Vísir - 23.02.1980, Blaðsíða 2
vísm
Laugardagur 23. febrúar 1980
Skákin hefur breyst
á svipadan hátt og
lífid sjálft
— segir hollenski stórmeistarinn
Sosonko, einn keppenda á
Rey kj a ví kurskákmótinu
Gennadi Sosonko býr nú i Hol-
landi en er fæddur og uppalinn í
Sovétrlkjunum. Meðan hann
taldist enn til Rússa naut hann
meðal annars leiðsagnar
Semions heitins Fúrmans, fyrr-
um þjálfara Karpovs, en að-
stoðaði sjálfur Viktor Kortsnoj f
eina tið og ber Kortsnoj honum
mjög vel söguna í ævisögu sinni.
Sosonko er nú annar sterkasti
skákmaður Hollands, á eftir Jan
Timman og f hópi öflugustu
stórmeistara veraldar. Hann
Tony Miies
„Er alltaf
viss um
sigur”
— segir enski stórmeistarinn
Tony Miles
„Ég er alltaf bjartsýnn fyrir
mót og ekkert siður en venju-
lega nú. Annars hefði ég ekki
komið. Og auðvitað er ég viss
um að ég vinni mótið, ég er alit-
af viss um sigur!”
Heimsmeistari
unglinga 1974
Tony Miles er snaggaralegur
og glaðlegur ungur maöur, hann
er aöeins 24 ára gamall en hefur
engu að siður veriö I hópi
fremstu skákmanna heims i ein
fimm ár. 1973 varð hann annar i
heimsmeistarakeppni unglinga
á eftir Sovétmanninum
Beljavskij en lét það ekki á sig
fá og sigraði I sömu keppni árið
eftir.
Tveimur árum siðar varö
Miles fyrsti stórmeistari Eng-
lendinga og hreppti þar með
5000 punda verðlaun sem hinn
kunni fésýslumaöur Slater hafði
heitið þeim landa sinum sem
fyrstur næði þeim áfanga
Siöan hefur Miles keppt gifur-
lega mikiö og oft náð frábærum
árangri. Undanfarna mánuöi
hefur virst sem Miles væri i
nokkurri lægö en sannaöi ræki-
lega að hann er i fremstu röö
þegar hann sigraöi Anatóli Kar-
pov I nýafstaðinni sveitakeppni
Evrópu og náöi þar hæstu vinn-
ingshlutfalli allra fyrstaborðs-
manna.
Browne verður liklega
til óþæginda.
Miles keppti á siöasta
Reykjavikurskákmóti og varö i i
ööru sæti á eftir Walter Browne.
Hann var spurður hvernig hon-
um hugnaði landið.
„Barasta ljómandi vel”,
sagði hann. „Sérstaklega
hlakka ég til að tefla frammi
fyrir þeim fjölda áhorfenda sem
sækir mót hér. Það er nokkuð
sem við eigum ekki aö venjast I
Englandi”.
Hver helduröu aö verði hættu-
legasti andstæöingur þinn?
Nú glotti Miles. „ÆtliBrowne
verði ekki til óþæginda!”
En ungu islensku alþjóða-
meistararnir?
„Ja, ég þekki ekki sérlega
mikið til þeirra. Ég hef liklega
teflt svona einu sinni við hvern
þeirra. Auövitað gæti einhver
þeirra oröið hættulegur en ég
hef enga hugmynd um þaö hver
þaö yröi”.
þykir hafa mjög traustan og
öruggan skákstil og tapar enda
sjaldan skák. Oft hefur hann
náð mjög góöum árangri og má
þar meðal annars nefna að hann
varð efstur á Wijk aan Zee mót-
inu 1977 ásamt Geller en bæöi
Friðrik ólafsson og Guömundur
Sigurjónsson voru þar meðal
keppenda. Og nú er Gennadi
Sosonko kominn til þess aö taka
þátt i 9. Reykjavikurskákmót-
inu sem hefst I dag og verður
hann vafalaust einn þeirra sem
helst blanda sér I baráttuna um
efsta sætið.
Allir stórmeistararnir
hættulegir keppinautar
Visir spjallaði stutta stund við
Sosonko á Hótel Loftleiðum I
gær. Hann er maður hæglátur
og rólegur, fremur lágvaxinn en
þéttur á velli. Traustur.
— Ertu bjartsýnn?
„Jájá, ég er það. Hættuleg-
ustu keppinautarnir? Það verða
llklega allir stórmeistararnir
sjö og svo væntanlega sovéski
alþjóðameistarinn Viktor
KUpreitsjik. Sovésku kepp-
endurnir, Vasjúkov og Kúpreit-
sjik, eru góðir skákmenn, ekk-
ert sérstaklega sterkir en alls
ekki slæmir”.
— Þekkiröu eitthvað til ungu
islensku alþjóðlegu meistar-
anna?
„Nei, ekki mikiö. Ég sá þá i
fyrsta sinn á Lone Pine skák-
mótinu I fyrra og þeir hafa vafa-
laust batnaö mikiö siðan. Þeir
gætu oröið hættulegir”.
Ekki lækkar þú i kaupi
þó viðtalið verði slæmt
— Er það erfitt lif að vera
stórmeistari I skák að atvinnu?
„Já, þaö getur verið það. Min
atvinna er talsvert ólik venju-
legum störfum. Tökum dæmi:
þó þú skrifir lélegt viðtal við
mig, þá lækkar þú ekkert i kaupi
— eða hvað? En ef ég tefli góða
skák þá hef ég meiri möguleika
á góðum verölaunum og öfugt.
Launin fara algerlega eftir
þeim árangri sem ég næ. Þetta
hefur slnar góðu og slæmu
hliðar.
