Morgunblaðið - 07.09.2003, Blaðsíða 16

Silfurrefurinn Suther-
land í ræningjahópi
Spennumyndin
The Italian Job
frumsýnd hér-
lendis um helgina

ÍTALSKI meist-
arinn Bernardo
Bertolucci er enn
á ný orðinn um-
deildur og útlit fyr-
ir að nýjasta mynd
hans verði rit-
skoðuð svo hún fá-
ist sýnd í Banda-
ríkjunum. Myndin
heitir The Dream-
ers eða Draum-
órafólkið og byggir Bertolucci þar á eigin æsku-
minningum um það þroskastig þegar kynhvötin
vaknar. Hann sviðsetur söguna á tímum stúd-
entauppreisnanna í París árið 1968 en hún lýsir
samskiptum amerísks skiptinema og franskra
systkina sem loka sig inni í húsi foreldranna þegar
þau eru í burtu. Myndin, sem frumsýnd var á Fen-
eyjahátíðinni, er sögð innihalda mjög opinskáar
kynlífssenur, m.a. atriði sem jaðra við sifjaspell.
Bertolucci, sem ekki er óvanur fjaðrafoki af þessu
tagi eftir að Síðasti tangó í París gerði allt vitlaust
árið 1972, kveðst undir það búinn að bandarískir
áhorfendur fái ekki að sjá sömu útgáfu og sýnd
verður í Evrópu. Aðalhlutverkin í The Dreamers
leika lítt þekktir leikarar, Michael Pitt, Eva Green
og Louis Garrel.
Bertolucci klipptur og skorinn?
The Dreamers: Bertolucci
með leikurum sínum.

„HANN er efnilegasti nýliði
norrænnar kvikmyndagerðar
síðan Lars von Trier kom
fram.“ Þetta sagði franski
gagnrýnandinn Grégory Val-
ens um danska kvikmynda-
leikstjórann Christoffer Boe
og mynd hans Reconst-
ruction þegar tilkynnt var að
hann hlyti verðlaun FI-
PRESCI, alþjóðasamtaka
kvikmyndagagnrýnenda í ár
fyrir besta leikstjórn. Re-
construction hefur vakið
gríðarlega athygli undan-
farna mánuði án þess að hafa
enn verið frumsýnd í heima-
landi höfundarins. Hún hreppti tvenn verðlaun á
kvikmyndahátíðinni í Cannes í vor, gullkameruna,
Camera d’or og verðlaun gagnrýnenda til ungra
leikstjóra. Nýlega vann myndin Amandaverðlaun til
handa besta norræna nýliðanum á hátíðinni í
Haugasundi í Noregi. Reconstruction er „róm-
antískt drama með sálfræðilegum undirtóni“, og
lýsir sólarhringslöngu ástarævintýri tveggja leit-
andi sálna sem Nikolaj Lie Kaas og Marie Bonne-
vie leika. Frumsýning í Danmörku verður 29. sept-
ember.
Boe með byr í seglin
Á verðlaunapalli í
Cannes: Christ-
offer Boe.

BANDARÍSKU grín-
höfundarnir Peter og
Bobby Farrelly fást í
næstu mynd sinni við
hlutskipti símaství-
bura sem stefna til
Hollywood og geta
ekki losnað hvor við
annan. Myndin heitir
auðvitað Stuck On
You og verður frum-
sýnd í desember. Að-
alhlutverkin leika Greg Kinnear og Matt Damon.
Farrelly-bræður um
tvíburabræður
Farrellybræður: Áfastir
tvíburar.

