Pressan - 10.10.1991, Blaðsíða 16

Pressan - 10.10.1991, Blaðsíða 16
16 FIMMTUDAGUR PRESSAN 10. OKTÓBER 1991 GUÐMUNDUR MALMQUIST er seinheppinn maður. Honum hefði verið nær að vera ekki að derra sig við [hwid Oddsson fyrr i sum- ar. Nú er komið í Ijós aó ríkisstjórn Davíils Oddsson- ar hefur ákveðió að flytja Guðmund oj> Bygijóastofn- un alla leið norður til Akur- eyrar. Til Amaro, Sjallans. kokkteilsósunnar á pylsun- um, Brai>a-kaffisins, Nonna- húss. Annars er spurning hvort Akureyrini>ar eru ekki seinheppnari en Guð- mundur. Kíkisstjórnin hefur nefnilei>a líka ákveðið að skrúfa fyrir flestöll lán úr Byt>i>ðastofnun. Þeir fá þvi enHÍn byHt>ðalán heldur sjálfa Byj>t>ðastofnun i hausinn. Oj> Guðmund Malmquist. Hjulli Úrsus Arnason er líka óheppinn maður. Hann er í mörj> ár búinn að vera næst-aðal meðal krafta- kalla, næst á eftir Jóiijfíili Sifimarssyni. Nú þeqar Jóu Páll er slasaður oq j>etur ekki keppt stiii(>ur Matinós Vcr sér fram fyrir Hjalta. Biðlundín var þvi til einsk- is. Hjalti virðist dæmdur til að vera númer tvö. Jólmnn Hjarlarson er ann- ar óheppinn ntaður. T.kki bara fyrir að hafa tapað svona ntörttum skákum oq unniö svona fáar. heldur lika vejjna þess að á sama tínia oj> hann er að kljást við ofjarla sína á Hótel l.oftleiðum er hridge-liinds- liðið að lej>t!ja heiminn að fótum sér úti i Japan. I'etta er náttúrlet>a fáranlejfur samanburður. en svona hugsar (ólk samt. Vinsæl- asta tillaga leiguhílstjór- anna þessa dagana er til dæmis að taka mennta- skólakennaralaunin af .ló- hanni ot> láta bridgespilar- ana fá þau. Heimir Sleinsson er enn einn óheppinn maður. Á sama tíma og hann var að tala um íslandsklukkuna og dætur hennar sendi sjón- varpið út textavarp á texta- varpísku. Ráðhús Reykjavíkur, annað minnismerkja Davíös Odds- sonar borgarstjora. Hönnun fór fram samhliða fram- kvæmdum og var undir eftir- liti stærsta hönnuðarins. Átti að kosta 1,4 milljarða en fer vart undir 3,2 milljarða. 130 prósenta umframkeyrsla. Perlan, hitt minnismerki Dav- íðs Oddssonar. Hjörleifur Kvaran, Jóhannes Zoéga og Ingimundur Sveinsson tóku ákvarðanir um kostnaðarsöm- ustu breytingarnar. Perian átti að kosta tæpar 800 milljónir króna, en stefnir nú í 1.600 milljónir. Þjóðarbókhlaðan. Stjórnvöld hafa árvisst skorið niður fram- kvæmdafé byggingarinnar. Við upphaf framkvæmda fyrir 14 árum var rætt um 1,4 millj- arða kostnað. Miðað við að byggingarframkvæmdum Ijúki 1994 verður endanlegur kostnaður vart undir 2,2 millj- örðum. Listasafn íslands. Það átti að kosta um 340 milljónir að breyta gamla Glaumbæ í glæsilegt listasafn, en reikn- ingurinn hljoðaði upp á um 520 milljónir. Flugstöð Leifs Eiríkssonar átti að kosta tæpa 4 milljarða en endaði i um 6 milljörðum. Heimildir fyrir kostnaðarsöm- ustu breytingunum og magn- aukningunum veittu Matthías Á. Mathiesen og Geir Hall- grimsson. Matthías lagði ríka áherslu á að vígsla flugstöðv- arinnar færi fram fyrir kosn- ingarnar 1987. LANDSMENN FA SEX NRLLJARDA DAKRBKNING VEGNA SKRADTHALIANNA 10 MILUARÐAR URÐU AÐ 16 MILLJÖRÐUM Byggingar áætl.m.kr. kostn.m.kr. mism. % Ráðhús Rvk. 1.390 3.160 1.770 127,3% Perlan 790 1.600 810 102,5% Þjóðarbókhlaða 1.400 2.150 750 57,1 % Listasafn ísl. 340 520 180 53,0% Flugstöð L.E. 3.920 5.850 1.930 49,2% Seðlabankinn 2.120 2.640 520 24,5% OFANGREINT 9.970 15.920 5.950 59,7% Útvarpshús (3/4) 1.675 1.500 -175 -10,4% Útvarpshús (4/4) 2.060 2.280 220 10,7% Skýringar: Allar tölur eru framreiknaðar til Þyggingarvísitölu (187 stig). núvirðis samkvæmt llyi’fjinijarkoslnadur nokk- urru af lielstu skruutfjödrum íslenskrur byggingursögu síö- ustu áru fer (i milljörðum króna fram úr áœtlunum uið upphaf frumkuœmda. Ráð- liásið, Perlun, Flugstöö