Morgunblaðið - 09.02.2004, Síða 14
DAGLEGT LÍF
14 MÁNUDAGUR 9. FEBRÚAR 2004 MORGUNBLAÐIÐ
Ráðstefna Öryrkjabandalags Íslands
Aðgengi að upplýsingasamfélaginu
Grand hótel Reykjavík, 12. febrúar 2004.
Ráðstefnustjóri Kristján Kristjánsson sjónvarpsmaður
Dagskrá
09:00 Mæting
09:15 Setning ráðstefnu. Afhending viðurkenningar Öryrkjabandalags Íslands fyrir störf að upplýsingamálum. Garðar Sverrisson formaður
Öryrkjabandalags Íslands.
09:30 Þróun fjölmiðla í náinni framtíð og lausn á þörfum ólíkra hópa. Stefán Jökulsson lektor í upplýsingatækni og miðlun hjá Kennaraháskóla Íslands.
10:00 Kaffi hlé
10:20 The Information Society and people with disabilities. Karin Bendixen yfirmaður samskiptatækni Dansk Center for Tilgængelighed.
10:40 Aðgengi að breskum heimasíðum. Sigrún Þorsteinsdóttir notendaviðmótsfræðingur.
11:00 Prófun heimasíðna með aðgengi í huga. Sirrý Hallgrímsdóttir framkvæmdastjóri Sjá ehf.
11:20 Vandinn við að hanna aðgengilegar síður. Már Örlygsson vefhönnuður.
11:40 Stjórnarráðsvefurinn og hönnun hans. Sigurður Davíðsson, vefstjóri stjórnarráðsvefsins.
12:00 Hádegisverðarhlé
13:00 Hjal-verkefnið og þróun talgervils. Helga Waage, tæknistjóri Hex.
13:30 Upplýsingasamfélagið og heyrnarskertir. Sigurlín Margrét Sigurðardóttir varaþingmaður.
13:40 Fólk með þroskahömlun og upplýsingasamfélagið. Sigurður Fjalar Jónsson framhaldsskólakennari.
13:50 Lesblindir og upplýsingasamfélagið. Snævar Ívarsson varaformaður Félags lesblindra á Íslandi.
14:00 Aðgengi fatlaðra að vísindaritum og æðri menntun. Dr. Sigrún Klara Hannesdóttir landsbókavörður.
14:20 Nýtt upplýsingakerfi Strætó BS og bætt aðgengi. Ásgeir Eiríksson framkvæmdastjóri Strætó bs.
14:40 Rafræn þjónusta Landsbankans. Viggó Ásgeirsson forstöðumaður vefsviðs Landsbanka Íslands.
15:00 Kaffi hlé
15:20 Microsoft og bætt aðgengi. Elvar Þorkelsson framkvæmdastjóri Microsoft Íslandi og Gísli Rafn Ólafsson sérfræðingur Microsoft Íslandi.
15:40 Hvernig vinna skjálesarar? Hartmann Guðmundsson forstöðumaður Örtækni og Hlynur Már Hreinsson leiðbeinandi í Örtækni.
16:10 Umræður
17:00 Ráðstefnuslit
Ráðstefnugjald:
kr. 5000. Kaffi veitingar í
fundarhléum og hádegisverður
innifalinn.
Skráning og upplýsingar:
www.obi.is // bsj@obi.is
sími: 530 6700
Bára Snæland, upplýsingafulltrúi
1 4 4 4
w w w. g u l a l i n a n . i s
Spurning: Mig langar að vita hvað eru
náttúrulyf og hvaða munur er á nátt-
úrulyfjum og fæðubótarefnum. Eru
öll náttúrulyf hættulaus?
Svar: Árið 1997 var sett reglugerð um
náttúrulyf sem heitir Reglugerð nr.
684/1997 um markaðsleyfi nátt-
úrulyfja. Í reglugerðinni eru nátt-
úrulyf skilgreind á eftirfarandi hátt:
„Náttúrulyf innihalda eitt eða fleiri
virk efni sem unnin eru á einfaldan
hátt (t.d. með þurrkun, mölun, úr-
hlutun, eimingu, pressun) úr
plöntum, dýrum, örverum, stein-
efnum eða söltum. Hrein efni ein-
angruð úr náttúrunni teljast ekki
náttúrulyf. Náttúrulyf eru eingöngu
ætluð til inntöku eða staðbundinnar
notkunar á húð eða slímhúðir. Ekki
má blanda í náttúrulyf lyfseð-
ilsskyldum efnum. Hómópatalyf telj-
ast ekki til náttúrulyfja. Nátt-
úrulyf geta verið ætluð
mönnum eða dýrum.
