Morgunblaðið - 07.02.2002, Qupperneq 8

FRÉTTIR
8 FIMMTUDAGUR 7. FEBRÚAR 2002 MORGUNBLAÐIÐ
EES-samningurinn og sveitarfélögin
Hefur margvís-
leg áhrif
RÁÐSTEFNA umáhrif EES-samn-ingsins á íslensk
sveitarfélög verður haldin
á vegum utanríkisráðu-
neytisins og Sambands ís-
lenskra sveitarfélaga í
Salnum, Tónlistarhúsi
Kópavogs, Hamraborg 6,
nk. föstudag og stendur frá
klukkan 12.45 til 17. Anna
G. Björnsdóttir, sviðsstjóri
þróunarsviðs Sambands-
ins, svaraði nokkrum
spurningum Morgunblaðs-
ins í vikunni.
– Hverjum er þessi ráð-
stefna ætluð?
„Ráðstefnan er haldin á
vegum utanríkisráðuneyt-
isins og Sambands ís-
lenskra sveitarfélaga. Hún
er opin öllum, en markhóp-
urinn er fyrst og fremst sveitar-
stjórnarmenn og stjórnendur í
sveitarfélögum. Markmið ráð-
stefnunnar er að auka þekkingu
þessara hópa á EES-málum og
áhrifum þeirra á sveitarfélög.“
– Hver eru þessi tengsl milli
EES og sveitarfélaganna sem nú á
að kryfja?
„Hagsmunir sveitarfélaga gagn-
vart EES-samningnum hafa hing-
að til ekki fengið mikið vægi í um-
ræðunni um EES-mál. Stað-
reyndin er hins vegar sú að
EES-samningurinn hefur marg-
vísleg áhrif á sveitarfélög og mun
meiri áhrif en margir gera sér
grein fyrir. Samningurinn hefur
m.a. bein áhrif á sveitarfélög í
gegnum lagasetningu ESB sem er
innleidd í íslenskan rétt á grund-
velli EES-samningsins. ESB-lög-
gjöfin hefur áhrif á sveitarfélög
sem vinnuveitendur, sem kaup-
endur vöru og þjónustu og sem
eigendur fyrirtækja, t.d. veitufyr-
irtækja. Hún hefur líka áhrif á þró-
un atvinnulífs í sveitarfélögum og
áhrif á umhverfismál þeirra. En
EES-samningurinn opnar einnig
möguleika fyrir sveitarfélög til
þátttöku í ýmsum samstarfsáætl-
unum ESB.“
– Viltu nefna dæmi um þau mál-
efni sem verða efni fyrirlestra á
ráðstefnunni?
„Utanríkisráðherra mun setja
ráðstefnuna og flytja inngangser-
indi og Vilhjálmur Þ. Vilhjálms-
son, formaður stjórnar sambands-
ins, mun flytja ávarp og stýra
ráðstefnunni. Við höfum fengið tvo
erlenda fyrirlesara til liðs við okk-
ur, annars vegar fulltrúa frá ESB-
landi, þ.e.a.s. Svíþjóð, og hins veg-
ar fulltrúa frá EES-landi, þ.e.
Noregi, til að fjalla um reynslu
sveitarfélaga í sínum löndum af
ESB-samstarfi. Norski fyrirlesar-
inn hefur stýrt skrifstofu norska
sveitarfélagasambandsins í Bruss-
el síðan hún var sett á laggirnar
1993. Sænski fyrirlesarinn stjórn-
aði einnig Brussel-skrifstofu
sænska sveitarfélagasambandsins
um tíma, en starfar nú á alþjóða-
deild sambandsins í Stokkhólmi.
Hann er meðhöfundur að athygl-
isverðri skýrslu sem
gefin var út á síðasta ári
um reynslu sænskra
sveitarfélaga og héraða
eftir 6 ára aðild að ESB.
Fulltrúar þeirra ráðu-
neyta sem bera ábyrgð á EES-
málaflokknum sem snerta sveitar-
félögin mest, munu fjalla um áhrif
samningsins á þessa málaflokka
sveitarfélaga. Þau EES-mál sem
mest snerta sveitarfélögin eru
vinnumál á sviði félagsmálaráðu-
neytisins og umhverfismál á sviði
umhverfisráðuneytisins og munu
fulltrúar þessara ráðuneyta fjalla
um þau mál. Fulltrúar iðnaðar- og
viðskiptaráðuneytisins og mennta-
málaráðuneytisins munu síðan
fjalla um aðgang sveitarfélaga að
samstarfsáætlun ESB, annars
vegar á sviði vísinda, mennta og
menningar og hins vegar á sviði
byggðamála. Fulltrúi utanríkis-
ráðuneytisins mun fjalla almennt
um áhrif EES-samningsins á ís-
lensk sveitarfélög og ég mun fjalla
um hagsmunagæslu sambands ís-
lenskra sveitarfélaga vegna samn-
ingsins. Sambandið hefur gert
átak í því að efla hagsmunagæslu
fyrir sveitarfélög gagnvart samn-
ingnum. Nýtt svið, þróunarsvið,
tók til starfa 1. október sl. en með-
al verkefna þess er að hafa umsjón
með EES-málum innan sam-
bandsins. Enn fremur var nú í jan-
úar skipuð föst EES-nefnd sem er
undirnefnd stjórnar sambandsins.
