur en ekki
tragedía”
— segir Hallmar Sigurðsson, sem leik-
stýrir sýningunni, en hann er nýkominn
heim eftir 6 ára nám og starf i Sviþjóð
//Þegar ég var smápatti heima á Húsavik var ég
tíöur, en eðiilega heldur illa þeginn gestur á öllum
þeim æfingum hjá Leikfélagi Húsavikur, sem ég
mögulega fékk aö sitja. Þar af leiðandi á ég eflaust
því fólki sem þar starfaði að þakka leikiistaráhug-
ann", sagði Hallmar Sigurðsson, leikstjóri, í viðtali
við Vísi. Hallmar er þessa dagana að leggja siðustu
hönd á uppfærslu á „Puntila og Matta" eftir
Bertolt Brecht norður á Akureyri með leikurum hjá
Leikfélagi Akureyrar. Verður frumsýningin á
föstudaginn. Er þetta fyrsta uppfærsla Hallmars
hérlendis eftir sex ára nám og starf í Sviþjóð.
Hallmar er Húsvikingur og
á ekki langt að sækja leiklistar
áhugann, hefur eflaust fengiö
sinn skammt i vöggugjöf. For-
eldrar hans hafa nefnilega
komiö mikiö viö sögu leiklistar-
innar á Húsavik, þau Herdis
Birgisdóttir og Sigurður Hall-
marsson. Siöast lék Siguröur
Tevje mjólkurpóst i „Fiölaran
um”, sem Leikfélag Húsavikur
sýndi i fyrravetur og aftur i
vetur við frábærar viötökur og
aösókn.
Enhvenær fór Hallmar fyrst
aö hafa opinber afskipti af leik-
listinni?
„Þetta byr jaði meö bernsku-
brekum viö leiksýningar á
meðan á skólagöngu stóö, allt
frá barnaskólaárunum”, svar-
aöi Hallmar, og ekki laust við
aö hann glotti ismeygilega um
leið. „Siðan fór ég i Mennta-
skólann á Akureyri og starfaöi
meö leikfélagi skólans og þá
kviknaði leiklistaráhuginn
fyrst fyrir alvöru. Eftir stú-
dentspróf tók ég þátt i upp-
færslu Leikfélags Akureyrar á
„Klukkustrengjum” eftir Jökul
Jakobsson. Eftir þaö varö ekki
aftur snúiö: ég ákvaö að fara út
i leiklistarnám.
A þessum árum var rikjandi
upplausnarástand I skólamál-
um leiklistarfólks hérlendis,
þannig aö ég setti stefnuna á
Sviþjóö. Þar dvaldi ég siöan i 6
ár. Fyrst i 3 ár viö nám i leik-
húsfræöum og heimspeki viö
háskólann i Stokkhólmi. Siðan i
tvö ár við nám i leikstjórn viö
Dramatiska institutet i
Stokkhólmi og siöasta áriö
starfaði ég viö leikstjórn og
leiklistarkennslu i Stokkhólmi
og viðar. Ég kom siöan heim i
haust og er þetta verkefni mitt
meö Leikfélagi Akureyrar
fyrsta uppfærslan hérlendis”.
Hvernig leikverk er „Puntila
og Matti”?
„Brecht kallar þaö „alþýðu
gamanleik” og segir þaö sina
sögu”, svaraöi Hallmar.
„Brecht skrifaði „Puntila og
Matta” á þeim árum, sem hann
var landflótta frá Þýskalandi.
Þá bjó hann m.a. i Finnlandi og
samdi verkiö upp úr sögum og
hálfgeröum leikþáttum eftir
Helle Wuolijoki. Einnig hefur
Brecht stuöst viö héraössögur
i Finnlandi, en viö leggjum þó
ekki áherslu á aö gera verkiö
aö finnsku ævintýri, þaö gæti
undantekningarlitiö skeö á
tslandi. Brecht fjallar um þann
stéttarmun, sem var i þá tiö
sem verkið er skrifað og er I
eðli sinu óbreyttur. Þaö segir
sina sögu, aö verkiö heitir fullu
nafni Puntila bóndi og Matti
vinnumaður. Hins vegar er
Brecht bjartsýnn á aö þessu
takist aö breyta og viö reynum
aö undirstrika þessa bjartsýni
hans, enda er verkið gaman-
leikur en ekki tragedia. Þótt al-
varan sé fyrir hendi i verkinu
er tilgangurinn fremur aö
skemmta fólki en predika yfir
þvi einhverja ákveöna pólitik.
