Morgunblaðið - 24.11.2002, Page 24

24 SUNNUDAGUR 24. NÓVEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Draumur sem varð að martröð
Þeir eru komnir á fullt íbissnesinn, Kristján Ein-arsson er auðvitað boss-inn og það fer honum vel,með allt sitt sjálfsöryggi
og uppátækjasemina; þeir eru að
skipuleggja götur og grafa fyrir
vatni og holræsum og svo eru húsin
teiknuð og grunnar teknir og það er
byrjað að byggja, og nú geta kaup-
endur farið að koma. En allt er þetta
miklu dýrara en margur hugði, það
er kannski ekki svo auðvelt að vera
með lítið einyrkjafyrirtæki í þessum
stóra harða heimi, peningarnir bull-
ast og tætast út, lítið kemur inn, allt
of lítið … Fer heimilisfaðirinn þá að
koma oftar drukkinn heim, svo fullur
að börnin verða að hjálpa honum úr
skónum? Já, trúlega, en samt er enn
allt með kyrrum kjörum í þeirra ver-
öld, það er skólarútan og góða veðrið
og leikirnir heima í götunni og Com-
bat eða drive-in-bíó á kvöldin. Einar
stóri bróðir er líka orðinn fimmtán
og kominn með bílpróf, allt er þetta
ánægjulegt og gott. Og það er komin
skjaldbaka í húsið, hið indælasta
kvikindi sem bláeygur kötturinn þef-
ar stundum af og hnerrar svo.
Ofbeldi og hótanir
En það er eitthvað skrýtið í gangi,
að minnsta kosti svona eftir á að
hyggja. Tvisvar eða þrisvar fer
Kristján einn út að keyra um helgar
með yngri börnin sín, Pétur, Krist-
ján og jafnvel Ellen litlu, það á að
fara á strönd eða dýragarð eða eitt-
hvað, en fyrst þarf Mr. Einarsson
„bara að stoppa hér á einum stað“,
það er krá í litlu og lágreistu húsi við
sólbakaða götu, – og mikil eru við-
brigðin að koma þangað inn úr
allri þessari sunnudagsbirtu …
En það venst og þetta er ekki
sem verst, þarna er dauf gola
frá viftuspaða sem snýst í
loftinu og þarna lyktar allt
af gamalgrónum tób-
aksreyk og bjór og
það er djúkbox sem
suðar í lágum
hljóðum og
þarna er líka
eitthvert leik-
tæki, jafnvel
hægt að græða
peninga með því að
setja smámynt í
rauf, og börnin fá
fulla lúku svo þau uni
sér við spilið á meðan
pabbi situr á afar löngu
og grafalvarlegu hljóð-
skrafi við einhverja
ókunna menn hjá bar-
borðinu.
Hann þarf auðvitað
að útvega peninga svo
framkvæmdirnar hjá
nýja fyrirtækinu sigli
ekki í strand, kannski
er hann far-
inn að
semja eitt-
hvað við
mafíuna, og
eitt kvöldið kemur hann heim afar
illa til reika, ekki vegna þess að hann
sé fullur, heldur var honum ekið
heim að húsinu í ókunnum bíl sem
hafði ekkert fyrir því að stoppa,
heldur henti heimilisföðurnum út á
gangstéttina fyrir framan húsið á
sæmilegri ferð. Og einhverjar hót-
anir fylgdu með, því að næstu daga
var lögregluvörður í húsinu; þarna
stóðu verðir með alvæpni frammi í
forstofunni og depluðu varla auga
þótt börnin kæmu eða færu.
Rússneski gítarinn
Eftir að faðir KK týnist í Víetnam
neyðist móðir hans, Sigríður Söbech,
að selja allt sem hún á og flytja með
börnin sín fimm til Íslands. Sigríður
settist fyrst að í Keflavík en var
komin til Reykjavíkur þegar ellefti
afmælisdagur Kristjáns nálgaðist.
Þau voru með lítinn plötuspilara,
og ef þeim bræðrum áskotnuðust
peningar var óðara fjárfest í plötum,
Bítlarnir og Rolling Stones sköpuðu
það sem skemmtilegast var og göf-
ugast í heiminum; mest voru keyptar
tveggja laga plötur og þær snerust
óstöðvandi á fóninum allar þær
stundir sem bræðrunum gáfust þar
heima. Það hlaut að vera mikil sæla
og hamingja að geta spilað og sungið
á þennan hátt fyrir fólk, og þótt
Kristján væri bara tíu ára átti hann
sér eina risastóra hugsjón í lífinu, og
það var að eignast gítar.
