Morgunblaðið - 04.05.2003, Blaðsíða 20

Hinir stökkbreyttu í
nýjum hasarævintýrum
X-Men 2 eftir Bryan
Singer frumsýnd
hérlendis um helgina

FRANSKI leikstjórinn Pat-
rice Chereau, sem þekktastur
er fyrir hina umdeildu kynlífs-
mynd Intimacy og Son Frére/
Bróðir hans, sem vann silf-
urbjörninn í Berlín í ár, er að
undirbúa nútímalega kvik-
myndaútgáfu af skáldsögunni
Sulti eftir norska rithöfundinn
Knut Hamsun. Sultur var áður
kvikmyndaður árið 1966 af
Dananum Henning Carlsen og
fékk sænski leikarinn Per Oscarsson þá leik-
araverðlaunin í Cannes fyrir leik sinn í aðalhlutverk-
inu. Í Cannes 2003 verður Patrice Chereau hins
vegar í hlutverki dómnefndarformanns.
Frakki filmar Hamsun
Patrice Chereau:
Sultur.

HIN ódauðlega sænska
kynbomba Anita Ekberg,
sem Federico Fellini gerði að
tákni nútímalostans þegar
hann lét hana baða sig í
svörtum samkvæmiskjól í
Trevi-gosbrunninum í Róm í
La Dolce Vita/Hið ljúfa líf,
hefur tekið að sér aðal-
hlutverk í nýrri gamanmynd
sænska leikstjórans Suzanne
Osten. Myndin heitir Walther
og Virginia og er að sögn Ostens ástarsaga úr
leikhúslífinu. Ekberg, sem nú er 71 árs að aldri,
mun þar leika á móti Etienne Glaser. Hún hefur
búið á Ítalíu og lítið leikið eða komið fram op-
inberlega þar til hún þiggur þetta hlutverk.
Anita Ekberg snýr aftur
Anita Ekberg:
Ellismellur?

BANDARÍSKA leikkonan
Joan Allen, sem þrívegis hef-
ur verið tilnefnd til ósk-
arsverðlauna, er um þessar
mundir að leika annað aðal-
hlutverkanna í nýrri mynd
breska leikstjórans Sally
Potter. Myndin heitir Yes og
er lýst sem „ástríðufullri ást-
arsögu um gifta bandaríska
vísindakonu og líbanskan
matreiðslumann í útlegð í
London.“ Sally Potter er kunn af óvenjulegum
myndum á borð við Orlando, The Tango Lesson
og The Man Who Cried. Meðal annarra leikara í
Yes eru Simon Abkarian og Sam Neill.
Allen segir já við Potter
Joan Allen: For-
boðnar ástir.

TÖKUR standa nú yfir á
nýjustu mynd sænska leik-
stjórans Lasse Hallström
vestra. Hún heitir An Unfin-
ished Life og fjallar um unga
konu sem neyðist til að flytja
með dóttur sína inná fyrrum
tengdaföður sinn. Þessi tvö
aðalhlutverk leika Jennifer
Lopez og Robert Redford, en
í öðrum helstu hlutverkum
eru Morgan Freeman og
Damian Lewis, sem síðast
léku saman í hinni ótrúlega vondu Dreamcatch-
er, Josh Lucas og Camryn Manheim.
Redford og Lopez hjá Hallström
Robert Redford:
Í sambúð með
Lopez.

