Tíminn Sunnudagsblað - 28.04.1963, Blaðsíða 8

— Ert þú ekki einn af þessum
skíðagörpum þarna p myndinni?
— Jú, ég er þarna. Við' erum á leið
niður Hofsjökul árið 1926. Þú hefur
kannski heyrt um þessa ferð. Miiller
ganili átti upptökin að henni. Hann
átti sumarbústað í okkar landi og
kenndi okkur strákunum á skíðum.
Hann langaði ákaflega til að byggja
skíðaskála í Hveradölum, en það var
erfitt að fá krónur á þessum tíma.
Þá datt honum í hug að fara yfir
Sprengisand á skíðum um hávetur,
til þess að vekja áhuga á skíðaíþrótt-
inni.
Við fórum norður fjórir saman:
L. H. Miiller, ég, Axel Grímsson og
Reidar Sörensen. Við lögðum upp úr
Eyjafirði. Síðasti bæriinm, sem við
gisturn á, voru Tjarnir.
Við sváfum þar vel um nótlina, en
um morguninn kom Gunnar bóndi
inn til okkar með fasi miklu, að
okkur fannst. Sagði hann, að snjó-
flóð væri fallið á bæina á móti, sem
hét Úlfá. Við brugðum við skjótt og
fórum með honum að bænum. Héld-
um við, að hann væri á kafi undir
flóðinu, því að við sáum ekkert til
hans fyrr en við komum upp í snjó-
flóðið, sem var geysimikið. Húsaskip-
an var þannig háttað á Úlfá, að bær-
inn, fjósið og hesthúsið stóðu hlið
við hlið, en fjárhúsin á túniriu. Þegar
við komum upp í flóðið, sáum við,
að það hafði skorið hesthúsið sund-
vir í miðju, likt og með sög. Fjár-
tiúsið var á kafi í flóðinu, sem breiddi
jr sér niður dalinn. Þess vegna höfð-
um við ekki séð til bæjarins. Undar
legast af öllu var þó, að fólkið á bæn
um var allt í fasta svefni og hafði
ekki hugmynd um, hvað fram hafði
farið. Því brá að vonum mjög, þegar
við vöktum það og sögðum tíðindin.
Hestana í htsthúsinu sakaði ekki.
Þeir höfðu verið í þeím helmingi
húsins, sem eflir stóð. Fjárhúsið stóð
þannig, að eitt hornið var grafið inn
í hól, sem vissi að flóðátlinni, og
þar voru kindurnar í kró. Þær voru
fáar, því að bóndinn á Úlfá hafði
orðið heytæpur og var nýbúinn að
koma flestum kindunum í fóður á öðr
um bæjum. Fjárhúsið tók alveg af,
og stafninn ba-rst með flóðinu iangar
leiðir. Þar undir stafninum fannst
ein kind lifandi, þótt furðulegt sé.
Það var strax hafizt handa um að
grafa niður á fjárhúsin, og í krónni
fast við hólinn var helmingur kind-
anna lifandi. Við þennan atburð lagð
ist byggð niður á Úlfá, enda bjó þar
fátækt fólk, sem ekki þoldi mikil
fjárhagsleg skakkaföll. Snjóflóðið var
svo mikið, að snjóinn tók ekki upp
árið eftir.
— Þetta hefur verið góð byrjun eða
hitt þó heldur.
— Já, en það seinkaði ekki ferð
okkar nema um einn dag. Við lögðum
á brattann með sléðana okkar upp
svokallaða Hákarlakorfu og fengum
gott veður í fyrsta náttstað. Þegar
við lögðum okkur til svefns í tjöld-
unum okkar, var sautján stiga gaddur
og skafrenningur. Ég hafði alltaf
verið með hroða fyrir brjósti eftir
lugnabólgu, en þarne um nóttina
hvarf hann algjörlega og ég hef aldrei
fundið til hans síðan.
Demantar úr snjó
Daginn eftir gerði ösku-norðanbyl
og frostið herti. Það var komið í 21
stig, þegar við tjölduðum. Mtíller var
mjög góður stjórnandi og varkár, og
hann skipaði okkur að líta alltaf í
andUtið á hvor öðrum, til þess að
við yrðum strax varir við kalbletti.
