Pressan - 17.05.1990, Blaðsíða 10

10
Fimmtudagur 17. maí 1990
Lánssamningur um viðskipti Ásgeirs og Guðlaugar við
fjárfestingarfélagið og tryggingabréf þar sem veösett er
einbýlishúsið við Laufásveg 74 með öðrum veðrétti. Alls
16,2 milljónir króna. Undirritað og þinglýst 3. maí 1988.
„Skilyrði voru
ekki uppfyllt"
— segir Friörik Jóhannsson,
forstjóri fjárfestingarfélagsins
„Þetta mál hefur fengið mjög ítarlega umfjöllun
lögfræðinga okkar,“ segir Friðrik Jóhannsson,
forstjóri fjárfestingarfélagsins, í samtali við Press-
una. „Þessi samningur er náttúrlega byggður á
ákveðnum forsendum. Þær forsendur stóðust ekki
af hálfu Ásgeirs og Guðlaugar. Skilyrði voru ekki
uppfyllt og því var ekki hægt að halda áfram samn-
ingi þegar forsendumar voru ekki uppfylltar.
Þetta hefur allt verið grandskoðað og við teljum
hugmyndir um tjón eða kröfu upp á 100 milljónir
kr. alveg fráleitar.“
..Hluti þeirra tryi»i»iiií»a sem þau lögöu fram brást," segir
Friðrik. Hann kveöst ekki geta fariö út í smáatriði málsins enda
bundinn trúnaöi viö viðskiptavini félagsins skv. lögum. „En úr
því aö Ásgeir kýsaö opinbera þetta mál get ég sagt þaö aö for-
sendur samningsins stóöust ekki af þeirra hálfu. Ásakanir bans
á hendur okkur eru ekki á rökum reistar. Hann er greinilega
aö reyna aö ná fram þrýstingi á okkur lit af hugsanlegum
samningum sem hann vill ná fram meö því aö fara meö málið
í fjölmiöla. I’aö er erfitt fyrir okkur aö verja hendur okkar viö
þær aöstæöur."
— En riftuð þið samningnum?
,,Viö teljum þessu máli lokiö. Þaö hefur fariö um hendur
fjölda sérfræðinga og þeir sjá ekki þá niöurstööu sem Ásgeir
viröist halda fram. Viö förum eftir settum reglum og þaö
brustu forsendur í þessum samningi," segir Friörik og vildi
ekki svara þessu nánar í smáatriöum.
tveggja mánaða frá þinglýs-
ingu. Þegar kom að uppboöi
afturkölluöu uppboösbeið-
endur uppboðin á grundvelli
fyrirhugaðrar aðstoðar fjár-
festingarfélagsins. Þann 25.
apríl komu svo boð frá fjár-
festingarfélaginu um aö
breyta þyrfti veöleyfunum úr
12,5 milljónum í 16,2 milljón-
ir og var það gert samdæg-
urs. Mismunurinn átti aö
sögn Ásgeirs að fara í kostnaö
ef allt færi úr böndunum. Því
næst var svo lánssamningur-
inn milli fjárfestingarfélags-
ins og þeirra hjóna undirrit-
aður svo og tryggingabréf.
Samkvæmt útreikningum
Þorvarðar Gunnarssonar
endurskoöanda áttu þau hjón
aö greiöa til baka um 26,5
milljónir kr. Árlegir vextir um
14,7% auk vísitölubindingar.
Lán þetta átti aö greiöa meö
föstum og jöfnum mánaöar-
legum afborgunum á 12 ár-
um.
Veðleyfum, tryggingabréfi
ásamt yfirlýsingum Ásgeirs
og Guölaugar um að þeim
væri óheimilt að veðsetja ein-
býlishúsið og verslunarhús-
næðið í Kringlunni var öllu
þinglýst um mánaöamót apr-
íl/maí. Gunnar Oskarsson sá
um viðskiptin af hálfu fjár-
festingarfélagsins. Þessu til
viðbótar tók fjárfestingarfé-
lagið að sér aðra fyrirgreiðslu
vegna skulda Ásgeirs og Guð-
laugar og útbjó skuldabréf,
hvert að fjárhæð 2,1 milljón
króna. Greiddu þau hjón
ýmsar lausaskuldir með þess-
um fjármunum. Fyrst var þó
að sögn Ásgeirs útbúið 2,7
milljóna kr. skuldabréf en
fjárfestingarfélagið hafði þó
ekki greitt niöur vanskila-
skuldir í Kringlunni, eins og
ætlunin haföi veriö meö
bréfin.