BANDARÍSKI leikstjórinn
Sydney Pollack, sem hefur
ekki leikstýrt nýrri bíómynd síð-
an klúðrið Random Hearts
birtist árið 1999, er að ganga
frá samningum um að stýra
kvikmyndun skáldsögunnar
Shockproof Sydney Skate eft-
ir Marijane Meaker, en hún
kom út fyrir þremur áratugum.
Steve Kloves, sem samið hefur
handrit að öllum Harry Potter-
myndunum, er að vinna að handritsgerðinni. Þar
segir frá ungum manni sem er að hefja háskólanám
en verður ástfanginn af ungri fyrirsætu sem svo vill
til að lesbísk móðir hans er einnig ástfangin af. Hef-
ur fólkið ekki heyrt um 101 Reykjavík? Pollack
mun væntanlega einnig leikstýra á næstunni dram-
anu The Interpreter, sem gerist á vettvangi Sam-
einuðu þjóðanna og Nicole Kidman á að leika aðal-
hlutverkið í.
Sydney leikstýrir Sydney
Sydney Pollack:
101 USA?
„ÞAÐ var mjög erfitt að gera
myndina enda enginn hægðar-
leikur að fá nægilegt fjármagn til
verksins,“ segir Sólveig Anspach,
leikstjóri og handritshöfundur
Stormy Weather eða Stormviðr-
is, en myndin verður frumsýnd
hérlendis fimmtudaginn 18. sept-
ember og hefjast almennar sýn-
ingar daginn eftir. „Ég er á því að
það hafi fyrst og fremst verið
vegna viðfangsefnisins sem menn
hræddust að taka þátt í verkefn-
inu, – að það hafi þótt of þungt.
En eftir að þessir sömu sáu út-
komuna hafa margir þeirra kom-
ið til mín og beðist afsökunar á
því að hafa ekki haft meiri trú á
myndinni. Hið sama var reyndar
upp á teningnum þegar ég gerði
Haut les coeurs!“
Stormy Weather segir frá
frönskum geðlækni (Elodie
Bouchez) sem fyrir tilviljun geng-
ur fram á umkomulausa konu á
lestarstöð í París og virðist hún í
eins konar losti. Konan, sem
skáldkonan Didda leikur, verður
skjólstæðingur hennar, en hverf-
ur af spítalanum. Geðlæknirinn
kemst að því að hún er íslensk og
fer á eftir henni til Vestmanna-
eyja. Á daginn kemur að þörf
læknisins fyrir að hjálpa þessari
ókunnu konu er bundin þörf
hennar fyrir að hjálpa sjálfri sér.
Í öðrum aðalhlutverkum eru Balt-
asar Kormákur, sem leikur lækni
í Vestmannaeyjum, og Ingvar E.
Sigurðsson, sem fer með hlutverk
eiginmanns konunnar.
„Þessi saga er mjög blátt
áfram og mínimalísk, saga um
samband tveggja kvenna,“ segir
Sólveig í samtali við Morgunblað-
ið. „Hún er ekki mynd einhverrar
tegundar, ekki gamanmynd, ekki
spennumynd og því spyr fólk mig
stöðugt: Hvernig mynd er þetta?
Er þetta lesbíumynd? Af hverju
gekkstu þá ekki alla leið með
það?
Þetta er mynd um tvær ólíkar
konur og þeirra samband. Það er
það eina sem ég get sagt.“
Hún segir að kveikjan að
myndinni sé grein sem hún las í
blaði um konu sem dúkkaði upp
minnislaus í ókunnu landi. „Þá
langaði mig fyrst að gera heimild-
armynd um málið. En svo setti ég
mig í spor þess er vann með kon-
unni og hjálpaði henni á stofn-
uninni. Ég velti fyrir mér hversu
langt ég hefði þá gengið til að
reyna að ná við hana sambandi.
Við það fór ég að skrifa handrit
að leikinni bíómynd.“
Sólveig Anspach er fædd í
Vestmannaeyjum og dvaldist þar
á hverju sumri eftir að hún hafði
flust með foreldrum sínum til
Frakklands. „Mér fannst stór-
kostlegt að vera í Vestmannaeyj-
um á sumrin, fullkomið frelsi en
um leið svo mikil einangrum. Það
var alltaf meiningin hjá mér að
nota það magnaða sögusvið.“
Stormviðri er samstarfsverk-
efni Frakka, Belga og Íslendinga
og er Sögn ehf. íslenski meðfram-
leiðandinn. Myndin var frumsýnd
á kvikmyndahátíðinni í Cannes í
vor og verður sýnd á Torontohá-
tíðinni nú í september. Ísland er
fyrsta landið þar sem Stormviðri
er sýnd á almennum bíósýning-
um. Agnes Johansen hjá Sögn
ehf. segir að myndin hafi þegar
verið seld til nokkurra landa og
hún fari næst í kvikmyndahús í
Frakklandi í nóvember.
Kvikmynd Sólveigar Anspach, Stormy Weather eða Stormviðri, frumsýnd 18. september
Saga um samband tveggja kvenna
Konurnar tvær: Didda og Elodie Bouchez í kvikmynd Sólveigar Anspach, Stormviðri.
SJÁLFSAGT láta milljónir manna umheim allan sig dreyma um að gera bíó-mynd og að hún verði síðan sýnd víðar
en innan á augnlokum þess sem dreymir. Til-
gangurinn er að deila draumi sínum með öðr-
um sem bera hann þá saman við sína eigin
drauma.
Tölvutæknin hefur, sem kunnugt er, aukið
möguleika manna í þessu efni með stór-
fenglegum hætti. Stafrænu tökuvélarnar og
eftirvinnslubúnaðurinn við klippingu og
hljóðsetningu eru einhver afdrifaríkasta bylt-
ing sem orðið hefur í aldarlangri sögu kvik-
myndanna, að ekki sé minnst á óendanlega
sköpunargetu tölvunnar við tæknibrellur og
