Vísir - 18.08.1980, Page 4

aaaaaaoaaaaaoaaaaaaoaaDaaaaaaaaDaaaaoaaaaaa
VlSIR
Mánudagur 18. ágúst

VEUUM ÍSLENZKT <h> ÍSLENZKAN IÐNAÐ

Þ*lu/cntl»r
Kjöljárn
J. B.PETURSSON SF.
ÆGISGÖTU 4 • 7 gg, 13125,13126
Frá Fjölbrautaskólanum
í Breiöholti
Stundakennara vantar að
skólanum næsta vetur til að
kenna sálarfræði og hagnýtar
rafiðnagreinar
Upplýsingar gefur skólameistari i skólanum
kl. 9-12 daglega, sími 75600.
Skólameistari.

‘ A
Smurbrauðstofan
BJaRIMIISJN
Njálsgötu 49 — Sími 15105
Lagerpláss óskast
Sérvers/un með hrein/egar
vörur óskar eftir upphituðu
lagerplássi, með góðri
aðkeyrslu; óskast hið fyrsta.
Þyrfti helst að vera í nágrenni við
Hlemm.
Upplýsingar um staðsetningu,
stærð og annað sendist auglýsinga-
deild Visis, Síðumúla 8,
fyrir fimmtudag 21. ágúst n.k. —
merkt „Lagerpláss
m

