Morgunblaðið - 17.08.2003, Blaðsíða 16

 KVIKMYNDIN The Passion
sem Mel Gibson leikstýrir eftir
píslarsögunni um krossfestingu
Krists hefur fengið yfir sig
dembu mótmæla frá trúar-
leiðtogum gyðinga og ka-
þólikka löngu fyrir frumsýn-
inguna, nú síðast frá
áhrifamiklum samtökum sem
nefnast The Anti-Defamation
League. Mótmælin snúast um
að myndin muni kynda undir
gyðingahatri og segir framkvæmdastjóri samtak-
anna að hún lýsi gyðingum og foringjum þeirra
ótvírætt sem ábyrgum fyrir krossfestingunni. Tals-
maður Gibsons segir engan sem tengist myndinni
hafa nokkurn áhuga á að sverta gyðinga eða annað
fólk yfirleitt. „Þetta er kvikmynd um kærleika, von
og fyrirgefningu.“ Mel Gibson, sem er strangtrúað-
ur kaþólikki, framleiðir myndina sjálfur og leggur til
25 milljónir dollara af kostnaðinum. Hann hefur
sagt að heilagur andi hafi unnið gegnum sig við
gerð myndarinnar. Jim Caviezel leikur Krist.
Mótmæli dynja á
Kristsmynd Gibsons
Mel Gibson: Ær-
andi gagnrýni.
 ÞEIR Eric Rohmer og Jean-
Luc Godard teljast til höfuð-
snillinga franskrar kvikmynda-
gerðar og þótt þeir séu nú vel
við aldur, Rohmer 83 ára og
Godard 73 ára, eru þeir enn að
búa til bíómyndir. Um þessar
mundir er Rohmer að ljúka við
Triple agent, sem fjallar um
njósnir og tvöfeldni eða, eins
og titillinn gefur til kynna, þre-
feldni. Godard, hins vegar, er að
vinna við Notre musique eða Okkar tónlist. Báðar
þessar myndir gömlu meistaranna eru væntan-
legar á næsta ári.
Gamlir snillingar enn að störfum
Eric Rohmer:
Grár en sígrænn.
 TVEIR af þekktustu leik-
stjórum tveggja kynslóða í
Danmörku Lars von Trier og
Jörgen Leth standa saman að
gerð heimildamyndarinnar De
fem bespænd/ Hindranirnar
fimm sem valin hefur verið til
keppni á Feneyjahátíðinni 27.
ágúst til 6. september. Mynd-
inni er lýst sem „rannsóknar-
leiðangri inn í fyrirbærið kvik-
myndagerð,“ og fylgir Leth
eftir á meðan hann endur-
uppgötvar og endurgerir eina af fyrstu myndum
sínum Det perfekte menneske/Hin fullkomna
manneskja sem von Trier leit á sem „lítið meist-
araverk“ þegar hann sá hana í kvikmyndaskól-
anum. Í De fem bespænd fær dogmafrömuðurinn
Leth til að gera fimm nýjar útgáfur af gömlu mynd-
inni eftir þeim reglum sem sá fyrrnefndi setur.
Von Trier og Leth
saman í Feneyjakeppni
Lars von Trier:
Ögrar starfs-
bróður.
TVEIR fremstu og vinsælustu leikstjórar
Norðurlanda, Svíinn Lukas Moodysson og
Daninn Susanne Bier eru um þessar mundir
að hefja tökur á næstu kvikmyndum sínum
eftir mikla velgengni þeirra síðustu, Lilja 4-
Ever og Elsker dig for evigt, sem báðar voru
sýndar hérlendis á árinu við góðar undirtektir.
Mynd Moodyssons hefur enn ekki hlotið
nafn en er dramatískt verk úr nútímanum. Hann er að venju fáorður um fyrirhugað
verkefni en segir í yfirlýsingu að myndin fjalli um „föður og son og stúlku og vin.“
Aðalhlutverkin leika Thorsten Flinck, Björn Almroth, Sanna Brading og Goran Marj-
anovic. Framleiðandi Moodyssons Lars Jönsson segir að handritið, sem leikstjórinn
skrifar sjálfur eins og fyrr, hafi „alla þá eiginleika sem við erum farin að vænta frá
Moodysson. Það er mjög frumlegt, bæði fyndið og hræðilegt, ögrandi og áhrifamik-
ið.“ Frumsýning er áætluð haustið 2004.
Susanne Bier hefur gefið sinni mynd, sem hún semur handrit að í félagi við And-
ers Thomas Jensen eins og fyrri daginn, vinnutitilinn Bræður. Hún segir að myndin
verði eins konar framþróun á sömu viðfangsefnum og Elsker dig for evigt. „Við höf-
um áhuga á þeim skilyrðum sem ástinni eru búin í nútímanum,“ segir hún. „Hvern-
ig við höndlum hana þegar allt virðist svo auðvelt en er það ekki í raun og veru.“
Frumsýning er áætluð í vor.