Reglugerð þessi tekur ekki
til náttúruvara, vítamína,
steinefna og fæðubótarefna.“
Reglugerðin er að erlendri fyr-
irmynd og var einkum tekið mið af
Danmörku, Noregi og Svíþjóð. Unnið
er að því að koma betra skipulagi á
þessi mál í Evrópusambandinu, Kan-
ada og víðar en það mun taka langan
tíma. Ein leið til að skipa þessum efn-
um í flokka er að tala um náttúruefni
sem skiptast í náttúrulyf annars veg-
ar (dæmi: Jóhannesarjurt, valeríana)
en náttúruvörur (dæmi: ginseng, sól-
hattur) og fæðubótarefni (dæmi:
kreatín, amínósýrublöndur) hins veg-
ar. Skilin á milli náttúruvara og fæðu-
bótarefna eru oft óljós og algengt er
að vörur séu blanda af náttúruvörum,
fæðubótarefnum, vítamínum og
steinefnum. Einnig má segja að skilin
milli náttúrulyfja og lyfja séu ekki
alltaf ljós og má þar nefna að a.m.k.
fjórðungur lyfja inniheldur virk efni
sem unnin eru úr náttúruefnum. Það
sem gerir náttúrulyf sérstök eru
ákvæði reglugerðarinnar sem nefnd
var í upphafi en þar eru gerðar
strangar kröfur um gæði og gæðaeft-
irlit. Neytendur eiga að geta treyst
því að náttúrulyf séu gæðavara sem
innihaldi nákvæmlega það sem stend-
ur á umbúðunum og ekkert annað.
Þetta gildir ekki um náttúruvörur og
fæðubótarefni þar sem engar slíkar
kröfur eru gerðar og ekkert reglulegt
eftirlit er með innihaldi. Bannað er að
auglýsa að fæðubótarefni og nátt-
úruvörur lækni eða fyrirbyggi til-
tekna sjúkdóma enda hefur næstum
aldrei verið sýnt fram á slíkt með
rannsóknum. Náttúrulyf má hins
vegar auglýsa á þann hátt enda verða
að liggja fyrir upplýsingar sem stað-
festa verkun þó ekki séu gerðar jafn
strangar kröfur eins og gilda um lyf.
Hugmyndin um náttúrulyf kom fram
sem liður í neytendavernd þar sem
neytendur gætu keypt vöru sem upp-
fyllti strangar gæðakröfur. Það eru
talsverð vonbrigði hve lítinn áhuga
framleiðendur og seljendur hér á
landi hafa sýnt og einungis fá nátt-
úrulyf eru hér á markaði (milli 10 og
15 talsins). Til samanburðar eru um
100 náttúrulyf á markaði í Svíþjóð.
Sumir virðast halda að náttúruefni
séu eðli sínu samkvæmt hættulaus og
án aukaverkana en það er mikill mis-
skilningur og ætti að nægja að minna
á náttúruefnin nikótín, ópíum, kókaín
og dígitalis til að eyða þeim misskiln-
ingi. Í stuttu máli má segja að öll
náttúrulyf, náttúruvörur og fæðubót-
arefni geti haft aukaverkanir og milli-
verkanir við lyf og þekktur er fjöldi
slíkra vandamála. Mikilvægt er að
fólk segi lækni sínum frá notkun nátt-
úruefna og gildir það sérstaklega um
þá sem taka einhver lyf. Hér á landi
eru það Lyfjastofnun og Umhverf-
isstofnun sem hafa eftirlit með sölu
náttúruefna og þar er unnið með
neytendavernd í huga. Með þessu eft-
irliti er reynt að tryggja að hér séu
ekki á markaði vörur með efnum sem
gætu verið skaðleg.
Hvað eru náttúrulyf?
Lesendur Morgunblaðsins geta spurt lækn-
inn um það sem þeim liggur á hjarta. Tekið
er á móti spurningum á virkum dögum milli
klukkan 10 og 17 í síma 5691100 og bréfum
eða símbréfum merkt: Heilsa. Fax 5691222.
Einnig geta lesendur sent fyrirspurnir sínar
með tölvupósti á netfang Magnúsar Jóhanns-
sonar: elmag@hotmail.com.
Öll náttúrulyf, nátt-
úruvörur og fæðubót-
arefni geta haft auka-
verkanir .
MAGNÚS JÓHANNSSON LÆKNIR SVARAR SPURNINGUM LESENDA
Tilvonandi brúðirkomu saman íBrúðarkjóla-
leigunni Tveimur
hjörtum um helgina
og horfðu á brúðar-
tískusýningu sem
verslunin, í sam-
vinnu við vefinn
Brúðkaup.is, stóð að.
Sýndir voru breskir
brúðarkjólar og gátu
hinar tilvonandi brúðir
einnig bragðað á
kransaköku til að fá for-
smekkinn að því sem koma
skal á sjálfan brúðkaupsdag-
inn.
TÍSKA
Morgunblaðið/Eggert
Verðandi
brúðir
skoða
kjóla
Nýjustu rannsóknir benda tilað rauðvín geti virkað á lík-an hátt og fúkkalyf og drep-
ið hinar svæsnustu bakteríur.
Rannsóknin sem um ræðir var
framkvæmd af hópi vísindamanna og
lækna við Háskólann í Illinois og var
greint frá niðurstöðum hennar í tíma-
ritinu New Scientist Magazine fyrir
skemmstu. Í ljós kom að virk efni í
rauðvíninu drógu verulega úr bakt-
eríuvexti. Haft er eftir Gail Mahady,
sem var í rannsóknarhópnum, að við-
líka magn og reikna mætti með að
væri í einu rauðvínsaglasi dugi til að
halda niðri bakteríum. Vísindamenn-
irnir benda þó á að margt eigi eftir að
skoða betur í þessum efnum.
Rauðvín gegn bakteríum
HEILSA