Tíminn Sunnudagsblað - 13.10.1963, Blaðsíða 2

I
BOCi
Það var á hinum gömlu, góðu
dögum — á árunum upp úr 1930.
Þá bakaði Höyer brauð og ræktaði
rósir í Hveradölum við mikinn
orðstír, pokabuxurnar voru í
hæstri tízku og lífsfögnuðurinn
ólgaði í syngjandi brjóstum í kassa
bílum á hálfófærum ruðningum,
þar sem list var og snilli að sneiða
hjá stórgrýtinu í götubökkunum:
Þú komst í hlaðið á hvítum hesti.
Þá heyrðist enn marra í silum,
er langar heylestir hlykkjuðust
um móana á leið heim af engjun-
um, og þá var dansað á gúmmí-
stígvélum í myrkri í samkomuhús-
inu á Grjótá.
Kreppa? Jú, sait var það, og
kaupgjaldiff í vegavinnunni ekki
sextíu aurar á klukkutíma. En vor
ið í augum þeirra, sem þeystu á
móti lífinu, bauð kreppunni byrg-
inn, þó að það væri illa peningað.
Það var glatt í vegavinnunni samt:
Oft á hausti svannar sungu
sætt' í moll og dúr
í Vaðlaheiðarvegamanna-
verkfærageymsluskúr.
Á þessum árum og í þessu and-
rúmslofti voru á ferð tvær ungar,
danskar systur, Ása og Maria
Jörgensen, sem fengig höfðu styrk
úr sáttmálasjóði til náttúruathug-
ana hérlendis. Ö.inur þeirra kom
landveg austan úr Hornafirði, þar
sem hún hafði gist í góðu yfirlæt'i
hjá Knúti lækni Kristinssyni. Við
hittum hana, þar sem hún er við
áttunda manna í fimm manna bíl
á leið vestur Mýrdalssand:
„Það lendir á mér, þeirri litlu,
eins og venjulega. Ég er sett á
hnén á ungum íslendingi, sem virð
ist ekki vera þag sérlega leitt'. Við
erum hin kumpánlegustu og látum
liggja vel á okkur, og hin ómiss-
andi brennivínsflaska stuðlar að
því, að skapið léttist um nokkra
millibara. Allt er hrein dásemd,
nema hvað það lekur sífellt niður
á hálsinn á mér.
í fjóra klukkutíma veltist ég yfir
Mýrdalssand á hnjákollum, sem
kastast f'ram og aftur eftir hreyf-
ingum bílsins. Þetta er kannski
ónotalegra fyrir mig heldur en
þann, sem ég sit á, en samt getur
verið, a^ hann sé orðinn þreyttur,
þótt hann neiti því . . . Verst er,
þegar farið er yfir ár, sem eru
stórgrýttar í botninum, því að þá
hnylla hnén mig verr en nokkru
sinni áður. í Múlakvísl situr allt
fast. Bílstjórinn ók yfir hana fyr-
ir fáum klukkustundum, en hún
hefur vaxið svo mikið síðan, að
vaðið er ekki fært.
Það er bílstjórinn, sem verður
að fórna sér. Hann fer í klofhá
gúmmístígvél, svo að hann geti
leitað að betra broti. Regnið
streymir úr loftinu, áin vex jafnt
og þétt, og hann er meira en hálf-
tírna í burtu. Við styttum okkur
stundir me?s gamansögum, brenni-
víni og neftóbaki, sem gjafmildur
farþegi býður öllu samfylgdarfólk
inu. Þeir, sem þvi eru vanir, fá
sér prís, hrúga tóbakinu á handar-
bakið og sjúga það dæsandi upp
í nefið . . .
Bílstjórinn hefur raðað stórum
steinum við árkvíslarnar,- þar sem
hann t'elur þær færar, og nú brun-
ar hann yfif þær hverja af annarri.
Farþegamir veltast til og frá, en
reyna að halda uppi fótunum, svo
ajy þeir vökni ekki, því að vatnið
streymir í gegnum bílinn. Ég hefði
svarið fyrir, að nokkur bíll kæm-
ist yfir þessa á, ef ég hefði ekki
verið búin að sjá þessu líkt áður.
