Morgunblaðið - 04.05.2003, Blaðsíða 21

hann les í 19. aldar bókmenntum og
spinnur í kringum sig vef þar sem
mörk ímyndunar og veruleika eru
óljós. Charles Dickens, Herman
Melville og Edgar Allan Poe eiga
stóra hluti í mér og þetta er – þó
það hljómi undarlega – túlkun á
minni sjálfsævisögu,“ segir Ragnar
og brosir.
„Ég hafði ekki gert mér neinar
stórar grillur um að Hvíslarinn yrði
mynd sem ég fengi fjármagnaða á
næstu árum enda mjög viðamikið
verkefni og kostnaðaráætlun hljóð-
ar upp á rúmar 500 milljónir króna.
En eftir að ég var tilnefndur til
Sundance-verðlaunanna fór boltinn
að rúlla. Tim Blake Nelson, sem
sjálfur er afkastamikill handritshöf-
undur og leikstjóri, var formaður
fimm manna dómnefndar sem fór
yfir tilnefndu handritin. Hann barð-
ist víst hetjulega ásamt öðrum dóm-
nefndarmeðlimi fyrir því að við
myndum vinna en varð að lúta í
lægra haldi. Samt má segja að verk-
efnið hafi fengið bónusvinninginn
því hann hafði í framhaldinu sam-
band og krafðist þess að fá að taka
þátt í þessu með mér. Tim Blake er
vel tengdur í kvikmyndaheiminum í
Bandaríkjunum og svo skemmtilega
vildi til að hann þekkti persónulega
þá leikara sem ég hafði sett niður á
draumalistann minn. Handrit liggja
því þvæld á náttborðum víðsvegar
um Hollywood þessa dagana,“ glott-
ir leikstjórinn.
Ragnar segist þó ekkert vera að
fara á límingunum yfir þessu. „Mað-
ur hefur lært að ekkert er öruggt í
undarlegum heimi kvikmyndanna.
En ef þetta gerist væri það frábært.
Ef ekki hefur maður að minnsta
kosti eitthvað skemmtilegt að segja
barnabörnunum.“
Hann bætir við að enn togi for-
tíðin líka í sig. „Núna í september
legg ég í kynningarferð til Þýska-
lands því mynd mín Fíaskó er að
fara þar í viðamikla kvikmynda-
húsadreifingu samtímis í átta borg-
um. Ég held að eitthvað um 25-30
eintök af myndinni verði í gangi til
að byrja með. Frumsýning verður
25. september.“
John Torturro, Tim Blake Nelson og
George Clooney í O Brother Where
Art Thou: Barðist fyrir Hvíslaranum.
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 4. MAÍ 2003 B 21
bíó
SAMSETTAR, flóknar, jafnvelþversagnakenndar persónureru aðalsmerki þeirra til-
tölulega fáu mynda sem Bryan Singer
hefur gert. Í söguheimi X-manna,
sem byggist eins og svo margar bíó-
myndir nútímans á teiknuðum has-
arblöðum, er mannkynið þrískipt. Í
fyrsta lagi er stökkbreyttur hluti
þess sem hefur ofurmannlega hæfi-
leika og nýtir þá til góðs, í öðru lagi
er stökkbreyttur hluti þess sem nýtir
þessa hæfileika til ills og í þriðja lagi
er hið „venjulega“ mannkyn sem
stendur hálfvanmáttugt gagnvart
hinum stökkbreyttu. Bryan Singer seg-
ir þennan söguheim endurspegla
okkar raunveruleika að því leyti að
þar sé ævinlega fjöldi manna sér á
parti vegna sérstakra eiginleika,
hæfileika eða uppruna og sú stað-
reynd sé undirrót sundrungar og
átaka í heiminum.
Fyrri myndin um X-Men (2000)
var dýrasta og viðamesta mynd Sing-
ers, kostaði um 70 milljónir dollara,
sem þó þykir ekki mikið á mæli-
kvarða Hollywoodhasarsins. Hún
náði þeim peningum inn aftur með
glæsibrag og miklu meira að auki.
Mönnum ber ekki saman um gæði
hennar og fyrir minn smekk var hún
mun stirðari kvikmynd en fyrri verk
Singers; hana skorti filmíska mýkt og
rennileika og engu líkara en Singer
hafi ekki fundið sig í stílfærðum
heimi hasarævintýrisins, öfugt við
hans fyrri athafnasvæði í myrkum
nútímanum. En þær fregnir berast
að X-Men 2 sé töluvert betur heppn-
að verk.
Bryan Singer er nú 36 ára að aldri.
Hann ólst upp í gyðingafjölskyldu í
New Jersey en æska hans er sögð lit-
uð af því að hann stofnaði ásamt
nokkrum félögum sínum sem ekki
voru gyðingar svokallaðan „Naz-
istaklúbb“. Hann hefur þó neitað því
að þar með hafi hann verið að hafna
uppruna sínum heldur hafi klúbbur
þessi gengið út á áhuga á heimsstyrj-
öldinni síðari. Starfsemi klúbbsins
var stöðvuð af móður Singers, sem
gerði hann meðvitaðri um sjálfan sig
og arfleifð gyðinga. Annar helsti
áhrifavaldur í æsku hans var kvik-
myndin og hann fór að fást við kvik-
myndagerð strax sem táningur.
Hann hóf nám við Sjónlistaskóla
New Yorkborgar og lauk námi í kvik-
myndagerð frá háskólanum í Suður-
Kaliforníu. Þar kynntist hann tveim-
ur framtíðarfélögum sínum í kvik-
myndagerðinni, tónskáldinu og
klipparanum John Ottman og framleið-
andanum Kenneth Kokin. Að námi
loknu gerði hann stuttmynd fyrir 16
þúsund dollara sem hét Lion’s Den
og fjallaði um vinahóp úr mennta-
skóla sem hittist aftur nokkrum ár-
um síðar og kemst að því að þeir eiga
minna sameiginlegt en þeir héldu.