Ellefti afmælisdagurinn nálgaðist,
í mars 1967, og væntanlegt afmæl-
isbarn fékk veður af því að það væri
verið að gera Pétur stóra bróður út
með peninga til að kaupa gjöf handa
drengnum. Hann var svo spenntur
að hann fór út til að sitja fyrir bróð-
urnum, elta, sjá hvert hann færi,
hvað hann keypti. En stóri bróðir
var enginn aukvisi, hann ætlaði ekki
að láta spæja um sig, og hvarf Krist-
jáni sjónum niðri við Óðinstorg.
Skammt frá versluninni Ístorg sem
seldi sovéskar vörur, þar á meðal gít-
ara.
Og mikil var hamingja drengs-
ins þegar hann fékk þennan
rússneska gítar í afmælisgjöf.
Hann kunni reyndar ekkert,
en til að byrja með var nú
ekki einu sinni hægt að láta
gítarinn hljóma, þótt það
væri bara lagleysa, án þess augun
fylltust af gleðitárum. Svo var líka
hægt að fikta, færa puttana eftir gít-
arhálsinum og við það breyttist
hljómurinn, eitthvað var hann að
komast á sporið með þennan töfrum
slungna galdur …
Blús í Frakklandi
KK er orðinn rúmlega þrítugur og
er nú heimilislaus á þvælingi sem
farandsöngvari um Evrópu. Í slag-
togi við þýskan vin sinn er hann
kominn til Frakklands í vetr-
arhörkum árið 1987.
Þeir komu síðla kvölds til Avignon
og snemma næsta dags voru þeir
komnir út í göngugötu í miðbænum –
og svo skemmtu þeir þar af innlifun
allan daginn. En um kvöldið var bara
einn skitinn franki í gítartöskunni.
Og þá var þeim hætt að lítast á blik-
una. Prófuðu nokkra staði daginn
eftir, torg og gatnamót sem að öllu
jöfnu áttu að vera fengsæl, en enginn
gaf þeim gaum, – nema kannski
löggan sem stundum var á vakki ein-
hversstaðar nálægt; svona skeggj-
aðir förumenn með hljóðfæraglamur
og trúðslæti voru greinilega taldir
dálítið varasamir. Þeir tóku saman
sitt hafurtask og fóru að ganga um,
skima eftir vænlegri stöðum og
komu í háskólahverfið, fundu stúd-
entagarð og hugsuðu: „Fjandinn hafi
það, hérna verður okkur þó ekki út-
hýst.“ En á leið upp tröppurnar
mættu þeir mönnum sem ráku upp
stór augu og sögðu strax með sveifl-
um vísifingra: „Nono! Þið farið ekki
hingað inn!“ Og listamennirnir
sneyptust á braut.
Þeir ræddu málin í bílnum og
komust að sameiginlegri niðurstöðu
um að Frakkland, það væri sann-
kallað skítaland. Og fólkið þar
smekklaust og vanþakklátt og
hrokafullt. Og þeir breyttu
þeirri áætlun að halda
til strandar en
ákváðu þess í stað
að snúa bíl sínum í
norðausturátt og halda
til Sviss; þar hlyti að
búa skárra fólk en þess-
ir frönsku montrassar.
Í hjarta sínu voru þeir
kannski ekki sann-
færðir, rámaði trúlega í
að Svisslendingar væru
fyrst og fremst þekktir
fyrir reglufestu og ósveigj-
anleika, þjóð úrsmiða og banka-
gjaldkera, en þeir kæfðu allar efa-
semdarhugmyndir í fæðingu, þær
voru ekki einu sinni ræddar, stefndu
bara hraðbyri á landamærin, vildu
komast út úr Frakklandi hið fyrsta.
Erjur á landamærum
Þeir höfðu kannski reiknað
með að Frakkarnir yrðu bara
fegnir að losna við þá, en frönsku
landamæraverðirnir voru samt ekki
aldeilis á þeim buxunum að láta þá
sleppa auðveldlega á braut; þeir
skipuðu böskurunum að aka bílnum
afsíðis og svo hófst nákvæm
leit, allt var
grand-
skoðað og
þeir yfirheyrðir í hastarlegum tón,
og nú kom sér vel að þeir voru búnir
að hreinsa úr bílnum allt á borð við
óæskileg kannabisefni; Mick vissi að
það var góður siður að gera slíkt áð-
ur en haldið væri yfir landamæri
hvar sem þau voru, og frönsku
tollþjónarnir fundu svosem ekkert
athugavert. Á endanum tilkynntu
þeir önuglega að böskararnir mættu
halda áfram för sinni, en þá var
Kristján orðinn svo leiður og fúll að
um það bil sem þeir voru að aka á
brott skrúfaði hann niður rúðu og
rétti Fransmönnum fingur og sagði:
„Viva la France, fuck you!“
En þannig leiðindapillur kunnu
landamæraverðirnir ekki að meta,
stoppuðu bílinn umsvifalaust á ný og
þreifuðu eftir kylfum og skamm-
byssum og Mick þurfti að beita öllum
sínum leikhæfileikum, tungumála-
kunnáttu og sjarma til að afstýra því
að þeim yrði hent í gæsluvarðhald.