En yfir skulum við, og yfir kom-
umst við, þrátt fyrir vöxtinn í
ánni . . . “
Leiðin liggur til Víkur í Mýrdal,
sem undir eins minnir dönsku
st'úlkuna á vesturströnd Jótlands:
„Hér verður maður oft vitni að
atburðum, sem beina huganum að
vesturströnd Jótlands. Fjöldi
manna safnast saman á ströndinni
— sumir af forvitni, aðrir til þess
að leggja hönd ag verki, þegar
bátunum er hrundið á flot. Ofur
— ofurhægt skríða bátarnir áfram
niður að sjónum og brimgarðinum,
dregnir af mönnum og hestum, og
nú ríður á að notfæra sér rétt
augnablik, svo ag bylgjurnar kasti
ekki fleytunni upp í sandinn, áður
en hún kemst á flot. Stór alda
kemur æðandi, og í sömu andrá
og hún hjaðnar, hrinda tíu eða tólf
mena bátnum á flot, stökkva upp
í hann, þrífa árarnar og róa sem
óðir, svo að þeir verði komnir
nokkur áratog frá landi, áður en
næsta bylgja kemur.
Og einn góðan veðurdag heldur
danska stúlkan áfram ferðinni vest
ur Mýrdal og Eyjafjallasveit. Það
er *kki enn komin brú á Markar-
fiíét, svo að hún fer ríðandi yfir
það. Ferðinni er heitið að Sáms-
stöðum til Klemensar Kristjáns
sonar, sem býðúr henni dvöl hjá
sér í fjóra daga. Hún er ýmist úti
á ökrunum með Klemensi eða í
smáferðum um nágrennið. 0g svo
kemur helgúr dagur:
„Á sunnudaginn buðu tveir af
piltunum mér að skreppa á hest-
bak, og það var boð, sem ég þáði
af miklum fögnuði, eftir að hafa
setið inni heilan rigningardag og
lesig Familie-Journal.
Við ríðum þjóðveginn fram hjá
Hlíðarenda meðfram stóránni
Markarfljóti inn að Múlakoti —
bæ, sem er alkunnur af fögrum
garði . . .
Á 'heimleiðinni um kvöldið kom-
um vig við í gistihúsinu á Grjótá,
því að þar er dansleikur. Við bind-
um hestana fyrir utan, og þar er
fyrir fjöldi hesta, sem bíða eig-
enda sinna með þolinmæði, þó að
þeir komi kannski ekki fyrr en
•með morgninum. Við göngum inn
í danssalinn eins og vig stöndum
— í gúmmístígvélum, regnkápu
og meg svipuna undir handleggn-
um. En hvað gerir það til? Allir
eru í reiðfötum, og þar að auki
er dansað í myrkri, svo að fólk
sér tæplega hvað annað. Fullum
mönnum, sem trufla aðra í dans-
inum, er varpað á dyr, og svo er
haldið áfram að dansa. Ég dansa
mest við förunauta mina, en bregð
mér þó líka fram á gólfið meg al-
ókunnugum mönnum.
Eftir nokkra klukkutíma látum
við staðar numið. Við stígum á
bak hestum okkar og ríðum þemb-
inginn heim á leið. Allt í einu
sl'ökkva hestarnir út undan sér.
Maður hefur stöðvað hcst sinn
þversum á veginum og reynir að
hefta för okkar. Það er svo dimmt,
ag við sjáum lítið annað en glóð-
ina í sígarettunni, sem hann er
meg uppi í sér. Þegar honum tekst
ekki að stöðva okkur, snýr hann
hesti sínum við, keyrir hann á
sprett og hleypir fram hjá okkur,
st'öðvar hann svo aftur um þveran
veg. Hann er annaðhvort fullur
eða vitlaus. Það hefur slegið þögn
á förunauta mína. Þeir hvetja
Framhald á éól. siðu.
sæsa
842
T I M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