Pressan - 03.12.1992, Blaðsíða 16
16
FIMMTUDAGUR PRESSAN 3. DESEMBER 1992
Finnbogi Ásgeirsson og Guðjón Kristbergsson hjá Innheimtuskilum hf.
FYRIRTÆ
Að undanförnu hefur fyrirtæk-
ið Innheimtuskil hf. auglýst í smá-
auglýsingum DV að það taki að
sér almennar innheimtur og gerð
frjálsra nauðasamninga.
Það sem vekur hins vegar at-
hygli við þetta er að hið auglýsta
innheimtufyrirtæki finnst hvergi í
skrám Hlutafélagaskrár. Eftir að
eftirgrennslan blaðsins hófst
höfðu forráðamenn Hlutafélaga-
skrár samband við forráðamenn
Innheimtuskila og kröfðust þess
að fyrirtækið auglýsti sig ekki sem
hlutatelag fyrr en slík skráning
hefði átt sér stað.
í samtali við PRESSUNA sagði
Fiimbogi Ásgeirsson, annar aug-
lýstra aðstandenda fyrirtækisins,
að um mistök væri að ræða. í raun
væri innheimtan rekin í nafni fyr-
irtækisins Acta hf., sem er reyndar
skráð með óskyldan rekstur. Fyr-
irtæki með því nafni hefur rekið
heildverslun í Sundaborg.
Sagði Finnbogi að ætlunin væri
að nafnbreyta því fyrirtæki í Inn-
heimtuskil hf. Með honum í því
væru þeir Guðjón Kristbergsson,
Jón Kristinsson og Gissur V.
Kristjánsson héraðsdómslögmað-
ur, en hann hefur skrifstofuað-
stöðu á Langholtsveginum. Sagði
Finnbogi að ætlunin væri að kippa
þessum nafnbreytingum í liðinn
fyrir ltelgi. Þess má geta að með
því að nafnbreyta svona fyrirtæki
spara aðstandendur þess sér
100.000 krónur sem löggilding
nýs félags kostar.
KÆRÐUR FYRIR FJÁR-
DRÁTT Á SÍÐASTAINN-
HEIMTUSTAÐ
Það sem vekur athygli við inn-
heimtu- og ráðgjafarstarfsemi
þeirra Finnboga og Guðjóns er að
báðir eiga þeir nokkuð skrautleg-
an feril að baki. Hefur PRESSAN
heimildir fyrir því að Guðjón haft
verið rekinn frá síðasta fyrirtæk-
inu sem hann innheimti fyrir
vegna þess að forráðamenn þess
töldu hann hafa stundað fjárdrátt.
Lyktir málsins urðu þær að Guð-
jón var kærður til Rannsóknarlög-
reglu ríkisins fyrir fjárdrátt á bil-
inu ein og hálf til tvær milljónir
króna. Rannsókn málsins stendur
enn yfir.
Finnbogi hefur komið nálægt
ýmsum rekstri og fyrir skömmu
aðstoðaði hann Ásgeir Ásgeirsson
við viðskipti vegna hótels Leifs Ei-
ríkssonar hf. Áður hefur hann haft
með höndum rekstur Sportlands
hf. og Húseignarinnar Glæsibæjar
hf., en í Glæsibæ rak hann versl-
un. Einnig rak hann Bílakjallar-
ann, en Finnbogi var úrskurðaður
gjaldþrota 20. desember 1990 og
lauk skiptum í þrotabúi hans 15.
maí 1991 án þess að nokkrar eign-
ir fyndust í búinu.
Finnbogi sagði í samtali við
blaðið að þeir teldu sig þess vel
umkomna að stunda slíka starf-
semi og benti á nýlegan árangur
fyrirtækisins við frjálsa nauða-
samninga vegna Önfirðings. Sá
árangur virðist hins vegar hafa
verið skráður á nafn fyrirtækis
sem ekki var til.
SigurðurMár Jónsson
MB) 8KRAUTLEGAN
FERIL í ÚSKRÁBUI
Hið óskráða hlutafélag Inn-
heimtuskil hf. er til húsa á Lang-
holtsvegi 115, þar sem Gissur V.
Kristjánsson lögfræðingur hefur
skrifstofu. Hann er einn eigenda
fyrirtækisins.
Tímaritið
The Economist
íslensku
skattarn-
ir lægstir
meðal
iðnríkja
íslendingar með meðallaun
greiða minnstan tekjuskatt
allra Evrópuþjóða, ef marka
má útreikninga sem birtast í
nýjasta tölublaði tímaritsins
The Economist og byggðir eru
á skýrslu frá OECD. Þar er
miðað við meðallaun hjóna
með tvö börn og reiknað
hversu hátt hlutfall brúttó-
launa fer í tekjuskatt og útsvar.