„Laufásvegurinn var met-
inn á 25 milljónir af mats-
mönnum sem fjárfestingarfé-
lagiö lét senda. Skv. samn-
ingnum átti svo félagiö aö
vera búiö aö borga 12,5 millj-
önir af lánunum sem hvíldu á
Laufásveginum í júlí. Þetta
heföu átt aö veröa góö viö-
skipti fyrir báöa aöila. Viö
fréttum hins vegar aö áhrifa-
mikill bankastjóri hefði lýst
því yfir í samkvæmi um þetta
leyti aö þaö ætti aö stööva öll
fjármál okkar Guðlaugar og
láta okkur fara beina leiö í
gjaldþrot. Fg varö mjög hissa
á þessum ummælum en gat
ekki ímyndaö mér aö ein-
hverjir færu aö reyna aö
kippa í spotta til aö koma í
veg fyrir að okkur tækist aö
foröa vandræöum.
Þegar svo leið á áriö kom í
Ijós aö þeir borguðu ekki og
farið var að gjaldfella bréf á
Kringluhúsnæðiö. Dráttar-
vextir voru reiknaöir frá
íyrsta gjalddaga," segir hann.
1 greinargerð Gísla lögmanns
segir um þetta:
....Verslunureiningin vur
síduri slei’in hœstbjóöundu ú
,'iju uppboði hirin 15. deseni-
her limfyrirkr. 21.200.000.-
stuðgreitt.
Þur sern úhuílundi skuldir ú
Ixrufúsvegi 74 voru ekki
greiddur liélt fusteignin
úfrum í uppboðsniedferð lijú
borgarfógetuembœttinu..."
Gísli rekur í greinargerö-
inni að fram hafi komiö
munnlega frá forsvarsmönn-
um fjárfestingarfélagsins aö
þaö teldi sig ekki bundiö af
lánssamningnum eöa öðrum
loforöum þar sem í Ijós liafi
komið að Ásgeir og Guðlaug
hafi blekkt félagið hvað varð-
aði áhvílandi skuldir á fast-
eigninni og um aðrar skuldir.
Eins óg fram kemur í viðtal-
inu við Friðrik Jóhannesson
brustu forsendur samnings-
ins að þeirra mati. Erfitt virð-
ist þó að fá upplýsingar um
hvaða forsendur um er að
ræða. Aðspurður neitar Ás-
geir þvi að forsendur hafi
brugðist og segir að þarna sé
aðeins átt við að lán hafi
hækkað skv. vísitölu og van-
efndum fjárfestingarfélagsins
en öll gögn og veðleyíi hafi
veriö lögð fram þegar gengið
var frá samningum. Því hafi
félagið átt að vita að hverju
það gekk. Ekki fæst úr þvi
skorið hver hefur rétt fyrir
sér hér, en á minnispunktum
sem Viðar Már Matthíasson
hrl. tók saman fyrir Ásgeir og
Gísla á síöasta ári, um réttar-
stöðu Ásgeirs gagnvart fjár-
festingarfélaginu, segir um
þetta m.a.:
..Skyldur Ásgeirs og Guð-
luugur sumkvœmt nefndum
lúnssunmingi eru uð uuki til-
greindur í 2. gr. lúnssumn-
ingsiris. en þur skuldbindu
þuu sig til þess uð setju uð
veði fusteigninu nr. 74 við
Luufúsveg í Reykjuvík. Átti uð
þinglýsu tryggingubréfi ú 2.
veðrétti og uppfœrslurétti.
Sumningurinn er undirrituð-
ur‘2(i. upril t9HH og sumu dug
er urnrætt tryggingubréf gefið
úl.
Tryggingubréfi þessu er
þinglýst hinn 1S. maí 19HS
rrieð þeirri athugusemd, uð
veðsetningin víki fyrir réttind-
um sumkvœmt 2 (uf 41)
skuldabréfurn, sern Iwíldu ú
6. og 7. veðrétti. I þessu felst,
uð ufluð liefur verið fullnœgj-
undi veðleyfu frú ollunt öðr-
urn veðhöfum, sern til þurfti.