Bier og Moodys-
son að byrja á
nýjum myndum
Lukas Moodysson: Fjölskyldu-
drama.
Þ
AÐ ferli er allt hið at-
hyglisverðasta því
það gefur raunsanna
innsýn í hvað gerist á
bak við tjöldin – hvað
bíður ungra manna úti á al-
þjóðakvikmyndamarkaðnum.
Þeir Marteinn og Renfroe
höfðu lítið annað á milli hand-
anna en eldmóðinn og góða
hugmynd er þeir lögðu í slag-
inn.
Í meðbyr og mótvindi
„Upphaflega vildum við gera
myndina að samvinnnuverkefni
milli Kanada og Íslands,“ segir
Marteinn. „Þegar kanadískir
framleiðendur náðu ekki að
koma myndinni á koppinn kom
inn í málið Thomas Mai, sem
var sölustjóri hjá Trust Film
(söludeild Zentropa), en hann
var að stofna fyrirtækið Zent-
America í Bandaríkjunum. Allt
gekk ágætlega í byrjun, Frið-
rik Þór kom líka að myndinni
og vilyrði frá Kvikmyndasjóði.
Við vorum búnir að velja töku-
Hið margumtalaða lokaútlit
verka („final cut“), er sjaldnast
alfarið í höndum leikstjóranna,
jafnvel þótt þeir séu virtir og
reyndir.“
Ómetanleg reynsla
„En hvað getur maður sagt?
Þeir komu henni að minnsta
kosti á koppinn. Og stundum
hafa framleiðendur rétt fyrir
sér. Þetta er ekkert nýtt í
bransanum, ég held að flestir
leikstjórar hafi lent í svipuðum
málum (t.d. Terry Gilliam og
Brazil; Ridley Scott og Leg-
end). Maður bara lærir á þetta,
glottir og gerir næstu mynd.
Eins og Udo Kier sagði: „It’s
only a movie.““
Marteinn segir þá Jeff með
mörg járn í eldinum: Stray
Toasters, byggða á samnefndri
grafískri skáldsögu Bills
Sienkiewicz sem mun vinna
með þeim að handritsgerðinni;
Hans og Grétu – nútímaútgáfu
með „kynlífi, dópi og rokki“,
ennfremur ónefnda mynd
byggða á „Den forsvundne
fuldmægtig“, sögu danska rit-
höfundarinns Hans Scherfig,
og Rufus Strangeboy.
„Mig langar líka mikið til að
gera mynd á Íslandi, sem ég
sakna, enda hef ég ekki komið
heim í meira en tvö ár,“ segir
Marteinn, „og þá líklega eftir
gömlu handriti sem ég ætla að
endurvinna, en það kallast Exit
og er byggt á sönnum atburð-
um sem gerðust á Skeiðarár-
sandi, 1982 að mig minnir, er
þar var myrt frönsk stúlka. Við
erum líka að vinna að Drakúla-
mynd med Udo og vísinda-
skáldsöguvestra sem yrði tek-
inn á Íslandi med Lance og
Udo og vonandi íslenskum leik-
urum. Svo er bara að sjá hvað
af þessum verkefnum fær
mestan meðbyr. Þetta hefur
verið dýrmæt reynsla; við er-
um stoltir af myndinni okkar
og ég er alveg tilbúinn til að
ganga í gegnum þetta allt aft-
ur,“ segir Marteinn Þórsson að
lokum. Stefnt er að frumsýn-
ingu 1.0 undir árslok.
„Fjör í Hollywood!“ segir
Marteinn. „Ég flaug til Los
Angeles í byrjun febrúar og
hitti manninn og undirbúning-
ur fór í fullan gang. Það var
gerður samningur við Media-
Pro Pictures í Búkarest og við
Jeff héldum þangað um miðjan
mars. Í Búkarest vorum við
mjög heppnir með tökustaði,
réðum leikara til viðbótar, en
frá upphafi höfðu þau Deborah
Kara Unger og Udo Kier verið
með. Lance Henriksen var ráð-
inn á barnum á Marriott-hót-
elinu í Búkarest.“
Marteinn segir þessa valin-
kunnu skapgerðarleikara, sem
báðir eru kunnir fyrir túlkun
oftast heldur óheflaðra ein-
staklinga í fjölda mynda, báða
sómamenn sem einkar gott sé
að vinna með. Fyrsta flokks at-
vinnumenn og drengi góða.
„Þá gengu nokkrir mjög góð-
ir Rúmenar til liðs við okkur
svo og Bretinn Bruce Payne.
