Vísir - 19.09.1980, Blaðsíða 12
vtsm
r—
Föstudagur 19. september 1980.
__ 12
Samningar fsporto: 1
HAGSTÆÐARI UNI HUNDR-
UD MILLJÚHA KRÖNA
- fyrir sjómenn og útgerðarmenn
Stöðugt fleiri aðilar
velta nú þeirri
spurningu fyrir sér
hvað valdi synjun
Tómasar Árnasonar
viðskiptaráðherra á út
flutningsleyfi tsporto,
varðandi blautverkað-
an þorsk til Portúgal.
Sú spurning virðist
ekki aðeins ná til
manna i sjávarútvegi,
heldur einnig til sam-
ráðherra Tómasar i
rikisstjórninni.
Býður hærra verð til
sjómanna
ISölusamband Islenskra fisk-
framleiðenda hefur hingað til
haft umsjón með allri saltfisk-
sölu út úr landinu og þar á
meðal til Portúgal. Hráefnis-
verð hefur verið sett af Verð-
lagsráði sjávarafurða og hefur
SF keypt hráefni samkvæmt
þvi.
tsporto býður mun hærra hrá-
efnisverö fyrir þorskinn en SIF
gerir og tala tölurnar þar skýru
máli.
Verð lsportó
l.flokkur 450 kr. p/kg.
2. flokkur 337 kr. p/kg.
3. flokkur 225 kr. p/kg.
Verð StF
1. fl. 310 kr. pr. kg.
2. fl. 213 kr. pr. kg.
3. fl. 155 kr. pr. kg.
L
ísporto samdi um 7000 tonn af
blautverkuðum þorski hinn 27.
mai 1980 og sótti strax i júni um
útflutningsleyfi á fyrstu 10000
tonnunum. Sala fyrirtækisins
hljóöaði upp á 50% hráefnis úr 1.
flokki 25% úr 2. flokki og 25% úr
3. flokki.
Þýðir hundruð milljóna
i viðbótartekjur
„bað er ljóst að samningar
ísportó þýða, að hundruð
milljóna koma i aukinn hlut til
sjómanna og útgerðarmanna
miðað við verð SIF” sagði
Óskar Vigfússon. formaður Sjó-
mannasambands Islands i sam-
tali viö blaðamann Visis i gær. 1
samræmi við samþykkt
stjórnar sjómannasambandsins
frá þvi á miðvikudag, óskaði
hann eftir fundi við viðskipta-
ráðherra i gær, til þess að fá
nánari skýringar á þvi að út-
flutningsleyfi tsportó skuli ekki
vera afgreitt. Viðskiptaráð-
herra sá sér ekki fært að ræða
við Óskar i gær og munu þeir
koma saman til fundar i dag.
Samkvæmt þeim upplýsing-
um sem liggja fyrir um hrá-
efnisverð Isportó og sölu fyrir-
tækisins, sem nemur 2.600 doll-
urum á tonnið, er hér um að
ræða 10 milljarða samning, svo
öllum má vera ljóst að miklir
hagsmunir eru i húfi.
Af þeim upplýsingum um hrá-
efnisverð, sem hér hafa verið
nefndar, er ljóst að tsportó býð-
ur mun hagstæðara hráefnis-
verð til aðila sjávarútvegsins.
Hins vegar hafa engar tölu-
legar upplýsingar fengist ennþá
um það verð sem SIF fær fyrir
vöru sina i Portúgal. Forráða-
mennSIFeru utanlands, og eru
ekki væntanlegir fyrr en i næsta
mánuði og frá skrifstofu sölu-
sambandsins berast þau svör, að
biða verði eftir komu þeirra til
þess að fá svör við slikum upp-
lýsingum.
Hins vegar upplýsti 'Tómas
Arnason viðskiptaráðherra á
fundi með blaðamönnum á
þriðjudag, að verðin væru mjög
svipuð hjá Isportó og SIF. Ekki
skal sú fullyrðing rengd hér, en
eftir sem áður stendur sú stað-
reynd.að aðilar sjávarútvegsins
hér fá mun betra verð fyrir
þorskinn.ef þeir selja til tsportó.
Engu að siður hefur Isportó ekki
fengiðútflutningsleyfi og timinn
verður sifellt naumari til þess
aö fyrirtækið geti staðið við
samninga sina.
Hvergi meinbugir á
umsókn
1 leit að skýringum við synjun
viðskiptaráðherra á umsókn-
inni, hafði Visir samband við
Svavar Gestsson, fyrrverandi
viðskiptaráðherra og núverandi
samráðherra Tómasar Árna-
sonar, og innti hann eftir þvi
hvaða ástæða lægi að baki þess-
ari afgreiðslu.
