Tíminn Sunnudagsblað - 13.10.1963, Side 12

Þaft eru tildrög þess, aí
ég sezt nú niÖur til þess aÖ
riíja upp endurminningar
mínar frá VíÖidal, aÖ sum-
arið 1962 fór Eysteinn Jóns
son alþingismaður skemmti
göngu úr Fljótsdal suður
Hraun og um Víðidal fram
í Lón, ásamt þeim Hrafni
Sveinbjarnarsyni á Hall-
ormsstað og Þórarni Árna-
syni á Strönd. Nokkru eftir
HELGI
EINARSSON
FRÁ
MELRAKKA-
NESI:
og einkennilogur fjörglampi i smá-
um augum Ennið er fremur lágt og
á því ein hrukka, nokkuð djúp. Hárið
er bæði mikið og þykkt og maður-
inn lítið eitt íarinn að hærast. Þetta
er húsbóndinn, Sigfús Jónsson.
En hver er það þá, sem situr hjá
honum, ónýr baki að honum og glugg-
anum og prjónar af ákefð?
Auðvitað er það Ragnhildur, kona
hans. Hún er með hátt enni, nokkuð
vikaskorið, síétt á vanga, kinnbeinin
í hærra iagi, nefið beint með lítilli
þúfu fremst. Augun eru meðalstór,
augnahvarmai rauðir og þrútnir, hak-
an í stærra iagi, munnurinn meðal-
stór, en varii nokkuff þykkar. Allur
ber svipurinn vitni um rólega geðs-
LIFNADARHÆTTIR
þá íör kom hann að máli
við mig og fitjaði upp á því,
að ég færði það í letur, er
mér væri minnisstæðast um
bernskuár mín í þessum
fjalladal, fólkið þar og lifn-
aðarhætti þess. Mér fannst
ég ekki geta skorazt undan
þessum tilmælum, þó að ég
fyndi mig lítinn mann til
þess að gera efninu þau
skil, er ég vildi. Afrakstur-
inn sjá menn hér á eítir.
Við skuium svo hugsa okkur, les-
andi góð'ur, að við komum að Víðidal
að kvöldlagi um vetrarlíma. Við
göngum heim að bænum, og verða þá
fyrst fyrir okkur bæjardyr með litlu
þili að íraman. Við hliðina á þeim
til hægri handar er baðstofa með
hálfvegg að framan og timburþili
með einum fjögurra rúðna glugga.
Hér verður náttstaðar leitað, því að
langt er til næstu bæja. Markúsarsels
í Hofsdal og Stafafells í Lóni.
Við kveðjum ekki dyra, því að ann-
ar okkar er heimamaður þarna og
ratar þvi til bað'stofu. Þegar við höf-
um verkað af okkur snjóinn, göng-
um við inn göngin, á að gizka þrjá
faðma, og verða þá fyrir okkur tvenn
ar dyr eða beygjur. Við leitum þeirra
dyranna, sem eru til hægri handar.
Von bráðar þrjóta göngin, og stönd-
um við þá við lágan stiga með hlera-
gati yfir. Við göngum upp stigann,
fjögur eða fimm höft, og lyftum hler-
anum, og þá birtist lítil baðstofa með
sperrum og skarsújy og á að gizka
álnar porti. Rúm eru til beggja hliða.
tvö og tvö hvorum megin, skot fyrir
aftan þau og eitt rúm þvers fyrir
stafni. Öll er þessi baðstofa þiljuð.
Hvað er svo hér af fólki, og hvern-
ig er sætum skipað? Á fremra rúm-
inu við austurhlið'ina situr roskinn
maður við glugga, lágur vexti, nokk-
uð breiður um herðar og þykkur und-
ir hönd, svarlhærð'ur og með alskegg
af sama lit. Hann er réttnefjaður
muni og pó skapfestu. Hún rær dálít-
ið í sessiaum yfir prjónum sínum,
dregur .ítils háttar í gúla og púar
við. Þetta er hennar vani.
Þegar við höfum heilsað gömlu
hjónunum og fengið okkur sæti, hefj-
ast samræður. Sigfús er glaðvær og
hress í máli. Hann þarf margs að
spyrja og segir jafnframt frá einu
og öðru, er við hefur borið' á fyrri
tímum, mannraunum og snörum við-
brögðum. Brátt fer svo, að hann einn
segir frá, en við hlustum. Ragnhild-
ur leggur prjónana hjá sér og fer að
nudda hendurnar með einkennilegu
látbragði, rær við' og hóstar lítils hátt-
ar. Það er vandi hennar, ef henni
finnst ekki með öllu rétt sagt frá.
Fólkið ar fyrir löngu komið inn,
og matur er borinn fram. Sigfús þrýt-
ur ekki sögur. En hann verður að láta
lokið frásögnum. þegar komið er að
húslestrartíma, og að lestrinum lokn-
um er gengið til hvílu.
Að morgni skoðum við húsakost á
b-ænum. Bæjardyrunum og göngun-
um höfum við áður kynnzt, en eld-
húsið, búrið og baðstofuna niðri eig-
um við eftir að líta á. Bað'stofan niðri
Til glöggvunar skal það tekið fram, að í frásögn þeirri, sem hér fer á eftir, er getið eftir-
talinna manna í Víðidai: Sigfúsar bónda Jónssonar, Ragnhildar Jónsdóttur, konu hans, Jóns,
sonar þeirra, Auðbjargar og Þórlaugar, systra Ragnhildar, Bjarna, Sigríðar og Helgu, konu Jóns
Sigfússonar, er öll voru born Þórlaugar, Kristínar Jónsdóttur, barnsmóður Sigfúsar, og Guð-
jóns, Þorsteins og Sigfúrar, sona Jóns og Helgu. Loks er svo höfundur sjálfur, Helgi Einarsson,
síðar bóndi og hreppstjóri á Melrakkanesi, og var Þórlaug amma hans. Helgi fæddist í Suður-
sveit 9. nóvember 1884 og voru foreldrar hans Einar Gíslason og Ingunn Þorsteinsdóttir, systir
Bjarna, Sigríðar og Helgu. Faðir hans drukknaði við fjórða mann 9. maí 1887 og móðir hans
andaðist 16. desember 1888. Stóð hann þá uppi forsjárlaus, og voru þetta tndrög þess, að hann
fór í fóstur til frændfólks síns í Víðidal.
852
T í M 1 N N - SUNNUDAGSBLAÐ