Leifs Eiríkssunur, Þjóðarbókliluð- an, Seðlabunkahöllin og Listusafn Islands áttu að kostu 10 milljarðu að náuirði en niðurstaðun uerður uart undir Ifi milljöröum. Þessir (i milljurðu krónu bukreikningur samsuuru um iH5 þásund krónum á huerju fjölskyldu í lundinu. Fyrir sömu upphceb vœri hcegl uð byggja nýtt Ráðhás og nýja Seðlabankahöll með öllum tillieyrandi umframkostnaði. RÁÐHÚSIÐ: ÁÆTLLN MIÐUÐ VIÐ SKÓLABYGGINGU Ráðhúsið átti, samkvæmt fyrstu áætlunum, að kosta 1.400 milljónir króna. Fram hefur komið að þessi áætlun hafi verið skot út í loftið og þá miðað við kostnað á hvern fermetra í framhaldsskóla- byggingum. Allir málsmet- andi menn eru sammála um að þetta hafi verið sett fram af fullkomnu óraunsæi. Lík- legasta skýringin er sú, að með þessu var hægt að „selja" borgarbúum hug- myndina. Heildarkostnaður við Ráð- húsið stefnir nú í tölu sem er ekki undir 0,2 milljörðum króna. Er það 1,8 milljarða eða tæplega 100 prósenta hækkun frá ofangreindri áætlun, sem lögð var fyrir borgarstjórn í september 1987. Jafnvel þótt miðað væri við endurskoðaða áætl- un frá júlí 1988 er bakreikn- ingurinn gríðarlegur: 1,0 milljarðar og 70 prósent um- framkeyrsla. Skýringarnar eru Ijósar: Ráöist var í framkvæmdirnar án viðhlítandi hönnunar og annars undirbúnings, ein- stakir kostnaðarliðir hækk- uðu upp úr öllu valdi og ofur- kapp hefur verið lagt á að klára bygginguna í samræmi viö gefin kosningaloforð. PERLAN: 900 MILUÓNA KOSNINGABAK- REIKNINGUR Perlan á Öskjuhlíö var í árs- lok 1987 sögð eiga að kosta 700 milljónir að núvirði. Nú stefnir í að byggingarkostn- aðurinn verði ekki undir 1.600 milljónum króna, sem er bakreikningur upp á 900 milljónir. Með öðrum orðum fór kostnaðurinn við Perluna hlutfallslega jafnmikið fram úr og við Ráðhúsið, 130%. Skýringarnar á umfram- keyrslunni í Perlunni eru í raun svipaðar og hjá Ráðhús- inu. Öll hönnunarvinna var unnin samfara sjálfum fram- kvæmdunum og um leið voru allar kostnaðaráætlanir út í hött. Sífelldar og kostnað- arsamar breytingar áttu sér stað á framkvæmdatíman- um, ekki síst fyrir tilstilli rekstraraðila veitingahússins, Bjurnu Árnusonur í Brauð- bæ. Allt kapp var lagt á að húsið yrði því sem næst risið fyrir borgarstjórnarkosning- arnar vorið 1990 og kláraö í samræmi við kosningaloforð. Seðlabankahöllin. Þrátt fyrir j að framkvæmdatiminn væri eðlilegur og enginn skortur á fjármunum fór kostnaðurinn að minnsta kosti hálfum millj- arði fram úr áætlunum, en meira ef reiknað er með kostn- aði vegna lóðarinnar og Kola- portsins. FLUGSTÖÐIN: UMFRAMKEYRSLA Á VIÐ NÝJA SEÐLABANKAHÖLL Enn ein kosningabomban er Flugstöð Leifs Eiríkssonar. í árslok 1987 lagði Ríkisend- urskoðun fram svarta skýrslu um framkvæmdirnar við flugstöðina. Samkvæmt ,,vel rúmum" áætlunum 1983 átti flugstöðin að kosta 3,9 millj- arða, en kostnaðurinn við fullgerða flugstöð er talinn verða 5,5 milljarðar. Sem ekki er þó tæmandi, því bæta verður við fjármagnskostn- aði, kostnaði vegna lista- verka, við umsjón, eftirlit og byggingarnefndarstörf. Heildarkostnaðurinn verður þá liðlega 5,8 milljarðar og umframkeyrslan tæplega 2 milljarðar eða um 50 prósent. Kostnaðarsömustu breyt- ingarnar voru „viðbætur við upphaflega áætlun" upp á 1.200 milljónir og „magn- aukningar" upp á 250 millj- Útvarpshúsið. Húsið komst að mestu í núverandi mynd haustið 1987 og var þá 10 pró- sentum undir kostnaðaráætl- ) unum frá upphafi fram- kvæmda. Kostnaðarsamir afangar eru eftir og ekki úr vegi að reikna með 10 pró- senta umframkeyrslu þegar upp verður staðið. ónir. Þá má nefna stækkun landgangs og landgangshúss upp á 180 milljónir, endur- hönnun upp á 190 milljónir og viðbætur viö innréttingar upp á 145 