Vísir - 20.01.1981, Blaðsíða 9

VÍSIR
Þriðjudagur 20. janúar 1981.
r-
Gott er að hafa tungur tvær
og tala sitt með hvorri
9
T
Skyldi nokkur hafa sporð-
rennt eins stórum bita á
gamlársdag og Alþýðubanda-
lagiðsem virðistekki hafa orðið
bumbult af. 011 stóru orðin voru
gleymd: Samningana 1 gildi, —
kjarasamninga ber skilyrðis-
laust að virða — laun fólksins i
landinu eru ekki orsök verð-
bólgunnar, — stefna Alþýðu-
bandalagsins er svar launa-
fólksins við kaupránsstefnu
hinna flokkanna — þeir væru
brjótstvörn láglaunafólksins í
landinu og þar fram eftir göt-
um. Hver man ekki þessar setn-
ingar; Og þegar þeir komast til
valda i ríkisstjórn þar sem þeir
ráða algerlega ferðinni með
fjármálaráðherrann 1 broddi
fylkingar eru öll stóru orðin
gleymd. 1 fyrstu efnahagsað-
gerðum þeirra — til að kveða
niður verðbólguna er bað eina
sem gripandi er á, — að ganga
þvertá gerða kjarasamninga og
skerða þá um 7 prósentustig.
Skyldi nokkur stjórnmála-
flokkur nokkum tima hafa
staðið eins berstripaður frammi
fyrir þjóðinni eftir þessar efna-
hagsaðgerðir og Alþýðubanda-
lagið':
Siðlaust — sagði Lúð-
vfk:
Ég held að það væri fróðlegt
að lita ögn nánar á þessa opin-
berun. t bæklingi Alþýðubanda-
lagsins, sem gefinn var út fyrir
kosningarnar 1978, er að finna
þessa setningu: „Gerða kjara-
samninga ber skilyrðislaust að
virða”. Engum kom þetta á ó-
vartþá.þvi að nokkrum mánuð-
um áður höfðu þeir dyggilega
fylgt þessu boðorði eins og sjá
má i Alþingistiðindum í febrúar
1978, þegar rikisstjórn Geirs
Hallgrimssonarboðaði svipaðar
ráðstafanir eins og þeir sjálfir
ganga i' fararbroddi fyrir núna.
Þar má sjá eftirfarandi gull-
korn: „Ég sný ekki aftur með
það, að ég tel þá aðgerð sið-
lausa, að fjármálaráðherra
landsins skuli fyrir hönd rfkis-
stjórnarinnar gera launa- og
kjarasamninga við opinbera
starfsmenn fyrir rétt liðlega
þrem mánuðum, og skrifa há-
tiðlega undir slfka launasamn-
inga, en svo skuli komið eftir
þrjá mánuði og þeir samningar
ógiltir að verulegu leyti”. Og
hver skyldi eiga þetta gullkom,
jú enginn annar en alsherjar-
goð kommúnista um langt ára-
bil, sjálfur Lúðvik Jósepsson.
Og Lúðvikhafðilika þá sitthvað
að athuga við hækkanir á opin-
berri þjónustu: „En það vil ég
segja hæstv. ríkisstjórn.að hún
mun aldreiráða við þróun verð-
iagsins i landinu eða hemja það
á nokkurn hátt, ef hún heldur
áfram þeirri stefnu að heimila
verðhækkanir á opinberri þjón-
ustu langt umfram það, sem
gerist hjá öðrum. Haldi hún á-
fram slikri stefnu, missir hún
allt úr böndunum eins og það
hefur verið i hennar tið” sagði
Lúðvik þá, fullur vandlætingar.