Við hlóðum tvöfaldan vegg úr lausa
snjó við tjaldið, hituðum okkur hafra
graut og fengum okkur heitblandaðan
wiskysopa. En rétt í því skall vind-
hviða á tjaldið og feykti öllu um koll
inni í því. En það stóð, þótt snjó-
kögglarnir byldu á því. Við settum
matarkassana út í hornin á tjaldinu
og sátum á þeim. Vindarnir komu að
úr öllum áttum. Við máttum ekki
hreyfa okkur af kössunum. Þarna sát-
um við veðurtepptir í 48 tíma, en
þá lægði veðrið lítíð eitt. Þetta var
á vatnaskilunum, og við kölluðum
staðinn Skrattabæli. Vig fórum það-
an, þótt veðrið væri ekki sem bezt,
og höfðum ekki lengi farið, er við
fengum glaðasólskin. Hins vegar var
himtaníinn jafnljótur yfir Skrutta-
bæii eftir sem áður.
— Var frostig mikið?
— Það var mest 29 stig að nóttu.
Þá höfðum við tveggja tíma vaktir
lil þess að kuldinn næði ekki tökum
á okkur í svefni. Ég tók aðra vakt-
ina þá um nóttina. En svo voru veðra-
brigðin mikil, að þegar ég gekk út
til að huga að mælinum, var frostið
fallið niður í 8 stig. Mtíller trúði mér
ekki, þegar ég sagði honum frá þessu
og spurði: „Heyrðu, Tryggvi, hvað
erlu búinn að gera við wisky-flösk-
una? En hún var á sínum stað og ég
óíullur?"
— Voruð þjð nokkurn tima hætt
komnir?
— Nei, ferðin gekk vel, enda notuð
um við allar varúðarráðstafanir, sem
við þekktum, en ég er hræddur um,
að verr hefði farið hefði Mtíliers ekki
notið við. Það gekk alltaf einn maður
í bandi á undan sleðanum og kann-
aði leiðina. Á Hreppamannaafrétti
fengum við logndrífu í tvo daga og
sáum ékki út úr augum. Þá gengum
vig í bandi. Yngri mennirnir urðu
dálítið leiðir á þessum hægagangi. og
einu sinni skelltu þeir sér fram úr
okkur Mtíller. Þeir hurfu okkur í
hriðinni, og við vissum ekki til þeirra
fyrr en við sáum hvar þeir höfðu
farið fram af snjóhengju. Við köll-
uðum, en fengum ekkert svar. Okkur
varð mjög órótt innanbrjósts við
þetta, en tókum það til bragðs að
láta alúminíumpott fullan af snjó síga
fram af hengjunni. í honum var miði
er við höfðum skrifað á, að þeir
ættu að kippa í pottinn, ef allt væri
í lagi. Aldrei var tekig í pottinn,
og urðum við nú alvarlega hræddir.
Við tókum nú pottinn upp og létum
hann síga niður á öðrum stað. Þá
loks kipptu þeir í pottinn okkur til
mikils hugarléttis. Þeir voru ómeidd
ir eftir falhð, höfðu komið niður í
lausan snjó. Þetta hefði getað farið
verr, en heppnim var með okkur. —
í annað skipti féll sá, sem var í band
inu fyrir sleðanum, niður um ís á
Þjórsárkvíslum, en náðist strax upp
ú’r. Við þurftum að vaða Blaulu-
kvísl, en Mtíller hefði reiknað með
þeim möguleika eins og öðru. Hann
hafði látið gera brækur miklar, sem
vógu ekki nema 200 grömm. í þeim
óðum við ána í 11 stiga gaddi og varð
ekki meint af.
Ég verð aldrei svo gamall, að ég
gleymi þessar iferð. Það var furðu-
leg og fögur sjón, að sjá hrímkrist-
allana í 800—900 m. hæð. Þeir glitr-
uðu eins og breiða af demöntum.
Fjallasýnin var dásamleg. Og eitt
Framhaid á 381. síðu.
Upp úr Eyjafirðinum inn á öræfin.
368
T I M I N N - SUNNUDAGSBLAÐ