I þessu felst, uð þuu Asgeir og
Guðluug höfðu þegur vun-
efnt uð nokkru lúnssamning-
inn, en telju verður uð þær
vunefndir séu óverulegur, og
ekki verður séð, uð Fjúrfest-
ingurfélug Islunds lif. hufi
gert rúðstufunir til þess uð
hufu í frummiþuu vunefndun.
úrræði, sem þessi rninni hútt-
ur vunefnd kurini uð gefu til-
efni til.
Jufnfrumt liggur fyrir, uð
trygging Fjúrfestingurfélugs
Islunds hf. vur uukin þann
25. upríl frú því, sem úður
hufði verið úkveðið. Þú liggur
fyrir, uð félugið öðluðist rétt
til uð tuku við greiðslum sum-
kværnl leigusamn/ngi um
luisnæði þeirru Asgeirs og
Guðluugur í Kringlunni, en
múnadurlegar leigugreiðslur
sumkvæmt sumnirigi þessum
voru verulegur (nteiru en
200.000.00). Loks liggur fyrir.
uö þuu Ásgeir og Guðlaug af-
söluðu sér rétti til uð bindu
frumungreindur eignir kvöð-
um og lúla þær með ufsuls-
gerriingum gungu til unnurru
eigendu, nemu fyrir lægi
sumþykki Fjúrfestingurfélugs
Islands hf.
Fjúrfestingurfélug Islunds
lif. virðist, eflir því sern rúöu
mú uf fyrirliggjundi gögnum,
liufu einhliöu rift samriingi
þeirn um peningulún, sem
þuð gerði viö þuu Ásgeir og
Guðluugu þunri 20. upríl
I9HH. Um forsendur þeirrur
riftunur kernur frurn í gögn-
um múlsins, uð félugið ber
þuö fyrir sig, uð skuldir þeirru
hjónu hufi verið rtiun meiri eri
upplýst vur uf þeirru húlfu.
Undirrituðurn er ekki Ijóst,
hvuðu upplýsirtgur lúgu hjú
féluginu urn skuldir þeirru,
né heldur hvers eðlis þær
skuldir voru, sern félugið
tuldi sig ekki hufu viluð eðu
mútt vitu urn er sumningur-
inn vur gerður. . . Allt uð
einu hefur Fjúrfestingarfélug
Islunds hf. sönnunurbyrði fyr-
ir því, uð forsendur riftunur
hufi verið til stuður. “
Viöar Már telur í punktum
sínum að félaginu muni líkast
til reynast erfitt að sýna fram
á að forsendur riftunarinnar
hafi veriö fyrir hendi, þvi til
þess þurfi þau hjónin aö hafa
vanefnt samninginn veru-
lega. Ekkert liggi fyrir sem
bendi til þess.
„Höfðum trú
á félaginu“
„Við áttum alltaf von á að
leysast myndi úr þessu máli.
Það fóru fram viðræður og
jafnvel þegar komið var fram
i nóvember og uppboð aftur
yfirvofandi hafði ég trú á aö
fjárfestingarfélagiö myndi
standa við sitt. Hendur okkar
voru hins vegar alveg bundn-
ar þar sem viö höföum afsal-
að okkur öllum ráðstöfunar-
rétti yfir eignunum," segir
Ásgeir. „Sonur minn átti af-
mæli í nóvember og gaf afi
hans honum 10 þús. kr. í af-
mælisgjöf. Hann ætlaði aö
spara þessa peninga svo viö
hjónin leiddum hann niöur í
fjárfestingarfélag þar sem
hann keypti skuldabréf. Enn
höfðum viö trú á félaginu og
vorum sannfærð um að þeir
myndu standa viö sitt, enda
meö alla pappíra í höndun-
um."
í desember '88 var verslun-
arhúsnæði Ásgeirs og Guð-
laugar í Kringlunni selt á
nauöungaruppboöi fyrir 21,1
milljón. Fjárfestingarfélagið
aflýsti tryggingabréfinu degi
áöur að sögn Asgeirs. 21. des-
ember aflýsti félagiö svo
tryggingabréfinu af Laufás-
vegi. Uppboði var ekki forð-
að og var það selt á nauðung-
aruppboði fyrir 19 milljónir.
