Tíminn Sunnudagsblað - 13.05.1962, Side 14

hu, þjónustu, er drengurinn hvarf.
Enginn vissi, hvað af honum hafði
oröið, en faðirinn trúði því statt og
stöffugt, aff Lappar hefðu rænt hon-
um. Nokkrum árum síðar hélt hann
sjálfur með fólk sitt til Noregs. Hann
komst til Karesúandó eftir margra
vikna ferð, og þaðan varð hann sam-
ferða markaðsfólki til Noregs. Þar
settist hann að á Skervey.
Hann hélt uppi spurnum um son-
inn, þegar hann hitti fólk úr öffrum
byggðarlögum. Þannig liðu £rin. Kona
hans dó og börnin fóru að heiman,
en gamli hermaðurinn hélt upptekn-
um hætti. Loks tók hann sé ferð á
hendur til þess að leita sonar síns.
Hann var orffinn hvíthærður öldung-
ur, er hann fann nafn hans í kirkju
bóku .1 á Ársteini, og fregnað'i að
hann byggi skammt þaðan með konu
sinni af Lappakyni, Karenu Andrés-
dcttur. Gamli maðurinn fékk lánaff-
an bát og reri að bæ sonar síns.
Þetta var um sláttinn. Jóhann Pét-
ur sat að snæðingi með konu sinni,
er öldungurinn snaraffist inn og
hvessti þegjandi augun á hann. Jó-
hann Pétur lagði skeiðina frá sér og
spurði öldunginn hvatskeytlega, hvort
hann ætti eitthvað erindi.
— 0, ekki svo sem nema það, sagði
gamli maðurinn, — að ég hef leitaff
þín lengi — o, ekki nema það, að ég
er hann Óli gamli hermaður og vil
sjá, hvernig þér hefur farnazt, dreng
ur minn.
En líklega hefur öldungurinn lagzt
of þungt á árarnar eða hraðað sér
meira en góffu hófu gegndi heim
sjávargötuna, því að hann sagði ekki
fleira. Hann hneig niður á bekkinn
í eldhúsi sonar síns og var þegar ör-
endur.
Lappinn, sem flutti Jóhann Pétur
til Noregs, hafði verið óheppinn. Það
var fiskileysi þetta árið, og börn seld
ust illa. Hann varð því aff lokum
aff láta drenginn fyrir 2 pund af mjöli.
Seinna var Jóhanni Pétri núið þessu
um nasir, því að heldur niðrandi þótti
aff hafa verið seldúr fyrir lágt verð.
Af því er dálítil saga.
Óli Mikkelsen var um skeiff her-
maffur eins og áður er sagt. Þá skarst
stundum í odda milli Svía og Norð-
manna, og hafði Óii tekið þátt i her-
för gegn óróasömum Norðmönnum og
orðið nokkurra manna bani, aff því
er talið var. Sögur. um það voru á
kreiki í byggðarlagi því, þar sem
Jóhann Pétur ólst upp.
f Eitt sinn er Jóhann Pétur var í út-
veri á Finnmörk með fósturföður sin
um, sinnaðist einum skipsfélaga hans
viff hann og varð þeim orðaskak. Að
lokum hrópaði maðurinn í reiði:
— Þú ert hermannssonur — morð
ingjasonur. Og þú varst látinn falur
fyrir tvö pund af mjöli.
o
Barnarán af því tagi, sem hér hef-
l.appar frá Karesúandó í SviþjóS hafa frá ómunatíð hafzt við í fjallahlíðunum á
milll LyngeiSis og Kjósar í Noregi á sumrin. Þangað kemur nú jafnan til þeirra
fjöldl ferðamanna, er vlll kaupa af þeim smíðisgripi þeirra, og þegar ferðamanna-
skipin koma á Lyngfjörð, smala þelr hreindýrahjörðum sínum fyrir eitt þúsund til
fimmtán hundruð krónur.
ur verið lýst, voru þó fremur fátíð.
Eigi að síffur voru þau börn ærið
mörg, er Lappar komu með yfir fjöll-
in. Og ekki er lengra en svo síðan
það gerðist, að börn fólks, er í
bernsku var selt fyrir brennivín í
norsku fjörðunum, eru enn á lífi effa
hafa að minnsta kosti verið það fram
á allra síðustu ár.
Á fjórða tug nítjándu aldarinnar
var hallæri mikið austan fjallanna,
ekki sízt í Pajala o.g þar í grennd.
Fjöldi barna fór á vergang, og meðal
þeirra v ,ru tvö systkin, Jóhann Friff-
rik Mikkelsen, tíu ára gamall, og Eva,
sjö ára. Þau reikuðu um harðspor-
ann á þjóðvegunum, sníktu sér ruður
ti! þess að seðja hungur sitt og fengu
að sofa um nætur í útihúsum eða
skúmaskotum á bæjunum og undir
bekkjum í drykkjukrám þorpanna.
Drengurinn hafffi heyrt getið um
börn, sem Lappar fóru með til
Noregs „g komu þar í fóstur, og eitt
kvöld fór hann í tunglskini frá syst-
ur sinni sofandi út í skóg, til þess
að hyggja að ferðum þeirra Lappa,
sem fóru um þetta leyti hjá í hópum
á lei'ð á markað í Kengis. Hann hafði
ekki lengi beðiff, er stór lest með
hlaðna hreindýrasleða fór hjá. Það
marraði í snjónum undir klaufum
dýranna og meiðum sleðanna, og
frostbrestir kváðu við í fjarska. —
Drengurinn horfði stórum augum á
eflir lestinni. En hann þorði ekki að
kalla til Lappanna.
Eftir litla stund kom önnur lest.
Hann tvísteig í snjónum og mændi á
sleðana. Hundur kom hlaupandi til
hans með ofsalegu gelti. Þá sveigði
Lappakona hreindýr sitt út af braut-
inni og stöðvaffi sleðann hjá honum.
— Áttu föður? spurði hún og virti
fyrir sér tötra hans.
— Nei, svaraði drengurinn — eng-
an föður.
— Hvers vegna hljópstu frá móð-
254
T I M I N N
SUNNUDAGSBLAÐ