I stjórnmálalif inu i
Dublin skeggræða menn
um þessar mundir mögu-
leikann, að Charles J.
Haughey, forsætisráð-
herra, boði til nýrra kosn-
inga strax í haust. Það eru
ekki nema átta mánuðir,
siðan hann tók við stjórn-
artaumunum.
Stjórnarskrá Irska lýð-
veldisins samkvæmt þarf
Haughey ekki að efna til
kosninga fyrr en á miðju
ári 1982. I höfuðborg S-ir-
lands ætla fróðir menn um
stjórnmálalifið, að
Haughey muni af pólitísk-
um og hagkvæmnisástæð-
um ýmsum taka þann kost-
inn að boða til þingkosn-
inga fljótt.
Meö naumu fylgi
Haughey kom til stjórnarfor-
ystu, þegar Jack Lynch fyrir-
rennari hans dró sig i hlé af heil-
brigöisástæöum i desember
siöasta. Hann var valinn af
naumum meirihluta i þingflokki
Fianna Fail, stjórnarflokknum.
Atkvæöatöiur voru ekki birtar, en
flestra hald er þaö, aö Haughey
eigi sigurinn aö þakka óbreyttum
þingliöum, meöan flestir áhrifa-
meiri þingmenn flokksins hafi
veriö andvigir þvi, aö hann settist
i sæti Lynch.
Forsætisráöherrann þykir þvi
ekki sitja mjög tryggt I valdasæt-
inu innan sins flokks. Stefna hans
hefur þar aö auki aldrei veriö
borin undir almenna kjósendur,
svo aö hann getur ekki beinlinis
flaggaö umboöi þeirra, þegar
hann reynir aö fá andstæöinga
innan flokksins til aö fylgja sér.
Þaö gæti þvi sýnst æskilegt fyrir
hann, aö kosningar yröu látnar
fara fram sem fyrst. Kosninga-
sigur gæti túlkast sem blessun
kjósenda á þeirri nýju stefnu,
sem Haughey hefur stýrt inn á i
þeim tveim málum, sem mest
þykja brennandi i írska lýöveld-
inu. En þaö eru efnahagsmálin og
N-Irland. Staöa Haugheys innan
flokksins mundi aö sjálfsögöu
styrkjast mjög um leiö. Um leiö
mundi honum vaxa fiskur um
hrygg til þess aö láta fara úr
rikisstjórninni einhverja af þeim
ráöherrum, sem Haughey tók i
arf frá Lynch. I staöinn gæti hann
sett til embætta eigin fylgismenn.
Kveður vlð nýjan tón
DDDDDDDDDaDDaDDDDDDaDDDDDDQDDDDOODDDaDDDIlDDIl
aDDDDC
Mest riöur Haughey þó á þvi, aö
fá dóm kjósenda á þeirri nýju
stefnu, sem hann hefur bryddaö á
i N-Irlandsmálinu. Er hún mjög
frábrugöin stefnu Jack Lynch,
sem fékk þó stuöning kjósenda i
kosningunum 1977. Aö visu hefur
Haughey eins og Lynch aö loka-
marki sameiningu Irlands, suöur-
og noröurhluta. Eri hann greinir
þó á viö forvera sinn um, hvernig
þvi veröi náö eöa eigi aö ná.
Lynch taldi, aö sameining gæti
oröiö I tveim áföngum, og áttu
hugmyndir hans samieiö meö
vonum Breta. Fyrst átti aö koma
á laggirnar nýju kosnu þingi og
nýrri rikisstjórn meö ákveöinni
sjálfstjórn eigin mála Noröur-ír-
lands. Siöan skyldu stjórnirnar i
Dublin og Belfast taka upp nána
samvinnu, sem i langtimaáætlun
mundi leiöá til meiri samstööu og
loks samruna.
Haughey fannst, aö þessi fram-
tiöarsýn Lynch byggöist á ósk-
hyggju, og hefur sjálfur enga trú
á þvi, aö þetta megi þannig fram
ganga. — Lynch gekk út frá þvi,
aö framtiöarrikisstjórn Noröur-
Irlands gæti grundvallast á þvi,
aö mótmælendur, sem eru i mikl-
um meirihluta, og kaþólikkar,
sem eru i samsvarandi minni-
hluta, gætu deilt völdum. I slikri
trú liggur mikil bjartsýni, þvi aö
mótmælendur, sem hafa jafnan
beitt kaþólska miklu meirhluta
ofrfki, mega ekki til þess hugsa aö
Ef tækist aö koma á brú milli stjörnarinnar i Dublin og stjórnarinn-
ar I London gæti sú samvinna oröiö til að leysa vandamál N-trlands,
telur Haughey. (Þessi brú er hinsvegar yfir Grand Canal i Dublin.)
frskur kaððllkki
sem vlli nánari
tengsi við Breta
slaka á neinu á meirihlutavaldi
sinu, og enn siöur heyra nefnda
sameiningu viö Suöur-Irland, þar
sem er landlæg kaþólska. Slik
sameining mundi koma þeim I
ifcSS-*
Charles Haughey var áöur
grunaöur um aö hjálpa IRA, aöal-
hatursmönnum Breta á trlandi,
um vopn, en boöar trum nú aö
taka upp nánara samstarf viö
bresku stjórnina.
minnihlutaaöstööu. — Haughey
hefur enga trú á þvi, aö unnt veröi
aö fá mótmælendur til aö deila
völdum meö kaþólikkum, eöa aö
unnt veröi aö koma á rikisstjórn á
N-trlandi, sem njóti trausts
beggja ibúahlutanna.
Horfir tll London
laDDDDaaaaaaDDDaDDaDaDaaaDDDDDDDDaaD
Haughey telur, aö sameiningu
Irlands veröi aö ryöja braut i
gegnum London. Ekki Belfast.
Hann álitur, aö stefna beri aö þvi-
lokamarki meö stööugt aukinni
samvinnu rikisstjórna Stóra-
Bretlanda og Eire (Irska lýö-
veldisins). Hann er sannfæröur
um, aö þaö sé ekki vilji Breta aö
halda áfram tökum sinum á N-Ir-
landi, heldur sé það róttækni og
ósveigjanleiki. unionista' á Norð-
ur-Irlandi, sem sé aðal-
þröskuldurinn fyrir sameiningu.
Von hans er sú, aö vinna megi á
þrjósku mótmælenda meö aöstoö
bresku stjórnarinnar.
Upp á síðkastið hefur Charles
Haughey yiðraö æ oftar hug-
myndir um nánari samvinnu
Eire og Stóra-Bretlands, og talaö
um þau bönd, sem tengi bæöi
þessi riki I skyldunni til aö leita
lausnar á vandamáli N-Irlands.
Þarna kveöur viö nýjan tón i
irskri pólitik, sem kjósendur
veröa fyrr eöa siöar aö fá aö tjá
sig um meö atkvæöi sinu. Þaö
hefur hingaö til ekki þótt góö
lenska meðal kaþólskra Ira, sem
seint gleyma sjálfstæöisbaráttu
sinni viö Breta, að vera aö viðra
sig mikið upp viö Bretann. Hafa
stjórnmálamenn, sem sýnt hafa
sig að sliku, ekki veriö langlifir á
valdatoppnum. Né heldur þeir
forkólfar mótmælenda, sem hafa
haft tilburði til undanlátssemi viö
kaþólska.
Skoöaö meö hentisemi tæki-
færissinnans gæti þaö einnig
komiö Haughey og Fianna Fail
betur aö efna til kosninga fyrr en
siöar. Stjórnarandstöðuflokkarn-.
ir, Fine Gael og irski verka-
mannaflokkurinn, sem ætla má,
aö mundu ganga til stjórnarsam-
starfs, ef Fianna Fail tapaöi i
kosningum þingmeirihlutanum,
hafa enn ekki náð aö samstilla
sina strengi i stefnum flokkanna.
Ekki er heldur vænlegt fyrir
Haughey að biöa meö kosningar,
þar til ber væri oröinn ágreining-
ur og jafnvel klofningur innan Fi-
anna Fail. A þvi hefur bólaö siö-
ustu vikurnar, þegar pólitiskir
andstæöingar Haugheys hafa
viljaö þyrla upp ryki meö þvi aö
bendla honum viö tiu ára gamalt
vopnasmyglhneyksli. Haughey
var i þann tiö fjármálaráöherra,
en var látinn vikja og dreginn fyr
ir réttkæröur um hlutdeiid I sam-
særi um aö smygla vopnum til
irska lýöveldishersins (IRA),
hryöjuverkasamtaka kaþólskra.’
Hann og þrir aörir ákræöir voru
þá sýknaöir vegna skorts á sönn-
ungargögnum.