,,Eg hafði nokkra daga yfir
jólin til að reyna að bjarga
mínum málum. Staöan var
orðin verulega slæm. Það var
lítiö um dýröir hjá okkur á
þeim jólum. Það var ekki til í
jólamatinn og hitaveita og
rafveita yfir okkur hótandi
lokun. Ættingjarnir vildu
hlaupa undir bagga en ég
vildi standa á þessu og sækja
rétt minn.
Þetta er mikill lærdómur
því þarna kom skýrt í Ijós
hverjir voru vinir manns og
hverjir ekki. Þeir sem urðu
fyrir tjóni af þessu máli sneru
ekki við okkur baki en kjafta-
sögurnar fóru af staö. Við átt-
um t.d. að hafa misst Laufás-
veginn vegna sekta fyrir eit-
urlyfjainnflutning og allskon-
ar annar ótrúlegur uppspuni
fór á loft. Það snerti mig þó
aldrei, enda hef ég alltaf get-
að sofiö rólega þrátt fyrir að
viö höfum misst allt. Viö
eignuöumst son 5. desember
89 og viö lifum „kóngalífi" í
dag á mæðralaununum,"
bætir hann viö.
„Vorið 1989 neyddumst viö
til aö leggja Markus-tískuhús-
iö niöur vegna vöruskorts. Þá
var ekki um annað að ræöa
en ströggla. Viö vorum meö
snyrtivöruumboö fyrir Ger-
netic og ákváðum aö reka
þaö í kjallaranum heima, því
viö höfum búið áfram í hús-
inu þrátt fyrir uppboðið." Á
síöasta ári krækti fyrirtæki
nokkurt í umboðið og þar
með stóðu þau hjón uppi
tekjulaus. „Karnabæ var sleg-
iö húsið en í raun er það í um-
sjá fjárfestingarfélagsins.
Höfum við nokkrum sinnum
fengið skeyti um útburð en
við höfum ekki efni á flutn-
ingum og enn höfum viö þar
búsetu. Hvorugt okkar hefur
farið út á vinnumarkaðinn
enda tekur þetta umstang all-
an okkar tíma."
Skoðun
lögfræðinga
Samningar hafa veriö
reyndir en lítiö miöaö aö
sögn Ásgeirs. Máliö var í
höndum Gísla Gíslasonar,
lögfræðings þeirra hjóna, en
einnig var leitaö til annarra
sérfræðinga. Eins og fyrr seg-
ir veitti Viöar Már Matthías-
son álit í formi minnispunkta.
Ásgeir dregur líka upp drög
aö áliti sem samiö var af Jóni
Steinari Gunnlaugsson hrl. í
júlí á síðasta ári eftir aö hann
haföi skoðaö pappíra og
greinargerö málsins. Niöur-
staða hans er að samningur
hafi veriö kominn á milli fjár-
„Lögfræöingur okkar
hyggst sækja málið fyrir
dómstólum og kærð til
bankaeftirlitsins," segir
Ásgeir Ebenezersson.
festingarfélagsins og þeirra
hjóna um lánveitingu og
þjónustu um einhvers konar
fésýslu. Jón Steinar bendir þó
á að efni samningsins sé ekki
aö öllu leyti Ijóst en félagið
hafi a.m.k. tekið að sér að
nota lánsféö til aö létta skuld-
um af fasteigninni Laufásvegi
74. Jón Steinar álítur að fjár-
festingarfélagið hafi vanrækt
skyldur sínar um aö greiða
umrætt 12,5 milljóna kr. lán
og aö ekki verði annað ráðið
af gögnum en að skilyrði til
riítunar hafi ekki verið til
staðar. Telur lögmaðurinn í
þessum drögum að svo virð-
ist sem fjárfestingarfélagið sé
skaðabótaskylt vegna van-
efnda. Sönnun á fjárhæðum
tjóns verði þó sýnilega
vandasöm.