Þá áttu þeir eftir að aka inn í Sviss
og það voru framlágir og niðurlægðir
ungir menn sem óku sínum benskálfi
að hliðum svissnesku tollaranna,
gátu eins átt von á sömu meðhöndlun
eða verri. En sem betur fer voru
samlandar Vilhjálms Tell hinir ljúf-
ustu og elskulegustu: „Haldiði bara
áfram strákar mínir, velkomnir.“
Jæja, þeir voru orðnir skítblankir
og svangir eftir þessa herfilegu
Frakklandsheimsókn. Þeir óku fyrst
inn í borgina Biel, voru dálítinn tíma
að safna kjarki til að stoppa og finna
sér vænlegan stað til að spila, sáu
svo stórt veitingahús og mönnuðu
sig upp í að labba inn. Skeggjaðir og
síðhærðir og allir dúðaðir. Gengu að
barborðinu og spurðu:
„Getum við fengið að tala við eig-
andann?“
Stúlka sem var að láta bjór leka í
könnu fyrir innan diskinn benti á af-
herbergi:
„Eigandinn situr þarna fyrir innan
og er að spila á spil.“
Og þarna sátu nokkrir menn við
borð í reykfylltu herbergi, og sá sem
leit upp var krúnurakaður náungi í
hvítri skyrtu og með dökk axlabönd,
gullhring í eyra, allur hinn glæpa-
mannslegasti.
„Ert þú eigandinn?“
„Og þó svo væri? Hvað er ykkur á
höndum?“
„Ja, við vorum svona að spá í hvort
við mættum kannski spila hérna á
pöbbinum þínum?“
Hann lagði frá sér spilin. Setti
þumla undir axlaböndin og hallaði
sér aftur á stólnum. Allir steinþögn-
uðu. Loks tók eigandinn til máls.
„Í fyrsta lagi, þá er þetta ekki
pöbb, heldur veitingahús. Og í öðru
lagi: Veriði velkomnir, fáið ykkur að
borða og drekka og spiliði svo fyrir
okkur.“
Þeir voru komnir til Sviss …
Bókarkafli Tónlistarmaðurinn Kristján Kristjánsson, betur þekktur sem KK, er mörgum Íslendingum að góðu kunnur. Honum
skaut skyndilega upp á stjörnuhimininn á níunda áratugnum og birtist þá sem fullmótaður tónlistarmaður sem spilaði tónlist sem
fólk af öllu tagi féll fyrir. Fæstir vissu hins vegar að þar var á ferðinni maður með ótrúlega reynslu að baki og einstaka sögu. Hér er
gripið niður í frásögn Einars Kárasonar af ævi KK.
KK fæddist árið 1956 í Ameríku sem banda-
rískur ríkisborgari, sonur alíslenskra for-
eldra. Faðir hans, Kristján Einarsson, naut
velgengni sem byggingaverkfræðingur í San
Francisco og fjölskyldan bjó við góð kjör. En
nokkrum árum síðar eru blikur á lofti.
Þegar veru-
leikinn gefur
skáldskapnum
ekkert eftir
Kommi, KK og Þorleifur á æfingu.
Þorleifur og Krist-
ján með gítara á
Núpi ásamt
skólafélaganum
Krumma.
Í Zürich; ferðafélagarnir Mick M. og
Kristján stoltir eftir stórhreingern-
ingar í bílnum.
KK – þangað sem vindurinn blæs eftir
Einar Kárason kemur út hjá Almenna
bókafélaginu. Bókin er 240 bls. að
lengd, prýdd fjölda mynda, en að auki
fylgir fjögurra laga geisladiskur bók-
inni.
Foreldrar KK, Kristján Ingi og Sigríður
Ágústa, á Copacabana-klúbbnum í
New York árið 1948 að hlusta á Nat
King Cole.