gerð gervileikmynda og jafnvel gervileikara.
Enn höfum við ekki fengið nema smjörþefinn
af því sem koma skal og engin leið að átta sig
á hver hin varanlegu áhrif þessarar byltingar
verða á börnin hennar, kvikmyndagerðar-
mennina, áhorfendurna og kvikmyndirnar
sjálfar.
Þrátt fyrir feikilega nýja möguleika til að
gera bíómynd er ekki þar með sagt að það sé
beinlínis auðvelt að gera góða bíómynd, mynd
sem stenst listrænar eða markaðslegar kröf-
ur, en þetta tvennt fer nú ekki alltaf saman
eins og menn vita. Enn erfiðara er að koma
tilbúinni bíómynd alla leið upp á tjald svo hún
nái til áhorfenda sinna. Þar eru margir um
hituna og færri sem endist örendið.
Breski handritshöfundurinn Simon Beaufoy,
sem á að baki alþjóðlegan stórsmell í The
Full Monty/Með fullri reisn, segir um þetta:
„Bandarísku stórmyndirnar (blockbusters)
hafa raunverulega kverkatak á bíóunum; hafi
bíómynd engar stórstjörnur innanborðs og
höfði hún ekki stystu leið til föstudags-
afþreyingar fyrir markhópinn 18 til 24 ára
verður hún ekki sýnd,“ segir hann í samtali
við The Guardian nýlega. „Þær eru ótal
margar, þessar góðu kvikmyndir sem ekki fá
bíódreifingu.“ Hann nefnir sem dæmi að á
kvikmyndahátíðinni í Edinborg, sem haldin
var nú í ágúst, hafi verið sýndur fjöldinn allur
af góðum breskum myndum sem ekki nái svo
lengra. Sýning á hátíðinni sé það lengsta sem
þær komist áleiðis til áhorfenda.
Og hvað er þá til ráða? Jújú, sjónvarps-
stöðvar eru hugsanleg sýningarleið. Mynd-
böndin líka. DVD. En Beaufoy, leikstjórinn Bill-
ie Eltringham og framleiðandinn Mark Blaney
ætla að veðja á nýja leið og urðu fyrst til þess
í heiminum að nýta hana í fyrradag, 5. sept-
ember, undir mynd sína This Is Not a Love
Song. Þetta er upplýsingahraðbraut tölv-
unnar, þ.e. Netið.
This Is Not a Love Song er spennumynd
og er ekki aðeins tekin á stafrænt myndband,
heldur er hún sem fyrr segir fyrsta bíómynd-
in í fullri lengd sem frumsýnd er í beinni á
Netinu, nánar tiltekið á slóðinni
thisisnotalove-song.co.uk á formatinu Wind-
ows Media. Fyrstu tvö þúsund gestirnir áttu
að geta séð myndina án endurgjalds en síðan
yrði gjaldið á bilinu 2–3 sterlingspund. Auk
þessarar sýningarleiðar átti að sýna This Is
Not a Love Song í fyrrakvöld í fjórum kvik-
myndahúsum með ólíkum aðferðum, þ.e.
beint af Netinu, með 35 mm filmueintaki og
loks af stafrænu myndbandi af gerðinni
Digibeta.
Aðstandendur myndarinnar hafa ekki að-
eins unnið hana ódýrt og hratt – hún var sam-
in á innan við tveimur vikum og tekin á álíka
stuttum tíma – heldur komið henni ódýrt og
hratt til áhorfenda. Beaufoy segist í viðtalinu
við The Guardian vera sannfærður um að
drjúgur áhorfendahópur sé á Netinu en við-
urkennir að ekki sé ljóst hversu margir muni
geta notið myndarinnar til fullnustu. Blaney
framleiðandi segir að hún verði send út í mis-
munandi stærðum sem hæfi mismunandi
sendingarhraða á Netinu. En sagt er að trú-
lega muni hún birtast lítil og hugsanlega
rykkjótt gegnum 56K mótald og hæpið að
fólk muni endast til að horfa á hana til enda
með þeim hætti. Aðalatriðið er að hér er verið
að senda bíómynd eftir nýrri, ódýrri og út-
breiddri leið til almennings. Eftir að brautin
hefur verið rudd má svo bæta hana og leggja
bundið slitlag.
Sem betur fer hefur íslenskum kvikmynd-
um ekki reynst sérlega erfitt að komast alla
leið upp á tjald. Öllu erfiðara hefur það reynst
öðrum myndum en íslenskum og bandarísk-
um og er ástandið í þeim efnum trúlega verra
núna en nokkru sinni áður.
Ekkert mun koma í staðinn fyrir kvik-
myndasýningu á stóru tjaldi bíósins. Ástæðan
er einfaldlega sú að ekkert kemur í staðinn
fyrir hópupplifun á kvikmynd. Því munu kvik-
myndagerðarmenn aldrei tjalda með verk sín
einvörðungu og til frambúðar á tölvuskján-
um. En þessi sýningarleið, sem í fyrsta skipti
var reynd í fyrrakvöld, er viðbót og getur í
sumum tilvikum verið lausn á vandanum við
að koma kvikmynd á leiðarenda.
Tjaldað á tölvuskjánum
SJÓNARHORN
Árni Þórarinsson
„Tölvur eru vita gagnslausar. Þær geta bara veitt
svör,“ sagði Pablo Picasso. Hann sá margt og skynj-
aði meira, en framtíðarhlutverk og -möguleikar
tölvunnar voru ekki þar á meðal. Tölvan getur þann-
ig þjónað hlutverki pensils og skjár hennar verið
sem léreft. Og hún keppir nú um stundir ekki aðeins
við kvikmyndatökuvélina um gerð bíómynda heldur
er skjár hennar óðum að nálgast hlutverk hvíta
tjaldsins.
www.thisisnotalove-song.com: Framtíðarbíóið?