SÆNSKA gamanmyndin
Kopps eða Löggur hefur
reynst leikstjóranum og
handritshöfundinum unga
Josef Fares farsæl sem
næsta verk á eftir smellinum
Jalla! Jalla! en Kopps hefur
selt 704 þúsund að-
göngumiða í heimalandinu til
þessa og var helsta ástæða
þess að aðsókn jókst að
sænskum bíóum um 15% í
febrúar s.l. og hlutur inn-
lendrar framleiðslu rúmlega tvöfaldaðist miðað
við sama tíma í fyrra (33%). Nú hefur framleið-
andi Kopps, Lars Jönsson, selt bandaríska Col-
umbia-félaginu og Happy Madison-félagi Adams
Sandler endurgerðarrétt á Kopps enda fellur
sagan vel að amerískum smekk. Þar segir frá
löggunum í friðsömum smábæ sem drekka kaffi
dag út og dag inn því engir eru glæpirnir. Þegar
hagræðingaröflin sjá sér leik á borði og hyggjast
leggja lögreglustöðina niður grípa löggurnar til
sinna ráða til að auka afbrotin í þorpinu.
Sandler endurgerir Fares
Adam Sandler:
Löggulíf til inn-
flutnings.
„ÉG HAFÐI gengið með þá hug-
mynd lengi að gera bíómynd þar
sem spunavinna með leikurum
legði grunn að handriti sem síðan
væri skrifað með hefðbundnum
hætti fyrir sjálfar tökurnar,“ seg-
ir Ragnar Bragason leikstjóri, en
í næsta mánuði byrjar hann tök-
ur á slíkri bíómynd í samvinnu
við Vesturport. Aðalhlutverkin í
myndinni, sem ber vinnuheitið
Kvikyndi, leika Ingvar E. Sig-
urðsson, Gísli Örn Garðarsson,
Nanna Kristín Magnúsdóttir,
Ólafur Darri Ólafsson, Nína
Dögg Filippusdóttir, Björn Hlyn-
ur Haraldsson, Agnar Jón Eg-
ilsson og Víkingur Kristjánsson.
Aðeins leikstjórinn
með heildaryfirsýn
Ragnar segir að hann hafi unn-
ið áður með hluta þessa hóps að
fyrri kvikmyndaverkum sínum,
Fíaskó og Villiljósum. „Um mitt
síðasta sumar hafði ég svo sam-
band við Vesturportara sem þá
voru að æfa Rómeó og Júlíu. Mig
langaði til að vinna með þeim
vegna þess að ég vissi að þau
hafa metnað til og brennandi
áhuga á að reyna nýja sköpun án
þess að efnahagslegur ávinning-
ur af henni sé tryggður; þau vilja
gera eitthvað sem skiptir máli.
Síðla sumars 2002 hitti ég svo
hvern leikara fyrir sig á einstak-
lingsfundum og við sköpuðum
uppskáldaða persónu, byggða á
raunverulegri fyrirmynd. Í fram-
haldi tók við spunaferli þar sem
persónurnar hittu hver aðra í
mismunandi aðstæðum. Leikur-
unum var bannað að ræða per-
sónur sínar hver við annan,
þannig að enginn er meðvitaður
um eða hefur yfirsýn yfir söguna
í heild, sem fæðist með þessum
hætti smátt og smátt, nema leik-
stjórinn.“
Þegar samstarf þeirra Vestur-
portara hófst var Ragnar kominn
með hugmyndir um efnisstef en
alls ekki um söguþráð. „Mig
langaði að vinna með ákveðna til-
finningu, sem ég gæti lýst með
einu orði: Fjölskyldutengsl,
hvaða áhrif fjölskyldur hafa á líf
fólks. Þetta stef hefur enn ekki
tekið á sig hefðbundið fjölskyldu-
form á spunaferlinu, enda getur
birtingarmynd fjölskyldunnar
verið með ólíkum hætti.“
Eins og heimildarmynd
um raunverulegt fólk
Hvað áttu við þegar þú talar
um uppskáldaðar persónur
byggðar á raunverulegri fyrir-
mynd?
„Í upphafi vinnunnar í fyrra-
sumar lagði ég á það áherslu við
leikarana að persónurnar sem
þeir kæmu með til mín og vildu
túlka væru ekki uppskáldaðar frá
grunni heldur byggðar á einstak-
lingseinkennum eða hegðunar-
mynstri fólks sem viðkomandi
þekkti persónulega. Þannig var
byrjað en síðan vex og breytist
persónan í samstarfsferlinu. Að
lokum verður hún uppskálduð
þótt hún hafi þessa rót í raun-
veruleikanum. Ég legg mikið upp
úr því að myndin nái ástandi
heimildarmyndar – að áhorfand-
anum líði eins og hann sé að
horfa á heimildarmynd um raun-
verulegt fólk“
Þannig segir hann að orðið hafi
til persónur sem honum myndi
aldrei hafa tekist að skapa einum
og sér í venjulegu kvikmynda-
handriti. „Mér hefði hreinlega