Árás á samningsfrelsi
sagði Eðvarð
Og ekki var minni hneykslan
forkólfs Alþýðubandalagsins f
verkalýðsmálum Eðvarðs
Sigurðssonar við þetta tækifæri:
„Höfuðefni þess (frumvarps-
ins) er ný árás á samningsfrelsi
verkalýðssamtakanna og stór-
felld kjaraskerðing fyrir allt
launafólk. Ollum ákvæðum f
kjarasamningum launþega-
samtakanna, sem gerðir voru
s.l. sumar og haust og kveða á
um verðbætur á kaupið vegna
hækkandi verðlags, á nú að
rifta. Fyrir fáum mánuðum var
þessisama rikisstjórn beinn að-
ili að gerð kjarasamninga við
starfsmenn rikisins og einnig
aðila að samningum ASt, þótt
með öðrum hætti væri. Nú ætlar
Jóhanna Sigurðardóttir
alþm. skrifar um efna-
hagsaðgerðir ríkis-
stjórnarinnar og þá sér-
staklega um hlut Alþýðu-
bandalagsins í þeim.
Rifjar hún upp fyrri orð
og gerðir Alþýðubanda-
lagsins í Ijósi nýjustu at-
burða. Síðari hluti
greinar hennar birtist i
blaöinu á morgun.
rikisstjórnin að nota löggjafar-
valdið til að ómerkja undirritun
ráðherra undir þessa samninga
og rifta þeim. Samtimis er svo
leitaðeftir stuðningi ails iauna-
fólks og samtaka þess við þenn-
an gerning. En i þvi efni mun
hún áreiðaniega sannreyna að
til of mikils er mælst.” Þetta
voru orð eins af forystumönnum
Alþýðubandalagsins i verka-
lýðshreyfingunni og þáverandi
alþingismanns, — þó minna fari
nú fyrir vandlætingunni i þeim
herbúðum á svipuðum aðgerð-
um.
Vinnubrögð sem mönn-
um mislikai’/ sagði
Ragnar
En hvað skyldi sjálfur fjár-
málará ðherrann, Ragnar
Arnalds hafa haft að segja um
þær aðgerðir þær.sem hann nú
gengur i fararbroddi fyrir, en
hannhefur nýverið orðið uppvis
að þvi siðleysi, sem Lúðvik
flokksbróðir fordæmdi og kall-
aði svo 1978, að rifta nýgerðum
kjarasamningum. Jú, hann
hafði sitthvað við þær að
athuga: og er rétt að gripa niður
i nokkur gullkorn i ræðu hans
við það tækifæri: ,,Það er ein-
faldlega aðaiefni frumvarpsins,
að kjarasamningum, sem gerð-
ir hafa verið við allan þorra
launamanna á liðnu ári, skulu
rift Það er aðalefni frum-
varpsins, að þær kjarabætur,
sem fólust i þessum kjara-
samningum skuli teknar aftur.
Með þessu frumvarpi er því
striðshanskanum bersýnilega
kastað. Með þessu frumvarpi er
friði á vinnumarkaðinum teflt f
tvisýnu og raunar bersýnilega i
hreinan voða.” Og núverandi
fjármálaráðherra hefur ýmsu
við þetta að bæra. „Sfðan þessir
samningar rikisstjórnarinnar
voru gerðir. hefur nákvæmiega
ekkertgersti efnahagslifi okkar
scm ætti að geta breytt þeirri
mynd sem rflrísstjórnin átti að
hafa fyrir augum þegar hún
gerði þessi tilboð og gerði þessa
samninga.” Eða lætur hún ekki
kunnuglega i eyrum þessi setn-
ing, að visu með öfugum for-
merkjum, i öllu orðaflóði fjár-
málaráðherra nú við að réttlæta
bráðabirgðalögin, en þá voru
viðbrögð hans við svipaðri laga-
setningu þessi: „Einhver auð-
virðiegasti orðaleppurinn, sem
gengið hefur f gegnum þær
miklu umræður um efnahags-
mál. sem átt hafa sér stað nú
seinustu dagana er sú fullyrðing
hæstv. forsætisráðherra og
fleiri stuðningsmanna hans, að
eftir þessa samninga verði
kaupmáttur launa á árinu 1978
jafnmikill eða jafnhár og kaup-
máttur launa var á árinu 1977.
