Morgunblaðið - 02.03.2003, Blaðsíða 5

nokkurn mann. Kristján trúði mér fyr-
ir þessu öllu og það gekk vel.
Hús Kassagerðarinnar var stærsta
hús sem reist hafði verið þá í Reykja-
vík, 4.200 fermetrar og var fyrsta
strengjasteypuhúsið í Reykjavík.
Steinstólpar steyptu súlurnar en bit-
arnir voru steyptir í Byggingariðjunni.
Um þetta leyti var uppmæling að
byrja og þetta var stærsta mæling
sem gerð hafði verið í Reykjavík þá.
Ég var sjálfur með bókhaldið og mér
fannst þetta ævintýralegar tölur. Þeg-
ar ég sýndi Kristjáni þetta sagði hann:
„Þú þarft ekki að útskýra neitt, ég veit
að ekkert er viljandi vitlaust. Ég kem
með það sem ég hef af peningum og þú
skalt fara inn eftir að stússast í bygg-
ingunni.“ Hann kom með góðan slurk
af peningum seinna um daginn í vinnu-
launin. Allt byggingarefni var skrifað
hjá Kassagerðinni. Agnar sonur Krist-
jáns var sama ljúfmennið og faðir
hans. Það sem ég byggði fyrir Kassa-
gerðina var 17 þúsund fermetrar á
gólfi.
Kassagerðin er sú bygging sem mér
er hjartfólgnust af þeim byggingum
sem ég hef komið nærri. Eftir að hún
hafði verið reist hélt Kristján reisu-
gildi að minni tillögu, bauð bygginga-
mönnunum og konum þeirra til veislu,
þar var etið, drukkið og dansað og allir
voru glaðir.
Látt þú hlutina ganga,
ég sé um að borga
Nokkru síðar fékk ég boð um að tala
við Óttar Möller, forstjóra Eimskips.
Hann hafði heyrt að ég hefði áhuga á
að taka að mér byggingu Faxaskála
við Reykjavíkurhöfn. Það var svo
ákveðið á staðnum að ég tæki að mér
þá byggingu upp á reikning. Þetta var
gífurlegt hús og það voru ekki allir
ánægðir með þessa ákvörðun Óttars.
Hann sagði: „Mér kemur ekki við póli-
tík eða kunningsskapur, mér verður
kennt um ef þetta verður ekki í lagi og
ef Kristinn stendur sig ekki þá rek ég
hann.“
Það kom ekki til þess og Óttar fékk
húsið heldur fyrr en til stóð. Síðan
samdi hann við mig um byggingu fleiri
húsa Eimskips við Sundahöfn á sama
máta.
Hann sagði við mig: „Þú sérð um að
láta hlutina ganga, ég skal sjá um að
borga.“ Hann og Halldór H. Jónsson
stjórnarformaður Eimskips voru mér
hlynntir og ég á góðar minningar um
þá.
Eftir að Hörður Sigurgestsson varð
forstjóri þá vildi hann bjóða út hús sem
átti að byggja. Ég bauð í og var 20 og
25% lægri en hinir sem buðu. Ég fékk
því verkið. Þegar við vorum að byrja
kom Halldór H. Jónsson og sagði
nokkur orð. „Kristinn minn, ég er
glaður yfir að þú fékkst þetta verk og
ég vona að þú farir ekki illa út úr þessu
fjárhagslega, en það undirstrikar það
að við Óttar höfum gert rétt í þessum
málum, að trúa þér fyrir hlutunum.“
Ég skilaði þessu verki á réttum tíma
og slapp fjárhagslega, en tíðarfarið var
mjög erfitt þennan vetur og við því
þurfti að bregðast. Ég teiknaði hitun-
arkerfi og tók olíukyntan ketil og setti
á jeppakerru. Keypti slöngur og
kynnti upp beggja megin við veggina
og gat þannig steypt í tíu stiga frosti.
Hefði ég ekki tekið þetta til bragðs
hefði ég farið illa út úr þessu.
Hús verslunarinnar var reist að
undangengnu útboði, þ.e. hæðirnar.
Ármannsfell átti lægsta tilboð í þessar
framkvæmdir. Einhver meiningamun-
ur varð á fundi um það tilboð en um
kvöldið hringdi Hjörtur Hjartarson
hjá J. Þorláksson & Norðman og sagði
við mig. „Það var ósamkomulag um til-
boðið, viltu ekki bara taka þetta upp á
reikning, ég treysti þér alveg til þess?“
Ég skrifaði ekki undir neitt nema
bara hjá byggingafulltrúa og það end-
aði með að ég kom upp húsinu fyrir
mun minna fé en tilboðið hafði hljóðað
uppá. Á sömu leið fór með Verslunar-
skólann nýja. Ég tók það upp á reikn-
ing og hægt var að flytja 9 mánuðum
fyrr í skólann en um var talað, þá gátu
þeir selt gamla skólann og notað þann
pening í bygginguna.