Aðalhlutverkið lék Ethan Hawke, vinur
Singers úr menntaskóla.
Næst kom Public Access (1993),
bíómynd í fullri lengd í samstarfi við
fyrrnefnda Ottman og Kokin ásamt
handritshöfundinum Christopher
McQuarry, sem síðan samdi hið marg-
flókna handrit að The Usual Su-
spects. Í Public Access fást þeir Sing-
er og McQuarry við háskaleg áhrif
fjölmiðla á fámennt bandarískt dreif-
býlissamfélag og þótt myndin sé dá-
lítið seigfljótandi og á köflum vand-
ræðaleg eru áhrifin á margan hátt
býsna mögnuð. Þeir félagar springa
hins vegar út sem kvikmyndagerð-
armenn með full tök á miðlinum í The
Usual Suspects tveimur árum seinna.
Leikur þeirra með frásagnartæknina
er eitursnjall, margsnúin sagan af
fimm glæpamönnum, „góðkunn-
ingjum lögreglunnar“ og leitinni að
hinu dularfulla „illmenni“ Keyzer
Soze er jafn klókindaleg og úthugsuð
og hún er heillandi. The Usual Su-
spects er komin í hóp klassískra
krimma, full af hugviti og leynd-
ardómum, enda hreppti hún ekki að-
eins mikla aðsókn heldur fjölda við-
urkenninga, þar á meðal Óskara fyrir
handrit McQuarrys og leik Kevins Spa-
ceys.
Þriðja bíómynd Singers, Apt Pupil,
kom svo 1998 og olli mörgum von-
brigðum þótt leikstjórinn væri
greinilega að fást við söguefni úr
æsku sinni, þ.e. nazismann og gyð-
ingdóminn. McQuarry var fjarri hand-
ritsgerðinni sem byggðist á smásögu
eftir Stephen King um 16 ára náms-
mann sem fær áhuga sínum á naz-
istum fullnægt þegar hann uppgötv-
ar að gamall stríðsglæpamaður úr
þeirra hópi býr í grenndinni og beitir
hann kúgun.
Bryan Singer starfrækir eigið kvik-
myndafyrirtæki sem heitir Bad Hat
Harry Productions og er nafnið feng-
ið úr einni eftirlætismynda hans,
Jaws. Hann hefur lengi verið að und-
irbúa endurgerð sjónvarpsþáttanna
Battlestar Galactica frá því um 1980,
en sló henni á frest þegar hann tók að
sér að leikstýra framhaldinu af
X-Men. Vonandi verður Singer þó ekki
innlyksa í krónískum hasarblaðs-
ævintýrum Hollywoodiðnaðarins og
heldur áfram að rannsaka hin gráu
svæði illskunnar í mannfólkinu.
X-maður illskunnar
Hin gráu svæði illskunnar eru eftirlæt-
isviðfangsefni leikstjórans Bryans Sing-
ers. Hann segir sjálfur að til þess að
skilja illskuna í mannfólkinu sé nauðsyn-
legt að sýna henni og flóknu eðli hennar
tilhlýðilega virðingu, en ekki bara af-
greiða hana. Slík einföldun muni aldrei
koma í veg fyrir illsku. Til marks um
þetta viðhorf er auðvitað meistaraverk
Singers The Usual Suspects og að sínu
leyti einnig hasarævintýrið um X-Men, en
nú fyrir helgina var frumsýndur hérlendis
annar hluti þess.
er jafnan með atriði í myndum
sínum sem gerast í neðanjarð-
argöngum. „Ástæðan er sú,“
segir hann, „að þegar ég var
strákur fórum við í kajakferðir á
stöðuvatni einu. Til að komast
frá bátaleigunni og út á vatnið
urðum við að fara gegnum risa-
stór, stálvarin göng sem lágu
undir þjóðveginn. Ég naut þeirr-
ar ferðar í botn og síðan hefur
mér alltaf þótt einstaklega
gaman að fara gegnum göng,
akandi, gangandi eða siglandi.
Af einhverjum ástæðum heillar
þetta mig.“
Bryan Singer
Árni Þórarinsson
SVIPMYND
Acidophilus
H
á
g
æ
ð
a
fra
m
le
ið
sla
A
ll
ta
f
ó
d
ýr
ir
Fyrir meltingu
og maga
FRÁ
Selfoss
Þekking, reynsla og þjónusta í 60 ár
Sími
482 1980
Hvolsvöllur
Sími
487 8136
Tilboð óskast
í eftirfarandi tæki
Alhliða járnsmíði, pípulagnir,
vökvalagnir, viðgerðir og nýsmíði.
Gerum tilboð í stór og smá verkefni
Stenhoj 100 t pressa
Plötuvals 2000x4
Kantpressa 45 tonn
Súluborvél PK 031
Cidan plötukl. 1500x4
Kasto hjakksög
Ridgid snittvél-1822
Ridgid snittvél 2“
Kempi suðuvél 3500
Kempomat Mig suðuvél
Kempi TU20 Tig suðuvél
Kempi FU20 Mig suðuvél
SAF Plasmavél
PPV-FS260 Rennibekkur
TOS SN50B Rennibekkur
Radíalborvél VPU-2
CY-210 Bandsög
Slöngupressa FP P32M
Bandslípivél 75x2000
Tilboð berist á skrifstofu að
Austurvegi 69 Selfossi fyrir 15. maí
eða í tölvupósti velsmidja@vka.is
1971
1960
1966
1984
1970
1970
1989
1960
1984
1984
1984
1984
1984
1980
1984
1960
1999
1987
1989