aldrei dottið þær í hug. Og út-
koman fellur ekki inní helstu
kvikmyndagerðir; hún er ekki
gamanmynd, ekki drama, en lýt-
ur sínum eigin lögmálum.“ Sem
dæmi um hliðstæður við vinnu-
brögðin við Kvikyndi nefnir hann
allt frá frönsku nýbylgjunni, leik-
hús Peters Brooks og Stanisl-
avskís, myndir Johns Cassavetes
og ekki síst Mikes Leighs. „Ég
stefni að þessu jarðbundna
raunsæi sem einkennir mörg
verk þessara manna. Flestar
kvikmyndir koma að áhorfand-
anum með umsnúningana og há-
punktana fyrirfram ákveðna og
staðsetta; hetjurnar og andhetj-
urnar eru dregnar skýrum drátt-
um. En þessi organíska eða líf-
ræna vinnuaðferð, sem við höfum
beitt, leiðir til alls annars en fyr-
irsjáanlegrar niðurstöðu. Hug-
myndin á bak við Kvikyndi er að
bæta við nýrri vídd í íslenska
kvikmyndagerð, vekja með
áhorfandanum hugsanir og til-
finningar sem hann er ekki van-
ur.“
Jákvætt og neikvætt
Af hverju ber myndin vinnu-
heitið Kvikyndi?
„Mér finnst Kvikyndi bara svo
fallegt orð. Það getur haft bæði
jákvæða og neikvæða merkingu,
rétt eins og fólk hefur bæði já-
kvæðar og neikvæðar hliðar.“
Ragnar segir að við kvik-
myndaverkefni af þessu tagi dugi
hefðbundnar fjáröflunarleiðir
skammt. Ekki þýði að sækja um
framleiðslustyrk til erlendra
sjóða fyrr en handrit liggi fyrir.
„En við vonum að Kvikmynda-
miðstöð Íslands skilji hvert við
erum að fara þegar opnað verður
fyrir úthlutanir nú í sumar. Við
erum auk þess að vinna að samn-
ingum við einkafjárfesta; sem
betur fer eru til slíkir aðilar með
menningarlegan sans. En í
versta falli gerum við þessa
mynd fyrir 0 krónur. Þannig er
áhuginn. Í Kvikyndi eru ekki
gerðar markaðslegar málamiðl-
anir. Hún er þess eðlis að hún
bíður ekki eftir nokkru nema
sjálfu sér, þ.e. ferlið er þess eðlis
að ekki er hægt að skrifa eftir
það handrit og bíða svo í ár eftir
að hún verði fjármögnuð. Ís-
lenskt kvikmyndaumhverfi er
ekki sérstaklega til þess fallið að
leikstjórar þroskist og bæti við
sig. Margir hverjir sitja heima í
fjölda ára og bíða eftir styrkjum.
Til að verða að góðum kvik-
myndaleikstjóra þurfa menn að
gera myndir mjög reglulega.
Tim Blake Nelson
kemur til hjálpar
Hvað er fleira í deiglunni?
„Ýmis önnur verkefni,“ svarar
Ragnar, „og þeirra á meðal er
Hvíslarinn.“
Handrit þeirrar myndar var
tilnefnt til hinna virtu Sundance/
NHK Filmakers Award þetta ár-
ið, sem það besta í alþjóðlegri
handritsgerð. Í framhaldinu seg-
ist Ragnar hafa verið í sambandi
við ýmsa þekkta leikara, þar á
meðal óskarsverðlaunahafa, um
að taka þátt í myndinni. Ekkert
sé enn fast í hendi hvað það varð-
ar en þó sé frágengið að aðal-
hlutverkið verði í höndum Tims
Blakes Nelsons (O Brother
Where Art Thou, Minority Re-
port og The Good Girl).
„Handritið að Hvíslaranum
(The Whisperer) skrifaði ég
ásamt Marteini Þórissyni og er
framleiðslan í höndum Zik Zak
kvikmynda. Í stórum dráttum
fjallar sagan um mann sem fæð-
ist á Vestfjörðum árið 1968 með
náðargáfu sem reynist honum
bölvun í lífinu. Þetta er epísk
saga, sem nær fram til nútímans,
um einangraðan mann sem elst
upp með þeim persónum sem
Þau spinna, skapa og leika: Hinn kvikyndalegi leikhópur Vesturports.
Vil bæta nýrri vídd við
íslenska kvikmyndagerð
„Þessi organíska eða lífræna vinnuaðferð, sem við höfum beitt, leiðir til alls annars en fyrirsjáanlegrar nið-
urstöðu,“ segir Ragnar Bragason leikstjóri um samstarfsverkefni sitt og Vesturports, bíómyndina Kvikyndi
sem tekin verður í sumar. Hann segir Árna Þórarinssyni frá óvenjulegu sköpunarferli Kvikynda og einnig
frá Hvíslaranum sem hinn þekkti bandaríski leikari Tim Blake Nelson hefur tekið að sér aðalhlutverkið í.
Ljósmynd/Friðrik Örn
Ragnar Bragason: Áhrif fjölskyldunnar á líf okkar …