Slikar predikanir eru alltaf
heldur leiðinlegar i leikhúsi að
minu mati”.
Gengur leikstjóri meö
ákveönar og fastmótaðar hug-
myndir aö þvi aö setja upp leik-
rit?
„Já og nei, þaö er beggja
bland”, svaraöi Hallmar.
„Leikstjórinn hefur eölilega á-
kveönar hugmyndir þegar
hann gengur, til verks, en hug-
myndir verða aö fá aö fæðast á
æfingum og ef til vill aö verða
aö veruleika, enda getur leik-
stjórinn aldrei gert sér i
hugarlund i upphafi ýmsar þær
aðstæður sem upp kunna aö
koma. Sá sem á aö túlka text-
ann þarf aö skapa sina persónu
af s jálfum sér og hafa skoðun á
þvi hvernig þaö er gert.
Heildarmyndin skapast þvi
meira og minna á meöan á æf-
ingum stendur i samvinnu
leikstjóra og leikara. Hver ein-
asti sem vinnur aö sýningunni
hefur áhrif á heildarmyndina,
hvort sem hlutverk hans er
stórt eöa smátt”.
Hvernig hefur þér likaö aö
starfa meö leikhópnum hjá
Leikfélagi Akureyrar?
„Mér hefur likaö þaö vel, en
þetta hefur veriö erfitt fyrir
okkur öll”, svaraöi Hallmar.
Þaö er gaman aö þvi, að svona
litiö leikhús skuli hafa þann
metnaö að ráöast i jafn viöa-
mikiö stykki eins og „Puntila
og Matta”. En þaö kostar sina
erfiöleika. T.d. nægir ekki sá
leikhópur, sem félagiö hefur
fastráöinn, þannig aö leita
veröur til áhugafólks. Þetta
fólk verður aö semja sig aö
Eva dóttir Puntila — Svanhiidur Jóhannesdóttir — gerir tilraun til
aö stoppa I sokka Matta bilstjóra.
Halimar Sigurösson, leikstjóri
vinnutima leikaranna og það
getur valdiö erfiöleikum. Þaö
er lika mikiö á eina manneskju
lagt i 1/2 starfi að sjá um alla
búninga I allar uppfærslur
félagsins. En þetta ber allt aö
sama brunni: fjárhagserfiö-
leika félagsins og leikfélaga
yfirleitt”.
Nú gerir þú Hka leikmynd-
ina, er þaö ávinningur fyrir
leikstjóra?
„Nei, það tel ég ekki, þó
þetta fyrirkomulag hafi verið
haft núna. Ég tel aö tveir sam-
hentir menn frjóvgi hvor ann-
an og slik samvinna gæti oröiö
til dvinnings fyrir sýninguna i
heild”.
Nú liöur aö frumsýningu,
ertu farinn aö fá fiöring I mag-
ann?
„Þvi er ekki aö neita, aö
alltaf verður maöi.” svolitiö
nervus fyrir frui.isýningar.
Manni finnst frumsýningin
ógnvekjandi skammt undan,
vill hafa lengri tíma til að gera
hlutina enn betur. En þaö væri
sjálfsagt hægt aö halda enda-
laust áfram til að geta finpúss-
aö hvert einasta atriði svo
hvergi finnist þar agnúi á”,
sagöi Hallmar i lok viðtalsins.
Jóhannes Puntila, gósseig-
anda, leikur Theodór Július-
son, en Matta Altonen, vinnu-
mann og bilstjóra hjá Puntila,
leikur Þráinn Karlsson. Svan-
hildur Jóhannesdóttir leikur
Evu dóctur gósseigandans.
Þetta eru viöamestu hlutverk-
in, en aðrir sem koma fram i
sýningunni eru Gestur Jónas-
son, Sigurveig Jónsdóttir,
Sunna Borg, Viöar Eggertsson,
Bjarni Steingrimsson, Þórey
Aðalsteinsdóttir, Jón Bentínýs-
son, Steinunn Gunnlaugsdóttir,
Sólveig Halldórsdóttir, Arn-
heiöur Ingimundardóttir og
Ragnar Einarsson. Freygerö-
ur Magnúsdóttir sér um
búningana og Hallmundur
Kristinsson hefur smiöað leik-
myndina.
„Skrifaöu iyfseöiiinn helvltiö þitt..” Puntila ræöir viö kúadoktor-
inn til aö fá lyfseöil upp á „löglegt” brennivln.