Tíminn Sunnudagsblað - 06.10.1963, Blaðsíða 2

Magnús Kristjánssón frá Sandhólum:
Úr sagnasjóði Bjarna
gamla í Leyningi
Sumarið 1909 var ég kaupamað-
ur hjá gömlum bónda í Saurbæjar
hreppi, Bjarna Pálssvni í Leyningi,
Eg hafði mikið heyrt talað um
þennan gamla mann, hvað hann
væri hlédrægur og sérvitur. Var
mér því forvitni á þvi að vita,
hvernig mér geðjaðist að karli.
Ég réði mig því í kaupavinnu hjá
honum eina viku. Skyldi vinnan
hefjast á mánudagsmorgni.
Þegar ég kom í hlaðið, tók karl
mér fálega, bauð mér þó kaffi, og
drakk ég það. Hann sat hljóður
meðan ég saup úr bollanum, stóð
síðan upp og gekk út á hlað, stein-
þegjandi, með hendurnar undir
vestisboðungunum, tók orf sitt og
hélt af stað suður tún.
Fyrir sunnan túnið byrjuðum
við að slá. Ég tók strax eftir því,
að gamli maðurinn var með ör-
mjóa ljáspík í orfinu. Blaðið var
eytt upp í bakka. Ég vatt mér því
að karl'i og spyr hann, hvort þessi
spík biti nokkuð, þegar blaðið sé
svona eytt. Karl svarar:
„Veldur hver á heldur.“ —
Ekki hafði ég fleiri orð af hon-
um fram að miðjum degi. Þá var
klukkan hálf-þrjú, þegar við borð-
uðum miðdegismatinn. Við vorum
inni í tvo tíma. Klukkan fimm um
daginn vorum við búnir að slá stór-
an teig, enda gott að slá þarna,
rennislétt og frekar graslítið. Er
við vorum komnir upp að ’hóli ein-
um, sem var vestan við spilduna,
yrti bóndi á mig og sagði:
„Þetta er góður teigur — þú
hefur langan ljá. Þeir eru góðir
þessir,“ og mældi ljáinn með aug-
unum. Mér fannst karl vera að
hæla mér.
Ég hafði heyrt, ag karl væri hag-
mæltur. Datt mér í hug að tala um
skáldskap við hann og spyr hann,
hvort hann kunni vísuhelmíng,
sem ég hafði yfir, en vissi ekki,
hver hafði ort. Jú, hann vissi það.
Vísan var eftir Ara á Þverá. Lof-
aði hann mér að heyra hana og
tvær aðrar eftir sama höfund.
Eftir þetta breyttist viðhorfið til
gamla mannsins. í hvert skipti,
er við höfðum lokið við spildu,
sagði bóndi:
„Við skulum setja okkur niður.“
Brást það al'drei, að hann sagði
mér þá eitt'hvað, sem mér fannst
Magnús Kristjánsson frá Sandhólum
mikill fróðleikur í. — Þótti mér
sem með honum geymdist ótæm-
andi sagnasjóður frá liðnum tima,
einnig frá eldri tíma en ævi hans
sjálfs. Eina sögu sagði hann mér,
sem gerðist fyrir hans minni.
Kvaðst hann hafa heyrt hana,
þegar hann var unglingur, og var
þá mikið talað um þennan atburð.
Beinagrindin af sögu þessari er á
þessa leið.
Hvarf Arnarstaía-
vinnumanns
Eitt kvöld á jólaföstu var vinnu-
maður frá Arnarstöðum sendur
suður að Hólum. Úti var stórhríð
og náttmyrkur. Erindið var að
sækja naut. Það var hér fyrrum
talið eins áríðandi og að ná í
lækni eða Ijósmóður.
Maðurinn kom ekki til baka, en
morguninn eftir var hríðar-upp-
stytta. Var þá farið suður að Hól-
um til þess að frétta, hvort mað-
urinn hefði þar komið. Nei, þar
hafði hann ekki komið.
Nú óttuðust menn, að hann hefði
villzt af leig og orðið úti. Var
safnað liðí til leitar. Fannst hann
hvergi, en ekki voru leitarmenn
grunlausir um, að þeir hefðu fund-
ið spor eða slóð hans rétt fyrir
norðan túnið á Hólum. Var þar
leitað í öllum húsum og hlöðum
á staðnum, en allt kom fyrir ekki.
Leitinni var enn haldið áfram
no'kkra daga, — en án árangurs.
Héldu menn helzt að vinnumaður
HÓLAR f EYJAFIRÐI.
l J
T f !l I M N - ‘SfTNNUDAOSm.AÐ