Með þessu þykist ráðherra vera
að sýna fólki fram á, — að það
megi vel við una, það haldi
nokkurn veginn alveg þeim
kjörum.sem það hafði á s.l. ári.
En þvi miður er þetta ákaflega
auðvirðilegur hálfsannleikur.”
— Þetta sagði núverandi fjár-
málaráðherra þá, og á því sést
best að Ragnar Arnalds metur
það svo greinilega ekki sama
hver flytur launafólki boðskap-
inn.
Og fleira hafði Ragnar
Arnalds að athuga við riftun
kjarasamninga þá: en þá sagði
hann: „En fyrirkomulag vfsi-
tölukerfisins kom frá rikis-
stjórninni—kom frá fjármála-
ráðherra, og nú eru aðeins þrir
mánuðir liðnirfrá þvi að hæstv.
fjármálaráðherra býður fram
þetta kerfi og þar til hann og
hans rikisstjórn stendur að þvi
að brjóta það aftur niður. —
Það er reyndar mál út af fyrir
sig að þessi samningsrof af
hálfu rflrísstjórnarinnar hljóta
að koma harla spánskt fyrir
sjónir þeim sem les lög um
kjarasamninga opinberra
starfsmanna. i 17. gr. þeirra
samninga segir ótvirætt, að
hvor aðili um sig sé skuldbund-
inn til þess að viðlagðri refsingu
að standa við gerðan samning,
standa við efni samningsins, og
lögð eru þung viðurlög við þvi,
ef annar aðilinn, hvort heldur
sem er Bandalag starfsmanna
rikis og bæja eða rikisstjórnin
gerirtilrauntil þess að beita sér
fyrir þvi að ákvæði samningsins
séu rofin. Það er þvi ljóst að við-
leitni ríkisstjórnarinnar þessa
dagana til að koma fram þvi
frumvarpi.sem hér um ræðir er
beinlinis brot á ákvæðum þeirra
laga.”
Og núverandi fjármálaráð-
herra hafði ýmislegt að athuga
við það 1978 hvernig staðið var
að samráði við verkalýðs-
hreyfinguna, en þá sagði hann:
„Aðeins örfá dæmi munu vera
til um það, að ríkisstjórnir hafi
ráðist á gerða kjarasamninga
sköinmu eftir að þeir voru gerð-
ir og án þess að unnt sé aö sýna
fram á að nokkuð hafi breyst frá
þvi að kjarasamningarnir voru
gerðir og þar til efnahagsað-
gerðin kom til.” Og áfram
heldurhann. „Það er alveg rétt,
að þegar átti að ræða þetta mál
við nokkra forystumenn verka-
Iýðshreyfingarinnar nú fyrir
skemmstu gengu þeir út af slik-
um fundi. Það var ekki vegna
þess að þeir væru að lýsa þvi yf-
ir, að þeir mundu ævinlega
ganga út af fundi þegar þetta
inál kæmi til umræðu, heldur
einfaldlega vegna þess að þeim
mislikaði vinnubrögðin. Þeim
er ekkisýntþetta ákvæði fyrr en
fáeinum klukkustundum áður
en hæstv. forsætisráðherra ætl-
ar að leggja tillögu þess efnis
fram i þinginu. Þetta eru vinnu-
brögð sem mönnum mislikar."
Nei, núverandi fjármálaráð-
herra Ragnar Arnalds hafði
alveg gleymt þvi á gamlársdag,
þegar hann boðaði fulltrúa
verkalýðshreyfingarinnar á
sinn fund nokkrum klukkutim-
um áður en þjóðinni voru til-
kynnt efnahagsúrræðin, að
svona vinnubrögð á ekki að við-
hafa, þvi þetta séu vinnubrögð
sem mönnum mislikar.