Fram kemur að á Islandi og í
Lúxemborg eru þessar greiðsl-
ur lægstar eða innan við eitt
prósent.
Þegar bætt er við ýmiss kon-
ar skattafslætti og endur-
greiðslum á borð við barna-
bætur koma íslenskir skatt-
geiðendur enn betur út. Nettó-
tekjur einstaklings á fslandi eru
117 prósent af brúttólaunum
(tekjur eru í reynd hærri en út-
greidd laun) „vegna örlátra
endurgreiðslna“, eins og tíma-
ritið orðar það. Danir á sama
tekjustigi greiða 32 prósent
heildartekna í tekjuskatt og út-
svar. Rétt er að taka fram að
þess er ekki getið í úttektinni
hvað teljast „meðallaun" á fs-
landi.
Af kynhegðun íslendinga og þekkingu á ainæmi:
Hæst hlutfall tvíkynhneigðra
milli fertugs og fimmtugs
þeir vissu til að ein-
hvern tíma hefði
„Það að þekkja
HlV-smitaðan ein-
stakling breytti
engu um hegðunar-
mynstur viðkom-
andi og voru þeir
jafnvel óvarkárari
en aðrir. Þeir voru
einnig líklegri til að
vera undir áhrifum áfengis og ann-
arra vímugjafa við skyndikynni og
framhjáhald."
Af íslendingum fer það orð að
kynhegðun þeirra sé öllu frjáls-
legri en gerist meðal annarra sið-
menntaðra þjóða. Þeir eru sagðir
lauslátir, kærulausir og óvarkárir.
Vísindalegar prófanir hafa fram til
þessa ekki legið til grundvallar
slíkum fullyrðingum, en könnun
sem gerð var á þessu ári um kyn-
hegðun íslendinga og þekkingu
þeirra á smitleiðum alnæmis
varpar ef til vill nýju ljósi á kyn-
hneigð og hegðunarmynstur
landsmanna. Könnuninni var
fyrst og fremst ædað að afla auk-
inna upplýsinga um alnæmi, en
úr henni má einnig lesa upplýs-
ingar um fyrsta keleríið, áfengis-
og vímuefnaneyslu við kynmök,
skyndikynni, framhjáhald, getn-
aðarvarnir og kynsjúkdóma, svo
„Það
kemur ekki
á óvart að
þeirsem
smitast
hafa af kyn-
sjúkdómi
stunda
hættumeira
kynlíf en
aðrir. Það
vekurhins
vegar furðu að þeir hinir
sömu telja ekki að þörf á
breyttri kynhegðun."
eitthvað sé nefnt.
Að sögn Jónu Ingibjargar Jóns-
dóttur hjúkrunar- og kynfræð-
ings, sem ásamt Sölvínu Konráðs-
dóttur sálfræðingi stóð að úr-
vinnslu könnunarinnar, kom þar
ekkert sláandi á óvart. Fyrstu nið-
urstöður sýndu að svarendur
höfðu töluverða þekkingu á smit-
leiðum alnæmis, en fræðsla virtist
þó í engu hafa breytt kynhegðun
þeirra, sem skiptir þó öllu máli í
útbreiðslu sjúkdómsins. Fólk virt-
ist tileinka sér ákveðna þekkingu
en setti hana ekki í samhengi og
breytti því ekki effir henni. I reynd
kemur það fæstum á óvart, því
reynsla af annarri forvarnar-
fræðslu sýnir að oftar en ekki
kemur hún að litlum notum.
Kynsjúkdómasmit líklegast
meðal fráskilinna
Könnunin náði til 1.500 manna
og kvenna, á aldrinum 16-59 ára,
af landinu öllu, og var valið af
handahófi úr þjóðskrá. Niður-
stöður sýndu að hlutfall gagnkyn-
hneigðra, samkynhneigðra og tví-
kynhneigðra er svipað hér og ann-
ars staðar. Af þeim 65 prósentum
sem svöruðu sýndi 92,1 prósent
(889) gagnkynhneigð, 0,7 prósent
(7) samkynhneigð og 3,1 prósent
(30) tvíkynhneigð. 4 prósent (39)
höfðu aldrei haft kynmök. í ljós
kom að hæsta hlutfall tvíkyn-
hneigðra var í aldurshópnum
40-44 ára og flestir sem sýndu
samkynhneigð eða tvíkynhneigð
voru í hópi fráskilinna.