Það kemur einhvern tlma
fyrir alla atvinnumenn i skák að
þeir verða leiðir og vilja hætta
þessu. Ég væri ekki aö þessu
nema af þvi að mér llkar það
vel, annars fengi ég mér eitt-
hvað starf eins og þeir vinna”,
og Sosonko bendir I kringum sig
á starfsmenn Hótels Loftleiöa.
Mikill sjálfsagi er
nauðsynlegur
— Hvað þarf góður skák-
maður aö hafa til aö bera?
„Hann þarf fyrst og fremst aö
vera sterkur karakter vegna
þess að þetta er óreglulegt llf,
maður situr kannski aö tafli
lengi i einu en gerir svo ekkert á
milli. Þá þarf hann að búa yfir
miklum sjálfsaga og hafa góða
aðstöðu til þess að stunda skák-
ina. Svo veröur honum auðvitað
að þykja gaman að skák og loks
er náttúrlega nauðsynlegt aö
hann hafi hæfileika...”
— En eru ekki hæfileikarnir
farnir að skipta minna máli en
áður fyrr? — nú þegar skák-
teórian er oröið mjög háþróuð
og nauösynlegt fyrir skákmenn
að kunna utanbókar fjölda
óllkra afbrigöa?
„Jú, það er alveg rétt. Fyrir
svona sirka 100 árum þá var
skákin mestmegnis list og skák-
mótin nokkurs konar sýningar.
Þá var það skákmanni nóg að
hafa hæfileika til þess að ná
langt. Bandarlkjamaðurinn
Morphy er liklega besta dæmið
um slika náttúrulega hæfileika.
Botvinnik, fyrrverandi
heimsmeistari sagði einu sinni
að það væri nóg fyrir skákmann
að tefla á þremur mótum á ári,
afganginn af árinu ætti hann að
Gennadi Sosonko
Hæfileikarnir ekki úr-
slitaatriði
nota til þess aö stúdera og
undirbúa sig. En hann sagöi
þetta fyrir 40 árum síðan,
timamir hafa breyst./.”
Nú er það ekki nóg, ýmis önn-
ur atriði hafa sitt að segja og
hæfileikar eru aðeins þátturinn
af mörgum og ég verö að segja
að ég tel náttúrulega hæfileika
ekki lengur úrslitaatriði þegar
um það er að ræða aö ná langt”.
— En hvernig litur þú á ákák-
ina? Er hún listgrein, vlsindi
eða Iþrótt?
„Eðlilegasta og venjulegasta
svarið við þessu væri að segja
aö hún væri þetta allt”.
En skákin hefur breyst og er
að verða æ líkari Iþróttum. Auð-
vitaö hefur hún enn listagildi en
svo ótal margt spilar inn I, til að
mynda verður sálfræðin slfellt
mikilvægari þáttur einsog kom
svo berlega I ljós I heims-
meistaraeinvlginu milli
Karpovs og Kortsnojs.
Skákin verður erfiöari og
flóknari með hverju árinu sem
liður, þetta er svipuð þróun og á
sér stað i öðrum íþróttagreinum
svosem ishokki og knattspyrnu.
Nú ef viö lítum heimspekilega á
hlutina þá hefur skákin breyst á
svipaðan hátt og llfið sjálft”.
Tefli milli 80 og 90
kappskákir á ári.
— Hvað teflir þú mikið á einu
ári?
„Ja, þaö er nú þaö!” Sosonko
veröur hugsi og telur á fingrum
sér.
„Ætli ég tefli ekki venjulega á
svona sex til sjö mótum og hvert
mót er yfirleitt 11-15 skákir. Þar
aö auki keppi ég svo fyrir mitt
taflfélag i Hollandiiég býst viö
að þetta geri milli 80 og 90 kapp-
skákir á ári. Þaö er mér alveg
nóg og má ekki meira vera.
Sumir skákmenn tefla hins veg-
ar miklu meira, til dæmis Lar-
sen.
Virðist eitthvað sér-
stakt við landið...
— Nú bruggiö þið skákmenn
hvor öðrum banaráö yfir skák-
borðinu en eruö þið jafnmiklir
óvinir utan þess?
„Neinei, seiseinei!” Sosonko
virðist furöu lostinn yfir því að
nokkrum skuli detta slíkt I hug.
„Þetta fer auðvitaö eftir per-
sónum, hjá skákmönnum einsog
öllum öðrum, en yfirleitt erum
viö mjög góöir vinir”.
— Hin klassiska spurning:
þvernig llst þér á landið?
Sosonko brosir. „Þaö er nú er-
fitt aö segja nokkuð um það þvi
ég hef bara veriö hér i rúma tvo
daga. En mér fannst strax að
það væri eitthvað sérstakt viö
landið , eitthvað sem ég hef
aldrei séð áður. Ég verð hér á
landi I þrjá fjóra daga eftir að
mótinu lýkur og þá vonast ég til
að geta farið I einhverjar
skoöunarferöir um Reykjavlk
og nágrenni”.
Tal virðist vera
sterkastur___________________
— Askorendaeinvlgin i heims-
meistarakeppninni fara nú senn
aö hefjast þar sem átta skák-
menn bitast um að fá aö tefla
einvlgi við Karpov. Hvern
þeirra telur þú sigurstrangleg-
astan?
Sosonko hugsar sig nokkra
stund um. „Ætli það sé ekki Tal,
mér sýnist hann hafa góða
möguleika. Kortsnoj hefur nú
mun siðri möguleika en fyrir
þremur árum, hann er nú farinn
aö eldast nokkuð.
Og þar með var hinn alúðlegi
Sosonko á brott aö spjalla við
aðra keppendur Reykjavlkur-
mótsins. —U