Ísbjörninn og Nýju Sögu reisti ég
einnig með mínum mönnum og allt við-
hald Hótel Sögu sá ég löngum um. Ég
steypti arininn í Skrúði upp á verk-
stæði hjá mér.
Nýju Áburðarverksmiðjuna byggði
ég einnig upp á reikning og sömuleiðis
hús SÍS, sem nú er Íslandsbanki á
Kirkjusandi. Ég byggði Jófríðarstaði
og skólann við Landakot fyrir kaþól-
ikkana og þannig mætti lengi telja.
Það var mikil barátta í byggingar-
bransanum á þessum árum, og það
voru margir undrandi hverju mér var
trúað fyrir án þess að bjóða í verkin.
Það skipti öllu máli í þessu sam-
bandi hvað mér gekk vel að halda í
menn og hafði góðan mannskap.“
En hvernig gekk samstarfið við
arkitekta?
„Það gekk yfirleitt vel, ég starfaði
mikið með Sigvalda Thordarsyni, Alb-
ína dóttir hans vann hjá mér um tíma.
Einnig vann ég talsvert með Halldóri
H. Jónssyni, Guðmundi Kr. Kristins-
syni og Ferndinand Alfreðssyni, þeir
síðastnefndu teiknuðu m.a. Breiðholts-
kirkjuna sem ég byggði. Jósep Reynis
og Gísla Halldórssyni vann ég og með
– að ógleymdum Kjartani Sveinssyni,
ég byggði mjög mörg hús sem hann
teiknaði.
Mér taldist eitt sinn svo til að ég
hefði unnið, smátt og stórt, fyrir um
1.000 aðila á mínum ferli sem bygg-
ingameistari.“
Ég hef treyst mönnum
Hvað þurfa byggingameistarar að
hafa að leiðarljósi?
„Vandvirkni númer eitt og að hafa
allt á hreinu svo maður geti rifið kjaft
ef nauðsynlegt reynist. Ég hef treyst
mönnum, ég hef ábyggilega farið bet-
ur út úr því en ef ég hefði engum
treyst. Það sem þú vilt að aðrir gjöri
þér, það skalt þú og þeim gjöra. Þetta
er hollt að hafa í huga og ekki erfitt að
muna.
Ég lenti aðeins einu sinni í málaferl-
um á minni starfsævi. Það var við
lögfræðiprófessor en ég vann þau
málaferli.“
En hvernig gekk að samræma allt
þetta heimilislífi?
„Ég og konan mín höfðum þá verka-
skiptingu að hún sá um allt heima og
það sem varðaði börnin en ég sá um að
hafa fyrir salti í grautinn.
Ég sagði við konuna: „Magga mín,
við skulum heldur láta okkur vanta
eitthvað af veraldlegum gæðum en
hugsa vel um börnin meðan þau þurfa
á okkur að halda.“ Þetta gerðum við og
gafst vel. Konan mín var einnig rukk-
ari hjá mér um mjög langt skeið og
fórst það afar vel úr hendi. Ég held að
það sé betra að konur rukki en karlar,
þeim gengur það betur. Menn eru mis-
jafnlega skuldseigir, verst var þegar
ekki var staðið við neitt af því sem sagt
var. Á hinn bóginn voru svo menn eins
og Emanúel Morthens sem hringdi í
hverri viku og spurði hver upphæðin
væri núna og bað að sækja hana til sín
strax.
Fór jafnan snemma á fætur og var
að störfum langt fram á kvöld
Breiðholtskirkjan er held ég eitt
vandasamasta hús í byggingu sem ég
veit um. Sem dæmi má nefna að tólf
límtré halda henni uppi – postularnir
tólf. Eitt stálrör er í toppnum, 40 senti-
metrar í þvermál úr ryðfríu stáli með
tólf götum. Þau þurftu að passa við göt
í límtrjánum. Ég og verkstjórinn, Örn
Erlendsson og kranamaðurinn vorum
þrír við að reisa þetta, þegar síðasti
boltinn small í tólfta gatið vorum við
stoltir og glaðir. Maður þurfti oft að
vera hugkvæmur í þessu starfi og
mennirnir sem unnu hjá mér voru það
líka. Ég hlustaði alltaf vel á það sem
þeir höfðu til málanna að leggja, það
varð til þess að ég fékk oft smiði þótt
aðrir væru í vandræðum.
Ég var svo heppinn að á þessu 50
ára tímabili sem ég var í bygginga-
bransanum varð ekkert slys sem tal-
andi er um enda var ég harður á að
ganga vel frá öllum vinnupöllum, hafði
öryggisatriði á oddinum.“
En hvernig fór Kristinn að því að
sinna svínabúskap jafnhliða öllum
þessum umsvifamiklu byggingafram-
kvæmdum?