Fráskildir voru einna líklegastir
til að smitast af kynsjúkdómi, en
konur virtust varfærnari og smit-
ast síður. Aldursflokkurinn 25-29
ára skar sig úr hvað kynsjúkdóma
snerti en aðeins 53,8 prósent
höfðu aldrei fengið kynsjúkdóm.
Það þýðir að óvenjuhátt hlutfall
hefur smitast. Líklegt er að aukin
vitneskja um kynsjúkdóma og
möguleikar á nákvæmari grein-
ingu hafi leitt til þess að fleiri í
þessum aldurshópi reyndust
smitaðir, ekki það að fólk sé laus-
látara en það var áður. Merkilegt
þykir að menntun einstaklings
virtist áhrifavaldur og gagnstætt
því sem margir mundu álíta juk-
ust líkurnar á smiti eftir því sem
menntun var meiri. Það kemur
hins vegar ekki á óvart að þeir
sem smitast hafa af kynsjúkdómi
stunda hættumeira kynlíf en aðrir.
Það sem vakti furðu var að þeir
hinir sömu töldu ekki að þörf á
breyttri kynhegðun.
Tvíkynhneigðir samrekkja
flestum
Þeir sem sýna gagnkynhneigð
taka yngstir þátt í fyrsta keleríinu
og þeir sem
eru samkyn-
hneigðir bíða
með það
lengst af öll-
um. Stystur
tími líður á
milli fyrsta
kelerís og
fyrstu kyn-
maka hjá þeim
sem tvíkyn-
hneigðir eru,
0,7 ár, á móti
2,4 árum
gagnkyn-
hneigðra.
Spurt var um fjölda rekkju-
nauta á árunum 1986 og 1991 og
var gert ráð fyrir að fólk ræki
minni til hversu margir þeir hefðu
verið á fyrra tímabilinu. 1 ljós kom
að sá fjöldi kvenna sem einstak-
lingur (maður eða kona) hafði
sofið hjá hafði minnkað milli fyrr-
nefndra ára og tvíkynhneigðir
höfðu samrekkt um það bil helm-
ingi fleirum en gagnkynhneigðir.
Samkynhneigðir eiga kynmök við
fæsta og það að fækka rekkju-
nautum virðist vera ásetningur
hjá þeim.
7,3 prósent svarenda (75)
höfðu haff kynmök við aðila sem
stundað vændi en
langflestir höfðu
kynnst því erlendis og voru í 90,5
prósentum tilfella gagnkyn-
hneigðir. Talan segir þó ekki alla
söguna og er sennilegt að hún sé
hærri, því spurningin var orðuð á
þann veg að svarandi ætti að vita
til þess að viðkomandi hefði
stundað vændi. Athygli vekur að
30,3 prósent þeirra sem höfðu
smitast tvisvar eða oftar af kyn-
sjúkdómi höfðu sofið hjá aðila
sem þeir vissu til að hefði stundað
vændi.
1,7 prósent svarenda sögðust
hafa haft kynmök við einstakling
sem þeir vissu til að hefði spraut-
að ftlmiefnum í æð. Það er líklegt
að um þetta gildi það sama og
vændið; hlutfallið er í reynd mun
hærra, því fólk veit ekki alltaf
hvaða líferni bólfélaginn hefur
stundað.
Samkynhneigðir vel upplýstir
Þekking svarenda á smitleiðum
alnæmis var almennt góð. 119
svarenda sögðust hafa farið í blóð-
prufu einu sinni eða oftar en þeir
sýndu þó ekki meiri þekkingu á
smitleiðum en heildarsvarhópur-
inn, og þeir einstaklingar innan
þessa hóps sem höfðu haft kyn-
mök við karla sýndu rneira fjöl-
lyndi en aðrir. Það að þekkja HIV-
smitaðan einstakling breytti þó
engu um hegðunarmynstur við-
komandi og voru þeir jafnvel
óvarkárari en aðrir. Þeir stunduðu
hættumeira kynlíf og voru líklegri
til að vera undir áhrifum áfengis
og annarra vímugjafa við skyndi-
kynni og framhjáhald. Ógæfa ann-
arra virðist því ekki víti til varnað-
ar. Eini mælanlegi munurinn á
breyttri kynhegðun var meðal
samkynhneigðra, sem voru jafn-
framt líklegastir til að stunda
hættuminna kynlíf, samrekkja
fæstum og voru eini hópurinn
sem fræðsla virtist hafa skilað sér
til.
„1,7 prósent
svarenda
sögðust hafa
haft kynmök
við einstakling
sem þeir vissu
til að hefði
sprautað fíkniefnum í æð. Það er líklegt
að um þetta gildi það sama og vændið;
hlutfallið er í reynd mun hærra því fólk
veit ekki alltaf hvaða líferni bólfélaginn
hefur stundað."