milljónir. Þá kemur fram að samræming og stjórnun brugðust i einstök- um atriðum, t.d. var lengst af engin heildarstjórnun á hönnunarverkefnum. Ekki er að sjá að nein áætlun um kostnað til verkloka hafi ver- ið gerð fyrr en í apríl 1987. Fram að þeim tíma virðist hafa verið ætt áfram og ofur- kapp lagt á að opna flugstöð- ina formlega fyrir þingkosn- ingarnar 1987. SEÐLABANKINN: HEILDARKOSTNAÐUR YFIR 3 MILLJARÐAR Frá byrjun framkvæmda við Seðlabankahöllina 1982 til loka þeirra 1988 nam bygg- ingarkostnaðurinn 2.640 milljónum að núvirði, en framreiknuð áætlun var 2.120 milljónir. Umfram- keyrslan nemur því liðlega hálfum milljarði að minnsta kosti eða um 25 prósentum. Til viðbótar þessum 2.640 milljónum má svo bæta við: Um 245 milljónir fóru í lóðar- kaup og bifreiðastæðagjöld og framlag Seðlabankans vegna bílastæðageymslu Reykjavíkurborgar (Kola- portsins) var alls um 180 milljónir. Kostnaður Seðla- bankans fer þá upp í liðlega 3 milljarða króna. Umframkostnað Seðla- bankahallarinnar rekur bankinn „fyrst og fremst til vandaðri og dýrari frágangs hússins að utan en upphafleg áætlun gerði ráð fyrir". Þá má nefna minna dæmi, en ekki ómerkilegra. Fram- kvæmdirnar við að breyta gamla Glaumbæjarhúsinu í glæsilegt Listasafn íslands áttu að kosta um 340 milljón- ir. Eftir því sem næst verður komist endaði kostnaðurinn i um það bil 520 milljónum. Formaður byggingarnefndar hússins var Guðmundur G. Þórarinsson. í HP 1988 sagði hann: „Það hefur ekki verið sparað í þessu safni, það var aldrei mín meining að byggja yfir Listasafn lslands ódýran bragga." ÚTVARPSHÚSIÐ: GRÆDDU Á STRÍÐI VERKTAKA Við upphaf framkvæmda við Þjóðarbókhlöðuna eða í maí 1977 var kostnaðurinn áætlaður um 1.400 milljónir. 1990 hafði um 800 milljónum verið varið í bygginguna og í hana fara 145 milljónir í ár. Áætlað er að 1.100 milljónir þurfi til að klára bygginguna miðað við að hún verði tilbú- in 1994. Ef það stenst verður heildarkostnaður um 2.150 milljónir og umframkostnað- urinn því um 750 milljónir. Þjóðarbókhlaðan hefur liðið fyrir miklar og kostnaðar- samar tafir á framkvæmdun- um. Andstætt ofangreindum byggingum hefur stórhýsi RUV risið að þremur fimmtu hlutum án bakreikninga. Samkvæmt yfirliti Ffarðar Vilhjálmssonar, formanns byggingarnefndar, var kostn- aðurinn 10 prósentum undir áætlunum þegar húsið var komið í núverandi mynd um haustið 1987. Að núvirði nam kostnaðurinn um 1.500 millj- ónum króna. Hinu má þó ekki gleyma að kostnaðar- samir áfangar eru eftir. „Arkitektastofan í verkinu vann meira og minna að hönnun hússins frá 1972. 1980 heimilaði þáverandi menntamálaráðherra okkur að hefja framkvæmdir eftir því sem ráðstöfunarfé fram- kvæmdasjóðs RÚV leyfði. Þá var allri hönnunarvinnu lok- ið og þeir aðilar sem unnu að kostnaðaáætlunum höfðu því fast land undir fótum. Um leið var það lán okkar að verktakamarkaðurinn var harður á þessum tíma og menn buðu því vel frá okkar sjónarhóli séð. Kostnaðurinn er nú vel undir áætlun, þrátt fyrir að um mjög flókna og sérhæfða byggingu sé að ræða," sagði Hörður. Auk 1.500 milljónanna hef- ur 76 milljónum króna verið varið í að innrétta 4. og 5. hæð hússins og áætlað er að það muni kosta um 700 millj- ónir að fullklára húsið. Heild- arkostnaður fer þá upp i 2.280 milljónir. Arið 1980 hljóðaði áætlunin um full- klárað hús upp á 2.060 millj- ónir og stefnir því í að niður- staðan verði að lokum 220 milljóna umframkeyrsla. Sem verður að teljast nokkuð gott, því húsið er sérhæft og ýmsar forsendur hafa breyst. Friðrik Þór Guðmundsson

x

Pressan

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Pressan
https://timarit.is/publication/298

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.