„Ég fór jafnan snemma á fætur og
var að störfum langt fram á kvöld, ég
var latur sem smástrákur, en það fór
af þegar pabbi dó,“ segir Kristinn.
„Þegar ég ákvað að kaupa svínabú
að Straumi 1959 gekk ég á fund banka-
stjóra. Hann vildi ekkert fyrir mig
gera en sagði þó: „Ungi maður, þú átt
ekki að venja þig á að kaupa nema það
sem þú átt peninga fyrir.“
Ég svaraði: „Ég ætla að kaupa þetta
og kemst einhvern veginn í gegnum
það, en eitt vil ég biðja þig að gera fyrir
mig – það er að vera ekki að ráðleggja
ungu fólki, þú ert ekki maður til þess.“
Ég hafði farið að Straumi og hitt
Bjarna Blómsturberg sem kvaðst ekki
vilja eiga svínabú með mér eða öðrum.
Eftir viðtalið við bankastjórann fór ég
aftur að Straumi og segi Bjarna mála-
lokin. Þá segir Bjarni: „Ég vil annars
eiga þetta með þér.“ Svo bauð hann
mér lán til kaupa á hinum helmingi
svínabúsins, en ég fór aðra leið, ég
setti Moskvítsbíl sem ég átti upp í
kaupin og ferðaðist svo á reiðhjóli
næstu mánuði.
Ég rak svínabú eftir þetta þar til
síðasta ár. Eftir að Bjarni seldi sinn
hlut í svínabúinu á Straumi þá átti ég
búið með Sigurjóni Ragnarssyni og
Ragnar Guðlaugssyni á Hressingar-
skálanum. Þegar verðið lækkaði á
svínakjöti settum við upp kjúklingabú
og rákum það um tíma. Mengunin frá
álverinu gerði það hins vegar að verk-
um að við urðum að hörfa þaðan í
burtu. Ég keypti þá lítinn blett í Mos-
fellssveit sem ég smábætti við. Þar
byrjaði ég með þrjár gyltur og einn
grís, hirti þetta á kvöldin eftir að hafa
gefið skepnunum matarafganga frá
Hressingarskálanum, Loftleiðum og
fleiri stöðum sem ég hafði smalað sam-
an og soðið í rafmagnspotti. Smám
saman stækkaði ég svo búið og vann
við það öll kvöld og allar helgar nema
hvað ég fór í bíltúr á sunnudögum með
konuna og börnin.
Þess má geta að Friðgeir sonur
minn starfaði með mér í yfir tuttugu
ár, og okkur kom vel saman.
Mér varð stundum hugsað til þess
þegar ég var að smala heima upp um
fjöll og var svo þreyttur að ég skjögr-
aði á fótunum en lagðist svo við læk til
að drekka og spratt að því loknu upp
tvíefldur og hljóp heim í einum spretti.
Ég hugsaði þegar erfitt var í bygg-
ingabransanaum: „Ja, ég gafst ekki
upp í fjallinu heima, ég fer ekki að gef-
ast upp núna.“ Ég hef alltaf sótt mik-
inn styrk til æskuminninganna, ég
vann í anda minna góðu og heiðarlegu
foreldra – það var mitt mottó í lífinu.“
nu heima…
Morgunblaðið/Golli
Kristinn Sveinsson var byggingaraðili að húsi sem Sambandið reisti við Kirkju-
sand en Íslandsbanki á núna.
gudrung@mbl.is
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 2. MARS 2003 B 5
Sjúkra-, aðhalds-, flug- og nuddsokkar
Apótekin, lyfjaverslanir og fleiri
Bylting í fótameðferð
Sjúkra-, aðhalds-,
flug- og nudd-
sokkar.
Græðandi,
losar þig við fótrakann
SOLIDEA
BAS ET COLLANTS
YOGASTÖÐIN HEILSUBÓT
Síðumúla 15, s. 5885711 og 6946103
Námskeið í HATHA-yoga
Morguntímar, hádegistímar,
síðdegistímar og kvöldtímar.
Sértímar fyrir barnshafandi konur
Kynning og ráðgjöf í Lyfju
Mánudaginn 03. mars Spönginni
Mánudaginn 03. mars Setberg
Þriðjudaginn 04. mars Laugaveg
Miðvikudag 05. mars Laugaveg
Fimmtudag 06. mars Apótekið Iðufelli
Föstudaginn 07. mars Lyfja Garðatorg
Föstudaginn 07. mars Lyfja Kringlunni
KarinHerzog
tilboð í verslunum Lyfju
Gjöfin þín þegar keyptir eru tveir hlutir í Karin Herzog:
Snyrtibudda með
Súrefnismaska 50 ml
Vitami H Cream 5 ml
Mild Scrub 5 ml
Gjöfin er að verðmæti
kr. 4.730,-
AUGLÝSINGADEILD
netfang: augl@mbl.is eða sími 569 1111