„Samkvæmt lögum númer 63
frá 1979, um skipan gjaldeyris-
og viðskiptamála, er ráðu-
neytinu heimilt að ákveða, að
ekki megibjóöa, selja eða ílytja
vöru til útlanda, nema að
fengnu leyfi, og útflutningsleyfi
getur ráðuneytið bundið skil-
yrðum, sem nauðsynleg þykja”
sagði Svavar Gestsson.
„Það hefur verið föst starfs-
regla að spyrja um tvennt i
þessu sambandi, það er verð og
greiöslukjör” sagði Svavar og
benti jafnframt á að i báðum
þessum tilvikum hefði Jóhanna
Tryggvadóttir gert grein fyrir
stöðunni, sem væri siður en svo
neikvæð. Til dæmis er gert ráð
fyrir staðgreiðslu portúgölsku
aðilanna. Þá benti Svavar á að i
þessum starfsreglum væri
stundum athugað nánar með
fyrirtækið og þar hefði þeim
meinbugum er fundust, verið
eytt. 1 þessu tilviki var um það
að ræða að umsóknin var á nafni
islensks-portúgalsks fyrirtækis,
en Svavar hafði bent Jóhönnu á
að sækja um i nafni alislensks
aðila, sem hún þá gerði. Eru þvi
engir meinbugir á umsókn Jó-
hönnu, að mati fyrrverandi við-
skiptaráðherra, sem átti sinn
þátt i að móta þær starfsreglur
sem i gildi eru.
Vöntun á saltfiski til
Portúgal
Isportó reynist ekki vera að
keppa við samlanda sina um
þröngan saltfiskmarkað.
Samkvæmt áreiðanlegum
heimildum Visis, má nefna að
Norðmenn, sem hafa hingað til
veriðstórir söluaðilar á saltfiski
til Portúgal, hafa ekki getað
sinnt eftirspurninni, og i ár
seldu þeir mun minna en undan-
farin ár, vegna hráefnisskorts.
Þvi hefur opnast stóraukinn
markaður fyrir Islendinga, svo
hér er ekki verið að berjast um
sömu krónuna.
Staðreyndir tala sinu
máli
Hér hafa verið raktar þær
staðreyndir sem fyrir hendi eru.
Isportó sækir um útflutnings-
leyfi og hvergi er að finna mein-
bugi á umsókninni. Fyrirtækið
býður mun hærra verð til
útgerðarmanna og að minnsta
kosti sambærilegt söluverð i
Portúgal og SIF. Þá virðast
vera, eins og áður er greint,
stórauknir markaðsmöguleikar
fyrir saltfisk íslendinga i Portú-
gal.
Hvers vegna fær Isportó ekki
útflutningsleyfi? Sjómenn og út-
gerðarmenn biða svars, auk alls
almennings sem óbeint hlýtur
að njóta góðs af 10 milljarða
króna samningi.
Frá þvi I júnlmánuöi hefur fyrirtækiö tsporto reynt aö fá út-
flutningsleyfi fyrir blautverkuöum þorski til Portúgal og býöur
islenskum sjómönnum og útgeröarmönnum mun hærra verö fyrir
hráefniö heldur en Verölagsráö sjávarútvegsins setur upp. Engu
aö slöur hefur útflutningsleyfinu enn ekki veriö sinnt.
Dansað í aldarfjórðung:
Astralskir meist-
arar í heimsðkn
- á afmælishátíð
hjá Kalðari Ástvaldssyni
Heiöar ásamt aöstoöarkennara
sýnir nemendum dansskólans
hinn rétta fiótaburö. Myndin var
tekin fyrir nokkrum árum.
„Skólinn er að byrja
tuttugasta og fimmta
starfsárið og i þvi tilefni
efnum við til afmælishá-
tiðar á Hótel Sögu á
föstudags- og sunnu-
dagskvöld en þar munu
sýna bæði nemendur frá
okkur og áströlsku
dansmeistararnir Helen
og Robert Richey”,
sagði Heiðar Ástvalds-
son danskennari er Visir
hafði samband við hann
vegna afmælisins.
„Þau Helen og Hobert eru
Astraliumeistarar i dansi og þau
munu sýna okkur Suður-Ame-
riska dansa en að auki munu
nemendur skólans koma fram
með sýningaratriði. Dansskólinn
á nú einu sinni alla Islandsmeist-
arana I diskódansi og okkur
fannst full ástæða til að gestir
fengju einnig að njóta snilli
þeirra”, — sagði Heiöar.
Er Heiðar var spuröur hvort
hann sjálfur myndi ekki taka
snúning fyrir afmælisgesti
svaraði hann:
— „Nei ég hef ekki hugsað mér
að sýna að þessu sinni. Ekki
vegna þess að ég sé hættur aö
sýna heldur hefur verið svo mikið
að gera hjá mér upp á siökastiö
að ég hef hreinlega ekki haft tima
til að æfa mig.
—Sv.G.
Aströlsku meistararnir Helen og Robert Hichey I léttri suöur-amerlskri
sveiflu.