Vísir - 24.01.1980, Blaðsíða 12

Fimmtudagur 24. janúar 1980
S Nýja jarðstðöin Kemst í gagníð í fedrúar:
i Tæknllega mðguiegt
I að taka vlð slón-
I varpsefni beint frá
I olymplulelKunum
„verOur alltof dýrt” segir sjónvarpiö
1

I
Mikið hefur verið rætt um það að undan-
förnu, hvort möguleikar skapist til móttöku á
beinum sjónvarpssendingum hérlendis, þegar
jarðstöðin við tJlfarsfell verður tekin i notkun i
april. í þvi sambandi hafa menn kannski öðru
fremur haft i huga ólympiuleikana i Moskvu á
sumri komanda.
Tæknilega séð skapar jarðstöðin möguleika
til slikrar móttöku, en ýmsar kringumstæður
virðast munu valda þvi, að íslendingar verða
ekki aðnjótandi beinna útsendinga frá
ólympiuleikunum.
Visir leitaði skýringa á þessum kringum-
stæðum hjá þeim aðilum sem hér koma við
sögu.
Hönnunargalli i gervi-
hnetti
„Astæöan fyrir þvi aö jarö-
stööin nýtist ekki sem skyldi
fyrst i staö er sú, aö hönnunar-
galli kom fram i þeim gervi-
hnetti sem beina átti stöðinni
aö, þannig aö viö veröum aö
notast viö annan hnött fyrst um
sinn og sá býöur ekki upp á jafn-
mikla möguleika i þessu sam-
bandi”, sagöi Gústav Arnar,
yfirverkfræöingur pósts og
sima.
Gústav sagöi aö fyrrnefnda
hnettinum heföi átt að skjóta
upp i lok siðasta árs, en vegna
gallanna veröur aö fresta þvi
fram i ágúst eöa september á
þessu ári. Þangað til veröum viö
aö nota hnött, sem upphaflega
var ætlaöur til simasambanda
fyrir stóru löndin.
— Er þá enginn möguleiki
fyrir Islendinga til aö ná beinni
útsendingu frá ólympiuleikun-
um?
L
John Kostibas, starfsmaöur ITT, prófar móttöku- og senditæki jarö-
stöövarinnar.
Jón Þóroddur Jónsson, verkfræöingur, yfirmaöur jaröstöövarinnar
fyrir framan stööina.
„Þetta veröur sent upp til
gervihnatta frá Sovétrikjunum
og slöan er möguleiki fyrir öll
lönd, sem nota þessa hnetti, aö
taka viö efninu. Tveir af þeim
þremur hnöttum sem hér um
ræöir hafa þegar veriö teknir á
leigu vegna ólympiuleikanna,
en þaö eru þeir hnettir sem við
notum ekki. Spurningin er sú
hvort þriöji hnötturinn sem er
sá sem viö notum, verði einnig
tekinn á leigu fyrir efni frá
ólympiuleikunum og viö gætum
á einhvern hátt komið inn I þá
mynd.
Viö þetta vandamál bætist
reyndar einnig sú staöreynd aö
Rússar hafa einungis tvær jarð-
stöövar sem geta sent þetta efni
og þar sem báöar hafa þegar
verið pantaöar, yröum viö aö
hafa þriöja landiö sem milliliö”.
Hefur sjónvarpið eng-
an áhuga?
„Nú skilst mér aö Vestur-
Þýskaland fái efni frá ólymplu-
leikunum I gegnum jarösam-
band frá Moskvu og tæknilega
séö er ekkert þvi til fyrirstöðu
aö fá þaö efni sent I gegnum
okkar hnött frá V-Þýskalandi.
Viö hjá pósti og sima höfum
satt aö segja ekkert kannaö
þessi mál nánar vegna þess að
okkur var gefið I skyn, aö sjón-
varpiö myndi af ýmsum
ástæöum ekki hafa áhuga á
þessu”.
Kostnaðurinn alltof
mikill?
„Þegar talaö er um aö tækni-
legur möguleiki sé á þvi að ná
þessu efni frá Moskvu mega
menn ekki gleyma kostnaöin-
um, sem er hátt uppi i skýjun-
um”, sagöi Höröur Frimanns-
son yfirverkfræöingur hjá sjón-
varpinu.
— Hefur sjónvarpiö yfir aö
ráöa þeim tæknibúnaöi sem
þarf til aö taka á móti þeim
sendingum sem hér um ræðir?
„Þaö er ekki fariö aö panta
neitt af okkar búnaöi ennþá og
það verður ekki gert fyrr en viö
vitum hvort viö náum sam-
komulagi viö póst og sima um
notkun á jaröstööinni og þaö
verö sem viö borgum fyrir
hana”.
— Hver yröi kostnaöurinn viö
aö sjónvarpa beint frá ólympiu-
leikunum?
„Stóra máliö 1 þessu öllu er,
aö þaö eru engin regluleg sjón-
varpsprógrömm sem fara I
gegnum þann hnött sem viö
veröum aö nota fyrst um sinn.
Loftnetsskermur jaröstöövarinnar viö Glfarsfell. Tekur hann á móti sjónvarpssendingum frá Moskvu I sumar?
Vísismyndir: BG
Þetta þýöir aö viö þyrftum aö
borga einir sendinguna upp I
hnöttinn og þaö yröi svo ókristi-
lega dýrt aö viö heföum engin
efni á þvl. 1 þvi tilfelli að viö
fengjum ólympiuleikana senda
frá V-Þýskalandi og þyrftum aö
borga einir bæði „uppleiðina”
og „niðurleiðina” I hnöttinn
myndi kostnaðurinn verða um
tvær milljónir fyrir hverja
klukkustund.
Þaö er hins vegar veikur
möguleiki til þess, aö einstaka
prógrömm frá ólympiuleikun-
um fari i gegnum okkar hnött og
þá er hugsanlegt aö við fengjum
aðgang aö þeim. Þaö er verið aö
athuga þessi mál fyrir okkur
núna”.
Jarðstöðin afhent i
febrúar
Jarðstööin viö Úlfarsfell er
byggö samkvæmt samningi
milli Stóra norræna ritsima-
félagsins og islensku rikis-
stjórnarinnar, sem gerður var i
mars 1977. Stööin veröur afhent
Póst- og simamálastofnuninni
til reynslu og prófunar i febrúar
og áætdaö er aö hún veröi tilbúin
til notkunar I april.
Grófleg áætlun um endanleg-
an kostnað viö byggingu
stöðvarinnar hljóöar upp á 25
milljónir danskar krónur eöa
um 1850 milljónir Islenskar. Af
byggingarkostnaöinum mun
Stóra norræna ritsimafélagiö
greiöa 3/8 hluta eöa um 10
milljónir danskar krónur miöaö
Texti:
PáD
Magnússon
blaöamaöur
Myndir:
Bragi
Guömundsson,
ljósmyndari
við fyrrgreinda áætlun. Afgang-
inn greiöir islenska rikiö.
Samkvæmt samningnum,
mun Stóra norræna ritsima-
félagið taka þátt I rekstri
stöövarinnar þangaö til i lok árs
1991, en þá mun islenska rikið
yfirtaka eignarhlut fyrirtækis-
ins.
Gústav Agnar, yfirverkfræöing-
ur pósts og sima.