Eggert Ketilsson kom frá Ís-
landi og hannaði leikmynd;
Maria Valles hannaði búninga
og var ómissandi við gerð
myndarinnar. Tökumaðurinn
okkar er Chris Soos (með frá
byrjun, frægur í tónlistar-
myndbanda- og auglýsinga-
heiminum, tók m.a. BMW-
stuttmyndina The Ride fyrir
Guy Ritchie). Og klipparinnn
okkar, Dan Sadler, er frá Tor-
onto. Það merkilega er að Jeff,
ég, Chris og Dan vorum allir
saman í kvikmyndaskóla og
það eru nákvæmlega 10 ár síð-
an við útskrifuðumst.“
Kvikmyndatökum lauk á
réttum tíma í Rúmeníu og
eftirvinnslan er í fullum gangi í
Hollywood en þeir Marteinn og
Jeff eru enn að fóta sig í kerf-
inu því nú ráku þeir sig á að
framleiðendurnir sem lögðu
peninga í 1.0 og hrundu henni í
framkvæmd vildu vera með í
ráðum varðandi endanlega
klippingu myndarinnar og tón-
listarval.
„Slík samvinna er í rauninni
almenn og eðlileg,“ segir Mar-
teinn, „þegar um er að ræða
fyrstu mynd leikstjóra og ekk-
ert við því að segja.
staði í Winnipeg í Manitoba,
norskir aðilar ætluðu að koma
með fjármagn í verkið og eitt-
hvert japanskt fyrirtæki kom
með 500.000 dollara. Nokkur
önnur svæði voru seld, og allt
byggt á handritinu sem við Jeff
skrifuðum og litlum filmustúf
(„trailer“) sem við höfðum tek-
ið í Toronto. Við höfðum líka
sett upp vefsíðu, gert „story-
board“, búið til flottan pakka
sem gekk vel í kaupendur.“
Fram að því að ZentAmerica
kom til sögunnar höfðu þeir
Marteinn og Jeff lagt til hverja
einustu krónu og nánast alla
vinnu sem unnin hafði verið við
1.0.
„Í júlí á síðasta ári vorum við
búnir að ráða Adrien Brody
(nýbúinn að leika titilhlutverk-
ið í The Pianist) í aðalhlut-
verkið, en Winnipeg gekk ekki
vegna þess að Kanadamenn
vildu gera myndina að „union“-
mynd, þrátt fyrir að framlag
okkar Renfroe væri komið í 2,7
milljónir Bandaríkjadala.
Þannig að Winnipeg var ekki
lengur inni og við fórum að
skoða Varsjá í staðinn.“
Í næsta kafla gerðar mynd-
arinnar 1.0 upplifðu þeir Jeff
og Marteinn enn og aftur þau
gömlu sannindi að fjármögnun
er ekki fyrir hendi fyrr en pen-
ingarnir eru komnir því Norð-
mennirnir duttu út og einnig
Brody. Framleiðendurnir
fundu einhvern auðkýfing, tví-
menningarnir réðu Jeremy
Sisto í aðalhlutverkið og það
leit út fyrir að myndin yrði
tekin í Varsjá. En milljóna-
mæringurinn reyndist mark-
laus pabbastrákur sem hafði
ekkert umboð fyrir auðæfi föð-
ur síns.
Tvímenningarnir tóku hverju
mótlæti sem nýrri og dýrmætri
reynslu og efldust við hverja
raun. Fengu til liðs við sig
framleiðandann Chris Sievern-
ich, sem á að baki vel þekktar
gæðamyndir eins og Paris,
Texas og Nurse Betty, en hann
var nýbúinn að stofna Armada
Pictures. Í framhaldi af því
voru samningar gerðir á milli
Armada og ZentAmerica.
Ungir kvikmyndagerðarmenn reynslunni ríkari eftir langt og strangt ferðalag 1.0
Þetta er bara bíómynd!
Kvikmyndagerðarmenn kom-
ast fljótt að því að þeirra
starf er ekkert spaug, öfugt
við það sem margir álíta þeg-
ar þeir virða fyrir sér allt
húllumhæið og glamúrinn í
kringum frumsýningarnar. Því
hafa Marteinn Þórsson og
Jeff Renfroe félagi hans
fengið að kynnast á undan-
förnum misserum í erfiðri
baráttu við að gera myndina
1.0 að veruleika. Sæbjörn
Valdimarsson náði tali af
Marteini í Hollywood þar sem
þeir félagar eru önnum kafnir
við eftirvinnsluna. Jeff Renfroe og Marteinn Þórsson: Mótlætið var dýrmæt reynsla…
saebjorn@mbl.is
Sérgrein: Löggur
og íþróttakappar
Mynd Rons Shelton
Hollywood Homi-
cide frumsýnd hér-
lendis um helgina