Aö sögn Ásgeirs hyggjast
þau sækja máliö fyrir dóm-
stólum og jafnframt kæra þaö
til bankaeftirlits Seðlabanka
íslands. Þorvaröur Gunnars-
son endurskoöandi hefur í út-
reikningum sínum sett fram
álit á því hvort fjárhag þeirra
hjóna heföi veriö viðbjarg-
andi ef fjárfestingarfélagið
heföi staðiö viö sitt. Og segir
m.a. eftirfarandi:
,,Ljóst er uð greiðslubyröi
þessuru skuldu liefði verið
erfið, en til uð stundu undir
þessu hufði Asgeir leigutekjur
uf Kringlunni, hugsunlegu
leigutekjur uf Luufúsvegin-
um, verslunurrekslur sinn,
svo og innflulning ú sriyrti-
vörum frú Gernetic. Einnig er
Ijóst uð hér er um uuöseljun-
legur eignir uð ræðu og hefði
því útt uð veru uuðvelt uð
minnku skuldir með sölu
eignu.
Vegnu þess Iwernig við-
skipti þessi við Fjúrfestingur-
félugið fóru rnissti Asgeir
búður eignir sínur ú nuuð-
unguruppboö. Einnig hefur
hunri þurft uð loku verslun
sinrii vegnu vöruskorts. Hunn
er því eignuluus og ú honum
hvílu skuldir sem getu verið ú
bilinu 20—20 milljónir. Stuðu
huns. hefur því versnuð um
ullt uö 27,7—47,7 milljónir
og er hunri í ruun gjuld-
þrotu. “
Dómsmál?
Fjárfestingarfélagiö hefur
falið lögfræöingumsínum hjá
Fjárheimtunni að annast
málið fyrir sína hönd. Ásgeir
segist hafa reynt að afla liö-
sinnis áhrifamanna í þjóðfé-
laginu án árangurs. Hann hafi
boriö það upp við stjórnar-
menn fjárfestingarfélagsins
en veriö vísað á starfsmenn
félagsins. „Tryggvi Pálsson
skildi þetta og bar málið upp
á stjórnarfundi. Ekkert kom
út úr því," segir Ásgeir. Þann
30. apríl sl. sendi svo Gísli
Gíslason lögmaður bréf á
hendur fjárheimtunni þar
sem hann rekur málið og tel-
ur að tjón Ásgeirs og Guð-
laugar vegna málsins sé kom-
iö í u.þ.b. 100 milljónir króna
á núvirði. Þaö sundurliðar
hann þannig: Hrein eign í ein-
býlishúsinu í mars 1988 hafi
veriö; 8,2 milljónir, hrein eign
í Kringlunni á sama tíma;
12,2 milljónir, verðmæti
Markus-tískuhúss; 10 milljón-
ir, verðmæti leigusamnings
vegna Kringlunnar fyrir 12
ára tímabil aö frádregnum
fasteignagjöldum; 31,9 millj-
ónir, hækkun skulda sem á
þeim hjónum hvíla vegna
gjaldfellinga, dráttarvaxta
o.fl.; 20 milljónir og annar
kostnaður; 17,7 milljónir.
Býður hann áframhaldandi
viðræður um málið áður en
leitað verði aðstoðar dóm-
stóla við innheimtu bóta auk
þess sem krafist verði rann-
sóknar málsins hjá Bankaeft-
irliti Seölabanka Islands.
„Fjárfestingarfélagið hefur
ekkert tekiö undir kröfur
okkar. Síðast buðu þeir fimm
milljónir svo ég gæti flutt úr
húsinu. Þó er alveg Ijóst aö
nokkrar milljónir breyta
engu til eða frá í stöðunni, ég
er alveg jafnilla settur. Viö
viljum bara ná rétti okkar í
þessu máli. Það er ekkert
annað sem blasir vió en gjald-
þrot. Meö því aö opinbera
málið tek ég mikla áhættu.
Þá tekur líklega ekkert annaö
við en dómsmál, en dómstól-
arnir hafa til þessa ekki metiö
mönnum háar bætur í málum
af þessu tagi, auk þess sem
dómsmeðferö tekur venju-
lega mörg ár. Maöur hefur
lært margt á þessu, en þaö
hafa líka gerst ótrúlegustu
hlutir í sambandi við þetta
mál," segir Ásgeir Ebenez-
ersson i viðtali sínu viö
PRESSUNA.