Gísli Gíslason, bæjarstjóri á Akra-
nesi, mun flytja lokaerindi ráð-
stefnunnar undir yfirskriftinni:
Evrópusamvinna: Tækifæri og/
eða ógnun fyrir íslensk sveitar-
félög.“
– Hvað er helst í spilunum í
þessu samkrulli EES og sveitarfé-
laganna þegar litið er til nánustu
framtíðar?
„Hagsmunagæslan fyrir sveit-
arfélög gagnvart samningnum
beinist annars vegar að því að
fulltrúar sveitarfélaga fái svo fljótt
sem auðið er upplýsingar um lög-
gjöf sem er í uppsiglingu hjá EES
og kemur til með að hafa áhrif á
málefni sveitarfélaga og
tækifæri til að koma
sínum sjónarmiðum á
framfæri nægjanlega
tímanlega til að unnt sé
að taka tillit til þeirra.
Hins vegar beinist hagsmunagæsl-
an að því að miðla upplýsingum til
sveitarfélaga um nýmæli á EES-
svæðinu sem snerta sveitarfélög
og upplýsingum um möguleika
þeirra á að taka þátt í samstarfs-
áætlunum EES.“
– Hvað um niðurstöður ráð-
stefnunnar?
„Utanríkisráðuneytið hyggst
gefa öll erindin út.“
Anna G. Björnsdóttir
 Anna G. Björnsdóttir er fædd
1956. Tók embættispróf í lög-
fræði í HÍ 1982. Starfaði í Trygg-
ingastofnun ríkisins og á lög-
mannsstofu 1982–85, í dóms- og
kirkjumálaráðuneytinu 1986–93.
Í félagsmálaráðuneytinu 1993–
96. Bæjarritari og forstöðumað-
ur fjármála- og stjórnsýslusviðs
Mosfellsbæjar frá 1996 og þar til
hún tók við starfi sviðsstjóra þró-
unarsviðs sambandsins í október
2001. Eiginmaður hennar er
Halldór Gíslason, arkitekt og
forseti hönnunardeildar Listahá-
skóla Íslands, og eiga þau Björn,
f. 1983, og Valgerði, f. 1985.
…höfum feng-
ið tvo erlenda
fyrirlesara
ÞRÍR piltar í 10. bekk Engjaskóla
hafa játað að hafa staðið að spreng-
ingu í kennslustofu í skólanum á
mánudagsmorgun.
Hildur Hafstað, skólastjóri
Engjaskóla, segir að svo virðist sem
verknaðurinn hafa verið afar vel
undirbúinn en jafnvel er talið að
fleiri nemendur í 10. bekk hafi vitað
hvað til stóð. Virðist sem piltarnir
hafi tekið öflugan flugeld sem inni-
hélt tvær tívolíbombur og átt við
hann þannig að hann varð kraft-
meiri en ella. Við hann bundu þeir
langan kveikiþráð og gerðu þeir ráð
fyrir að hann brynni á um þremur
mínútum. Einn piltanna sá til þess
að gluggi væri opinn á stofunni og
skreið síðar inn, annar stóð vörð
frammi á gangi og sá þriðji stóð
vörð við gluggann.
Eins og fram kom í Morgun-
blaðinu í gær var flugeldinum kom-
ið fyrir í skúffu kennaraborðsins í
upphafi löngu frímínútnanna kl.
9.30. Við sprenginguna sviptist
borðplatan af kennaraborðinu en
síðan barst flugeldurinn í bókaskáp
og kveikti þar í bókum. Af þessu
varð mikill reykur og féll skólahald
niður af þeim sökum það sem eftir
lifði dags.
Tilræði við nemendur,
kennara og skólastarfið
Piltarnir hafa ekki gefið neinar
skýringar á framferði sínu en Hild-
ur segir málið grafalvarlegt. Verkn-
aðurinn hafi í raun verið tilræði við
kennara og nemendur og við skóla-
starfið í heild sinni. Kennarinn
hefði getað snúið aftur til stofunnar
eða nemendur fengið að fara þar
inn til að nálgast eigur sínar. Þá
hefði vel getað farið svo að kveiki-
þráðurinn hefði brugðist og glóð
leynst í kennaraborðinu og sprengj-
an því ekki sprungið fyrr en eftir að
kennarar og nemendur hefðu verið
komnir aftur í stofuna. Sprengingin
var greinilega mjög öflug og aug-
ljóst hljóti að teljast að hefði ein-
hver verið inni í stofunni þegar hún
reið af hefði honum verið mikil
hætta búin. „Fyrir utan það að þeir
hefðu getað stórskaddað sig sjálf-
ir,“ segir Hildur.
Hún segir að vekja verði foreldra
til umhugsunar um að það sé ekk-
ert gamanmál þegar ungmenni geti
búið til heimagerðar sprengjur sem
eru miklu öflugri en venjulegir
flugeldar. Það gangi ekki að börn
undir lögaldri hafi aðgang að hrá-
efni í slíkar sprengjur.
Einar Ásbjörnsson, aðalvarð-
stjóri lögreglunnar í Grafarvogi,
sagði að málið hefði verið leyst í
góðu samstarfi við Engjaskóla og
teldist það upplýst.
Búið að upplýsa sprengjumálið í Engjaskóla
Piltar í 10. bekk stóðu
að sprengingunni